Τετάρτη, 23 Δεκεμβρίου 2020 13:02

Το Κίνημα Μπαμπάδων για την υποχρεωτική συνεπιμέλεια

Το Κίνημα Μπαμπάδων για την υποχρεωτική συνεπιμέλεια

Η Πολιτεία ετοιμάζεται να θεσπίσει ένα νέο Οικογενειακό Δίκαιο εισάγοντας σημαντικές αλλαγές, όπως είναι η υποχρεωτική συνεπιμέλεια.

Το νέο νομοσχέδιο για το Οικογενειακό Δίκαιο, το οποίο θα μπει σε δημόσια διαβούλευση ώστε στη συνέχεια να εισαχθεί στη Βουλή για επεξεργασία και ψήφιση, θα διέπει τις σχέσεις γονέα-παιδιού για πολλά χρόνια και κυρίως θα καθορίζει τη ζωή και ανατροφή των 44 παιδιών, οι γονείς των οποίων χωρίζουν κατά μέσο όρο κάθε ημέρα του ημερολογιακού έτους στην Ελλάδα. Ο υπουργός Δικαιοσύνης έχει ήδη παραλάβει τις προτάσεις της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής οι οποίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, και την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας ακόμα και στην περίπτωση που δεν υφίσταται γάμος ή σύμφωνο συμβίωσης, αλλά υπάρχει εκούσια αναγνώριση του παιδιού ή αναγνώριση μετά από δικαστική απόφαση με αίτηση του πατέρα.

ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΑΛΛΑΓΗ
Όπως όλα δείχνουν, μια μεγάλη αλλαγή ετοιμάζεται να συμβεί στο Οικογενειακό Δίκαιο της Ελλάδας, που θα ανοίξει την πόρτα για να αλλάξουν διάφορα ζητήματα τόσο στην οικογενειακή κατάσταση, όπως νοείται στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες, όσο και στους ρόλους μητέρας και πατέρα. Βασικά σημεία των προτάσεων της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής είναι: Η καθιέρωση του όρου της «γονικής αποξένωσης», η θεσμοθέτηση ενός ειδικού διαμεσολαβητή μεταξύ των γονέων, η ρύθμιση του χρόνου επικοινωνίας με το παιδί/παιδιά του γονέα που διαμένει εκτός οικογενειακής εστίας, καθώς και η δυνατότητα αλλαγής ή ανάκλησης συμφωνιών μεταξύ των γονέων, οι οποίες ρυθμίζουν θέματα τα οποία, εφόσον οι προτάσεις της επιτροπής γίνουν αποδεκτές, θα ρυθμιστούν πλέον νομοθετικά. 

Η ΚΟΙΝΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΩΣ ΤΕΚΜΗΡΙΟ ΝΟΜΟΥ
Η ΑΜΚΕ «Ενεργοί Μπαμπάδες, για τα δικαιώματα του παιδιού» διεκδικεί μαχητικά τη θέσπιση της συνεπιμέλειας και προβάλλοντας μελέτες ειδικών και γνωματεύσεις εγχώριων φορέων, αλλά και της διεθνούς εμπειρίας καταλήγει στη θέση ότι η κοινή επιμέλεια θα πρέπει να αποτελεί τεκμήριο νόμου. “Το τεκμήριο του νόμου είναι μια αξίωση που λαμβάνεται από ένα δικαστήριο ως η βάση πάνω στην οποία βγαίνουν οι αποφάσεις. Έτσι, η κοινή επιμέλεια ως τεκμήριο νόμου εφαρμόζεται ως προεπιλεγμένη ρύθμιση”, εξηγούν ξεκαθαρίζοντας παράλληλα ότι “τούτο δεν σημαίνει πως θα παύσουν να λαμβάνονται υπόψη παράγοντες που πρέπει να οδηγήσουν σε εξαιρέσεις, όπως είναι ο απτός κίνδυνος για κακοποίηση ή παραμέληση του παιδιού, η απειλή απαγωγής κ.ά.”.

ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΟ ΓΟΝΕΙΣ ΕΧΟΥΝ ΣΗΜΑΣΙΑ
Το Κίνημα Μπαμπάδων υπέρ των δικαιωμάτων του παιδιού, πιστεύει ότι οι ρυθμίσεις συνεπιμέλειας σηματοδοτούν ότι και οι δύο γονείς έχουν σημασία, και οι δύο διατηρούν τους γονικούς ρόλους και τις ευθύνες τους, ότι και οι δύο είναι απαραίτητοι για την ευημερία του παιδιού και ότι κανένας δεν πρέπει να απορριφθεί ή να μειωθεί σε δευτερεύοντα ή καθαρά οικονομικό ρόλο, και τούτο επιβάλλεται από το πραγματικό συμφέρον του παιδιού. Τονίζουν λοιπόν την αναγκαιότητα το νέο Οικογενειακό Δίκαιο να προστατεύει ουσιαστικά τα δικαιώματα των παιδιών, επιβάλλοντας επιπλέον της συνεπιμέλειας τον ίσο χρόνο επικοινωνίας μεταξύ και των δύο γονέων, της εναλλασσόμενης κατοικίας και να τάσσεται κατά της γονικής αποξένωσης.

ΟΙ ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
Πάντως αρκετές είναι οι γυναικείες οργανώσεις που θέτουν ερωτήματα όπως “τι θα γίνει με τα ζευγάρια που δεν μπορούν ή δεν θέλουν ή δεν έχουν την ικανότητα να παραμερίσουν τις διαφορές τους και δεν θα μπορούν να το κάνουν ούτε με την καταναγκαστικότητα της συνεπιμέλειας;”. Επιπλέον, θέτουν ερωτήματα σχετικά με την έμφυλη βία και τη βία μέσα στην οικογένεια, που συνεχίζει να αγγίζει σε συντριπτική πλειονότητα τις γυναίκες. Κάτι για το οποίο όλο και περισσότεροι φορείς, μεταξύ τους και πολιτικά κόμματα, συσπειρώνονται και ζητούν να διασφαλίζονται περισσότερες δικλίδες όπως το ότι η συνεπιμέλεια δεν θα εφαρμόζεται σε περιπτώσεις που υπάρχει ενδοοικογενειακή βία, κακοποίηση της γυναίκας ή/και του παιδιού.

ΜΠΑΜΠΑΔΕΣ: “ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΝΟΗΤΟΥ”
Οι Ενεργοί Μπαμπάδες για τα δικαιώματα του παιδιού επιμένουν ότι “η Πολιτεία καλείται να προστατεύσει θεμελιώδη δικαιώματα των παιδιών, όχι απλώς υπακούοντας στις διεθνείς της δεσμεύσεις και τα πορίσματα των επιστημόνων, αλλά με ειλικρινή βούληση αλλαγής του μοντέλου της επιμέλειας στην Ελλάδα” και συμπληρώνουν πως “δεν πρόκειται για υπέρβαση, αλλά για την υιοθέτηση του αυτονόητου”. Οι ίδιοι μάλιστα προτείνουν να προσδιορίζονται στο νέο νόμο:
• Αδιάσπαστες, κοινές γονικές ευθύνες και δικαιώματα (γονική μέριμνα), χωρίς διαχωρισμό μεταξύ επιμέλειας και λοιπής γονικής μέριμνας.
• Να προσδιοριστεί στον νόμο ότι είναι δικαίωμα και προς το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού να ανατρέφεται εξίσου και από τους δύο γονείς.
• Κατά νομικό τεκμήριο, δηλαδή υποχρεωτικά, κοινή άσκηση γονικής μέριμνας - επιμέλειας (συνεπιμέλεια) και από τους δύο γονείς, ανεξάρτητα από τη μεταξύ τους νομική σχέση (έγγαμοι, διαζευγμένοι, σε διάσταση, χωρίς γάμο, κ.λπ.).
• Αφαίρεση της επιμέλειας μόνο σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης ακαταλληλότητας γονέα (π.χ. κακοποίηση, παραμέληση τέκνου κ.λπ.).
• Κατά νομικό τεκμήριο, ίσος χρόνος ανατροφής, δηλαδή ίσος αριθμός διανυκτερεύσεων σε καθημερινότητα και διακοπές, με εναλλασσόμενη κατοικία, για τους γονείς που δεν τους έχει αφαιρεθεί η γονική μέριμνα/επιμέλεια (δηλαδή που δεν είναι αποδεδειγμένα ακατάλληλοι ως γονείς), πλην των περιπτώσεων που υπάρχει άλλη έγγραφη συμφωνία μεταξύ τους.
• Προσδιορισμός του τόπου κατοικίας του παιδιού ως ο τόπος της τελευταίας κοινής κατοικίας των γονέων, κατά τρόπο ώστε το παιδί να μην αλλάζει τόπο ανατροφής (π.χ. να μην αλλάζει σχολείο). Η κατοικία μπορεί να αλλάξει μόνο με έγγραφη συμφωνία των γονέων ή με οριστική δικαστική απόφαση.
• Να προσδιοριστεί στον νόμο ότι είναι δικαίωμα του παιδιού να έχει επαρκή χρόνο επικοινωνίας -με φυσική παρουσία- και με τους δύο γονείς και υποχρέωση και των δύο γονέων να εξυπηρετούν το δικαίωμα αυτό, μεταξύ άλλων και πρακτικά στις φυσικές μετακινήσεις, εκτός από τις περιπτώσεις μονομερούς απομάκρυνσης του ενός γονέα μακριά από τον τόπο κατοικίας του παιδιού.
• Θέσπιση πλάνου ανατροφής (parenting plan) στο οποίο οι ασκούντες τη γονική μέριμνα/επιμέλεια γονείς θα συμφωνούν στα θέματα ανατροφής του παιδιού, όπως ποια θρησκευτική παιδεία θα έχει, σε ποιο σχολείο θα φοιτήσει, ποιος παιδίατρος θα το παρακολουθεί, κ.λπ. Τα πεδία που δεν μπορούν να συμπληρώσουν από κοινού οι γονείς θα τα συμπληρώνει ο δικαστής.
• Θέσπιση επιβαρυντικής περίστασης σε περιπτώσεις ψευδών κατηγοριών και ισχυρισμών σε διαφορές που αφορούν στις σχέσεις γονέα παιδιού -παράλληλα τούτο να συνιστά κακή άσκηση της γονικής μέριμνας/επιμέλειας και να επισύρει την αφαίρεσή της.
• Αυστηρές ποινές για όσους παραβιάζουν τους όρους συνεπιμέλειας, ιδίως με σκοπό την αποξένωση, έως και αφαίρεση της γονικής μέριμνας/επιμέλειας. Ποινικοποίηση της γονικής αποξένωσης.