"Εάν ψηφιστούν μέτρα, όπως κατώτατος μισθός 586 ευρώ μικτά, σπάσιμο 5νθήμερου, 8ωρου, διευθέτηση χρόνου εργασίας, μείωση αποζημιώσεων, πιστεύω ότι πια πιάνουμε πάτο». Αυτό σημειώνει στην “Ε” ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Καλαμάτας Σωτήρης Τσώνης και τονίζει πως «δεν θα αντέξουν οι άνθρωποι, γιατί πάνω απ’ όλα είναι οι εργαζόμενοι, οι ανθρώπινες ψυχές, οι ανάγκες και όχι οι αριθμοί». Παρατηρεί ότι "εάν το τέρας της φοροδιαφυγής δεν χτυπηθεί αποτελεσματικά, θα μας αφανίσει, θα αφανίσει την οικονομία και την κοινωνία".
Ο κ. Τσώνης αναγνωρίζει ότι υπάρχουν ευθύνες και σε μας, όπως η έντονη κομματικοποίηση που κυριάρχησε τα τελευταία χρόνια", όμως, επιρρίπτει ευθύνες και στους εργαζόμενους, γιατί δεν συμμετέχουν. Εκτιμά πως "τέρμα οι παραταξιακές διαφορές και οι εσωτερικές συγκρούσεις» και σημειώνει ότι: "Ο εργαζόμενος έχει ανάγκη από προστασία και βοήθεια και σε αυτά δεν υπάρχουν χρώματα ούτε μπλε, ούτε πράσινο, ούτε κόκκινο κλπ. Οποιος δεν τα βλέπει αυτά, είναι επιζήμιος".
-Και άλλη απεργία αυτή την εβδομάδα ενάντια στα νέα σκληρά μέτρα. Μια ακόμα ντουφεκιά στον αέρα;
"Η απεργία αυτή όπως και όλες οι απεργίες που έγιναν τα τελευταία 2-2,5 χρόνια έχουν ξεχωριστή σημασία, γιατί θεμελιώδεις κατακτήσεις του συνδικαλιστικού κινήματος χάθηκαν, διαλύθηκε όλη η εργατική νομοθεσία, γυρίσαμε πολλά χρόνια πίσω. Οι σημερινές απαιτήσεις της τρόικας εάν γίνουν αποδεκτές, ξεθεμελιώνουν ό,τι έχει πια απομείνει".
-Το νέα μέτρα οδηγούν τον κόσμο σε ακόμα μεγαλύτερη εξαθλίωση. Υπάρχει τέρμα; Αισιοδοξείτε πως θα δοθεί τέλος στο μαρτύριο μισθωτών και συνταξιούχων;
"Τα νέα μέτρα που ζητούν να εφαρμόσουμε είναι αντικοινωνικά, άδικα, μονομερή, σε βάρος πάλι των μισθωτών και των συνταξιούχων. Θα έχουν οδυνηρές επιπτώσεις στην κοινωνία με τα γνωστά αποτελέσματα, ύφεση, ανεργία. Εάν ψηφιστούν μέτρα, όπως κατώτατος μισθός 586 ευρώ μικτά, σπάσιμο 5νθήμερου, 8ωρου, διευθέτηση χρόνου εργασίας, μείωση αποζημιώσεων, πιστεύω ότι πια πιάνουμε πάτο. Αυτό που απομένει είναι να δούμε και άλλη μείωση των συντάξεων, κάτι το οποίο φοβάμαι αφού η υψηλή ανεργία, οι μειωμένες αμοιβές, τα 4ωρα, η ύφεση, νομοτελειακά θα οδηγήσουν εκεί. Γιατί τα ασφαλιστικά ταμεία θα αδυνατούν να δώσουν τις σημερινές συντάξεις".
-Με όλα τα μνημόνια και τα νέα μέτρα μιλάμε πλέον κυριολεκτικά για εργασιακό μεσαίωνα, για εργασιακή ζούγκλα;
"Τα τελευταία 2,5 χρόνια ψηφίστηκαν μια σειρά από νόμους που διέλυσαν την εργατική νομοθεσία. Γυρίσαμε στην ουσία πολλά χρόνια πίσω, όταν το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα άρχιζε να βάζει τους πρώτους βασικούς στόχους και αιτήματα. Σήμερα ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα και είναι ελεύθερος να χρησιμοποιήσει όπως θέλει τον εργαζόμενο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, γνωστό στον περισσότερο κόσμο, η κατάσταση των εργαζομένων στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Δηλαδή το μαρτύριο της εκ περιτροπής εργασίας και μια ημέρα την εβδομάδα. Μαύρη εργασία, μπλοκάκια, 4ωρα, εκ περιτροπής εργασία είναι αυτά τα οποία κυριαρχούν στους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα και βέβαια ανά πάσα στιγμή υπάρχει πάνω τους η δαμόκλειος σπάθη της απόλυσης. Οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα είναι εντελώς απροστάτευτοι. Δεν είναι αυτή η κατάσταση εργασιακή ζούγκλα;".
-Μήπως είναι ουτοπικό, συντεχνιακό σ’ αυτές τις συνθήκες να ζητάμε ακόμα συλλογικές συμβάσεις εργασίας;
"Το κράτος δεν έχει κανένα λόγο να παρεμβαίνει στις ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις. Γιατί αυτές γίνονται στον ιδιωτικό τομέα. Συνάπτονται και αποτελούν αντικείμενο συμφωνίας μεταξύ εργαζόμενου και εργοδότη, δεν επιβαρύνουν κανένα προϋπολογισμό. Είναι χαρακτηριστικό της ελεύθερης αγοράς, της δημοκρατίας και συναποφασίζονται. Δεν είναι λοιπόν ούτε ουτοπία, αλλά ούτε έχουν και συντεχνιακό χαρακτήρα".
"Μιλούσαμε για 35ωρο…"
-Μπορεί να επανέλθει το 6ήμερο και να δουλεύουμε όλοι για 586 ευρώ μικτά;
"Πριν μία δεκαετία μιλούσαμε όλοι για 35ωρο, χωρίς μείωση των αποδοχών και είχε αρχίσει να εφαρμόζεται στην Γαλλία. Τώρα, όμως, όπως είπα και προηγουμένως, εάν ψηφιστούν αυτά, δεν θα μπορέσει να αντέξει η κοινωνία, το ασφαλιστικό σύστημα, η οικονομία. Δεν θα αντέξουν οι άνθρωποι, γιατί πάνω απ’ όλα είναι οι εργαζόμενοι, οι ανθρώπινες ψυχές, οι ανάγκες και όχι οι αριθμοί".
-Ο κόσμος αντέχει και ανέχεται τα μέτρα, γιατί πιστεύει στην Ε.Ε. και την ευρωζώνη. Θεωρείτε ότι είναι βιώσιμο το νέο πρόγραμμα; Θα γλιτώσει η χώρα μας την πτώχευση και την έξοδο από την ευρωζώνη;
"Οι τελευταίες εκλογές κατέδειξαν ότι η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού πιστεύει στην Ε.Ε. και στην ευρωζώνη. Συμφωνεί στο ότι η διάσωση της πατρίδας μας είναι ο κορυφαίος εθνικός στόχος και ότι όλοι οφείλουμε να συμβάλουμε σ’ αυτό. Το ζητούμενο είναι να διαφυλαχθούν τα στοιχεία της κοινωνικής δικαιοσύνης και συνοχής, το οποίο δεν γίνεται τα τελευταία χρόνια, γιατί τα περισσότερα μέτρα είναι μονομερή, άνισα και κοινωνικά άδικα. Το νέο πρόγραμμα εάν δεν έχει αναπτυξιακά μέτρα και στόχους, πολύ φοβάμαι ότι δεν θα έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Ηδη ο κ. Τόμσεν δήλωσε πρόσφατα ότι έγιναν λάθη, ότι πράγματι η τρόικα μας οδήγησε σε λανθασμένα μέτρα. Γι’ αυτά, αυτοί δεν πρέπει να πληρώσουν, δεν πρέπει να πληρώσει το ΔΝΤ. Γι’ αυτά τα λάθη που σήμερα παραδέχονται; Μας οδήγησαν στην καταστροφή. Η χώρα μας θα γλιτώσει και την πτώχευση και την έξοδο από την ευρωζώνη, γιατί το χρέος της είναι πολύ μικρό σε σχέση με άλλες χώρες όπως Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία κ.λπ. και βασικά μια έξοδος της χώρας μας από το ευρώ θα διαλύσει τα πάντα".
-Τόσα χρόνια δεν έχει χτυπηθεί η φοροδιαφυγή. Τι φταίει; Γιατί δεν τα καταφέρνουν οι κυβερνήσεις, παρά τις υποσχέσεις τους; Πότε θα πληρώσουν οι έχοντες και κατέχοντες;
"Βασικά, γιατί υπάρχουν συμφέροντα. Οι οικονομικά και κοινωνικά ισχυροί πάντα είχαν την δυνατότητα να ξεφεύγουν. Οι κυβερνήσεις απέτυχαν μέχρι σήμερα σ’ αυτό τον τομέα, είτε γιατί δεν είχαν τη βούληση και την τόλμη που έπρεπε, είτε γιατί έγιναν λάθη, είτε γιατί δεν υπήρξε σωστή οργάνωση του κράτους, σωστή οργάνωση ελεγκτικών μηχανισμών, ταχύτητα στην απονομή δικαιοσύνης, φαινόμενα διαφθοράς, Το τελευταίο χρονικό διάστημα γίνεται μια καλή προσπάθεια για να πληρώσουν οι έχοντες και κατέχοντες. Αυτό σίγουρα θα γίνει, εάν αξιοποιηθούν οι λίστες. Εάν το τέρας της φοροδιαφυγής δεν χτυπηθεί αποτελεσματικά, θα μας αφανίσει, θα αφανίσει την οικονομία και την κοινωνία".
-Πιστεύετε ότι μπορούν να χτυπηθούν τα καρτέλ σε καύσιμα και τρόφιμα; Γιατί τόσα χρόνια παραμένουν ισχυρά;
"Μπορούν σίγουρα να χτυπηθούν τα καρτέλ στα καύσιμα, τρόφιμα κλπ. Νομικό οπλοστάσιο υπάρχει, χρειάζονται πολιτικές που θα πατάξουν το λαθρεμπόριο, την αισχροκέρδεια, τις υπερτιμολογήσεις, τις τριγωνικές συναλλαγές γνωστών πολυεθνικών, τους μεσάζοντες, τους μεταπράτες που ξεζουμίζουν παραγωγούς και καταναλωτές. Χρειάζεται πολιτική βούληση, τόλμη, αποτελεσματικοί έλεγχοι και σύντομη απονομή δικαιοσύνης".
"Ενα σκαλοπάτι κάτω οι ΕΟΖ"
-Αποτελούν λύση οι ΕΟΖ (Ειδικές Οικονομικές Ζώνες) για τη Μεσσηνία και την Περιφέρεια Πελοποννήσου;
"Εάν ψηφιστεί η κατάργηση της ΕΓΣΣΕ, κατώτερος μισθός 586 μικτά, κατάργηση των τριετιών και οδηγηθούμε σε μια τέτοια πραγματικότητα, τότε οι ΕΟΖ έτσι όπως έχουν λειτουργήσει και όπως τις γνωρίζουμε, θα είναι ένα σκαλοπάτι παρακάτω. Θα μειώσουν την ανεργία, όμως δεν θα λύσουν τα προβλήματα της φτώχειας, θα δημιουργήσουν μεγαλύτερη εκμετάλλευση για τον κόσμο της εργασίας, στην ουσία θα μοιράσουν την φτώχεια".
-Ολοι μιλούν για μεταρρυθμίσεις και για μέτρα με ανάπτυξη. Ποια είναι αυτά που θα αντιστρέψουν το κλίμα;
"Εχουμε τονίσει με επιχειρήματα ότι η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα δεν επιτυγχάνεται με συμπίεση του κόστους εργασίας. Υπάρχουν μία σειρά από παράγοντες που οδηγούν σε ανάπτυξη και αύξηση της ανταγωνιστικότητας: τεχνογνωσία, δίκτυα, επικοινωνίες, υποδομές, σταθερό φορολογικό σύστημα, αναδιοργάνωση του τραπεζικού συστήματος, εσωτερική αγορά ικανή να απορροφήσει τα προϊόντα, στρατηγικές συμμαχίες, νέες αγορές κλπ. Αυτά μπορούν να αντιστρέψουν το κλίμα".
-Τι θα ζητούσατε ως Μεσσήνιος από το συμπατριώτη μας πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά;
"Θα ζητούσα να ολοκληρωθούν σύντομα τα έργα υποδομής και να γίνει προσπάθεια για προσέλκυση επενδύσεων στο νομό μας, αφού έχει όλες τις δυνατότητες και τα χαρακτηριστικά πλεονεκτήματα σε σχέση με πολλές περιοχές της χώρας μας".
-Εχουν μέλλον οι κυβερνήσεις συνεργασίας στη χώρα μας;
"Μέχρι σήμερα σίγουρα δεν είχαν. Τώρα όμως είναι τέτοιες οι συνθήκες που είτε το θέλουν είτε όχι, θα πρέπει να προχωρήσουν. Πιστεύω όμως ότι πάνω απ’ όλα θα πρέπει ο εκλογικός νόμος να δίνει τη δυνατότητα σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης, όταν το πρώτο κόμμα πιάνει ποσοστό γύρω στο 37 -38 %".
-Πολλοί κατηγορούν τους συνδικαλιστές, γιατί δε δουλεύουν. Τι τους απαντάτε; Γιατί δεν δουλεύουν οι συνδικαλιστές;
"Οι συνδικαλιστές που είναι εκλεγμένοι στην τριτοβάθμια οργάνωση και οι επικεφαλής στις δευτεροβάθμιες οργανώσεις θα πρέπει να έχουν αυτή τη δυνατότητα και διευκόλυνση για να μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, που στις σημερινές συνθήκες είναι μεγάλες και σημαντικές. Οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, οι άνεργοι έχουν περισσότερο από κάθε άλλη φορά ανάγκη από προστασία, έχουν ανάγκη από το οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα. Το συνδικαλιστικό κίνημα και οι επικεφαλής θα πρέπει να είναι δίπλα τους στην πρώτη γραμμή, προετοιμασμένοι για τις οποιεσδήποτε συγκρούσεις".
-Το συνδικαλιστικό κίνημα έχει απαξιωθεί. Ο κόσμος δε συμμετέχει, δεν το εμπιστεύεται. Εχει κάνει την αυτοκριτική του; Δεν πρέπει να ανανεωθεί και να αλλάξει πλεύση;
"Οπως όλοι οι θεσμοί σήμερα, έτσι και το συνδικάτο σίγουρα δέχεται αρνητικές κριτικές, δεν υπάρχει η συμμετοχή που πρέπει κλπ. Υπάρχουν ευθύνες και σε μας, τις αναγνωρίζουμε. Π.χ. η έντονη κομματικοποίηση που κυριάρχησε τα τελευταία χρόνια το έβλαψε. Υπάρχουν και άλλες όμως ευθύνες. Ευθύνες έχουν και οι εργαζόμενοι, γιατί δεν συμμετέχουν. Εάν δεν συμμετέχεις στις εκδηλώσεις του συνδικάτου, στις εκλογικές διαδικασίες, ούτε μπορείς να το αλλάξεις εάν δεν το πιστεύεις, ούτε μπορεί να γίνει ανανέωση. Είχαμε περιπτώσεις που η προσέλευση ήταν μαζική όσο υπήρχε κάποιο πρόβλημα. Μετά όμως όταν δόθηκε λύση εξαφανίστηκαν. Το συνδικαλιστικό κίνημα συνεχώς κάνει την αυτοκριτική του, γιατί είναι ένα ζωντανό κομμάτι της κοινωνίας. Οι προσπάθειες που γίνονται αποσκοπούν στο να έχουμε υπευθυνότητα και ρεαλιστικούς στόχους, δίνοντας λύσεις. Αυτή η προσπάθεια με βάση και τη γενικότερη εικόνα της κοινωνίας, αλλά και τα προβλήματα θα φέρει καλά αποτελέσματα στην λειτουργία του συνδικαλιστικού κινήματος".
-Η κομματικοποίηση του συνδικαλιστικού κινήματος το απαξίωσε ακόμα περισσότερο. Μπορεί να αποδεσμευτεί και να βάλει τα συμφέροντα του κόσμου πάνω από τα κομματικά;
"Πιστεύω ότι τα τελευταία 2 - 3 χρόνια τόσο στην κορυφή όσο και στη βάση ο στόχος είναι κοινός, τα προβλήματα είναι κοινά, δεν έχουν χρώμα. Οι διαχωριστικές γραμμές στην πλειοψηφία των παρατάξεων πρέπει να σταματήσουν να υπάρχουν. Το μεγάλο πρόβλημα είναι οι ξεχωριστές συγκεντρώσεις που στην ουσία διώχνουν τον κόσμο, μόνο κακές υπηρεσίες προσφέρουν. Το φαινόμενο αυτό είναι πολύ λυπηρό".
-Τόσα χρόνια συνδικαλιστής και πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου, κάνοντας έναν απολογισμό, τι θα τονίζατε;
"Αυτό που απάντησα προηγουμένως. Τέρμα οι παραταξιακές διαφορές και οι εσωτερικές συγκρούσεις. Ο εργαζόμενος έχει ανάγκη από προστασία και βοήθεια και σε αυτά δεν υπάρχουν χρώματα ούτε μπλε, ούτε πράσινο, ούτε κόκκινο κλπ. Οποιος δεν τα βλέπει αυτά, είναι επιζήμιος".
[Συνέντευξη στον Γιάννη Σινάπη]