Πολλοί από τους ανήλικους παραβάτες που φτάνουν να δικάζονται στο Δικαστήριο Ανηλίκων Καλαμάτας έχουν διαπράξει κατά κύριο λόγο κλοπές, ενώ πολλές περιπτώσεις αφορούν ανήλικους Ρομά. Είναι κυρίως έφηβοι 14 έως 18 ετών και ανεξαρτήτως πληθυσμιακής ομάδας οι έφηβοι αυτοί έχουν σχεδόν πάντα διακόψει το σχολείο.
“ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ;”
Ιδιαίτερα για τους Ρομά, που απασχολούν σε ένα μεγάλο ποσοστό τις διωκτικές αρχές, η επιμελήτρια ανηλίκων Αγγελική Ρουμελιώτου μιλώντας στην “Ε” με αφορμή παλαιότερο ρεπορτάζ, επεσήμανε ότι διακρίνει κανείς “ένα παιδί που εγκατέλειψε πρόωρα το σχολείο για να κάνει έναν εθιμικό γάμο, που καλείται να μεγαλώσει δικά του παιδιά προτού ακόμη καταλάβει τον κόσμο, που έχει ελάχιστα εργαλεία επανένταξης, καθώς είναι αναλφάβητο και χωρίς αξιακό κώδικα, που μεγάλωσε σε ένα υποβαθμισμένο κοινωνικά περιβάλλον, όπου δεν διδάχτηκε ούτε υποχρεώσεις ούτε δικαιώματα, ένα παιδί χωρίς μέσα επιβίωσης, χωρίς να μπορεί να καλύψει βασικές ανάγκες όπως η στέγασή του και η διατροφή του, σχεδόν πάντα χωρίς προοπτική”.
Και πώς άλλωστε να υπάρξει προοπτική για τα παιδιά Ρομά “όταν ρωτάς ένα 15χρονο παιδί καταυλισμών ποια είναι η πρωτεύουσα της Ελλάδας και απαντά "τι είναι πρωτεύουσα;" και όταν δεν ξέρει ότι υπάρχουν άλλες χώρες…”, επιβεβαιώνει με νεότερη τοποθέτησή της η επιμελήτρια ανηλίκων.
“Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ Ο ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΣ"
“Καταλαβαίνεις -μοιράζεται η Αγγελική Ρουμελιώτου- ότι ο κόσμος του είναι μόνο ο καταυλισμός”. Η αφορμή εξάλλου για το θέμα στάθηκε πέρα από το αστυνομικό δελτίο, μια ακόμα πρωτοβουλία της επιμελήτριας να στήσει ένα μικρό παραθύρι στον κόσμο στους διαδρόμους των δικαστηρίων, που τα παιδιά περιμένουν, καθώς διαπιστώνει πως ο εσωτερικός τους νόμος (σ.σ. για τα παιδιά Ρομά) “είναι ό,τι συμβαίνει μέσα στον καταυλισμό, ό,τι κάνουν οι άλλοι, ό,τι του λένε”. Κι έτσι “στήσαμε ένα μικρό παραθύρι στον κόσμο, με εικόνες από άλλους τόπους, με βιβλία τέχνης, με γνώσεις μέσα από φωτογραφίες και με κόμικς. Αυτά που σου θυμίζουν ότι είσαι παιδί ακόμα…”, λέει για τα βιβλία στους διαδρόμους.
“ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΟ ΚΑΝΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ…”
Στα παιδιά των καταυλισμών “δεν υπάρχουν ερεθίσματα, δεν υπάρχουν σπίθες να θες να μάθεις κι άλλα, δεν υπάρχουν άλλοι τόποι αλλιώτικοι και άλλοι τρόποι καλύτεροι. Υπάρχει μόνο ο κώδικας της αυτοσυντήρησης, θες δε θες. Και αν δε θες, θα πρέπει να θες "γιατί αυτό κάνουμε εμείς…"”. Αυτή είναι η αλήθεια που απορρέει από την επαγγελματική συναναστροφή και τη σχέση της με τα 15χρονα των καταυλισμών. Κι “όλο αυτό σε συνδυασμό με την απουσία καλλιεργημένων δεξιοτήτων, την πλήρη αγραμματοσύνη, την έλλειψη στοιχειωδών γνώσεων, την απουσία ονείρων που να φτάνουν λίγο έξω από το ποτάμι και πολλά άλλα, τα κάνει επιρρεπή στην παραβατικότητα”, διαπιστώνει.
“ΞΥΠΝΑΜΕ ΤΟ ΤΕΡΑΣ”
Οπότε, “όταν καταπιανόμαστε με την παραβατικότητα των παιδιών των καταυλισμών, στην πραγματικότητα ξυπνάμε το τέρας. Ενα τεράστιο τέρας που δείχνει ότι αυτά τα παιδιά είναι καταδικασμένα σε αυτόν τον δρόμο, από εκεί που έρχονται”, λέει η επιμελήτρια. Και προσθέτει: “Ερχονται από μια άλλη κουλτούρα σε έναν κόσμο που δεν τον καταλαβαίνουν. Και αυτό το χάσμα μεγαλώνει με τα χρόνια και την έκρηξη της τεχνολογίας. Εχουμε λοιπόν απέναντί μας ένα τεράστιο θέμα: Να μιλήσουμε την ίδια γλώσσα για να τα μάθουμε να ονειρεύονται κάτι περισσότερο από έναν αρραβώνα στα 12 ή το να μάθουν πώς θα κλέβουν χωρίς να τους πιάσουν”. Αυτό όμως “είναι δύσκολο όταν ξεκινά αργά. Το "αργά" είναι όταν πια φτάνουν στη δικαιοσύνη για τις πράξεις που ήδη έχουν γίνει”.
ΑΠΟ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΠΟΥ ΓΕΝΝΙΟΥΝΤΑΙ
Πρέπει λοιπόν, “να ξεκινά από τη στιγμή που τα παιδιά γεννιούνται, από τη στιγμή που παιδιά γεννούν παιδιά, από τη στιγμή που 12χρονα αντί να ονειρεύονται μια καλύτερη ζωή ετοιμάζουν την παράγκα μέσα σε καλαμιώνες και εκπαιδεύονται στο πώς θα φέρουν ρεύμα. Και κάτι τελευταίο: Οταν η παραβατικότητα των ενηλίκων Ρομά χτυπά κόκκινο, σημαίνει ότι μια νέα γενιά εκπαιδεύεται. Και δεν εκπαιδεύεται στο "ποια είναι η πρωτεύουσα της Ελλάδας"”, προειδοποιεί. Οπότε, “αν δεν δουλέψουμε όλοι οι φορείς μαζί την πρόληψη και την επιτόπια παρέμβαση, θα πρέπει να περιμένουμε δύσκολα κύματα στις επόμενες δεκαετίες. Και είναι δικαίωμα του κάθε πολίτη να νιώθει ασφαλής και υποχρέωση των αρχών να το εξασφαλίζουν αυτό. Και είναι δικαίωμα κάθε παιδιού να μεγαλώνει σαν παιδί και όχι σαν εκκολαπτόμενος παραβατικός που όταν ακούει για "φυλακή" απαντά "και τι έγινε;"”, καταλήγει η Αγγελική Ρουμελιώτου.