Στο επόμενο Διεθνές Φεστιβάλ "Health film Festival" της Λουκίας Ρικάκη θα δούμε την πρόσφατη δουλειά της Καλαματιανής εικαστικού Ελένης Σουμή, στο "Σχέδιο Σωτηρία". Πρόκειται για το project που μονοπώλησε το ενδιαφέρον το φετινό καλοκαίρι, αφού αναδείχθηκε ως ένα από τα πιο σημαντικά καλλιτεχνικά δρώμενα της χώρας. Το Νοσοκομείο "Σωτηρία" για πρώτη φορά άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό, το οποίο έσπευσε να δει την έκθεση "Μνήμη και ασθένεια στον εικαστικό λόγο".
Η Ελένη Σουμή έχει γεννηθεί το 1978 στην Καλαμάτα. Σε ηλικία 19 ετών μετακόμισε στην Αθήνα για να σπουδάσει στο Τμήμα Πολιτικών Εργων Υποδομής. Εκεί ολοκλήρωσε τις σπουδές της, όμως η ίδια αισθανόταν ότι αυτός ο τομέας δεν ήταν αυτός που της ταίριαζε πραγματικά. Εργάστηκε μάλιστα 3 χρόνια πάνω στο αντικείμενο αυτό, ως επιβλέπων μηχανικός, όμως τελικά πήρε την απόφαση να ακολουθήσει... το δύσκολο δρόμο της καρδιάς της, η οποία από μικρή ηλικία, "χτυπούσε" για την τέχνη.
Η Ελένη θυμάται ότι από όταν ήταν παιδί κιόλας, ήταν εμφανής η τάση της προς τη ζωγραφική. Δεν είχε καν μιλήσει ακόμα, όταν ενστικτωδώς έπιασε στα χέρια της πινέλο! Οταν αργότερα πήγαινε στο γυμνάσιο, την προέτρεψαν οι καθηγητές της να παρακολουθήσει σχετικά μαθήματα κι έτσι γράφτηκε στο Εικαστικό Εργαστήρι της ΔΕΠΑΚ. Εκεί φοίτησε για 5 χρόνια, για τα οποία όπως λέει η ίδια, έχει υπέροχες αναμνήσεις. Δάσκαλοί της ήταν ο ζωγράφος Τάσος Αριδάς και ο γλύπτης Γιάννης Γκούζος. Μαθήτρια ακόμη, είχε λάβει μέρος για 4 - 5 χρονιές και στους διαγωνισμούς ζωγραφικής των Ανθεστηρίων, όπου είχε κερδίσει διακρίσεις.
Ολη αυτή η "μαγιά" λοιπόν, δεν θα μπορούσε και δεν έμεινε τελικά ένα χόμπι για την Ελένη Σουμή. Παρακολουθούσε σταδιακά φροντιστηριακά μαθήματα για τη Σχολή Καλών Τεχνών και τελικά εισήχθη σε αυτήν, πραγματοποιώντας έτσι ένα μεγάλο της όνειρο, το 2007. Αυτή τη στιγμή είναι στο 4ο έτος της σχολής, στο Γ΄εργαστήριο ζωγραφικής και μαθητεύει κοντά στους Μάριο Σπηλιόπουλο, Παντελή Χανδρή και Ζάφο Ξαγοράρη.
Οπως λέει η ίδια στην "Ε" τώρα αισθάνεται πραγματικά πως ασχολείται με αυτό που αγαπάει. Εχει δοθεί ολοκληρωτικά στη σχολή της, με ενθουσιασμό μικρού παιδιού. Είναι τελειομανής και θέλει να τα πηγαίνει καλά σε όλα τα μαθήματα και τα εργαστήριά της.
Οντας φοιτήτρια, η Ελένη έλαβε μέρος σε μια πολύ σημαντική έκθεση η οποία διήρκεσε από τις 8 Ιουνίου ως τις 3 Οκτωβρίου. Το όλο εγχείρημα είχε τίτλο "Σχέδιο Σωτηρία: Μνήμη και ασθένεια στον εικαστικό λόγο". Κεντρικοί της άξονες ήταν η ιστορία του Νοσοκομείου "Σωτηρία" στο οποίο και έλαβε χώρα η έκθεση, η ασθένεια της φυματίωσης, οι ιστορίες των ανθρώπων που έζησαν στο σανατόριό της. Υπεύθυνος για την επιμέλεια της έκθεσης ήταν ο Παναγιώτης Σ. Παπαδόπουλος. Συνδιοργανωτής αυτού του "Σχεδίου Σωτηρία" ήταν και η Σχολή Καλών Τεχνών, από την οποία μετείχαν διδάσκοντες και φοιτητές της.
«Το "Σχέδιο Σωτηρία" αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα εικαστικά project που έχουν πραγματοποιηθεί στη χώρα μας» έγραψαν οι αθηναϊκές εφημερίδες και η "δική" μας Ελένη είχε την τύχη να ζήσει από κοντά το project με το έργο της "Απουσία". «Τα συναισθήματα που νιώθεις μέσα σε αυτό το χώρο είναι κάτι που δύσκολα μπορεί να περιγραφεί με λέξεις. Υπήρχαν στιγμές που την ώρα που "έστηνα" το έργο μου πραγματικά έκλαιγα» παραδέχεται η ίδια, η οποία δεν μπόρεσε να μείνει ανεπηρέαστη από τον πόνο με τον οποίο έχουν "ποτιστεί" οι τοίχοι του Νοσοκομείου "Σωτηρία", στους οποίους τοποθέτησε τα "αποτυπώματά" της. Ο τίτλος του δικού της έργου ήταν "Απουσία". Στο χώρο που της είχε δοθεί, οι επισκέπτες είδαν εικόνες από αποτυπώματα στους τοίχους, καθώς όμως και έργα από γύψο, στα οποία τα αποτυπώματα δεν είχαν ζωγραφιστεί, αλλά χαραχθεί. Η έννοια της απώλειας είχε προβληματίσει ιδιαίτερα την ίδια εκείνη την περίοδο, γι' αυτό και με αυτό τον τρόπο... αποτύπωσε πάνω στο γύψο τούς ανθρώπους που είχαν φύγει από τη ζωή. Τους ανθρώπους από το Νοσοκομείο "Σωτηρία", καθώς και δικούς της ανθρώπους, που είχε χάσει πρόσφατα.
Ιδιαίτερα συγκινητικό, το βιβλίο επισκεπτών που υπήρχε στο χώρο της εγκατάστασης. Με πραγματικό μελάνι, οι επισκέπτες έγραφαν αυτά που ήθελαν, αφήνοντας παράλληλα και το δικό τους δακτυλικό αποτύπωμα. Εκεί έγραψαν άνθρωποι που είχαν χάσει τους γονείς τους στο Νοσοκομείο "Σωτηρία", αφήνοντας έτσι κομμάτια από τις πραγματικές τους ζωές. Τέχνη, ιστορία, μνήμη, αρρώστια, αποτύπωση, έγιναν "ένα".
Το αποτύπωμα η Ελένη δεν το διάλεξε τυχαία. Οπως εξηγεί στην "Ε" πολλοί από τους ασθενείς που περνούσαν την πόρτα του σανατορίου, δεν ήξεραν να γράψουν και αντί για σταυρό, έβαζαν το αποτύπωμά τους, όπως στις ταυτότητες... Εκτός αυτού, το αποτύπωμα συμβολίζει και κάτι άλλο... τη μοναδικότητα του καθενός από τους ασθενείς που πέρασαν από το σανατόριο...
Εμπειρία ζωής αποδείχθηκε για την Μεσσήνια Ελένη Σουμή το "Σχέδιο Σωτηρία", από το οποίο μάλιστα η πολύ καταξιωμένη σκηνοθέτης - συγγραφέας Λουκία Ρικάκη, επέλεξε να κινηματογραφήσει κομμάτι της δουλειάς της, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ "Health film Festival" που γίνεται κάθε δύο χρόνια στην Κω. Το επόμενο θα γίνει, το Σεπτέμβρη του 2011.
Θα περιμένουμε λοιπόν την επόμενη δουλειά της Ελένης Σουμή, τόσο στην Αθήνα, αλλά και στην Καλαμάτα!
Γιούλα Σαρδέλη
