- Τι έχει αλλάξει στην αυτοδιοίκηση από τότε που ήσασταν δήμαρχος;
''Τα νέα διευρυμένα γεωγραφικά όρια και οι αρμοδιότητες, που θεσπίστηκαν με το αυτοδιοικητικό σχέδιο ''Καλλικράτης'', βελτίωσαν τη δομή και τη λειτουργία των ΟΤΑ. Αύξησαν την παρεμβατικότητα των δήμων στην κοινωνία και μείωσαν το κόστος παροχής υπηρεσιών στους δημότες. Προσωπικά αντιλαμβάνομαι την αξία αυτών των θεσμικών αλλαγών, αφού ως δήμαρχος Καλαμάτας διαχειρίστηκα το σχέδιο ''Καποδίστριας''''.
- Η αυτοδιοίκηση σήμερα έχει περισσότερους ή λιγότερους οικονομικούς πόρους από το παρελθόν;
''Η γενικότερη οικονομική κατάρρευση που βιώνει η χώρα μας δεν άφησε αλώβητη την αυτοδιοίκηση. Η δανειοδότηση των ΟΤΑ από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων είναι δύσκολη έως ανέφικτη και όσοι αυτοδιοικητικοί υποκύπτουν στον πειρασμό σύναψης δανείων, αντιμετωπίζουν δυσκολίες ή αδυναμία εξόφλησης. Σας το λέγει αυτό ένας δήμαρχος που ουδέποτε έβαλε την υπογραφή του σε δανειακή σύμβαση.
Οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι έχουν αισθητά περιοριστεί και συστηματικά καθυστερούν να φτάσουν στους δικαιούχους ΟΤΑ, με ό,τι τούτο συνεπάγεται στην εύρυθμη λειτουργία τους. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές παρακρατούνται οίκοθεν στην Αθήνα. Οσοι δήμαρχοι ελπίζουν σε γνωριμίες, για να λύσουν το οικονομικό πρόβλημα του δήμου τους, δεν επικοινωνούν με την πραγματικότητα''.
- Ποιες ανάγκες των πολιτών πρέπει να εξυπηρετεί ο σύγχρονος δήμος;
''Ενας σύγχρονος δήμος οφείλει να σχεδιάσει μεθοδικά μια ολοκληρωμένη κοινωνική παρέμβαση. Η ανεργία, ιδιαίτερα των νέων, τα προβλήματα των απόρων και πολύτεκνων οικογενειών, ο κοινωνικός αποκλεισμός, είναι ζητήματα στα οποία πρέπει ο δήμος να παρέμβει αποφασιστικά. Η δημοτική αρχή πρέπει να εντοπίσει τη φτώχεια και να μειώσει τα δημοτικά τέλη στους έχοντες αποδεδειγμένα ανάγκη. Οι εργαζόμενοι στον τομέα ''Βοήθεια στο σπίτι'' μπορούν να βοηθήσουν αποτελεσματικά.
Νομίζω ότι έχουν ήδη ωριμάσει οι συνθήκες για τη δημιουργία Ταμείου Αλληλοβοηθείας, ενταγμένου στον Κοινωνικό Φορέα του δήμου. Εξ άλλου, η θέσπιση κοινωνικού τέλους, σε εθελοντική βάση (και το τονίζω αυτό) για την οικονομική ενίσχυση των αναξιοπαθούντων συνδημοτών μας, ελπίζω να μη συναντήσει ξανά τις γραφειοκρατικές αντιδράσεις, που αντιμετώπισα ως δήμαρχος στο παρελθόν''.
- Σήμερα στην Ελλάδα οι περισσότερες δημοτικές επιχειρήσεις υπολειτουργούν και οι ΔΕΥΑ λειτουργούν κυρίως ως…. γραφεία ανάθεσης έργων σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Μέσα σε αυτό το τοπίο υπάρχει μέλλον για τις δημοτικές επιχειρήσεις ή θα κλείσουν;
''Λυπάμαι, αλλά θεωρώ ότι το μέλλον των Δημοτικών Επιχειρήσεων προδιαγράφεται ζοφερό. Είναι δε βαθύτατα εξοργιστικό ότι οι ΔΕΥΑ με εξασφαλισμένους πόρους λειτουργούν, καθώς το επισημαίνετε, σαν γραφεία ανάθεσης έργων σε ιδιώτες. Οσοι βολεύονται στην αδράνεια της απραξίας και στη λογική της μεταβίβασης αρμοδιοτήτων σε τρίτους θα αντιληφθούν το λάθος τους. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, άνοιξε η όρεξη των κρατούντων και σύντομα το σύνολο, ίσως, των δημοτικών ΝΠΔΔ θα μετατραπούν σε ΝΠΙΔ και οι εργαζόμενοι θα οδηγηθούν σταδιακά στην κόλαση της ανεργίας. Τότε θα είναι αργά για δάκρυα και άσφαιρες κινητοποιήσεις''.
Τα ξεχωριστά ψηφοδέλτια
βοηθούν την αξιοκρατία
- Τελευταία έχει έλθει πάλι στο προσκήνιο η πρόταση για ξεχωριστά ψηφοδέλτια δημάρχων και δημοτικών συμβούλων. Πώς σχολιάζετε αυτή την πρόταση;
''Δεν γνωρίζω ακριβώς το θεσμικό πλαίσιο του νέου νόμου, διότι δεν έχει ακόμα δημοσιευτεί. Θεωρώ πάντως ως θετική εξέλιξη την εφαρμογή μιας εκλογικής διαδικασίας, που θα επιτρέπει στους δημότες να αξιολογήσουν, μέσα από ξεχωριστά ψηφοδέλτια υποψήφιων δημάρχων και δημοτικών συμβούλων, τους περισσότερο ικανούς. Ο σταδιακός απογαλακτισμός των υποψηφίων από ''χρίσματα'' και ''κομματικές γραμμές'' θα βοηθήσει στην αξιοκρατική επιλογή των καταλληλότερων για το υψηλό λειτούργημα του θεράποντος της Τ.Α. ''.
- Στην Καλαμάτα τι έχει αλλάξει από τότε που ήσασταν δήμαρχος;
''Είχα τη σπάνια εμπειρία να βρεθώ στα δημοτικά έδρανα τη δύσκολη μετασεισμική περίοδο και ακολούθως να διαχειριστώ δύσκολες και σύνθετες καταστάσεις.
Με πρότασή μου συγκροτήθηκε, την κρίσιμη αυτή περίοδο, αντιπροσωπευτικό προεδρείο και σύσσωμο το Δημοτικό Συμβούλιο έδωσε ενωτικά τον αγώνα για την σωτηρία της Καλαμάτας. Οι στόχοι μας επετεύχθησαν. Η Καλαμάτα έζησε. Οι κάτοικοί της δεν την εγκατέλειψαν. Ακολούθησε η ανασυγκρότηση και μπήκαν οι βάσεις της ανάπτυξης.
Εκτοτε, πολλά έχουν αλλάξει. Κυρίως οι άνθρωποι. Οι δημότες δεν είναι αισιόδοξοι, όσο στο παρελθόν. Τα οράματα έχουν ξεθωριάσει και ο αγώνας για την επίλυση των βιοτικών αναγκών είναι πλέον κυρίαρχη επιλογή. Η λαϊκή συμμετοχή έχει ατονήσει και η νοοτροπία διοίκησης των δημοτικών ζητημάτων έχει αισθητά διαφοροποιηθεί. Δεν γνωρίζω αν είναι θέμα έμπνευσης, γι’ αυτό σταματώ εδώ. Είναι γνωστό ότι αποφεύγω επιμελώς την ανάμειξή μου στα κοινά της πόλης. Δεν επιθυμώ οι όποιες απόψεις μου ν’ αποτελέσουν αντικείμενο θετικής ή αρνητικής κριτικής ενόψει μάλιστα των δημοτικών εκλογών''.
Τα διευρωπαϊκά δίκτυα
- Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι προτεραιότητες που πρέπει να θέσουν τα επόμενα χρόνια οι δημοτικές αρχές της Καλαμάτας;
''Πέρα από την κοινωνική και πολιτιστική παρέμβαση του δήμου, η αγροτική οικονομία και ο τουρισμός θα πρέπει να αποτελέσουν την ραχοκοκαλιά της ανάπτυξης. Η Καλαμάτα πρέπει να πρωτοστατήσει στα προγράμματα της αειφόρου ανάπτυξης, με στόχο τη διατήρηση της ισορροπίας φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος. Η πόλη μας, λόγω κλιματικών συνθηκών και γεωγραφικής θέσεως, έχει όλες τις προϋποθέσεις να γίνει πανευρωπαϊκό κέντρο διεθνούς ανάδειξης και προβολής σύγχρονων τεχνολογιών στις ανανεώσιμες πηγές.
Γι’ αυτό το λόγο η Καλαμάτα θα πρέπει να πλησιάσει συγκοινωνιακά την Κεντρική Ευρώπη. Ο διάδρομος Αδριατικής - Ιονίου θα πρέπει να υλοποιηθεί και ο σχεδιασμός των διευρωπαϊκών δικτύων συνδυασμένων μεταφορών Βορρά – Νότου να έχει αφετηρία και τερματισμό την Καλαμάτα''.
- Ο Δήμος Καλαμάτας στο παρελθόν είχε ταυτιστεί με τον πολιτισμό και τις τέχνες. Ποια μπορεί να είναι η "ταυτότητα" της πόλης τα επόμενα χρόνια;
''Η ταυτότητα της Καλαμάτας παραμένει αναλλοίωτη. Είναι η πόλη της ελευθερίας και του πολιτισμού. Η φυσιογνωμία της διαμορφώθηκε από την παιδεία και την πολιτιστική έκφραση των δημοτών της. Το πολιτιστικό τέλος, που θεσπίστηκε επί των ημερών μας, εξασφαλίζει μέχρι σήμερα την απρόσκοπτη χρηματοδότηση και λειτουργία της ''Φάρις''. Οι δημότες, με τη μικρή δική τους συμμετοχή, αποφασίζουν την ποιότητα πολιτισμού που επιθυμούν και παραδειγματίζουν για το πώς μπορεί ο λαός να αποφύγει την πολιτιστική εξάρτηση και την κατευθυνόμενη κουλτούρα, που οδηγεί νομοτελειακά σε πολιτική υποταγή και πνευματική δουλεία. Αυτή η πολιτιστική κατάκτηση των δημοτών δεν μπορεί και δεν πρέπει ν’ αλλάξει''.
- Τις τελευταίες δεκαετίες η μεσσηνιακή πρωτεύουσα ζούσε με το όνειρο του νέου αυτοκινητόδρομου Κόρινθος - Τρίπολη - Καλαμάτα. Τι περιμένει η Καλαμάτα από το νέο αυτοκινητόδρομο τα επόμενα χρόνια;
''Η ολοκλήρωση του αυτοκινητόδρομου Κορίνθου - Τρίπολης - Καλαμάτας έφερε την πόλη μας πιο κοντά στην Αθήνα. Σε λίγα χρόνια ο αερολιμένας Καλαμάτας θα γίνει, μετά τα Σπάτα, το δεύτερο και οικονομικότερο αεροδρόμιο της Αθήνας.
Η διασύνδεση του εθνικού δρόμου με την Ολυμπία Οδό θα έχει θετικές επιπτώσεις στην οικονομική ζωή της Καλαμάτας. Η προώθηση των αγροτικών προϊόντων προς το κέντρο θα επιταχυνθεί και το τουριστικό ρεύμα προς το νομό θα ενισχυθεί. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες οι προοπτικές ανάπτυξης θα απογειωθούν''.
- Σε ποιους πυλώνες θα βασιστεί η οικονομία της Καλαμάτας τις επόμενες δεκαετίες;
''Εχω ήδη αναφερθεί στις προτεραιότητες ανάπτυξης της Καλαμάτας. Οι βασικοί πυλώνες της οικονομίας παραμένουν πάντα η αγροτική οικονομία, ο τουρισμός και ο πολιτισμός.
Ο αγροτικός κόσμος, εκτός από οικονομικός, είναι και ζωντανός φορέας πολιτισμού της κοινωνίας. Είναι ο ισχυρός πυλώνας ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής. Κάθε γνήσια αναπτυξιακή προσπάθεια διαπερνά την περιφέρεια με κεντρικό άξονα την αγροτική οικονομία.
Ειδικότερα για την Καλαμάτα, η ελαιοκομία μπορεί να δράσει πολλαπλασιαστικά και να δημιουργήσει υπεραξία. Η τυποποίηση και ταυτοποίηση του λαδιού, με προτεραιότητα την αυτοδύναμη εξαγωγή του με την ονομασία ''Λάδι Καλαμάτας'', είναι στόχος ελκυστικός. Η συνεργασία του αγροτικού τομέα με τον τουρισμό και τον πολιτισμό είναι καθ’ όλα εφικτή. Η επίσκεψη τουριστών σε έναν τόπο με αυξημένο πολιτιστικό ενδιαφέρον και με προβολή των αγροτικών τοπικών προϊόντων αποτελεί μοναδική ευκαιρία προβολής του φυσικού κάλλους, αλλά και των πολιτιστικών μνημείων.
Η επεξεργασία ενός επιχειρησιακού σχεδίου ανάπτυξης και η εκπόνηση ενός τουριστικού πακέτου που θα περιλαμβάνει τη διαδρομή Αρχαία Μεσσήνη - Ολυμπία - Ακροκόρινθος - Μυκήνες - Μυστράς - Μάνη - Καλαμάτα, καλύπτει πλήρως το τρίπτυχο αγροτικός τομέας - τουρισμός - πολιτισμός''.
- Το μοντέλο ανάπτυξης "τραπεζοκαθίσματα - ξαπλώστρες" κυριαρχεί στο παρόν. Μέλλον έχει;
''Αρνούμαι να δεχτώ και να συζητήσω ως μοντέλο ανάπτυξης τα τραπεζοκαθίσματα, τις τέντες και τις ξαπλώστρες. Με ενοχλεί κυρίως η αισθητική προσέγγιση του φαινομένου. Σε έναν κόσμο, που συνεχώς γίνεται απαιτητικότερος, τέτοιες εικόνες παραπέμπουν σε τριτοκοσμικές χώρες και ως εκ τούτου είναι απορριπτέες, ακόμα και ως βάση συζήτησης''.
- Πώς μπορούν να αξιοποιηθούν το λιμάνι και το αεροδρόμιο της μεσσηνιακής πρωτεύουσας;
''Εχω ήδη αναφερθεί στην ανάγκη να συμπεριληφθεί η Καλαμάτα στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο και συγκεκριμένα στην τέταρτη θαλάσσια λεωφόρο Αδριατική - Ιόνιο. Στην παρούσα ενότητα θα προσθέσω και την πέμπτη θαλάσσια διαδρομή, Καλαμάτα - Κρήτη - Αιγαίο - Κύπρος. Κάτω απ’ αυτές τις προϋποθέσεις, η αξιοποίηση του λιμανιού και του αεροδρομίου αυτοματοποιούνται και, σε συνδυασμό με τη χρήση του σιδηροδρομικού δικτύου, αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, με την αυστηρή προϋπόθεση βέβαια ότι δεν θα εκχωρηθούν σε ιδιωτικά κεφάλαια''.
- Ποια μεγάλα προβλήματα θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τις επόμενες δεκαετίες οι δήμαρχοι της Καλαμάτας;
''Η ανεργία θα είναι το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι δήμαρχοι Καλαμάτας τις επόμενες δεκαετίες. Γι’ αυτό το λόγο οι αιρετοί, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους, θα πρέπει να ενεργοποιήσουν εγκαίρως τους μηχανισμούς κοινωνικής στήριξης και να αξιοποιήσουν στο έπακρο τα κοινωνικά προγράμματα, εντάσσοντας τους ''έχοντες ανάγκη'' στα ετήσια προγράμματα στήριξης ανέργων. Η φτώχεια θ’ απειλήσει, εκτός από την εργατική, και την αστική τάξη. Η ποιότητα ζωής των πολιτών θα υποβαθμιστεί ακόμα περισσότερο. Τα άλυτα προβλήματα των απορριμμάτων, του νέου νεκροταφείου, του σχεδίου πόλης της Βέργας, της Μικρής Μαντίνειας, του Ασπροχώματος, της ανάπλασης της παραλιακής ζώνης, της μη αξιοποίησης του ορεινού όγκου του Ταϋγέτου, δημιουργούν συνθήκες ασφυξίας. Ανησυχώ, επίσης, μήπως η αθρόα είσοδος λαθρομεταναστών λάβει τη μορφή εφόδου, με απρόβλεπτες συνέπειες. Η παγκοσμιοποιημένη υποκουλτούρα θα απειλήσει ανοιχτά την ελληνική ταυτότητα και την ελληνική γλώσσα''.
Η Καλαμάτα το… 2021
- Πώς θα είναι η Καλαμάτα το… 2021 στην επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821;
''Δεν μου αρέσει η μελλοντολογία. Πάντως ανησυχώ σοβαρά μήπως ενσκήψει στην πόλη μας εργασιακός μεσαίωνας που θα καταργήσει τις εργασιακές κατακτήσεις ετών. Εύχομαι οι θυσίες του λαού μας να μην πάνε χαμένες. Ελπίζω, ως το 2021, η χώρα μας να έχει απαλλαγεί από τις μνημονιακές της δεσμεύσεις και η ανάκαμψη της οικονομίας να δώσει διέξοδο στο όνειρο της νέας γενιάς για ένα καλύτερο αύριο. Σε αντίθετη περίπτωση, η Καλαμάτα θα μπει πάλι πρώτη στο χορό της Ιστορίας και 200 χρόνια μετά το ένδοξο ’21 θα διδάξει ξανά τους λαούς ''πώς οι δούλοι γίνονται λεύτεροι''''.
