Ενα από τα κύρια χαρακτηριστικά των εκλογών θεωρείται η απροθυμία των πολιτών να ενταχθούν στους συνδυασμούς ως υποψήφιοι - ιδιαίτερα κάποιων οι οποίοι από επαγγελματική και κοινωνική θέση θα μπορούσαν να παίξουν ένα ρόλο στις δημοτικές υποθέσεις. Οι λόγοι είναι πολλοί και κατά καιρούς έχει παρουσιαστεί η άποψή μας για το ζήτημα αυτό, το οποίο στη φετινή αναμέτρηση έχει ειδικά χαρακτηριστικά.
Υπάρχει όμως και ο αντίποδας της υπόθεσης, η περίφημη ιστορία με τους υποψήφιους που… δε χωράνε. Εμφανίζεται σε ορισμένους δήμους και ψηφοδέλτια, αναδεικνύοντας από μια ορισμένη σκοπιά και παθογένειες της αυτοδιοίκησης. Φυσικά υπάρχει το φαινόμενο του "δε χωράνε" για ορισμένους… ανεπιθύμητους, που αποτελεί έναν τρόπο να τους αποφύγουν οι υποψήφιοι. Δεν αναφερόμαστε όμως σε αυτό. Αλλά στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ορισμένοι τοπικοί παράγοντες με αξιοπρόσεκτη παρουσία και δραστηριότητα, από εκεί που ήταν οι πρώτοι οι οποίοι είπαν το "ναι" στον υποψήφιο δήμαρχο, βρίσκονται εκτός ψηφοδελτίου επειδή… δε χωράνε.
Και υπάρχουν δύο λόγοι κατά βάση οι οποίοι οδηγούν σε αυτή την εξέλιξη. Ο ένας έχει να κάνει με την αντίληψη υποψήφιων δημάρχων ότι στο ψηφοδέλτιο πρέπει να έχουν όσο γίνεται περισσότερους "ζεμπερεκάδες" κατά την προσφυή έκφραση φίλου, δηλαδή υποψήφιους οι οποίοι φέρνουν ψήφους με μοναδικό προσόν το… μπουκάρισμα στα σπίτια. Ο άλλος συνδέεται με τις επιδιώξεις μηχανισμών και ομάδων να… τακτοποιήσουν τους πολιτικούς τους φίλους και συνεργάτες σε αυτοδιοικητικά πόστα προς… αμοιβαίο όφελος. Σε αυτές τις περιπτώσεις μένουν απέξω κατά κανόνα εκείνοι που μπορούν να προσφέρουν στις υποθέσεις του δήμου, πολλές φορές έχουν εμπειρία, αλλά δεν ανήκουν στην κατηγορία εκείνων οι οποίοι με κάθε θυσία θα επιδιώξουν να καταλάβουν μια θέση στο ψηφοδέλτιο. Αλλά και εκείνοι που βλέπουν ότι… τσάμπα ο κόπος, αφού το μόνο που θα καταφέρουν είναι να πιάσουν την… ουρά του ψηφοδελτίου.
Πρόκειται για μια διαδικασία η οποία είναι γνώριμη και από προηγούμενες αναμετρήσεις, αλλά αυτή τη φορά έχει ειδικά χαρακτηριστικά λόγω των αλλαγών που φέρνει ο "Καλλικράτης". Ο οποίος όχι μόνον απαιτεί έναν κόσμο με ικανότητες διαχείρισης κρίσιμων υποθέσεων, αλλά και μια ισορροπία των δημοτικών δυνάμεων. ΟΙ διαμάχες για το ποιος θα πάει αντιδήμαρχος με βάση το παζάρι της… δύναμης που προσέφερε ο καθένας και τις υποσχέσεις που έχουν δοθεί, μπορεί να δημιουργήσουν μεθαύριο παραλυτικές καταστάσεις σε δημοτικές πλειοψηφίες. Και φυσικά η τοποθέτηση σε θέση-κλειδί δημοτικών συμβούλων λόγω… εκλογικής υποχρέωσης μόνο προβλήματα θα δημιουργήσει, σε ένα θεσμικό μόρφωμα που μπορεί να λύσει προβλήματα αλλά και να δημιουργήσει τεράστια, ανάλογα με τον τρόπο διαχείρισης.
Από τον ακραίο ελιτισμό των δημοτικών συμβουλίων μόνο με "ειδικούς" έως τον επίσης ακραίο λαϊκισμό των δημοτικών συμβουλίων με "ψηφοθήρες", υπάρχει τεράστια απόσταση. Η ικανότητα διαχείρισης ενός δήμου αποτυπώνεται σε μεγάλο βαθμό και στην ικανότητα να παρουσιάσει ο υποψήφιος δήμαρχος ένα ισορροπημένο ψηφοδέλτιο. Και εκεί θα κριθούν πολλά.
Ηλίας Μπιτσάνης
belias@internet.gr