Μετωπική σύγκρουση με την κοινωνία και τα συλλογικά όργανα του ιατρικού κόσμου επιχειρεί η κυβέρνηση με τα νομοσχέδια που προωθεί για το ΕΣΥ (Εθνικό Σύστημα Υγείας) και την ΠΦΥ (Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας).
Είναι γεγονός βέβαια ότι τα εν λόγω νομοσχέδια δεν έρχονται ως κεραυνός εν αιθρία μιάς και η κυβέρνηση από την αρχή σχεδόν της θητείας της είχε δηλώσει τις προθέσεις της σχετικά με τη μετάλλαξη του ΕΣΥ σε ένα υβριδικό μόρφωμα στο οποίο θα συμμετέχουν το δημόσιο και οι ιδιώτες με τη μορφή ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα). Αλλώστε κατά καιρούς έκανε απόπειρες να προσεταιριστεί κοινωνικούς φορείς και όπου μπορούσε εφάρμοζε τμήματα της πολιτικής της.
Είναι επίσης γεγονός είναι ότι εάν δεν υπήρχε η πανδημία θα είχε εξ αρχής προχωρήσει τις ριζοσπαστικές αλλαγές που τώρα παρουσιάζει.Βέβαια οι μεγάλες αλλαγές απαιτούν και τα κατάλληλα πρόσωπα. Μόνο ακροδεξιοί θα μπορούσαν να διαχειριστούν σε έναν ευαίσθητο χώρο όπως η Υγεία σαρωτικές αλλαγές που θα έπληταν τα λαϊκά στρώματα.
Γι΄αυτό θα έπρεπε πρώτα να τοποθετηθεί ως υπουργός υγείας ο Θάνος Πλεύρης και μετά να ακολουθήσουν αυτές. Ποιός δεν θυμάτε άλλωστε την διάλυση της ΠΦΥ με υπουργό τον Αδωνη Γεωργιάδη;
Τι προβλέπουν με δυό λόγια λοιπόν οι επιχειρούμενες αλλαγές στο δημόσιο σύστημα υγείας; Είσοδο ιδιωτών ιατρών στο ΕΣΥ με τη μορφή part time, απογευματινά ιατρεία και χειρουργεία στα νοσοκομεία με συμμετοχή και ασφαλιστικών εταιρειών, θεσμοθέτηση του “θεράποντα ιατρού”, ενοποίηση δομών της ΠΦΥ, έλεγχο δαπανών στον ΕΟΠΥΥ.
Με την είσοδο ιδιωτών γιατρών στο ΕΣΥ είναι προφανές ότι δημιουργούνται γιατροί δύο ταχυτήτων με ενδοϊατρικές αντιπαραθέσεις με αποδέκτη και τον ασθενή και με επιβάρυνση του δημοσίου τομέα ο οποίος θα παρέχει πλουσιοπάροχα τις δομές του στους ιδιώτες και τις οποίες έχει πληρώσει ο Έλληνας φορολογούμενος.
Για τα απογευματινά χειρουργεία προβλέπεται, αντί να είναι δωρεάν, να πληρώνει ο ασθενής το 30% της αμοιβής του κόστους της επέμβασης στον γιατρό. Αλλοιώς θα περιμένει στις τεράστιες πρωινές λίστες αναμονής μιας και ο δημόσιος χώρος είναι ήδη συρρικνωμένος και η διαφαινόμενη τάση είναι να συρρικνωθεί περαιτέρω. Οι ασφαλιστικές εταιρείες θα φροντίσουν να κάνουν ακόμα πιο επιλεκτική τη φροντίδα των ασθενών δημιουργώντας επιπλέον
διαχωρισμούς.
Ο “θεράπων ιατρός” δεν θα είναι τίποτα το διαφορετικό από τον “οικογενειακό ιατρό” που θα αμείβεται όμως με βάση τον αριθμό των ασθενών και όχι των επισκέψεων τους. Η σημαντική βέβαια διαφορά θα είναι ότι ο ασθενής θα πρέπει πρώτα να αναφέρεται σε αυτόν πριν να τον εξετάσει ο ειδικός γιατρός (το λεγόμενο gatekeeping). Ολοι κατανοούμε τη γραφειοκρατεία, τη ταλαιπωρία και τις καθυστερήσεις των ασθενών που μπορεί να κοστίσουν την υγεία, ακόμα και τη ζωή τους. Πόσο μάλλον όταν ο “θεράποντας ιατρός” θα είναι κατά βάση παθολόγος ή γενικός γιατρός σε μια χώρα με τους περισσότερους ίσως ειδικούς γιατρούς στην Ευρώπη.
Σχετικά με την ενοποίηση των δομών της ΠΦΥ αυτή από μόνη της είναι μια καλή ιδέα. Το πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση μας έχει συνηθίσει με τις ενοποιήσεις να εννοεί συρρικνώσεις, απολύσεις προσωπικού και συνεπώς μειώσεις παροχών στο κόσμο.
Οσο αφορά τον ΕΟΠΥΥ, μέσω ειδικών ελεγκτικών μηχανισμών θα ελέγχονται φάρμακα και εργαστηριακές εξετάσεις. Για φάρμακα που θεωρούνται ότι είναι ακριβά και συνταγογραφούνται συχνά θα συμμετέχει στην αγορά τους και ο ασθενής.
Αυτές είναι οι πρώτες σημαντικές πτυχές της πλήρους νεοφιλελευθεροποίησης του χώρου της
υγείας που επιχειρείται χωρίς την έγκαιρη διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς.
Ο συμπυκνωμένος αντίλογος έρχεται από τον ΠΙΣ (Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος), το ανώτατο συλλογικό όργανο των γιατρών του οποίου το δεξιό πρόσημο κατά τα τελευταία χρόνια δεν κρύβεται και ο οποίος εργαλειοποιήθηκε επανειλημμένα από την κυβέρνηση. Παρ' όλα αυτά τοποθετήθηκε απερίφραστα στο δελτίο τύπου που εξέδωσε στις 18/3/22.
“Χωρίς καμία διαβούλευση ή ενημέρωση, χωρίς κανένα επίσημο κείμενο ενημερωνόμαστε από τον Τύπο για σημαντικές αλλαγές στις πολιτικές υγείας”. “...να διεξαχθεί διάλογος ουσίας και όχι διάλογος εντυπώσεων”. “ Ο ΠΙΣ είναι διαχρονικά υπέρ της ελεύθερης επιλογής ιατρού και νοσοκομείου από τον ασθενή και εναντίον του συστήματος ελεγχόμενης πρόσβασης (gatekeeping). Επίσης ο ΠΙΣ είναι υπέρ της δυνατότητας όλων των ιατρών να συνάψουν σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ με αμοιβή κατά πράξη και περίπτωση και όχι με captitation. Τέλος ο ΠΙΣ θεωρεί ότι η πρόσβαση των πολιτών στο ΕΣΥ πρέπει να είναι ισότιμη, δωρεάν και ελεύθερη. Γι΄αυτό ακριβώς το λόγο διαφωνεί με τα απογευματινά ιδιωτικά χειρουργεία στο ΕΣΥ, μέτρο που θα αναγκάσει τους πολίτες να βάλουν βαθιά το χέρι στη τσέπη, τη στιγμή που ήδη έχουν πληρώσει πανάκριβα μέσω των ασφαλιστικών τους εισφορών. Ο ΠΙΣ συνεχίζει να διεκδικεί αύξηση των δαπανών για την Υγεία, αναβάθμιση του μισθού των νοσοκομειακών ιατρών και ενίσχυση του ΕΣΥ με μόνιμες προσλήψεις”
Εκτός των γιατρών αναμένεται μεγάλες συνδικαλιστικές οργανώσεις και συλλογικότητες να σταθούν απέναντι.
Ο Νεοφιλελευθερισμός όμως δεν έχει ευαισθησίες γιατί έχει το ψυχρό μάτι των μεγάλων συμφερόντων. Αυτό είναι κάτι που πρέπει βαθιά να το συνειδητοποιήσουμε...
* Ο Δημήτρης Σωφρονάς είναι μέλος του ΔΣ του Ιατρικού Συλλόγου Μεσσηνίας και εκλέκτορας στον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο
