Κυριακή, 06 Μαρτίου 2011 21:43

Κάνε και συ ένα καρναβάλι, μπορείς!

Γράφτηκε από τον
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)

Σελίδες ολόκληρες καταλαμβάνουν τα ρεπορτάζ και οι ειδήσεις για τις καρναβαλικές εκδηλώσεις οι οποίες διοργανώνονται το τριήμερο που κλείνει σήμερα. Στην υπόθεση αυτή μπορεί κάποιος να ξεκινήσει από την… αισιόδοξη ανάγνωση: Ο κόσμος ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες έχει ανάγκη να ξεδώσει και οι δήμοι - που κατά κανόνα είναι οι οργανωτές - παρέχουν αυτήν την ευκαιρία οργανώνοντας τις εκδηλώσεις. Οι οποίες δίνουν την ευκαιρία για πινελιές χρώματος στο μουντό τοπίο των εξελίξεων στην οικονομία και την κοινωνία . Είναι όμως ένα ερώτημα το κατά πόσον μπορούν να ξεχαστούν ανεργία και ανέχεια, ανασφάλεια και ανησυχία με… σάμπα και λάτιν στους δρόμους. Αλλωστε υπάρχει μια ορισμένη διαφορά με τις… φαβέλες του Ρίο και τις παραγκουπόλεις της Λατινικής Αμερικής.
Από εκεί και ύστερα είναι φανερό πως τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκε μια "βιομηχανία καρναβαλιών" με πρωτοβουλία τοπικών παραγόντων και με αμφιλεγόμενες κατά περίπτωση προθέσεις. Η βιομηχανία ουσιαστικά σημαίνει τυποποίηση και επειδή η ποιότητα των υλικών είναι συνάρτηση των διαθέσιμων πόρων, καταλήξαμε θεατές σε κακέκτυπα μεγάλων καρναβαλικών εκδηλώσεων, σε ανοησίες που εκλαμβάνονται ως χιούμορ και χυδαιότητες πολλές φορές στη θέση της λαϊκής σάτιρας.
Σταδιακά τα καρναβάλια απονευρώθηκαν ως πραγματική γιορτή, κατέληξαν κακής ποιότητας θέαμα με τους πολίτες εθισμένους στην κακογουστιά από την αισθητική επίδραση της τηλεόρασης που προάγει την ευτέλεια και την κενότητα. Σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις βρίσκει εύφορο έδαφος ο τοπικισμός με αποτέλεσμα να υπάρχει ένας συναγωνισμός μεταξύ γειτονικών περιοχών, να ξεφυτρώνουν καρναβάλια σαν τα μανιτάρια και να μετατρέπεται η περιοχή σε… καρναβαλοχώρα για ένα τριήμερο.
Μέσα σε αυτό το κλίμα τα παραδοσιακά καρναβάλια ολισθαίνουν κάθε χρόνο και περισσότερο προς το θέαμα και χάνουν το χαρακτήρα τους. Κάποια άλλα έχουν πλέον εγκαταλειφθεί και οι προσπάθειες αναβίωσης πέφτουν στο κενό. Καταστάσεις που δεν έχει βιώσει κάποιος δεν αναβιώνουν, ειδικά όταν στο πέρασμα του χρόνου χάνεται το νήμα που συνδέει τη μια εποχή με την άλλη. Οι ρίζες σαπίζουν και τη θέση τους παίρνουν μεταλλαγμένα προϊόντα από τα οποία λείπει η αυθεντικότητα του λαϊκού κεφιού καθώς χάνονται οι δημιουργοί της παράδοσης. Και πολύ φοβόμαστε ότι η τηλεόραση και η υπερπροβολή θα καταστρέψουν καρναβαλικές εκδηλώσεις που διατηρούνταν αναλλοίωτες μέσα στο χρόνο μέχρι πριν από λίγα χρόνια.
Η αντιμετώπιση των λαϊκών εθίμων ως τουριστικών προϊόντων τούς στερεί τη ζωντάνια που δίνει η ελεύθερη και δημιουργική συμμετοχή των πολιτών, δημιουργεί έριδες και αντιθέσεις, βάζει τελικά στο παιχνίδι της οικονομίας την κοινωνική δραστηριότητα, την τυποποιεί, την αφυδατώνει και στο τέλος μένει μόνον ο… χαβαλές.
Στον αντίποδα του εγχειρήματος εγκιβωτισμού των εθίμων στις οργανωμένες προσπάθειες καρναβαλικής πολιτικής, βρίσκεται η αναβίωση εθίμων από παρέες και γειτονιές όπου ο συναγωνισμός κεφιού είναι… αδήλωτος και ο ανταγωνισμός χάνεται στο κέφι. Αναφερόμαστε στις γιορτές της Τσικνοπέμπτης οι οποίες σε πολλές περιοχές δημιουργούν πραγματικά μια γιορταστική ατμόσφαιρα αυθεντική που διαμορφώνεται από την παράδοση της "κοινής χαράς" που παίρνει σήμερα διαφορετικές μορφές λόγω των αλλαγών στον κοινωνικό και οικιστικό ιστό. Αλλά και τις γιορτές που οργανώνουν παρέες οι οποίες επιμένουν να απορρίπτουν την τυποποίηση και να διασκεδάζουν ελεύθερα με το δικό τους τρόπο σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους.
Οι καρναβαλικές εκδηλώσεις παίρνουν σήμερα τέλος. Ο κύκλος της χαράς - τεχνητής ή πραγματικής - παίρνει τέλος και οι πολίτες βρίσκονται πάλι αντιμέτωποι με τη σκληρή πραγματικότητα. Με το διαρκές καρναβάλι μεταμφιεσμένων σωτήρων και θαυματοποιών που έφεραν τη χώρα στο μη παρέκει.
belias@internet.gr

Τελευταία τροποποίηση στις Κυριακή, 06 Μαρτίου 2011 22:27

NEWSLETTER