Η Κορινθιακή σταφίδα είναι ένα προϊόν που έχει παίξει ιστορικά τεράστιο οικονομικό, κοινωνικό και πολίτικο ρόλο στη χώρα και ειδικότερα στην Πελοπόννησο. Ήταν το προϊόν που στήριξε σε δύσκολες ιστορικά στιγμές τη χώρα, δημιούργησε οικονομικούς παράγοντες, ανέδειξε πολικά τζάκια και διαμόρφωσε συμπεριφορές στην κοινωνία. Αν κάποιος έβαζε ως εικόνα ένα προϊόν στην επονομαζόμενη “παλιά Ελλάδα” αυτό θα ήταν η Κορινθιακή σταφίδα.
Η σταφίδα εδώ και χρόνια έχει πάψει να αποτελεί το προϊόν του παρελθόντος. Οι καταναλωτικές συνθήκες έχουν αλλάξει, η αγορά έχει μεταβληθεί και μαζί τους η αξία και ο ρόλος του προϊόντος. Οι αλλαγές δεν είναι βεβαίως αποτέλεσμα κάποιας διεθνής συνωμοσίας κατά των τίμιων σταφιδοπαραγωγών αλλά γιατί αλλάζουν οι συνθήκες και οι συνήθειες των καταναλωτών. Οι άνθρωποι και οι κοινωνίες δεν υπακούν στη επιβολή της ακινησίας μεταβάλουν συνήθειες και συμπεριφορές επηρεάζοντας οικονομικά και πολιτικά δεδομένα.
Στη Μεσσηνία καλλιεργούνται ελάχιστα πλέον στρέμματα Κορινθιακής σταφίδας αλλά και αυτά κινδυνεύουν με εγκατάλειψη μιας και η καλλιέργεια κρίνεται ασύμφορη. Κανένας δεν είναι διατεθειμένος να καλλιεργήσει με ζημία και αυτό είναι το στοιχείο που καθορίζει κάθε οικονομική δραστηριότητα. Η σταφίδα δεν έχει τιμή που να καλύπτει τα έξοδα παραγωγής και να αφήνει ένα εύλογο κέρδος στους αγρότες για δύο λόγους: Ο ένας και βασικός έχει να κάνει με τις συνθήκες στην αγορά στην οποία υπάρχουν και άλλα προϊόντα φθηνότερα που την υποκαθιστούν. Ο άλλος έχει να κάνει με την εμπορία του προϊόντος και τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην εσωτερική αγορά.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως αν στον τομέα της εμπορίας λειτουργούσε ο ανταγωνισμός θα είχε καλύτερη τύχη το προϊόν. Στο ερώτημα γιατί συμβαίνει αυτό η απάντηση βρίσκεται στις διαχρονικές κρατικές παρεμβάσεις. Η παρέμβαση του κράτους προκειμένου να στηριχθεί το εισόδημα των σταφιδοπαραγωγών δημιούργησε στρεβλώσεις σε συνεταιριστικές και ιδιωτικές επιχειρήσεις. Αποτέλεσμα όλων αυτών των “στηρίξεων” είναι να διαμορφωθεί μια κατάσταση που οδηγεί στην εγκατάλειψη του προϊόντος. Οι εύκολες λύσεις με τη χρησιμοποίηση χρημάτων του κρατικού προϋπολογισμού οδήγησαν στη στρέβλωση της αγοράς και στην αδιαφορία στήριξης του προϊόντος στις διεθνείς αγορές. Η “παλιά Ελλάδα” με τις διαδικασίες και τις πολιτικές συμπεριφορές της έχει τελειώσει μαζί με τα εμβληματικά της προϊόντα.
panagopg@gmail.com
