Μεγάλος ο όγκος δουλειάς των νέων δημοτικών αρχών και από κάπου θα πρέπει να… ξεκινήσουν. Αναμφισβήτητα, προτεραιότητα αποτελεί η οργάνωση των νέων δήμων και εκτός από το πολύ μεγάλο πρόβλημα των υπηρεσιών, υπάρχει το σοβαρότατο πρόβλημα της χωροταξικής οργάνωσης. Πολλές φορές από αυτήν εδώ τη στήλη έχουμε επισημάνει ότι πρόκειται για ένα κρίσιμης σημασίας ζήτημα, το οποίο ουσιαστικά έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη του από πάνω μέχρι κάτω.
Το χωροταξικό θα μπορούσε να τονίσει κάποιος ότι πρέπει να είναι το "Σύνταγμα" για την εδαφική ενότητα στην οποία αναφέρεται. Δηλαδή να ορίζει με σαφήνεια και αυστηρότητα τις χρήσεις γης στην περιφέρεια του δήμου για παράδειγμα, αλλά και να δίνει το περιθώριο εξειδικεύσεων στο πλαίσιο αυτών των ρυθμίσεων που επιβάλλει.
Το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπιστεί ταχέως και σε δύο φάσεις που πρέπει να έχουν μεταξύ τους συναρμογή. Η πρώτη φάση απαιτεί την ενοποίηση των χωροταξικών πρωτοβουλιών και ρυθμίσεων που υπάρχουν σε επίπεδο δήμου. Αν πάρουμε για παράδειγμα το νέο Δήμο Καλαμάτας, θα πρέπει να τονίσουμε ότι αυτή την περίοδο βρίσκεται σε φάση έγκρισης το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο της Καλαμάτας, ενώ σε προχωρημένο σημείο βρίσκεται το Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης του Δήμου Θουρίας. Παράλληλα όμως εκκρεμούν τα πολεοδομικά σχέδια σε Ασπρόχωμα, Βέργα και Μικρή Μαντίνεια που αποτελούν σημαντικές οικιστικές ενότητες, ενώ ενδεχομένως υπάρχουν και ζητήματα οριοθέτησης οικισμών. Ολα αυτά θα πρέπει να γίνουν… ένα και ταυτοχρόνως να προχωρήσουν οι κατάλληλες προσαρμογές. Σε μια διαδικασία όμως η οποία θα αγκαλιάσει πλέον το σύνολο της γεωγραφικής περιφέρειας του νέου δήμου. Θεωρητικά αυτά μπορεί να φαίνονται απλά αλλά… δεν είναι καθόλου. Απόδειξη η υπόθεση των σχεδίων με την οποία, κατά πώς φαίνεται, υπάρχουν και "πίσω πλευρές" πέρα από τις χρηματοδοτήσεις ή τις προσφυγές, οι οποίες δεν έχουν γνωστοποιηθεί.
Από εκεί και ύστερα υπάρχει σαφώς το ζήτημα της συναρμογής αυτών των χωροταξικών σχεδίων στα σημεία που εφάπτονται. Δηλαδή από κοινού με τους Δήμους Μεσσήνης και Οιχαλίας, ο Δήμος Καλαμάτας θα πρέπει να προσδιορίσει τις προβλέψεις του χωροταξικού έτσι ώστε να μην υπάρχει από τη μια πλευρά βιομηχανία και από την άλλη τουρισμός. Πολύ χονδρική η προσέγγιση αλλά σε αυτόν τον τόπο κανένας δεν μπορεί να προβλέψει τι μπορεί να σκάσει αύριο και για ποιο λόγο. Επομένως η συνεργασία και η συνεννόηση θα πρέπει να θεωρούνται στοιχεία εκ των ων ουκ άνευ για τη δραστηριότητα των όμορων δήμων.
Οι προηγούμενες αναφορές αποτελούν μια πρώτη προσέγγιση του σοβαρού αυτού θέματος και με μια ορισμένη γενικότητα, όπως μπορεί να αντιληφθεί ο καθένας. Δεν θα πρέπει όμως να μην επισημάνουμε ότι κατά το παρελθόν έχουν γίνει διάφορες… απόπειρες χωροταξικής οργάνωσης της Μεσσηνίας, αλλά η… τύχη τους αγνοείται όπως και οι τελικές ρυθμίσεις.
Από μηδενική βάση λοιπόν θα πρέπει να ξεκινήσει η συζήτηση για το χωροταξικό, με την αξιοποίηση όλων των χρήσιμων στοιχείων που είναι διαθέσιμα στους νέους δήμους.
Ηλίας Μπιτσάνης
belias@internet.gr