Σε δηλώσεις του στην “Ε” επισημαίνει ότι “για τον αρχιτέκτονα αυτό είναι η πρόκληση, δεν είναι μόνο να κάνει πλακόστρωτα” - και εκφράζει την πίστη ότι “και το έργο (της ανάπλασης) πρέπει να προχωρήσει και να αφεθεί εκείνο εκεί (το τμήμα με αρχαία στη ΝΑ γωνία) πιεστικά ελεύθερο για να αναδειχθεί”. Προτρέπει σε πίεση όλων των ενδιαφερομένων για την ανάδειξη και σ’ αυτούς περιλαμβάνει και τον τέως δήμαρχο και νυν περιφερειάρχη Παναγιώτη Νίκα.
Αναλυτικά, όσον αφορά τη συζήτηση μαζί του:
Για το ιστορικό της μελέτης του Ιστορικού Κέντρου και της προμελέτης της πλατείας Υπαπαντής, ο κ. Αλμπάνης μας είπε:
“Είχα κάνει μια μελέτη για το Ιστορικό Κέντρο που άρχισε το 1998 επί Μαλαπάνη. Η όλη διαδικασία του Ιστορικού Κέντρου ήταν χωρισμένη σε πολύ μεγάλα κομμάτια και σιγά - σιγά ο κάθε δήμαρχος τα προχωρούσε και αυτό είναι προς τιμήν της Καλαμάτας. Γιατί αλλού οι δήμαρχοι όταν αλλάζουν προσωπικότητα και κυρίως παράταξη, παρατάνε τα έργα των προηγούμενων. Εδώ είχαμε το αντίστροφο πράγμα. Ο καθένας παρότι ήταν διαφορετικοί οι δήμαρχοι συνέχισαν το έργο τους. Η Υπαπαντή ήταν το τελευταίο κομμάτι του Ιστορικού Κέντρου. Και η προμελέτη ήταν για το σύνολο της πλατείας Υπαπαντής, που περιλάμβανε και την ανάδειξη των αρχαίων που είναι στη ΝΑ γωνία. Αυτά που είχαν αποκαλυφθεί και καταχωθεί επί Χρυσοστόμου Δασκαλάκη”.
Για το τι προέβλεπε η προμελέτη και για την απόρριψη του ΚΑΣ μας απάντησε:
“Η προμελέτη το 2011 την οποία είχε συμφωνήσει και το Δημοτικό Συμβούλιο και ο δήμαρχος ο τελευταίος που ασχολείτο με το Ιστορικό Κέντρο, ο κ. Νίκας -τώρα περιφερειάρχης-, και η Αρχαιολογική τα στείλανε στην Αθήνα. Υπήρχε ανάδειξη των αρχαίων μ’ ένα γυάλινο δάπεδο, το οποίο θα είχε φωτισμό και θα φαινόταν. Κι έτσι όποιος πήγαινε στην πλατεία, πηγαίνοντας στο Κάστρο, θα έβλεπε τη διαχρονική αξία της Καλαμάτας. Τότε ήταν οι Φαραί εκεί, κατά πάσα πιθανότητα ήταν αρχαιολογικά ευρήματα των Φαρών.
Ολοι, λοιπόν, θελήσαμε να το κάνουμε αυτό. Και βέβαια και για τον αρχιτέκτονα αυτό είναι η πρόκληση, δεν είναι μόνο να κάνει πλακόστρωτα. Το ΚΑΣ, δυστυχώς, ύστερα από πολλή σκέψη αποφάσισε να μείνουν έτσι όπως είναι τα αρχαία. Κατά τη γνώμη τους υπάρχει η εξής δικαιολογία:
Επειδή εμείς έχουμε ασχοληθεί πάρα πολύ με τους αρχαιολογικούς χώρους, με τον Κεραμεικό, με το Ακρωτήρι στη Σαντορίνη, Ελλάδα και Ιταλία δεν έχουν επάρκεια να κάνουν πάντοτε ό,τι θέλουν στις ανασκαφές, διότι και οι δύο χώρες είναι γεμάτες από αρχαία. Το ΚΑΣ είπε ότι αυτή τη στιγμή δεν μπορώ εγώ να τα ανοίξω”.
Για την πλατεία Υπαπαντής εκτίμησε ότι υπάρχει ένα μειονέκτημα και ένα πλεονέκτημα, που είναι:
“Εχουμε ένα μειονέκτημα τεράστιο, ότι σήμερα είναι ένα άναρχο πάρκινγκ η πλατεία. Δεν υπάρχει ούτε στο παραμικρό χωριό στην Ευρώπη, η πλατεία της μητροπόλεως, της κεντρικής εκκλησίας, να είναι πάρκινγκ. Στην Αθήνα ήταν πάρκινγκ τη δεκαετία του ‘60 μπροστά από τη Μητρόπολη. Το πλεονέκτημα είναι ότι έχει τα αρχαία στη ΝΑ γωνία. Δηλαδή, όλοι το θεωρούμε μεγάλο πλεονέκτημα, γιατί αποδεικνύει τη διαχρονικότητα της Καλαμάτας. Είναι και πολύ κοντά στο Κάστρο”.
Επεσήμανε ότι καθοριστικός παράγοντας είναι η διαχείριση από την Αρχαιολογική Υπηρεσία:
“Αυτά τα δύο πράγματα, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να συνδυαστούν, αλλά υπάρχει ένας τρίτος παράγοντας, η διαχείριση. Δεν μπορεί κανείς εργολάβος να σκάψει, πρέπει να σκάψει η Αρχαιολογική. Και αφού αποκαλυφθούν, αφού μετρηθούν, αποτυπωθούν, πρέπει πια να δοθούν οι διαστάσεις του υαλωτού που έχω σκεφθεί”. Και πρόσθεσε: “Η λύση είναι αυτή. Να υπάρχουν αυτά τα αρχαία. Σε αυτά τα αρχαία στην πρώτη μελέτη που κάναμε για το Ιστορικό Κέντρο, το 2001, πέρασε από το ΚΑΣ χωρίς να υπάρχουν τα αρχαία. Για τα αρχαία μίλησε για πρώτη φορά ο Κουτσούλης ως δημοτικός σύμβουλος -ακόμα δεν είχε γίνει δήμαρχος- μου έδωσε και πληροφορίες και μου έδωσε και το φωτογραφικό του αρχείο. Είναι μάλλον θεμελιώσεις και τέτοια πράγματα. Είναι κάτι που αξίζει τον κόπο να το βλέπεις από πάνω προς τα κάτω και όχι να το περπατάς. Είναι όπως στην Αθήνα ή σε άλλους αρχαιολογικούς χώρους είτε σε μετρό. Το θέμα είναι τι κάνουμε με αυτούς τους 3 παράγοντες, πάρκινγκ, αρχαία, δυνατότητα διαχείρισης από την Αρχαιολογική”.
Ο γνωστός αρχιτέκτονας προέτρεψε να μην εμποδιστεί η ανάπλαση, λόγω των αρχαίων, αλλά επέμεινε στην ανάδειξή τους: “Αν εμποδιστεί η ανάπλαση λόγω των αρχαίων, θα πάθουμε ό,τι πάθαμε την άλλη φορά. Ολο το Ιστορικό Κέντρο τελείωσε προ του 2010. Δέκα χρόνια μετά τώρα ξεκινάει το τελευταίο του κομμάτι. Αν πούμε ότι αν δεν γίνει η αποκάλυψη των αρχαίων, δεν θέλουμε να γίνει κανένα έργο, τότε θα μείνει πάρκινγκ. Να φύγουν τα αυτοκίνητα και να αναδείξουμε τα αρχαία, να μάθουμε την ιστορία μας. Κατά τη γνώμη μου αυτό προσπαθήσαμε. Και ο Κουτσούλης που ξεκίνησε κι έδωσε το αρχείο και εν συνεχεία ο Νίκας, γι’ αυτό και από το Δημοτικό Συμβούλιο πήγε με την ανάδειξη των αρχαίων, το υαλωτό”.
Στο ερώτημά μας για ευθύνη του ΚΑΣ απάντησε “να μην βάζουμε ευθύνη του ΚΑΣ, να πούμε ότι ήταν η σκέψη της Αρχαιολογικής για το πώς μπορεί να διαχειριστεί τα αρχαία στην Ελλάδα”.
Καταθέτοντας την γνώμη του για την ανάπλαση και τα αρχαία σημείωσε: “Κατά τη γνώμη μου πρέπει να αρχίσει η εργολαβία, να οριοθετηθεί αυτό το κομμάτι. Είναι γνωστό από τις φωτογραφίες, είναι η ΝΑ γωνία, δηλαδή περίπου από το 10% της όλης ανάπλασης
Να οριοθετηθεί, να αρχίσουν τα έργα, και γι’ αυτό το κομμάτι όλη η πίεση όλων των ενδιαφερομένων για τα αρχαία, να πάει στο πώς μπορεί να το ανασκάψει η Αρχαιολογική. Να το αποκαλύψει, να το μετρήσει, και μετά πια να γίνει η ανάθεση της εφαρμογής για το υαλωτό κλπ.”.
Στην αναφορά μας ότι ο πρώην υπουργός και πρόεδρος του “Διαζώματος” Σταύρος Μπένος είπε ότι “μέχρι 200.000 ευρώ γίνεται η ανασκαφή και η ανάδειξη, παρατήρησε: “Η ανασκαφή είναι 200.000 ευρώ. Το κόστος για να γίνει και το υαλωτό για να είναι κλιματιζόμενα και φωτιζόμενα τη νύχτα, αν θυμάμαι καλά είναι 400.000. Δεν είναι το θέμα αν είναι 200.000 ή 400.000. Το θέμα είναι να μπει η Αρχαιολογική να το αποκαλύψει. Και αν αρχίσουν τα έργα, θα αισθανθεί και η Αρχαιολογική πιεσμένη, χωρίς να ξεχωρίζουμε ΚΑΣ, υπηρεσία, πολιτισμό, την τοπική Εφορεία”.
Στη συνέχεια της συζήτησής μας ο κ. Αλμπάνης, είπε “κάτι πονηρό, Καλαματιανό”, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: “Να βάλουμε και μια ταμπέλα εκεί και να λέμε χώρος ο οποίος είχε ανασκαφεί, είχε καταχωθεί επί Δασκαλάκη και αναμένει τη σειρά του να ανασκαφεί και να αναδείξει τη διαχρονικότητα της Καλαμάτας”.
Δηλαδή να “εκθέσουμε” την Αρχαιολογική Υπηρεσία και το υπουργείο, ήταν η παρατήρησή μου. “Δεν θα την εκθέσουμε” απάντησε και διευκρίνισε: “Να την πιέσουμε λιγάκι να προχωρήσει και σ’ αυτό το κομμάτι που δεν είναι πολύ μεγάλο. Είναι κάτω από το 10% της όλης πλατείας”.
Στην αναφορά μας ότι υπάρχει μια μεγάλη κινητικότητα για το θέμα των αρχαίων, εξέφρασε το φόβο του ότι “θα καταλήξουμε, όπως καταλήξαμε να γίνει 10 χρόνια μετά το τέλος των έργων του Ιστορικού Κέντρου το κομμάτι αυτό. Γιατί κάποιος σκεφτόταν κι έλεγε να γίνει πάρκο, κάποιος σκεφτόταν να σταματήσει να γίνεται η τελετή της Αναστάσεως εκεί. Ετσι ξεκόλλησε η Υπαπαντή και προχώρησε όλο το Ιστορικό Κέντρο, γιατί δεν μπορούσαν να βρουν μια κοινή γραμμή. Εάν πάλι δεν βρεθεί κοινή γραμμή θα μείνει έτσι. Αυτό φοβάμαι εγώ”.
Ολοκληρώνοντας, στην παρατήρησή μας ότι “είναι ευκαιρία να πιέσουμε τώρα, περισσότερο από ποτέ”, απάντησε: “Εγώ νομίζω ότι η πίεση είναι και ουσιαστικότερη, αν αρχίσουν τα έργα και μπει μία ταμπέλα και όλη η αφιέρωση των πιέσεων, π.χ. και του Μπένου, αλλά και ο μητροπολίτης ασκεί μεγάλη πίεση, ο περιφερειάρχης ο Νίκας, και αυτά τα σχέδια που είχαμε από το τότε Δημοτικό Συμβούλιο το 2011 ήταν με την ανάδειξη των αρχαίων. Δεν νομίζω ότι θα έχει αντίρρηση να πιέσει. Εγώ πιστεύω ότι και το έργο πρέπει να προχωρήσει και να αφεθεί εκείνο εκεί πιεστικά ελεύθερο για να αναδειχθεί”.
