Σάββατο, 01 Μαρτίου 2025 12:57

Γιατί φοράμε Μάρτη – Τι συμβολίζει το έθιμο

Γράφτηκε από την

Γιατί φοράμε Μάρτη – Τι συμβολίζει το έθιμο

 


Ο «Μάρτης» ή «Μαρτιά» είναι ένα πανάρχαιο έθιμο, διαδεδομένο σε πολλές βαλκανικές χώρες, το οποίο θεωρείται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια.

Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, την 1η Μαρτίου, οι μητέρες φορούν στα παιδιά τους ένα βραχιολάκι από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, γνωστό ως «Μάρτης». Η λευκή κλωστή συμβολίζει την αγνότητα και την καθαρότητα, ενώ η κόκκινη την υγεία και τη ζωτικότητα. Το βραχιόλι αυτό πιστεύεται ότι προστατεύει από τον δυνατό ήλιο της άνοιξης, ο οποίος θεωρείται επικίνδυνος, ειδικά για τα παιδιά, καθώς θα μπορούσε να προκαλέσει εγκαύματα ή πονοκεφάλους.

Το έθιμο αυτό δεν περιορίζεται μόνο στην Ελλάδα, αλλά απαντάται και σε άλλες βαλκανικές χώρες, όπως η Βουλγαρία, όπου είναι γνωστό ως «Μαρτενίτσα», και η Ρουμανία, όπου αποκαλείται «Μαρτιζόρ». Στις χώρες αυτές, το έθιμο αποκτά διάφορες παραλλαγές, όμως ο βασικός συμβολισμός παραμένει ίδιος: η προστασία από την κακοτυχία και η ευχή για υγεία και καλή τύχη. Ο «Μάρτης» φοριέται συνήθως μέχρι το τέλος του μήνα ή μέχρι να εμφανιστεί το πρώτο χελιδόνι ή ανθισμένη φύση, οπότε και το βραχιολάκι αφαιρείται και τοποθετείται σε έναν θάμνο ή δέντρο, ως προσφορά στη φύση και σύμβολο της αναγέννησης.

Η παράδοση αυτή έχει αντέξει στο πέρασμα του χρόνου και συνεχίζει να τηρείται ακόμα και σήμερα, ειδικά σε αγροτικές περιοχές και σε οικογένειες που σέβονται τις παλιές συνήθειες. Παρόλο που πολλοί το βλέπουν πλέον ως ένα χαριτωμένο έθιμο για τα παιδιά, η συμβολική του σημασία εξακολουθεί να τονίζει τη σύνδεση του ανθρώπου με τη φύση, τον κύκλο των εποχών και την ανάγκη προστασίας από τις δυσμενείς επιρροές.