Πρωτόδικα το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Καλαμάτας καταδίκασε τους Π. Τατούλη και Ντ. Νικολάκου με φυλάκιση 1 έτους με αναστολή στον καθένα και στέρηση των πολιτικών τους δικαιωμάτων, για παράβαση καθήκοντος κατ’ εξακολούθηση.
Ρεπορτάζ: Νικολέττα Κολυβάρη
Η υπόθεση έφθασε στο δικαστήριο μετά από μήνυση της "Ε", γιατί παρά το ότι η "Ελευθερία" και η "Ελευθερία της Δευτέρας" βρίσκονται στην υπουργική απόφαση των εφημερίδων που δικαιούνται τις δημοσιεύσεις -και ο νόμος απαιτεί ίση κατανομή σε όλες τις τοπικές εφημερίδες-, το 2011 έγιναν μόλις 26 καταχωρίσεις στην "Ελευθερία" και καμία το 2012, ενώ στις άλλες δύο ημερήσιες τοπικές εφημερίδες έγιναν 271 καταχωρίσεις το 2011 και 92 το 2012.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με την έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας ο ένας εκ των δύο συνηγόρων πολιτικής αγωγής Θόδωρος Σχινάς επεσήμανε τα όσα είχαν ακουστεί μετά το πρωτόδικο δικαστήριο περί στημένης δίκης, προτρέποντας να υπάρξει μια δήλωση αποκατάστασης. Ο κ. Τατούλης πάντως είπε ότι καμία κατηγορία δεν διατυπώθηκε εναντίον της πρωτόδικης διαδικασίας και τόσο ο ίδιος όσο και η έτερη κατηγορούμενη αρνήθηκαν διά των συνηγόρων τους την κατηγορία για την οποία καταδικάστηκαν, γιατί όπως ισχυρίζονται δεν είχαν καμία αρμοδιότητα για τις δημοσιεύσεις στις εφημερίδες.
ΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ
Χθες η πρώτη μάρτυρας η οποία κατέθεσε ήταν η Λεωνιδία Βαφειάδη ως πολιτικώς ενάγουσα και διευθύνουσα σύμβουλος της "Ελευθερίας" και της "Ελευθερίας της Δευτέρας". Οπως είπε στην κατάθεσή της, από 1η Ιανουαρίου 2011 -οπότε ανέλαβε ως περιφερειάρχης Πελοποννήσου ο Πέτρος Τατούλης- διαπίστωσε πρόβλημα στη ροή των δημοσιεύσεων, που όπως τόνισε θα έπρεπε να είναι ισομερής προς τις τοπικές εφημερίδες -όπως άλλωστε προβλέπει ο σχετικός νόμος. Η εφημερίδα λοιπόν έκανε την πρώτη παρέμβαση στον τότε αντιπεριφερειάρχη Μεσσηνίας Χρήστο Μαλαπάνη, για να πάρει ως απάντηση ότι θα ενημερωθεί σχετικά ο κ. Τατούλης πως δεν τηρείται ο νόμος. Αυτό έγινε στις αρχές της άνοιξης -εν τω μεταξύ η κ. Βαφειάδη επεσήμανε πως η "Ελευθερία" έχει τη μεγαλύτερη κυκλοφορία στο Νομό Μεσσηνίας, 45 άτομα προσωπικό και δεν οφείλει σε εργαζόμενους ή εργοδοτικές εισφορές και με τα δεδομένα της εποχής καταφέρνει να προχωρά με επιτυχία.
Σε άλλο σημείο της κατάθεσής της η πολιτικώς ενάγουσα ανέφερε πως ο αποκλεισμός της εφημερίδας από τις δημοσιεύσεις της Περιφέρειας είχε οικονομικό αντίκτυπο στην επιχείρηση αλλά και επιπτώσεις στην κυκλοφορία, καθώς ένα κομμάτι του αναγνωστικού κοινού -όπως είναι τεχνικά γραφεία, προμηθευτές, μηχανικοί και εργολάβοι- ενδιαφέρονται για τις προκηρύξεις έργων της Περιφέρειας και θέλουν να ενημερώνονται σχετικά. Επίσης, η κ. Βαφειάδη εστίασε και στην ηθική ζημιά της εφημερίδας, καθώς σημείωσε ότι έχασε σε κύρος στα μάτια του απλού αναγνώστη, που έπαψε να βλέπει διακηρύξεις της Περιφέρειας και αναρωτιόταν το γιατί.
ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ
Μάλιστα η εφημερίδα μετά την παρέμβασή της προς τον τότε αντιπεριφερειάρχη Μεσσηνίας, προχώρησε και σε σχετικό δημοσίευμα στις 9 Ιουνίου του 2011 με τίτλο «Επιχείρηση "Ελευθερία" και ο πόλεμος που δέχεται» και σε ένα ακόμα στις 3 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου, οπότε επανήλθε με πρωτοσέλιδο πλέον δημοσίευμα, με τίτλο «Η κόρη του Τατούλη θα μοιράζει τις καταχωρίσεις». Εν τω μεταξύ, όπως επεσήμανε ο συνήγορος πολιτικής αγωγής Κώστας Μαργέλης, οι υπηρεσίες της Περιφέρειας είχαν λάβει ένα ενημερωτικό έγγραφο, σύμφωνα με το οποίο πριν από κάθε δημοσίευση διακήρυξης θα έπρεπε να ενημερώνεται το Γραφείο Τύπου -στο οποίο επικεφαλής είχε μπει η κόρη του κ. Τατούλη.
Η εφημερίδα πάντως συνέχιζε να ασκεί κριτική προς την περιφερειακή αρχή, μια στάση προς την εξουσία που έτσι κι αλλιώς διακρίνει την εφημερίδα από ιδρύσεώς της. Ομως ο Π. Τατούλης έκανε 3 μηνύσεις και 2 αγωγές στην "Ελευθερία" για δημοσιεύματά της, που αφορούσαν στην πολιτική της Περιφέρειας. Η ροή δημοσιεύσεων προς την εφημερίδα "Ελευθερία" και "Ελευθερία της Δευτέρας" άρχισε να αποκαθίσταται μόνο όταν η επιχείρηση κατέθεσε ασφαλιστικά μέτρα -και συγκεκριμένα μια εβδομάδα πριν την συζήτηση των ασφαλιστικών μέτρων, τον Ιανουάριο του 2013, απεστάλη έγγραφο στις υπηρεσίες να τηρείται ο νόμος.
Η ΚΡΙΤΙΚΗ
Σε ερωτήσεις της έδρας η κ. Βαφειάδη εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι ο λόγος για τον αποκλεισμό της εφημερίδας ήταν η κριτική που ασκούσε προς τον κ. Τατούλη και αυτό προκύπτει από τις απανωτές μηνύσεις του προς την "Ελευθερία", για τις οποίες η εφημερίδα αθωώθηκε και ο ίδιος ως μηνυτής δεν παρουσιάστηκε σε κανένα δικαστήριο. Η πολιτικώς ενάγουσα είπε ακόμα ότι ο Π. Τατούλης ήθελε να κρατάει όμηρο την εφημερίδα, ζητώντας μάλιστα στις αγωγές που υπέβαλε εξοντωτικά ποσά -στη μία ύψους 200.000 ευρώ από τον καθένα στον οποίο στρεφόταν δικαστικά, δηλαδή την εφημερίδα, τον αρχισυντάκτη και το συντάκτη του δημοσιεύματος, ενώ στην άλλη 50.000 ευρώ από τον καθένα.
Σχετικά με την ανάμειξη της Ντίνας Νικολάκου, η κ. Βαφειάδη είπε ότι ήταν η πρόεδρος της Οικονομικής Επιτροπής, η οποία είναι ένα αυτοτελές όργανο και σε ό,τι αφορούσε διακηρύξεις του συγκεκριμένου οργάνου οι καταχωρίσεις στην εφημερίδα ήταν επίσης μηδενικές.
ΜΗΔΕΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
Χαρακτηριστικό είναι, σύμφωνα με στοιχεία που υπάρχουν μέσα στη δικογραφία, πως το 2011 η "Ελευθερία" δημοσίευσε 26 διακηρύξεις, το "Θάρρος" 143 και η "Φωνή" 128. Το 2012 η "Ελευθερία" δεν πήρε καμία διακήρυξη, ενώ στο "Θάρρος" δημοσιεύτηκαν 48 και στη "Φωνή" 44. Αντίστοιχα, στην "Ελευθερία της Δευτέρας" δεν δημοσιεύτηκε καμία διακήρυξη τόσο το 2011 όσο και το 2012 -αντίθετα στην εβδομαδιαία εφημερίδα "Μεσσηνιακός Λόγος" το 2011 δημοσιεύτηκαν 20 διακηρύξεις και 9 το 2012.
ΙΕΡΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ Η ΙΣΟΚΑΤΑΝΟΜΗ
Ο επόμενος μάρτυρας ο οποίος κατέθεσε ήταν ο ειδικός εμπειρογνώμονας σε θέματα περιφερειακού Τύπου και σύμβουλος της διοίκησης του Συνδέσμου Ημερησίων Περιφερειακών Εφημερίδων Τρύφωνας Δάρας. Ο μάρτυρας τόνισε ότι όλα τα χρόνια που παρακολουθεί τον περιφερειακό Τύπο, ο αποκλεισμός της "Ε" από τις δημοσιεύσεις της Περιφέρειας είναι από τις πιο ακραίες και κραυγαλέες περιπτώσεις μη ίσης κατανομής διακηρύξεων και προκηρύξεων. Μάλιστα χαρακτήρισε ιερό κανόνα το να τηρείται ο νόμος της ισοκατανομής, ειδικά σε αυτήν τη δύσκολη εποχή που κάθε έσοδο είναι σημαντικό για τα οικονομικά των επιχειρήσεων. Σε απάντηση προς ερώτηση της έδρας είπε ακόμα πως το εμπάργκο προς την εφημερίδα μόνο με κεντρική εντολή θα μπορούσε να δοθεί. Αναφερόμενος στους λόγους του πλήρους αποκλεισμού της "Ε", είπε ότι είναι προφανείς και οφείλονται στην κριτική στάση της εφημερίδας, για να τιμωρηθεί και να υποστεί συνέπειες, ώστε να ωφεληθούν οι ανταγωνιστές της. Τη ζημιά που υπέστη η εφημερίδα την εστίασε σε δύο σημεία: Οι καταχωρίσεις -εξήγησε- γίνονται με συγκεκριμένες προϋποθέσεις και ο συστηματικός αποκλεισμός προκαλεί την εντύπωση ότι δεν τηρεί το κύρος, τη σοβαρότητα και την εμβέλεια που επιβάλλεται. Επιπλέον, έχασε κομμάτι του αναγνωστικού κοινού και συνδρομές, που αφορούσαν σε προμηθευτές, εργολάβους και τεχνικά γραφεία γενικότερα, τα οποία ενδιαφέρονται γι' αυτές τις διακηρύξεις και προκηρύξεις.
Ο Τρ. Δάρας σχολίασε μάλιστα σε έγγραφο που του γνωστοποίησε η πολιτική αγωγή, με ημερομηνία 2 Μαρτίου 2011, με το οποίο ζητείτο για οποιαδήποτε καταχώριση στον Τύπο να ενημερώνεται το Γραφείο Τύπου της Περιφέρειας, πως γι' αυτό νωρίτερα χαρακτήρισε κραυγαλέα την επίδικη περίπτωση -γιατί πρώτη φορά γίνεται τέτοια «πανηγυρική συγκέντρωση» σε ένα επιτελικό όργανο. Σε ερώτηση της υπεράσπισης δε, αν θα μπορούσε ο κ. Τατούλης να είχε κόψει τις συνδρομές της εφημερίδας από τις υπηρεσίες της Περιφέρειας, απάντησε ότι κάτι τέτοιο θα παραβίαζε τις αρχές της χρηστής διοίκησης. Επεσήμανε ακόμα πως είναι σαφέστατη η διάθεση κεντρικού ελέγχου, ενώ τόνισε ότι υπεύθυνος κατά νόμον είναι ο εκπρόσωπος του φορέα και ο επικεφαλής πρέπει να αποκαταστήσει τη νομιμότητα αν δεν τηρείται η διάταξη.
ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΜΑΛΑΠΑΝΗ
Ο τότε αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας Χρήστος Μαλαπάνης κατέθεσε ότι το πρώτο εξάμηνο του 2011, που αυτός ήταν στη συγκεκριμένη θέση, οι διακηρύξεις και δημοσιεύσεις στον τοπικό Τύπο αποφασίστηκε να παρακολουθούνται κεντρικά. Ο ίδιος, είπε, δεν είχε καμία αρμοδιότητα και οι συνεννοήσεις γίνονταν μέσω e-mail και συγκεκριμένα μέσω του προσωπικού mail του Πέτρου Τατούλη και το Γραφείο Τύπου απαντούσε σε ποιες εφημερίδες θα γίνει η καταχώριση. Είπε μάλιστα πως από την αρχή φάνηκε ότι δεν υπήρχε ισοκατανομή και ο ίδιος προσωπικά το έθεσε στον Πέτρο Τατούλη σε κατ' ιδίαν συζήτησή τους. Ο κ. Μαλαπάνης είχε πάρει μάλιστα την διαβεβαίωση από τον Πέτρο Τατούλη ότι αυτό θα αποκατασταθεί και να το μεταφέρει και στον εκδότη της εφημερίδας Ντίνο Πλεμμένο. Αντί όμως να διορθωθεί έγινε το αντίθετο, είπε στην κατάθεσή του ο μάρτυρας, με αποκορύφωμα κάποιες δημοσιεύσεις για περιβαλλοντικούς όρους, οπότε από το γραφείο πήρε απάντηση πως η κατανομή θα γινόταν ως εξής στις συνολικά 15 καταχωρίσεις: 1 στην "Ελευθερία" και από 7 στο "Θάρρος" και τη "Φωνή". Οπως είπε, αυτό ήταν κάτι έξω από κάθε έννοια ισοκατανομής και αντίθετο προς τη δέσμευση του Π. Τατούλη στην ιδιωτική τους συζήτηση. Μετά από αυτό λοιπόν αποφάσισε να στείλει ένα φάκελο με χειρόγραφο σημείωμα στον κ. Τατούλη, όπου εξηγούσε πως οι καταχωρίσεις δεν είναι σύμφωνες ούτε με τις δεσμεύσεις του, αλλά ούτε με το νόμο. Πρόσθεσε ακόμα ότι το Γραφείο Τύπου υπάγεται απευθείας στον περιφερειάρχη και εκ του νόμου είναι υπεύθυνος για το πώς λειτουργεί κάθε υπηρεσία. Για τους λόγους που ο Πέτρος Τατούλης κρατούσε αυτή τη στάση απέναντι στην εφημερίδα, ο κ. Μαλαπάνης επεσήμανε ότι η "Ελευθερία" κατά παράδοση ασκεί κριτική στην εξουσία, αντίθετα οι άλλες εφημερίδες είναι πιο φιλικές στην εκάστοτε εξουσία.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ ΖΗΜΙΑ
Ο εκδότης και διευθυντής της "Ε" Ντίνος Πλεμμένος επεσήμανε στην κατάθεσή του πως απ' όταν ανέλαβε ο Πέτρος Τατούλης και αντιλήφθηκε την κριτική διάθεση της εφημερίδας, άρχισε να εξελίσσει μια τακτική, με σκοπό να τιθασεύσει τους γράφοντες. Εστίασε επίσης στην οικονομική και ηθική ζημιά που υπέστη η "Ελευθερία", παρόλο που δεν είναι ένα τεράστιο νούμερο για να καταστρέψει την επιχείρηση, αλλά αν ο κ. Τατούλης θα μπορούσε να την πλήξει διαφορετικά, θα το έκανε -καθώς οι συνδρομές που έθιξε η υπεράσπιση δεν είναι πεδίο ενίσχυσης μιας εφημερίδας. Ο κ. Πλεμμένος είπε ακόμα ότι οι μηδενικές καταχωρίσεις στην "Ελευθερία" κάτι δείχνουν και αναφέρθηκε στις προσπάθειες να εκφοβίσει ο Π. Τατούλης την εφημερίδα, τον αρχισυντάκτη και τον υπεύθυνο συντάκτη για το ρεπορτάζ της Περιφέρειας, μέσα από αγωγές και μηνύσεις, καθώς και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς προς τον δημοσιογράφο μέσα στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Ο μάρτυρας μάλιστα εξέφρασε την πεποίθηση πως την ευθύνη έχει ο αρχηγός· αυτός είναι υπεύθυνος (σ.σ. ο Πέτρος Τατούλης) και όλα τα άλλα είναι μια γραφειοκρατία που δεν αφορά το αποτέλεσμα, που είναι ο αποκλεισμός της εφημερίδας από τις διακηρύξεις, με τις όποιες συνέπειες αυτό συνεπάγεται για το κύρος της αλλά και οικονομικά.
ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗΣ
Χθες, πριν η δίκη διακοπεί για τις 5 Απριλίου, κατέθεσαν δύο μάρτυρες υπεράσπισης, ο Παναγιώτης Γιαννακέας προϊστάμενος της Διεύθυνσης Τεχνικών Εργων της Π.Ε. Μεσσηνίας και ο Θόδωρος Αγγελόπουλος προϊστάμενος το 2011 της Διεύθυνσης Οικονομικού και τώρα αναπληρωτής διευθυντής της Διεύθυνσης Εσωτερικής Λειτουργίας της Περιφέρειας. Ο Παν. Γιαννακέας είπε στο δικαστήριο πως σύμφωνα με το νόμο, μια δημοσίευση πρέπει να γίνεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, σε μια πανελλήνιας εμβέλειας και σε μια τοπική εφημερίδα, ενώ για τις εβδομαδιαίες εκδόσεις η καταχώριση γίνεται προαιρετικά. Ο ίδιος διαβεβαίωσε ότι φρόντιζε για την ισοκατανομή, αλλά δεν μπορεί να υπάρχει ένας μαθηματικός αλγόριθμος για να τηρείται απόλυτα. Το επίδικο χρονικό διάστημα δικαιολόγησε το ότι δεν γίνονταν δημοσιεύσεις στην "Ελευθερία" επειδή δεν υπήρχαν έργα από την υπηρεσία του για να δημοπρατηθούν, εξαιτίας του ότι η αιρετή Περιφέρεια ήταν νεοσύστατη τότε. Ανέφερε δε πως το 2011 η υπηρεσία του δημοπράτησε μόλις 4 έργα και δεν έδωσε στην "Ελευθερία", γιατί η εφημερίδα είχε πάρει περισσότερες το 2009 και το 2010 -την εποχή δηλαδή που υπήρχε η Νομαρχία- και ο ίδιος είχε δεχτεί σχετική υπόδειξη από ανταγωνιστική εφημερίδα. Τόσο ο ίδιος όσο και ο έτερος μάρτυρας υπεράσπισης Θ. Αγγελόπουλος αρνήθηκαν ότι τους υπαγόρευσε το Γραφείο Τύπου ή ο Π. Τατούλης σε ποιο μέσο θα γίνουν οι δημοσιεύσεις, λέγοντας ότι οι ίδιοι υποδείκνυαν το μέσο.
Ο κ. Αγγελόπουλος τόνισε δε ότι έφερε ο ίδιος την ευθύνη του φορέα στον οποίο προΐστατο και ήταν αυτός ο οποίος επέλεγε την εφημερίδα για την δημοσίευση, χωρίς ο Πέτρος Τατούλης να έχει καμία ανάμειξη.
Η δίκη διακόπηκε στις 3.30 μ.μ. λόγω παρέλευσης του ωραρίου.
