Κυριακή, 27 Ιανουαρίου 2013 09:11

Τατιάνα Παπαμόσχου: "Τα πράγματα είναι άθλια και στην τέχνη"

Τατιάνα Παπαμόσχου: "Τα πράγματα είναι άθλια και στην τέχνη"

"Τα πράγματα είναι άθλια και στην τέχνη" μας λέει η ηθοποιός Τατιάνα Παπαμόσχου, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει σημασία αν ανήκεις στους έμπειρους ηθοποιούς. Μιλήσαμε μαζί της με την ευκαιρία της συμμετοχής της στην παράσταση "Η φάρμα των ζώων" του Τζορτζ Οργουελ, που από τις 10 Ιανουαρίου παρουσιάζεται στη θεατρική σκηνή "Ζωή Λάσκαρη" στον Πολυχώρο "Αθηναΐς", σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη και δραματουργική επεξεργασία της Καλαματιανής θεατρολόγου Δήμητρας Πετροπούλου.

Πρόκειται για μια «πολιτική παράσταση που καθηλώνει το κοινό», όπως μας λέει η Τατιάνα Παπαμόσχου.

 

- Είσαι μόνιμη συνεργάτρια του Σταύρου Τσακίρη πια;

«Είμαι οπαδός Τσακίρη, θα έλεγα! Είναι η πέμπτη συνεχόμενη συνεργασία μας από το 2006 (στην παράσταση "Ο άνθρωπος ελέφαντας") που ήταν η πρώτη μας φορά. Είμαι πολύ πιστή στον ίδιο σκηνοθέτη λοιπόν. Και στη "Φάρμα των ζώων" μαζί λοιπόν, μια παράσταση που δεν ξεφεύγει από το κείμενο του Οργουελ αλλά έχει μια διαφορά - με την έννοια ότι δεν παρουσιάζεται σαν μια ακριβή αναπαράσταση. Αλλωστε η φάρμα είναι μια παραβολή που σαφώς απεικονίζει την ιστορία της Σοβιετικής Ενωσης, αλλά που τώρα πια στα μάτια μας απεικονίζει πολλές ιστορίες... καθώς και την ιστορία της Ελλάδας από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα. 

Ως προς το ανέβασμα της παράστασης, είμαστε επί σκηνής 4 ηθοποιοί - παρουσιαστές που αφηγούμαστε ουσιαστικά αυτή την ιστορία στο κοινό και που στεκόμαστε σ' αυτήν με ποικίλους τρόπους, αλλά ουσιαστικά ποτέ δεν γινόμαστε ουσιαστικά οι ήρωες της φάρμας. Ολο αυτό γίνεται μαζί με μουσική, που παίζει ουσιαστικό ρόλο, έχοντας το δικό της μερίδιο αφήγησης και δεν είναι απλώς ένα χαλί που μας ακολουθεί. Αυτό ήταν αρκετά δύσκολο για μας, γιατί μετράμε πάνω στη μουσική. Αν δηλαδή θα τραγουδούσαμε θα το λέγαμε όπερα».

 

- Είναι μια παράσταση με πολλή εικαστική δουλειά;

«Η παράσταση είναι εντελώς αφαιρετική και σίγουρα αυτό που συμβαίνει επί σκηνής έχει πολλές φορές στοιχεία εικαστικά, που λειτουργούν. Αν και για να πω την αλήθεια εμείς πάνω από τη σκηνή δεν έχουμε πλήρη αντίληψη για το τι βλέπει το κοινό».

 

- Οι πρώτες αντιδράσεις κοινού και κριτικών είναι παραπάνω από θετικές και μιλούν για μια πολιτική παράσταση.

«Είναι πολιτική παράσταση, ναι! Χωρίς να έχει φτιαχτεί με τη σκέψη να γίνει μια πολιτική παράσταση - δηλαδή δεν έγινε απλώς έτσι για να γίνει. Ο συνδυασμός του αποτελέσματος από την κάθε φάση της παράστασης οδηγεί εκεί όπου αποφασίζεις ότι δεν θέλει τίποτα περιττό η παράσταση. 

Πέραν αυτού που αισθανόμουν εγώ από την αρχή γι' αυτή την παράσταση, μου το επιβεβαιώνουν και αρκετοί άνθρωποι, φίλοι και γνωστοί, αλλά και άγνωστοι, ηλικίας από 19 που είναι ο γιος μου μέχρι 70. Ολοι λένε ότι τους ταρακούνησε, τους ξύπνησε το ενδιαφέρον, τους καθήλωσε. Κι αυτό το ακούσαμε από πολλούς θεατές».

 

- Και σας είδε και πολύς κόσμος ήδη…

«Ναι, ήταν πολύς ο κόσμος πράγματι, αφού σε κάποια στιγμή αναγκαστικά έφευγε κόσμος γιατί δεν χωρούσε. Σε κάθε παράσταση υπήρχε απίστευτη ησυχία στο κοινό, που στην αρχή μας έκανε να αναρωτιόμαστε... μήπως βαριούνται, μήπως κοιμούνται; Μετά το τέλος της κάθε παράστασης ξεσπούν όμως σε έναν τέτοιο ενθουσιασμό, που καταλαβαίνεις ότι κατά τη διάρκεια της παράστασης είναι απλώς καθηλωμένοι! Βέβαια είναι μια παράσταση που δεν σε τρομάζει, δεν σε καταθλίβει· αντίθετα σου δίνει μια δυναμική, σε αφυπνίζει.

Επίσης την ώρα της παράστασης προβάλλονται κείμενα από το "1984" του Οργουελ, που έχουν γραφεί μισό αιώνα πριν και που ισχύουν απόλυτα σήμερα και με τα οποία σου γίνεται συνείδηση πια ότι αυτό που συμβαίνει τώρα δεν το κάναμε εμείς! Δεν ευθυνόμαστε εμείς, αλλά προφανώς ήταν προσχεδιασμένο κι έχει ξανασυμβεί πολλές φορές, αλλά δεν το ξέρουμε και κανείς δεν θα μας το πει επίσημα ποτέ».

 

- ...Ή αν το μάθουμε σε κάποια στιγμή, θα το ξεχάσουμε εύκολα πάλι.

«Ακριβώς, κι αυτό είναι και το τόσο γλυκό τέλος της "Φάρμας", ότι αφού έχει γίνει επανάσταση, θυσίες, κόποι, έχουν χαθεί άνθρωποι, μετά από λίγα χρόνια έχουν ξεχαστεί, και οι καινούργιες γενιές δεν θυμούνται καν τι έγινε κάποτε, αλλά κάτι ξέρουν αμυδρά».

 

- Οι καλλιτέχνες όλο και πιο πολύ πια συμμετέχετε σε παραστάσεις που είναι ας πούμε... μη κλασικού ανεβάσματος. Πιστεύεις ότι ο κόσμος πια είναι ώριμος και τις αναζητά;

«Πολλές φορές αναρωτιέμαι κι εγώ αν είναι θέμα του πότε είναι έτοιμο το κοινό... κι αν ετοιμάζεται επειδή τώρα βρεθήκαμε σε μια δυσκολία. Ηθελα να πιστεύω πάντα ότι οποτεδήποτε μπορεί να ήθελε κάποιος να δει κάτι μη συμβατικό, αρκεί αυτό το μη συμβατικό να μην είναι δήθεν. Ενδεχομένως τώρα, το ότι περνάμε από μια μεγάλη ανακατάταξη που τα πάντα διαλύονται γύρω του, να τον κάνει να επιδιώκει καινούργια πράγματα, καινούργιες επαφές και καινούργιο τρόπο ζωής. Αρχίζουν πια οι άνθρωποι και συσπειρώνονται περισσότερο... ή ξαναβρίσκουν τους φίλους τους ή επικοινωνούν πιο ουσιαστικά. Οπότε με τον ίδιο τρόπο μπορεί να αποζητούν και στο θέατρο κάτι άλλο. Οχι για το αν θα είναι απλώς "περίεργο" ή "διαφορετικό", αλλά αν θα είναι πραγματικό».

 

- Είσαι μια έμπειρη και καταξιωμένη ηθοποιός. Ανασφάλεια έχεις για την επαγγελματική σου πορεία;

«Σαφώς και έχω ανασφάλεια, και μάλιστα τεράστια - και πίστεψέ με δεν σημαίνει τίποτα αν είσαι έμπειρος ή αν μετράς χρόνια πολλά ή λιγότερα στο χώρο. Ολοι βράζουμε στο ίδιο καζάνι και τα πράγματα είναι άθλια, μην κοροϊδευόμαστε. Πλέον δεν πάμε για να δουλέψουμε και να πληρωθούμε κανονικά, αλλά να κάνουμε μια δουλειά κι ότι βγάλουμε να το μοιραστούμε. Κι αυτό μπορεί να σημαίνει ότι θα πάμε για να πάρουμε 300 ευρώ το μήνα και αν. Οπότε λες κιόλας, μωρέ μήπως να κάτσω σπίτι μου και να μην κουνηθώ γιατί δεν συμφέρει;».

 

- Πρέπει όμως να μένουμε σπίτι;

«Είναι πολύ μεγάλο το ερώτημα… μακάρι να ήξερα την απάντηση! Σίγουρα αυτό που φαίνεται εκ πρώτης είναι ότι όχι, δεν θα πρέπει να μένουμε σπίτι - αλλά από την άλλη δεν ξέρεις και τι ακριβώς είναι αυτό που πρέπει να κάνεις! Αυτό το μούδιασμα του κόσμου, που το βλέπουμε όλοι και απορούμε γιατί δεν έχουμε ξεσηκωθεί με τόσα χαράτσια και άλλα βάρη που μας φορτώνουν, νομίζω ότι συμβαίνει γιατί, και να βγεις στο δρόμο, δεν σου λέει κανείς ότι θα βγει κάτι απ' αυτή σου την αντίδραση. Οταν είσαι στο "ζω - δεν ζω", απέχεις μακράν από το να σκεφτείς πώς θα φτιάξεις μια καινούργια κοινωνία. Αυτή τη στιγμή ζούμε έναν πόλεμο, απλά δεν βλέπουμε ότι μας βομβαρδίζουν και πάντα ελπίζουμε ότι η λύση θα ξεπροβάλει από τη γωνία ξαφνικά».

 


 

Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ 

 

Ο πλανήτης μας, μια φάρμα ζώων… Τίποτα δεν μπορεί να σωθεί από ένα κόσμο που καταρρέει. Είναι μόνο μια ανορθόδοξη παράσταση για το τι σημαίνει «θεατρική απόλαυση». 

Κρατώντας τον καμβά του μύθου της «Φάρμας των ζώων» και αποσπάσματα από το «1984» του Οργουελ, αλλά και το νήμα της παράδοσης των ραψωδών, των τροβαδούρων, των αφηγητών με τη συνεχή παρουσία της μουσικής, ο Σταύρος Τσακίρης παρουσιάζει μια θεατρική παράσταση, αλλιώς. Μια θεατρική πράξη αλλιώτικη από τις συνήθεις. 

Δίχως ρόλους, δίχως διαχωρισμούς, δίχως αναπαραστάσεις, σε έναν χώρο όπου «αφαιρούνται» τα αντικείμενα και «προστίθενται» η μουσική, κινούμενες εικόνες και σχέδια που δίνουν μια σύγχρονη διάσταση στην αισθητική απεικόνιση νοημάτων και συμβολισμών, και κυρίως 4 άνθρωποι που «αφηγούνται» μια ιστορία. Την ιστορία του Τζ. οργουελ. Εν  έτει 2013. Οπου η φάρμα είναι ο πλανήτης και ο διαχωρισμός μας από τα υπόλοιπα ζώα είναι αποδεδειγμένα μια τερατώδης παρεξήγηση. Δεν υπάρχει δικαιοσύνη, όσο υπάρχουν νόμοι «κατασκευασμένοι» από ανθρώπους, και έτσι δεν γίνεται, παρά να στεκόμαστε εμπόδιο στο φυσικό μας προορισμό σ’ αυτόν τον πλανήτη.

Στην εποχή μας που η ιστορία τελειώνει, η δημοκρατία πεθαίνει, οι κυβερνήσεις παραπαίουν χωρίς σκοπό, όταν το θέατρο ταυτίζεται με το «ψέμα»… τότε υποχρεώνεσαι να βλέπεις την αλήθεια. Η ζωή σου σαν φάρμα ζώων… 

Η παράσταση παίζεται στη θεατρική σκηνή «Ζωή Λάσκαρη» στον Πολυχώρο «Αθηναΐς».

Σκηνοθεσία: Σταύρος Σ. Τσακίρης. Μουσική: Μίνως Μάτσας. Σκηνικά- Flash animation: Αλέξανδρος Ψυχούλης. Κοστούμια-μάσκες: Γιάννης Μετζικώφ. Δραματουργός: Δήμητρα Πετροπούλου. Κίνηση: Αποστολία Παπαδαμάκη. Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη. Φωτογραφίες: Ιωάννα Τζετζούμη. Βοηθός σκηνοθέτη: Νεφέλη Ιωάννου.
Παίζουν οι ηθοποιοί: Βασίλης Βασιλάκης, Τατιάνα Παπαμόσχου, Πηνελόπη Σεργουνιώτη, Ρένος Χαραλαμπίδης.

Ημέρες παραστάσεων: Πέμπτη, Παρασκευή, Σαββάτο, Κυριακή στις 9 μ.μ. 

Γενική είσοδος 15 ευρώ, φοιτητικό 10 ευρώ.