- "Χειρολαβές" λοιπόν. Από τι έχουμε ανάγκη να κρατηθούμε;
"Νομίζω ότι όλοι κατανοούμε αυτόν τον καιρό -φαίνεται από την τάση του κόσμου, από το τι παρακολουθεί, τι του αρέσει να ξαναθυμηθεί- ότι παρακολουθεί πολλά θεάματα διαφορετικά απ’ τα συνηθισμένα. Εβλεπα πρόσφατα την παράσταση - μουσική βιογραφία του Μίκη Θεοδωράκη, όπου ήταν κατάμεστο το θέατρο. Και καλά, οι μεγάλοι άνθρωποι κάτι θυμούνται, αλλά ήταν και πολλά νέα παιδιά, που έβαζαν σε μια τάξη αν θέλετε, την ιστορική περίοδο που προηγήθηκε από τη ζωή τους. Παρατηρούσαν την πυκνή διαδοχή των γεγονότων που όρισαν την γενιά των γονιών τους και αρχίσαμε να γευόμαστε τα αποτελέσματα των πολλών σοβαρών γεγονότων που είχαν προηγηθεί, με την στρεβλή πορεία που πήραμε από τη μεταπολίτευση και μετά. Θέλω να πω λοιπόν, ότι πιστεύω αυτή την στιγμή, πρέπει να κρατιόμαστε απ’ τη γνώση. Μια γνώση με καινούργια μάτια αυτή τη στιγμή για να συνειδητοποιήσουμε τα μονοπάτια που πήρε η χώρα μας, οι ζωές μας, λίγο πριν από το σημείο της κατάρρευσης που είναι το τωρινό. Πιστεύω χρειαζόμαστε γνώση, χρειαζόμαστε να αποδεικνύουμε οι μεν καλλιτέχνες ότι καιγόμαστε για αυτό που είναι στο ταλέντο μας. Οτι έχουμε όρεξη να δώσουμε όλον μας τον εαυτό και την ψυχή σ’ αυτό που κάνουμε, να καταλάβει ο κόσμος δηλαδή ότι είμαστε ένα κομμάτι της αλήθειας, της κοινής μας ζωής. Αυτό νιώθω εγώ σαν χρήσιμη και ουσιώδη στάση ζωής αυτή τη στιγμή και ο κόσμος να αντιληφθεί τη σοβαρότητα της κατάστασης αυτής, για το αύριο της χώρας μας και για το αύριο του καθενός μας μέσα σ’ αυτή τη χώρα. Γιατί καμιά φορά λέμε ότι προσπάθησαν οι κρατούντες να σώσουν τη χώρα…, αλλά για εμάς δεν ξέρω αν προσπάθησαν. Λένε ότι προσπάθησαν να σώσουνε την Ελλάδα, αλλά για τους Ελληνες σίγουρα δεν προσπάθησαν. Είναι πολύ πρόχειρα και ανελέητα τα μέτρα και οι σκέψεις που διέπουν αυτή τη στιγμή τη ζωή μας".
- Σήμερα πιστεύετε ότι πρέπει να κρατιόμαστε περισσότερο από μέσα μας ή από τους δίπλα μας;
"Και τα δυο μαζί. Εάν συνεννοηθούμε με τον εαυτό μας και τον πάρουμε σοβαρά ως οδηγό, πιστεύω ότι αυτός μας δείχνει και ποιοι από τους δίπλα μας έχουν την ίδια δύναμη. Και όσοι δεν έχουνε κι είναι πιο φοβισμένοι ή σε πανικό, να κοιτάμε κι αυτούς κάπως να τους ησυχάζουμε".
-Ο φόβος μπορεί κάποτε να γίνει δημιουργικός;
"Οχι, όχι! Μπορεί να είναι χρήσιμος για μια ας πούμε εκτόνωση, αλλά ο φόβος, ο πανικός είναι τυφλός. Μπορεί όμως να γίνει κάτι αρνητικό μέσα από τον πανικό το οποίο ίσως να δρομολογήσει κάτι άλλο. Αλλά γενικά δεν είναι καλός σύμβουλος".
-Το cd "Χειρολαβές" μετράει ήδη ένα χρόνο ζωής. Το μήνυμα που μεταφέρει αυτή η δουλειά, έχει αρχίσει να το ενστερνίζεται ο κόσμος;
"Ναι, ξεκινήσαμε την παρουσίασή του από τον περασμένο Δεκέμβρη και για 3 – 4 μήνες στην Αθήνα, μετά κάναμε μια βόλτα στην Βόρεια Ελλάδα, αλλά και στο Σαρωνικό και σε 2 – 3 νησιά στο Αιγαίο. Να σας πως λοιπόν, ότι σ’ αυτές τις παρουσιάσεις είδα κόσμο που τους αρέσει γενικότερα η δουλειά μου κι ήταν άνθρωποι που είχαν καλλιέργεια και ηρεμία και συνείδηση του τι διακυβεύεται αυτή τη στιγμή. Απολαμβάνανε λοιπόν το ωραίο μ’ αυτήν την συνείδηση. Οτι βιάζονται οι ζωές μας να απαρνηθούν ένα χαρακτηριστικό που έχουν ότι θέλουμε να τραγουδάμε, θέλουμε χρόνο για εμάς. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό των Ελλήνων ξέρετε και υπάρχει πάντα σαν κληρονομικό DNA αυτό. Από κει πέρα δεν έχω έρθει σε επαφή με ανθρώπους που δεν έλκονται από τα τραγούδια μου ώστε να μπορώ να σας πω για μια μεγαλύτερη ομάδα κόσμου. Παρατηρώ όμως τον κόσμο στη βόλτα, στα καφενεία, όπου κι αν βρίσκομαι και προσπαθώ να αφουγκραστώ πόσο συνειδητοί είναι. Νομίζω πάλι ένα υποσύνολο έχει την αληθινή εικόνα, οι υπόλοιποι είναι ακόμα με μια ουδέτερη στάση σαν να νομίζουν ότι αυτό θα περάσει".
-Είστε η ποιήτρια που έχει υμνήσει τόσο πολύ τον έρωτα…
"Ναι, δόξα τω Θεώ!".
-Ο έρωτας και η αγάπη πόσο μπορούν να βοηθήσουν στα δύσκολα;
"Πιστεύω ακράδαντα ότι το κεφάλαιο αυτό δεν διακυβεύεται, δεν μπορεί κανείς να στο πάρει. Είναι ένα άυλο κεφάλαιο και σε γεμίζει κουράγιο, θάρρος, ομορφιά. Αρκεί να θυμήσουμε βέβαια ότι ποτέ δεν υπάρχει αυτό χωρίς πόνο και χωρίς να κάνεις χώρο για τον άλλον. Δεν είναι εγωιστικό πράγμα η αγάπη. Ο έρωτας μπορεί να είναι εγωιστικός, η αγάπη όχι! Η αγάπη είναι μεγάλο όπλο και είναι σαν τη φύση, δεν σταματά να φανερώνεται, να αναγεννάται! Οπως ο ερχομός ενός μικρού παιδιού, όπου στη θέα ενός νέου ανθρώπου βγαίνει από μέσα μας ό,τι αθώο έχουμε κι ό,τι αιώνιο έχουμε, επειδή δεν έχουμε προλάβει να μας φταίει. Δεν έχουμε προλάβει να έχουμε αγκυλώσεις όπως με έναν ενήλικα. Μας αναπαύει λοιπόν το αθώο, το αληθινά ανθρώπινο κάθε φορά που το βλέπουμε. Πιστεύω ότι μια γλυκιά ματιά, μια κουβέντα αληθινή, ένας σοβαρός άνθρωπος που θα σου πει κάτι να σε στηρίξει, είναι ο πλούτος σου, η δύναμή σου".
-Ο πόνος της αγάπης, ο ατελέσφορος έρωτας, δεν είναι ωστόσο πιο δημιουργικός;
"Μόνο ως προπόνηση στο πολυπρισματικό της ζωής. Η ζωή δεν είναι εύκολη υπόθεση, δεν είναι ευθεία, δεν είναι ένας δρόμος άσφαλτος. Η ζωή είναι πάντα απρόβλεπτη, οπότε το να έχεις τα σημάδια του έρωτα, να είναι δηλαδή η καρδιά σου χαρακωμένη σε κάνει πιο πλατύ άνθρωπο. Σίγουρα σε κάνει να κατανοήσεις ότι κι ο άλλος έχει περάσει απ’ αυτόν τον πόλεμο. Γιατί είναι πόλεμος ο έρωτας, ένας πόλεμος με τον παράδεισο. Γιατί με τον έρωτα βρίσκεσαι στον παράδεισο και χωρίς αυτόν πετιέσαι έξω και ξαναμπαίνεις στην κόλασή σου την προσωπική".
-Τρεις και πλέον δεκαετίες γράφετε ποιήματα, στίχους. Πώς είναι αυτή η διαδρομή για εσάς;
"Να σας πω… Κατ’ αρχήν είναι σαν να πηγαίνεις εκδρομή! Θυμάσαι με ποιους ήσουν στο πούλμαν ή στο τρένο και συνειδητοποιείς ότι μετά από κάποιους σταθμούς δεν είναι μαζί οι παλιοί σου συνεργάτες, έχεις συναντηθεί με άλλους και μετά ξανά βρίσκεσαι να κυνηγάς πάλι να θυμηθείς τι ήθελες να δώσεις και να πράξεις. Τα όνειρα του καθένα μας άλλωστε είναι μοναδικά κι εγώ όσο περνάν τα χρόνια νοιάζομαι να βάζω τον εαυτό μου να κάνει πράξη αυτά που τα ‘θελα πάντα, αλλά πολλές φορές έλεγα ‘εντάξει έχω χρόνο’. Οσο μεγαλώνεις λοιπόν αυτό αλλάζει και καταλαβαίνεις ότι πρέπει να πράξεις άμεσα γιατί η πορεία μας εδώ πάνω είναι οριοθετημένη, δεν είναι ατέλειωτη. Εχω λοιπόν σ’ αυτήν την πορεία πολλές συγκινήσεις, πολλές αναμνήσεις, πολλές εμπειρίες, χαρές, επιτυχίες, αγωνίες. Δεν είναι απλή η διαδρομή, αλλά στην περίπτωσή μου είναι πολύ γεμάτη!".
-Το τραγούδι (στιχουργικά, συνθετικά, ερμηνευτικά) στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, έχει περισσότερες καλές στιγμές ή όχι;
"Το να έχει μια καμπή είναι φυσιολογικό γιατί εμείς δεν είχαμε ποτέ την βεβαιωμένη πολιτιστική παράμετρο που έχει η Αγγλία και ξέρει ότι η μουσική και το τραγούδι της είναι ένα προϊόν εξαγώγιμο, που σημαίνει ότι τους ενδιαφέρει οι εταιρείες να είναι με παραγωγούς που μυρίζονται τα νέα ταλέντα και τα βοηθάνε. Εμείς είχαμε τις παχιές αγελάδες κάποτε, οι δισκογραφικές εταιρείες τα κάνανε μαντάρα τα τελευταία είκοσι χρόνια, δείχνοντας μια έπαρση τρομερή γιατί τους πουλάγανε τα προϊόντα που ενισχύουν τα νυχτερινά κέντρα. Σκεφτόμουν από τότε, πως όταν πας σε μια λαϊκή αγορά η χαρά σου είναι να τα βρίσκεις όλα και να αγοράσεις ό,τι θες, γιατί αν βρεις μόνο συγκεκριμένα προϊόντα χάνεις και το ενδιαφέρον σου. Δεν μου περνούσε από το μυαλό, κι έλεγα μα γιατί δεν θέλετε να υπάρχουν όλες οι διαβαθμίσεις στη μουσική. Γιατί τους δημιουργούς που έχουν μια ιδιαίτερη γραφή και παρουσία δεν τους κρατάτε όρθιους, να μπορούν να συνεχίσουν να παράγουν και να βγαίνουν και όλες οι τάσεις; Δείξανε, πιστεύω, πολλή ανεμελιά όλοι αυτοί, ήρθε και η τεχνολογία που μπορείς να βρεις παντού τα πάντα και χάσανε τις έδρες τους. Δεν χρειάζεται όμως να κάνουμε μια κριτική ξύλινη γιατί ο κόσμος, κάθε γενιά που έρχεται, ξεχωρίζει αυτούς που του είναι πολύτιμοι. Εγώ δεν θα κρίνω από ποια πλευρά του τραγουδιού έρχεται. Κι εγώ όταν ήμουν έφηβη άκουγα τα πάντα και εμπνεύστηκα από πολύ διαφορετικά είδη. Παίρνουμε από παντού, σημασία έχει να γεννιέται αβίαστα το από παντού και όχι να γίνεται μια μανιέρα, με ευκολία και προχειρότητα να βγαίνει ένα πράγμα φωνακλάδικο και σκέτο σλόγκαν. Αυτά τα προϊόντα δεν έχουν ζωή μετά από λίγο καιρό και επίσης δεν ενώνουν τον κόσμο. Πάντως εγώ έχω την καλή μου ελπίδα από πολλά νέα παιδιά και βλέπω δείγματα γραφής καλά".
-Το επόμενο διάστημα, τι άλλο περιμένουμε από εσάς;
"Η Αργυρώ Καπαρού που ερμηνεύει τα τραγούδια στις "Χειρολαβές" θα είναι μαζί με το Σταύρο Σιόλα που έχει κάνει ένα πολύ ωραίο δίσκο που τον λέει "Διόδια", τη Σοφία Παπάζογλου που την πιστεύω πολύ σαν τραγουδίστρια και τον Απόστολο Ρίζο που γράφει τα τραγούδια του και τα ερμηνεύει ο ίδιος. Και τα τέσσερα αυτά παιδιά ανήκουν στην γενιά που προσπαθεί με πολλή αγάπη στο τραγούδι να αφήσει το ίχνος της. Αυτά τα παιδιά λοιπόν τα έφερα σε επαφή και θα τους ετοιμάσω ένα μουσικό περιεχόμενο που θα ξεκινήσουμε να το παρουσιάζουμε από το "Passport" του Πειραιά τον Δεκέμβριο, και το Μάρτιο θα πάμε στο "Σταυρό του Νότου". Τίτλος αυτής της δουλειάς είναι "Τις νύχτες μπαίνεις στα όνειρά μου" και περιλαμβάνει πολλά. Και δικό μου παλιότερο ρεπερτόριο αλλά και δικά τους τραγούδια που τα αγαπώ".
-Στην Καλαμάτα βρεθήκατε για πρώτη φορά, σωστά;
"Ναι, πρώτη φορά. Αλλά ξέρετε κάτι με δένει με την Καλαμάτα! Εκτός του ότι κατέβαινα για το Φεστιβάλ Χορού κάποιες φορές, οι γονείς μου είχαν κάνει το ταξίδι του μέλιτος στην Καλαμάτα και πάντοτε έχω μια συγκίνηση γι’ αυτό, αλλά και γιατί ο πατέρας μου ήταν Μεσσήνιος".
