Η αύξηση των φαινομένων σχολικής βίας και εκφοβισμού, όπως και η ανεξέλεγκτη αποστολή φωτογραφιών ευαίσθητου περιεχομένου μεταξύ ανηλίκων μέσω Διαδικτύου, ήταν μεταξύ των θεμάτων που έθιξε η ημερίδα “Το παιδί είναι η απάντηση!”, που επιμελήθηκε η Εταιρεία Προστασίας Ανηλίκων Καλαμάτας.
Ωστόσο, σε ό,τι αφορά το σχολικό εκφοβισμό θα ήταν επικίνδυνο να γενικεύουμε ορίζοντας ως bullying κάθε πράξη βίας. Το bullying έχει ειδοποιούς διαφορές, που είναι η συστηματικότητα, η επανάληψη, η σκοπιμότητα και το απρόκλητο της επιθετικής συμπεριφοράς. Η χειρότερη μορφή bullying, όπως ανέφερε ο γιατρός και εκπρόσωπος της Γραμμής Βοήθειας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου Γιώργος Κορμάς, είναι το sexting. Η βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού Θεώνη Κουφονικολάκου ανέδειξε το σημαντικό ρόλο του σχολείου, προκειμένου να ενθαρρύνει την τριμερή σχέση ανάμεσα στους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τα παιδιά.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΜΕ ΘΥΜΑΤΑ ΑΝΗΛΙΚΕΣ
Πριν λίγο καιρό μία 15χρονη μαθήτρια στα Τρίκαλα έφτασε στα πρόθυρα της αυτοκτονίας, όταν ο φίλος της μοίρασε στην παρέα του ροζ βίντεο στο οποίο πρωταγωνιστούσε, ενώ τέσσερις έφηβες ηλικίας 14-16 χρονών κλήθηκαν στη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, γιατί ευαίσθητες φωτογραφίες τους αναρτήθηκαν σε ιστοσελίδα revenge porn. Στην παρέμβασή του, ο Γιώργος Κορμάς παρατήρησε πως η αποστολή γυμνών ή ημίγυμνων φωτογραφιών μεταξύ ανηλίκων στο Διαδίκτυο κινείται σε ραγδαίους ρυθμούς. Μάλιστα όπως είπε, στη Γραμμή Βοήθειας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου 210 6007686 δέχονται καθημερινά τηλεφωνήματα, ενώ διαπιστώνουν και στατιστικά ότι κάθε σχολείο θα αντιμετωπίσει τουλάχιστον ένα τέτοιο περιστατικό στη διάρκεια της χρονιάς. Είπε ακόμα ότι τα κορίτσια είναι αυτά που συνήθως πέφτουν θύματα είτε μετά τη διακοπή κάποιας σχέσης, είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο.
ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑ
Οι ανήλικες που έχουν ανταλλάξει με κάποιον ανήλικο ή ενήλικο γυμνές ή ημίγυμνες φωτογραφίες τους (ή και βίντεο), εξήγησε ο Γιώργος Κορμάς, μπαίνουν πλέον σε μια διαδικασία θυματοποίησης και απειλούνται ότι οι φωτογραφίες θα δημοσιευτούν “και δημοσιεύονται πολλές φορές. Είχαμε περιστατικά και στην Καλαμάτα και στην Αθήνα, παντού, κάθε μέρα γίνονται αυτά, ώστε να μπουν τα κορίτσια σε μια διαδικασία για να ενδώσουν, να συνευρεθούν, να εκπορνευτούν ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να φανταστεί το ανθρώπινο μυαλό”. Και τόνισε πως το σχολείο “επειδή αυτά συνήθως ξεκινούν από τα σχολεία, έχει το δικαίωμα παρέμβασης” και αυτό “είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί έτσι κι αλλιώς η ιδιότητα του μαθητή παραμένει, επομένως το σχολείο θα πρέπει να παρεμβαίνει σε όλες αυτές τις καταστάσεις”.
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ Η ΒΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΟΥ
Η Συνήγορος του Παιδιού Θεώνη Κουφονικολάκου παρατήρησε ότι η βία μετά την πανδημία είναι παντού, είναι “διάχυτη στις σχολικές μονάδες, είναι διάχυτη στις σχολικές τάξεις και τις συμπεριφορές μεταξύ των παιδιών, είναι διάχυτη και σε επίπεδο κοινωνικής αλληλεπίδρασης”. Περιγράφοντας εν τάχει το σχολικό εκφοβισμό, η βοηθός Συνήγορος επεσήμανε ότι δεν είναι οποιαδήποτε επιθετική συμπεριφορά bullying. Ως σχολικός εκφοβισμός διακρίνεται γενικά η επιθετική εσκεμμένη συμπεριφορά, η οποία περιλαμβάνει ανισότητα. Και τόνισε την ανάγκη “να το βάλουμε σιγά-σιγά στη συζήτηση μεταξύ μας”, ενώ ανέπτυξε το πώς εκδηλώνεται: “Εκδηλώνεται άμεσα σωματικά, άμεσα λεκτικά ή έμμεσα κοινωνικά και διαδικτυακά. Εμμεσα κοινωνικά εκδηλώνεται ιδίως ανάμεσα στα κορίτσια με περιθωριοποίηση, με διάδοση φημών κ.λπ.”.
“ΝΑ ΞΑΝΑΕΙΣΑΧΘΕΙ Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ”
Η Θεώνη Κουφονικολάκου τόνισε πως αυτό που πρέπει να γίνει σε αυτό το επίπεδο είναι “να ξαναεισαχθεί η σχολική διαμεσολάβηση και να επεκταθεί σε όλα τα σχολεία, προκειμένου να βοηθήσουμε τους εκπαιδευτικούς και τα παιδιά να λάβουν την ευθύνη τού να παρεμβαίνουν για την άμβλυνση αυτών των εντάσεων”. Σημείωσε δε πως είναι αξιοσημείωτο ότι “εκεί που έχει εφαρμοστεί η σχολική διαμεσολάβηση παρατηρήθηκε ουσιαστική συμμετοχή και ανάληψη ευθύνης των παιδιών, καθώς και ουσιαστική βελτίωση των σχέσεων”.
ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Γι’ αυτό και τόνισε πως “είναι πολύ σημαντικό το σχολείο να ενθαρρύνει την τριμερή σχέση ανάμεσα στους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τα παιδιά, κι αυτό είναι ένα συμβόλαιο που πρέπει κάθε χρόνο να το επαναδιαπραγματευόμαστε”. Ετσι, “επιδιώκουμε να κάνουμε εκδηλώσεις ενάντια στο σχολικό εκφοβισμό, ενάντια στη σωματική τιμωρία των παιδιών, καλούμε ειδικούς, προσπαθούμε να είμαστε δραστήριες και δραστήριοι ούτως ώστε να καλλιεργήσουμε μια κουλτούρα εμπιστοσύνης, μια δημοκρατική κουλτούρα μέσα στην κοινότητα”.
