Μεγάλο ενδιαφέρον από ζευγάρια για τεκνοθεσία παρατηρείται μετά την σημαντική τομή στο νομικό πλαίσιο το 2018 και τη δημιουργία τον Απρίλιο του 2019 της ψηφιακής πλατφόρμας www.anynet.gr, όπου οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καταθέτουν τις αιτήσεις τους, ώστε στη συνέχεια να παίρνουν αριθμό μητρώου και να μπαίνουν σε σειρά προτεραιότητας. Από την έναρξη της διαδικασίας υποβολής αιτήσεων, στη Μεσσηνία έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης για περίπου 30 αιτήματα για τεκνοθεσία, με τις 16 αξιολογήσεις να είναι θετικές για την εγγραφή των υποψηφίων στο εθνικό μητρώο, τις 8 αρνητικές και κάποιες να έχουν τεθεί σε αναστολή επειδή οι ίδιοι οι υποψήφιοι δεν ήθελαν να συνεχίσουν τη διαδικασία.
Η κοινωνική λειτουργός στη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Π.Ε. Μεσσηνίας, προϊσταμένη του Τμήματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Αθηνά Μαγκουρίλου, επιβεβαιώνει ότι υπάρχει “αρκετά μεγάλο ενδιαφέρον από ζευγάρια για να τεκνοθετήσουν και λιγότερο για να γίνουν ανάδοχοι γονείς”, και ήδη υποψήφιοι θετοί γονείς στη Μεσσηνία που έχουν ολοκληρώσει και το πρόγραμμα εκπαίδευσης αναμένουν να συνδεθούν με παιδιά στο Anynet.
10 ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ
Η διαδικασία της αναδοχής, και ακόμα περισσότερο της τεκνοθεσίας, δεν είναι απλή. Οι υποψήφιοι γονείς πρέπει σε πρώτη φάση να εγγραφούν στο Anynet. Κατά την εγγραφή, οι αιτούντες επιλέγουν αν θέλουν να προχωρήσουν σε τεκνοθεσία ή αναδοχή.
Η πλατφόρμα Anynet, όπως εξηγεί η κ. Μαγκουρίλου, ξεκίνησε να λειτουργεί κανονικά το 2020 -οπότε υπήρξε για πρώτη φορά επίσημη καταγραφή των παιδιών που ζουν σε ιδρύματα. Από τότε μέχρι σήμερα, στη Μεσσηνία έχουν ολοκληρωθεί 10 υποθέσεις, 4 αναδοχής και 6 τεκνοθεσίας. Διευκρινίζει, ωστόσο, πως οι 3 τεκνοθεσίες είναι ιδιωτικές, δηλαδή οι γονείς βρήκαν με δικές τους ενέργειες το παιδί και δεν υπήρξε αντιστοίχιση από την πλατφόρμα, αν και όλες οι αξιολογήσεις -και στις ιδιωτικές υιοθεσίες- περνάνε από το Anynet. Κι αφού οι υποψήφιοι ολοκληρώσουν και το πρόγραμμα εκπαίδευσης των 30 ωρών και βρεθεί το παιδί “μπορεί ο υποψήφιος θετός γονιός να προχωρήσει στην τελική πράξη τεκνοθεσίας στο Πρωτοδικείο”.
Αυτή τη στιγμή, σε ό,τι αφορά τη Μεσσηνία, εκκρεμούν 12 αιτήματα στο εθνικό μητρώο για τεκνοθεσία και μόλις ένα για αναδοχή, αν και η ίδια τονίζει ότι υπάρχουν μεγάλες ανάγκες για αναδοχή, καθώς πολλά παιδιά διαφόρων ηλικιών και με διαφορετικές ανάγκες ζουν σε ιδρύματα και χρειάζεται να ενταχθούν σε οικογένειες.
ΓΙΑΤΙ ΠΡΟΤΙΜΟΥΝ ΤΗΝ ΤΕΚΝΟΘΕΣΙΑ
Η βασική διαφορά μεταξύ της τεκνοθεσίας και της αναδοχής είναι ότι στην περίπτωση της τεκνοθεσίας κόβεται κάθε νομικός και φυσικός δεσμός με τη βιολογική οικογένεια και τη γονική μέριμνα ασκούν οι θετοί γονείς. Αντίθετα, στην περίπτωση της αναδοχής, διατηρείται η σχέση με τη φυσική οικογένεια και όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, το παιδί επιστρέφει σε αυτή. Κάτι που, ωστόσο, λειτουργεί αποτρεπτικά για πολλούς αιτούντες, οι οποίοι θα πρέπει να αποχωριστούν το παιδί όταν έρθει εκείνη η ώρα.
Σχετικά με το ποιοι μπορούν να αιτηθούν για τεκνοθεσία ή αναδοχή, η κ. Μαγκουρίλου διευκρινίζει ότι σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο τα ζευγάρια που συνάπτουν σύμφωνο συμβίωσης μπορούν να κάνουν αίτηση μόνο για αναδοχή, όμως μπορούν να τεκνοθετήσουν μονογονεϊκές οικογένειες. Στη Μεσσηνία υπάρχουν αιτήσεις από γυναίκες, που θέλουν να τεκνοθετήσουν. Η αξιολόγηση γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως με τα υποψήφια ζευγάρια, και κρίνεται, επιπλέον, αν μπορεί να στηρίξει την αιτούσα το ευρύτερο οικογενειακό της περιβάλλον.
ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ Η ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Πάντως, όπως επισημαίνει η κ. Μαγκουρίλου, ο αριθμός των παιδιών για αναδοχή είναι μεγαλύτερος και η διαδικασία μπορεί να προχωρήσει πιο γρήγορα, παρόλο που απαιτούνται αρκετές συναντήσεις με το παιδί πριν την αναδοχή για να διασφαλιστεί η επιτυχία της σύνδεσης. Είτε πρόκειται, ωστόσο, για μια τεκνοθεσία είτε για αναδοχή, προτεραιότητα της πολιτείας είναι η φροντίδα των παιδιών που παραμένουν σε δομές, ώστε να βρεθεί το κατάλληλο “ταίριασμα” με τους υποψήφιους γονείς, ειδικά για παιδιά με αυξημένες ανάγκες. Παιδιά που μπορεί να έχουν κάποια αναπηρία ή πρόβλημα υγείας, και παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας τα οποία θέλουν να ενταχθούν σε μια οικογένεια.
Αν το Anynet έχει κάνει πιο εύκολη την όλη διαδικασία και για αυτές τις περιπτώσεις, η ίδια λέει πως “αυτό που έχει βελτιωθεί είναι τόσο η καταγραφή στο εθνικό μητρώο των υποψηφίων με σαφή και αντικειμενικό τρόπο, όσο και η καταγραφή των παιδιών από όλες τις δομές· κάτι που δεν υπήρχε πριν, καθώς υπήρχαν δομές που δεν τις ήξερε σχεδόν κανένας…”.
ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΑ ΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΙΣ
Επίσης η ίδια, με την εμπειρία πολλών χρόνων ως κοινωνική λειτουργός ξεχωρίζει πως “πάρα πολύ θετικό είναι και το ότι γίνονται πιο γρήγορα οι αξιολογήσεις παρά τις ελλείψεις σε στελεχιακό δυναμικό στις Περιφέρειες” και έτσι “από την κατάθεση της αίτησης μέχρι την εγγραφή στο μητρώο η διαδικασία παίρνει από 9 μήνες έως έναν χρόνο”. Ωστόσο, “αυτό που δεν έχει αλλάξει είναι το κομμάτι της αναμονής μέχρι οι υποψήφιοι να ανακηρυχθούν επίσημα γονείς στο δικαστήριο”, προσθέτει. Και ναι μεν μπορεί να μην είναι δυνατό να προβλέψει κανείς αν θα περιμένει λίγους μήνες ή χρόνια μέχρι την πρόταση και την κατάλληλη σύνδεση με το παιδί, αλλά αυτό “δεν πρέπει να αποτρέψει τους υποψήφιους θετούς γονείς γιατί κάθε αίτηση είναι εξατομικευμένη, και στη Μεσσηνία έχει συμβεί να πάρουν οι υποψήφιοι γονείς το παιδί στο σπίτι σε δύο μήνες από την εγγραφή στο μητρώο και άλλες περιπτώσεις που εκκρεμούν από το 2018”, παρατηρεί καταλήγοντας η Αθηνά Μαγκουρίλου.
