Αν και ο κ. Χρυσόστομος δίνει για αυτονόητους λόγους έμφαση στον θρησκευτικό τουρισμό της Μεσσηνίας, στην πραγματικότητα η προσέγγισή του ξεπερνά τα όρια του νομού και ανοίγει δρόμους για τη δημιουργία μεγάλων θρησκευτικών διαδρομών, όπως θα μπορούσε να είναι ένα οδοιπορικό στα βήματα των Αποστόλων που δίδαξαν τον χριστιανισμό στην Ελλάδα.
Πολύ φοβάμαι όμως ότι η πραγματικά σύγχρονη προσέγγιση του κ. Χρυσοστόμου θα μείνει αναξιοποίητη, επειδή στην Ελλάδα δεν υπάρχουν φορείς για να υλοποιήσουν τις καινοτόμες για τη χώρα μας ιδέες που υλοποιούνται πολλές δεκαετίες στην υπόλοιπη Ευρώπη. Καταρχάς τόσο το υπουργείο Τουρισμού όσο και ο ΕΟΤ δεν μπορούν να αναβαθμίσουν ούτε τους ήδη καταξιωμένους θρησκευτικούς προορισμούς. Μια κυριακάτικη εκδρομή στο ναό της Αγίας Θεοδώρας στο Βάστα Αρκαδίας αρκεί, για να γίνει αντιληπτή η αδιαφορία της πολιτείας για το δρόμο που οδηγεί στο θρησκευτικό μνημείο, το οποίο συντηρεί μεταξύ άλλων ζωντανή την τοπική οικονομία.
Από εκεί και πέρα έχω την αίσθηση ότι η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία δεν μπορεί μόνη της να αξιοποιήσει τα θρησκευτικά μνημεία, επειδή μεταξύ άλλων δεν διαθέτει ούτε την εμπειρία και τον γραφειοκρατικό μηχανισμό της Καθολικής Εκκλησίας ούτε το εθελοντικό και εμπορικό πνεύμα των Προτεσταντών. Αναγκαστικά λοιπόν θα πρέπει να συνεργαστεί με την αυτοδιοίκηση (δήμους και Περιφέρειες), προκειμένου να ενταχθούν σταδιακά και προσεκτικά τα θρησκευτικά μνημεία στους ταξιδιωτικούς προορισμούς της κάθε περιοχής. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι χωρίς καμία προσπάθεια οι ναοί των Αγίων Αποστόλων και της Υπαπαντής είναι στην πρώτη δεκάδα των αξιοθέατων της Καλαμάτας, σύμφωνα με τις κριτικές των ταξιδιωτών στην ταξιδιωτική εφαρμογή Τripadvisor.
Στον αντίποδα, είναι εκκωφαντική η απουσία της Μονής Καλογραιών (Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης) από τον σύγχρονο τουριστικό χάρτη της Καλαμάτας. Η Μονή Καλογραιών βρίσκεται στο κέντρο της Καλαμάτας, δίπλα από το ναό της Υπαπαντής και μεταξύ άλλων ο επισκέπτης μπορεί να δει τους αργαλειούς που υφαίνονταν μέχρι τα τέλη του περασμένου αιώνα τα περίφημα καλαματιανά μεταξωτά υφάσματα. Δεν έχει νόημα να καταγράψω τις υπόλοιπες αναξιοποίητες δυνατότητες της Μονής Καλογραιών. Θα επισημάνω μόνο ότι η ανάδειξή της απαιτεί μόνο προβολή και όχι δεκάδες εκατομμύρια ευρώ για δρόμους και επισκευές.
Θανάσης Λαγός
