Πριν το Πανσταφιδικό Συνέδριο του Πύργου πραγματοποιείται στα Κρέσταινα μεγάλη συνεταιριστική συνέλευση: «Συνήλθον ενταύθα εις συνέλευσιν τα διοικητικά και εποπτικά συμβούλια απάντων των συνεταιρισμών της περιφερείας της Ενώσεως Κρεσταίνων, προς μελέτην και έκφρασιν γνωμών επί του σταφιδικού ζητήματος. Εις την συνέλευσιν ταύτην εκλήθη και ο δικηγόρος κ. Μπουλαλάς ο οποίος εξεπροσώπησε την Ενωσιν Συνεταιρισμών Κρεσταίνων εις την μεγάλην σταφιδικήν επιτροπήν και μετέσχε κατόπιν των εργασιών της δεκαπενταμελούς τοιαύτης, όπως προβή εις ανακοινώσεις επί των εργασιών αμφοτέρων των ως άνω επιτροπών και εκθέση επί πλέον τας υποστηριχθείσας εις αυτάς απόψεις ως και τας προσωπικάς αυτού αντιλήψεις επί του φλέγοντος τούτου ζητήματος.
Εις την συνέλευσιν ταύτην εκτός των διοικητικών και εποπτικών συμβουλίων των συνεταιρισμών προσήλθε και πλήθος παραγωγών των πέριξ κοινοτήτων. Η αγωνία ήτο ζωγραφισμένη εις τα πρόσωπα των σταφιδοπαραγωγών οι οποίοι κατόπιν των υπεράνθρωπων θυσιών διά την σωτηρίαν του μοναδικού των προϊόντος, αναμένουν να μάθουν τας σκέψεις του κράτους επί της τύχης της σταφίδος. Ο κ. Μπουλαλάς ωμίλησε εις την συνέλευσιν επί τρίωρον περίπου. Υπεστήριξε εν αρχή ότι το σταφιδικόν ζήτημα αποτελεί μέρος των μεγάλων οικονοκοινωνικών προβλημάτων τα οποία απασχολούν σήμερον τας κοινωνίας των οποίων η τύχη αλληλοεξαρτάται, και η λύσις δέον να επιδιώκεται δι’ εφαρμογής γενικώς επί όλων των ζητημάτων τούτων πολιτικώς.
Ούτω διά την λύσιν του σταφιδικού είναι αναγκαία η δημιουργία γενικών οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών τοιούτων ώστε να είναι δυνατή εντός του πλαισίου αυτών η ριζική ρύθμισις του ζητήματος. Πάσα προσπάθεια, ετόνισε ο κ. Μπουλαλάς, λύσεως του ζητήματος εφ’ όσον αι υπάρχουσαι νυν γενικαί οικονομικαί συνθήκαι παραμένουν αμετάβληται είναι ματαία, καθόσον ακριβώς εις τας οικονομικάς ταύτας συνθήκας, αι οποία ευνοούν αφ’ ενός την εκμετάλλευσιν του προϊόντος παρά διαφόρων ξένων προς την παραγωγήν παραγόντων και αυξάνουσι δυσαναλόγως την τιμήν αυτού, αφ’ ετέρου δε μειώνουν την αγοραστικήν δύναμιν του καταναλωτικού κοινού, οφείλεται κυρίως η σημερινή κρίσις της σταφίδος. Ετόνισεν επίσης την υποχρέωσιν του κράτους όπως προστατεύση θετικώς την δοκιμαζομένην σήμερον σταφιδοπαραγωγήν διά να εξέλθη της κρίσεως.
Εν συνεχεία ανέπτυξε τας εις τας δύο σταφιδικάς επιτροπάς αναπτυχθείσας απόψεις επιμείνας εις την ανάγκην της εφαρμογής ενιαίας σταφιδικής πολιτικής και της οργανώσεως της παραγωγής ώστε να δυνηθή αύτη να αναλάβη την διαχείρισιν του είδους. Ιδιαιτέρως υπεγράμμισε την ανάγκην της παρασκευής καλής ποιότητος και τους κινδύνους τους οποίους εγκλείει διά την σταφιδοπαραγωγήν η αποδοχή της γνώμης των μελών της επιτροπής περί συστάσεως ανωνύμου εταιρείας διά την μονοπωλιακήν εκμετάλλευσιν των βιομηχανικών προϊόντων της σταφίδος και της αμπέλου και συνέστησεν όπως η παραγωγή αντιδράση όσον δύναται εις την ίδρυσιν τοιούτου κεφαλαιοκρατικού οργανισμού ο οποίος θα εμποδίσει την προσπάθειαν διά την ενιαίαν διαχείρισιν της σταφίδος και θα υποδουλώση την παραγωγήν ως εγένετο επί όλων των μέχρι τούδε εταιρειών αίτινες διαχειρίστηκαν την σταφίδα.
Επί των διά την εφετεινήν εσοδείαν μέτρων, ανέπτυξε τας ενωπίω της επιτροπής υποστηριχθείσας απόψεις των παραγωγών και απέδειξεν ότι διά των προταθέντων μέτρων ήτοι της διαρρύθμισης της φορολογίας οινοπνεύματος και των αμβύκων, της καταργήσεως του παρακρατήματος κλπ. και μιας μικρής του κράτους θυσίας, είνε δυνατόν να εξασφαλισθή διά τους παραγωγούς το ελάχιστον ασφαλιστικόν των τιμών όριον 3.000-3.600 δραχμές. Εν τέλει αναφερόμενος εις τας εντυπώσεις του εκ της παρακολουθήσεως των εργασιών των σταφιδικών επιτροπών, είπεν ότι δυσπιστεί περί του δυνατού υπό τας παρούσας συνθήκας λύσεως του ζητήματος καθόσον δεν αντελήφθη πραγματικήν διάθεσιν ριζικής λύσεως αυτού, αλλά και διότι η διαχείρισις του όλου ζητήματος ανατίθεται εις πρόσωπα δυσκόλως προσαρμοζόμενα εις τας απόψεις των παραγωγών.
Εν τέλει ετόνισεν την ανάγκην της συσσωματώσεως ολοκλήρου της σταφιδοπαραγωγής, ίνα αύτη ενωμένη επιτύχη την ικανοποίησιν των δικαίων αξιώσεών της.
Ακολούθως η συνέλευσις ενέκρινε το κάτωθι ψήφισμα όπερ και απέστειλε τηλεγραφικώς προς τους πρωθυπουργόν, υπουργούς, Κοινοβουλευτικήν Σταφιδικήν Επιτροπήν, Σταφιδοργάνωσιν: Γενική συνέλευσις διοικητικών και εποπτικών συμβουλίων 31 συνεταιρισμών Ενώσεως Κρεσταίνων συνελθούσα σήμερον και ακούσασα λογοδοσίαν του παρά τη μεγάλη σταφιδική επιτροπή εκπροσώπου μας Γεωρ. Μπουλαλά μέλους της 15μελούς εγκρίνει απόψεις υποστηριχθείσας υπό αντιπροσώπων συνεταιρισμένων παραγωγών εις αμφοτέρας σταφιδικάς επιτροπάς και αξιοί άμεσον αποδοχήν απόψεων τούτων ολοκληρωτικώς και εξασφάλισιν υποδειχθείσης τιμής αγοράς πλεονασμάτων 3.000-3.600. Αποκλείει απολύτως προταθείσαν παρά τινων μελών Επιτροπής Ανώνυμον Εταιρείαν μονοπωλιακής διαχειρίσεως οίνου και οινοπνευμάτων εξαιρετικώς επικίνδυνον παραγωγήν. Μη ταχεία λήψις ανωτέρω μέτρων επικίνδυνος.
Εντολή συνελεύσεως
Πρόεδρος Ενώσεως Συνεταιρισμών Κρεσταίνων
Κωνσταντίνος Σακελλαρίου» (1351).
Καθώς συνεχίζονται οι προετοιμασίες για τη διεξαγωγή του συνεδρίου ο Μεταξάς σπεύδει να ανακοινώσει ότι… κατά παραχώρηση θα δοθούν τιμές εξαγοράς ίσες με αυτές του 1935 που είχαν ξεσηκώσει Μεσσηνία και Ηλεία:
«Την 11 π.μ. χθες συνεκροτήθη εις το υπουργείον των Εξωτερικών υπό την προεδρείαν του κ. Πρωθυπουργού σύσκεψις παραταθείσα επί δίωρον, καθ’ ήν εξητάσθη το όλον σταφιδικόν ζήτημα επί τη βάσει των πορισμάτων των δύο σταφιδικών επιτροπών. Εις την σύσκεψον μετέσχον ο υπουργός και ο υφυπουργός των Οικονομικών, οι υπουργοί Γεωργίας και Εθνικής Οικονομίας, ο υφυπουργός του Πολιτικού Γραφείου, ο διευθυντής του ΑΣΟ κ. Κουτσομητόπουλος και ο διευθυντής του εμπορίου και της βιομηχανίας κ. Θεοδωρόπουλος. Μετά το πέρας της συσκέψεως ο κ. Πρωθυπουργός προέβη εις τας κατωτέρω δηλώσεις: “Η κυβέρνησις παρά τας γενομένας κατά το παρελθόν θυσίας προς ενίσχυσιν των σταφιδοπαραγωγών και άς έχει ήδη να αντιμετωπίση σήμερον, εν τούτοις λαμβάνουσα υπ’ όψει τας δυσμενείς καιρικάς συνθήκας και τας διαφόρους νόσους εκ των οποίων προεκλήθη σημαντική αύξησις των καλλιεργητικών δαπανών, κατώρθωσε να εξεύρει τρόπον, εξασφαλίσασα τας περυσινάς τιμάς εξαγοράς των πλεονασμάτων σταφίδος”» (1352).
Ταυτοχρόνως όμως ο Μεταξάς εν γνώσει της άρνησης των παραγωγών να δεχθούν αυτές τις τιμές, απειλεί όσους αντιδράσουν:
«Εχω την πεποίθησιν ότι και οι σταφιδοπαραγωγοί δεν θ’ αφήσουν να παρασυρθούν απ’ τους γνωστούς ταραχοποιούς τους οποίους άλλωστε είμεθα αποφασισμένοι να πλήξωμεν αμειλίκτως» (1353).
Και δεν μένει στην απειλή, αλλά οργανώνει στον Πύργο ένα όργιο τρομοκράτησης των συνέδρων:
«Χθες τη νύχτα όργανα της Ασφάλειας συνέλαβαν 6 αντιπροσώπους του Πανσταφιδικού Συνεδρίου με φανερό σκοπό να ματαιώσουν τις εργασίες του. Οι συλληφθέντες είνε οι Ε. Μαντζουράτος, Δ. Παπαπέτρου, Γ. Παυλόπουλος, Θ. Κορμάς δικηγόρος και αντιφασίστας διανοούμενος της Καλαμάτας και δύο άλλους Καλαματιανούς αντιπροσώπους. Μάλιστα του Παυλόπουλου τούσπασαν κυριολεκτικά το κεφάλι και τον τρέλαναν στο ξύλο. Δικηγόρος των κρατουμένων που παρουσιάσθηκε στην Αστυνομική Διεύθυνση και θέλησε να πληροφορηθεί σχετικά με τη σύλληψή τους, πήρε από μέρους του Διοικητή την πιο ξετσίπωτη και πιο κυνική απάντηση: “Τους συνέλαβα ύστερα από κυβερνητική διαταγή του υπουργού των Εσωτερικών Σκυλακάκη. Αλλά κυρίως ενεργώ από ατομική μου ευθύνη σε περίπτωση που θα πρόκειται να τιμωρηθώ για παράβαση του νόμου περί προσωποκρατήσεως. Δεν έχω να φοβηθώ τίποτα από τέτοιους αλήτες διανοούμενους”. Οι κρατούμενοι δήλωσαν ότι αν μέχρι το πρωί δεν τους αφήσουν ελεύθερους θα κηρύξουν απεργία πείνας. Υπάρχουν πληροφορίες ότι οι συλλήψεις θα συνεχιστούν.
Παρ’ όλα αυτά προμηνύεται μεγάλη επιτυχία του Συνεδρίου. Υπολογίζεται ότι θα συμμετάσχουν 1.200 αντιπρόσωποι» (1354).
Οι συλλήψεις των συνέδρων χαρακτηρίζονται… προληπτικές από τη Χωροφυλακή αλλά άδικες από τους δημοσιογράφους του αστικού Τύπου:
«Την πρωίαν της Κυριακής συγκροτείται ενταύθα το προαναγγελθέν Πανσταφιδικόν Συνέδριον ολόκληρης της Πελοποννήσου. Εξ όλων των μερών ήρχισαν να καταφθάνουν από σήμερον την πρωίαν αντιπρόσωποι διαφόρων σταφιδικών οργανώσεων ως και μεμονωμένοι σταφιδοπαραγωγοί.
Αι αρχαί φοβούμεναι διατάραξιν της τάξεως έχουν λάβει εξαιρετικά μέτρα. Ούτως η δύναμις της ενταύθα Διοικήσεως Χωροφυλακής έχει ενισχυθή δι’ επαρκούς δυνάμεως αστυνομικών οργάνων. Εξ άλλου αι αρχαί ήρχισαν προβαίνουσαι εις προληπτικάς συλλήψεις. Ούτω το απόγευμα συνελήφθη εις τον σταθμόν ο Θεοδ. Κορμάς δικηγόρος και αντιπρόσωπος του Σταφιδικού Συνεταιρισμού Καλαμών, αφιχθείς ενταύθα μετ’ άλλων αντιπροσώπων. Η σύλληψίς του εγένετο με το αιτιολογικόν ότι τυγχάνει κομμουνιστής και αφίκετο εντάυθα διά την δημιουργίαν ταραχών.
Απαντες οι αφιχθέντες αντιπρόσωποι κατόπιν της συλλήψεως του Κορμά μετέβησαν εν σώματι εις την Νομαρχίαν και διεμαρτυρήθησαν προς τον κ. Νομάρχην. Επίσης διεμαρτυρήθη και το διοικητικόν συμβούλιον του ενταύθα Δικηγορικού Συλλόγου.
Μετά του κ. Κορμά συνελήφθη και ο Δημ. Κατσούλης, επίσης σταφιδοπαραγωγός της περιφερείας Καλαμών.
Ωσαύτως συνελήφθησαν τρεις εκ Πύργου οι Ελευθέριος Μαντζαράτος, Παναγιώτης Παυλόπουλος και Διονύσιος Παπαπέτρου. Οι συλληφθέντες εκήρυξαν εις ένδειξιν διαμαρτυρίας απεργίαν πείνης. Κατόπιν της επιμονής των αρχών όπως μη αφήσουν ελεύθερους τους αδίκως συλληφθέντας σταφιδοπαραγωγούς απειλούνται έκτροπα» (1355).
(1351) “Σημαία” 27/6/1936
(1352) “Σημαία” 27/6/1936
(1353) “Ακρόπολις” 27/6/1936
(1354) “Ριζοσπάστης” 28/6/1936
(1355) “Ελεύθερος Ανθρωπος” 28/6/1936
