Ανάμεσα σε αυτούς, ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Καθαρή Μάνη» ιδρύθηκε το 2017 από μία ομάδα εθελοντών της Δυτικής Μάνης, έχοντας ως προτεραιότητά της την καθαριότητα του περιβάλλοντος και την αναζήτηση δραστικών λύσεων. Κύριος στόχος του πολυδιάστατου Συλλόγου ήταν και είναι η ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση των κατοίκων της περιοχής σε ζητήματα διευθέτησης απορριμμάτων, καθώς και η επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και κομποστοποίηση των αποβλήτων, μέσα από μια προσπάθεια που παρότι ήταν πρωτοπόρα σε τοπικό επίπεδο, εν τούτοις δεν αγκαλιάστηκε όπως της άξιζε. Παράλληλα, ο σύλλογος διοργανώνει εκπαιδευτικά προγράμματα, δράσεις (επισκέψεις σε σχολεία, ενημερωτικές εκστρατείες, κ.α.), ενώ τον Ιούνιο του 2022 εγκαινιάστηκε επίσημα ένας χώρος συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών, γνωστός ως η «Πράσινη Γωνιά της Στούπας».
Μιλώντας στην “Ε” o Ευάγγελος Κατσουλέας, ένα εκ των ιδρυτικών μελών της «Καθαρής Μάνης», ανέφερε αρχικά πως οι λόγοι για τη δημιουργία του Συλλόγου ήταν ένα καλύτερο περιβάλλον και μια πιο βιώσιμη διαχείριση των αποβλήτων που παράγονται στα σπίτια. «Αφενός υπήρχαν φαινόμενα όπου το σύστημα υπολειτουργούσε ή είχε καταρρεύσει όταν ο Δήμος μας κρίθηκε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, και αφετέρου, διακρίναμε μια ανεπάρκεια στο σύστημα διαχείρισης κρίνοντας την όλη κατάσταση, και έτσι είπαμε να βάλουμε ένα λιθαράκι, δίχως βέβαια την πρόθεση να υποκαταστήσουμε τις υφιστάμενες υπηρεσίες του Δήμου αλλά να συνεπικουρήσουμε το έργο του» σημείωσε. Αναφορικά με την αποδοχή που έτυχε η προσπάθεια αυτή από τους φορείς, ο κ. Κατσουλέας έκανε λόγο για ένα πικρό κεφάλαιο. Ο ίδιος δήλωσε πως δεν υπήρξε η επιθυμητή συνεργασία για τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, η οποία “σκόνταψε” σε απαρχαιωμένες αντιλήψεις και αγκυλώσεις.
«Δυστυχώς δεν είχαμε τη στήριξη από την προηγούμενη Δημοτική Αρχή, ωστόσο με την τωρινή υπάρχει μια αισιοδοξία για κάτι καλύτερο, καθώς πλέον ακούγονται οι γνώμες και οι απόψεις μας. Από την άλλη, πολλές φορές τα όποια περιθώρια είναι περιορισμένα όχι εξαιτίας της θέλησης του δημάρχου αλλά λόγω των θεσμών και διαχειριστικών προβλημάτων» πρόσθεσε, τονίζοντας πως οι πρωτοβουλίες της «Καθαρής Μάνης» είναι πολλές, ποικίλλοντας από απλούς καθαρισμούς δημοσίων χώρων, του οδικού δικτύου αλλά και παραλιών. Μάλιστα, ο σύλλογος έχει αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση και για έναν άλλο λόγο ο οποίος δύσκολα συναντάται σε εγχώριο επίπεδο, προχωρώντας σε καθαρισμό και αποκατάσταση πινακίδων. Η απόφαση αυτή “γεννήθηκε” παρατηρώντας τα μέλη του τον βανδαλισμό στις πινακίδες του οδικού δικτύου και όχι μόνο, μέσα από επιγραφές και αυτοκόλλητα, με το συγκεκριμένο ποινικό αδίκημα να εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους.
«Λόγω της ατιμωρησίας που υπάρχει η κατάσταση έχει ξεφύγει, με θύματα μεταξύ άλλων τις πινακίδες της περιοχής μας, οι οποίες πληροφορούν και φροντίζουν ώστε να αποφεύγονται ατυχήματα, πέρα από το αισθητικό κομμάτι όπου και αυτό αλλοιώνεται» παρατήρησε, πληροφορώντας πως ο σύλλογος με δικά του καθαριστικά επιμελείται του θέματος παρά τις όποιες δυσκολίες. «Μάλιστα, υπήρξαν περιπτώσεις όπου κάναμε ολική αποκατάσταση πινακίδων στην είσοδο χωριών του Δήμου Δυτικής Μάνης» διευκρίνισε, τονίζοντας πως η δράση του συλλόγου έχει περιορισμένο γεωγραφικά χαρακτήρα. «Το όραμά μας ήταν να ανοίξουν τουλάχιστον δέκα γωνιές στο Δήμος μας, ούτως ώστε οι αποστάσεις για να μεταφέρει κανείς τα ανακυκλώσιμα είδη του να μην είναι απαγορευτικές» πρόσθεσε, λέγοντας πως η γωνιά του Συλλόγου εξυπηρετούσε ουσιαστικά τις παραπλήσιες κοινότητες του Νεοχωρίου, της Στούπας, του Αγ. Νικολάου κ.τ.λ.
ΕΝΑ ΟΜΟΡΦΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΡΙΩΝ ΧΡΟΝΩΝ
Ο Ευάγγελος Κατσουλέας εστίασε στην κορύφωση της προσπάθειας του Συλλόγου, όταν το 2021 δημιουργήθηκε η «Πράσινη Γωνιά».
Ο ίδιος, υπογράμμισε πως είναι ένα αξιόλογο έργο το οποίο στοχεύει στην προώθηση της κυκλικής οικονομίας και στην «διαλογή στην πηγή», δηλαδή στον διαχωρισμό των αποβλήτων σε ρεύματα εκεί που παράγονται, σε σπίτια και γειτονιές, και όχι όλα μαζί όπως συμβαίνει με τους «οικτρούς μπλε κάδους», όπως τους χαρακτήρισε. «Κάτι τέτοιο άλλωστε απαιτεί και η σύγχρονη φιλοσοφία όλων των πολιτισμένων κρατών» συμπλήρωσε λέγοντας πως η εγκατάσταση αυτή λειτούργησε για τρία χρόνια. «Στήσαμε ένα κεντρικό σύστημα με εθελοντές οι οποίοι με βάρδιες επιβλέπανε τη διαδικασία και καθοδηγούσαν το κοινό να κάνει σωστή διαλογή, επιμορφώνοντάς το παράλληλα για την κυκλική οικονομία και την κομποστοποίηση» ανέφερε. «Σκοπός της “Πράσινης Γωνιάς” δεν ήταν να λύσει όλα τα προβλήματα της Δυτικής Μάνης αλλά να παρουσιάσει ένα πρότυπο μοντέλο, ούτως ώστε να κατανοήσει ο κόσμος πως η συγκεκριμένη προσπάθεια για να έχει αποτέλεσμα, πρέπει να αντιγραφεί, να πολλαπλασιαστεί και να πάρει ένα μαζικό χαρακτήρα» πρόσθεσε. Ο ίδιος, σχολίασε πως η ελπίδα του Συλλόγου ήταν να αγκαλιαστεί η προσπάθεια από την τοπική αυτοδιοίκηση, ενδεχομένως με κάποιους πόρους, όμως κάτι τέτοιο δεν κατέστη δυνατό, με αποτέλεσμα η ομάδα που στήριξε το εγχείρημα να εξαντληθεί και να αναστείλει τη λειτουργία της γωνιάς. «Πλέον σκεφτόμαστε τί μπορούμε να κάνουμε με τον αξιόλογο αυτό χώρο, στον οποίο αφιερώσαμε αμέτρητες εργατοώρες, αλλά και χρήματα τα οποία βγήκαν από την τσέπη μας, μιας και δεν πήραμε χρηματοδότηση από κανέναν» επισήμανε, γνωστοποιώντας πως υπήρχε και μια δεύτερη τοποθεσία στην οποία είχε τοποθετηθεί ένας συμπιεστής-δεματοποιητής των ανακυκλώσιμων υλικών και όταν συμπληρωνόταν μια ικανοποιητική ποσότητα τη μετέφεραν στον Ασπρόπυργο όπου επιχειρήσεις εκεί προχωρούν στην αγορά τους και τα προωθούν στην κυκλική οικονομία.
Σχετικά με το ενδιαφέρον του κόσμου, ο Ευάγγελος Κατσουλέας -με λύπη όπως τόνισε- ενημέρωσε πως οι περισσότεροι που ανταποκρίθηκαν σε αυτό το κάλεσμα ήταν ξένοι. «Πρόκειται για ανθρώπους που είναι μόνιμοι ή ημιμόνιμοι κάτοικοι με καταγωγή από Γερμανία και Σκανδιναβία, οι οποίοι έρχονται από χώρες με μια αναπτυγμένη κουλτούρα, γνωρίζοντας καλά τη διαλογή στην πηγή από τις πατρίδες τους, όντας σε πολλές περιπτώσεις κομμάτι του εκπαιδευτικού τους συστήματος» συνέχισε. Σε άλλο σημείο της συζήτησής μας, ο ίδιος στάθηκε στα εκπαιδευτικά προγράμματα και στις παρουσιάσεις που έχει πραγματοποιήσει σε σχολεία πέρα από τα όρια του Δήμου, ενώ υπενθύμισε πως βάσει σχετικού νόμου η διαλογή στην πηγή και η εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας είναι νόμος και όχι επιλογή για τους ΟΤΑ Α’ Βαθμού και κατ’ επέκταση για τα σχολεία.
ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
Τον Απρίλιο του 2023, τα μέλη του συλλόγου «Καθαρή Μάνη» Ευάγγελος Κατσουλέας και η Σοφία Χριστοφιλοπούλου (τότε πρόεδρος) επισκέφθηκαν το Δήμο Βόρειας Κέρκυρας ώστε να ενημερωθούν για την υλοποίηση του στρατηγικού σχεδιασμού της Δημοτικής Αρχής, για την ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων και να επισκεφθούν τις γωνιές ανακύκλωσης της περιοχής. Τα μέλη του συλλόγου συναντήθηκαν με την Αντιδήμαρχο Κυκλικής Οικονομίας Περιβάλλοντος Κοινωνικής Πολιτικής και Δημοσίων Σχέσεων του Δήμου Βόρειας Κέρκυρας, Σπυριδούλα Κόκκαλη, η οποία τους ξενάγησε σε γωνιές ανακύκλωσης της Βόρειας Κέρκυρας. Το εκτεταμένο δίκτυο των γωνιών ανακύκλωσης που έχει δημιουργηθεί μάλιστα στην περιοχή, περιλαμβάνοντας πάνω από 300 (!) γωνιές, αποτέλεσε έμπνευση για την δημιουργία της πρώτης γωνιάς ανακύκλωσης στον Δήμο Δυτικής Μάνης. Ο Κ. Κατσουλέας έκανε λόγο για ένα φωτεινό παράδειγμα, εστιάζοντας στην ανταπόκριση που έλαβε η πρωτοβουλία στο νησί των Φαιάκων από την τοπική αρχή, εν αντιθέσει με τη Δυτική Μάνη που περιφρονήθηκε. «Είναι ένα συγκινητικό παράδειγμα που θα έπρεπε να λάβει τη μορφή χιονοστιβάδας, ώστε να γίνουν παρόμοιες πρωτοβουλίες σε όλη την Ελλάδα» παρατήρησε, αφήνοντας σε κάθε περίπτωση ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιστρέψει η «Πράσινη Γωνία» της Δυτικής Μάνης. Ο ίδιος, έθεσε ως προαπαιτούμενο τη συνεργασία με τη Δημοτική Αρχή και να ξεπεραστούν οι όποιες αγκυλώσεις, καθώς και να στελεχωθεί ο Σύλλογος με νέο «αίμα» τονίζοντας πως απαρτίζεται ως επί το πλείστον από ξένα άτομα. «Πλέον αρκούμαστε κυρίως στην επιμόρφωση γιατί δεν έχουμε τις δυνάμεις για κάτι περισσότερο» κατέληξε.