Η ΟΑΚ-Ομάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών 4Χ4 είχε ξεκινήσει το διασωστικό της έργο συνδράμοντας στη Νέα Αγχίαλο Βόλου από τις 5 του μήνα.
Ο πρόεδρος της ομάδας Κώστας Βλαχονικολός μιλώντας στην “Ε” λέει πως η αποστολή στο Βόλο ήταν μια πρωτοβουλία της ΟΑΚ, και “για να φύγουμε από εδώ επίσημα και οργανωμένα, προηγήθηκε επικοινωνία μεταξύ των Δήμων Καλαμάτας και Βόλου”. Σε συνεννόηση με το δήμαρχο Καλαμάτας Θανάση Βασιλόπουλο, “η ομάδα μας ετοιμάστηκε και αναχώρησε με 3 άτομα και ένα αυτοκίνητο εξοπλισμένο για το Βόλο”.
Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΟΥ 2016
Η εμπειρία στο πεδίο από τις πλημμύρες το 2016 και το 2019, όπως λέει ο Κ. Βλαχονικολός “μας έχει δυναμώσει επιχειρησιακά”. Έχοντας λοιπόν την εμπειρία και τον εξοπλισμό, η αποστολή των εθελοντών φτάνει στις 2 τα ξημερώματα στο Βόλο. Στις 3 τα ξημερώματα με εντολές από την Πυροσβεστική Υπηρεσία Βόλου, το πλήρωμα της ΟΑΚ παίρνει πορεία για την Νέα Αγχίαλο, όπου υπήρχε το μεγαλύτερο πρόβλημα. Εκεί υπό την καθοδήγηση των αξιωματικών της Πυροσβεστικής οι εθελοντές ξεκίνησαν τις αντλήσεις υδάτων από πλημμυρισμένα υπόγεια. “Ήταν μια κατάσταση όπως ήταν της Καλαμάτας, φερτά υλικά… έβλεπες μία κατάσταση χαώδη, αυτοκίνητα διάσπαρτα παντού, αναποδογυρισμένα ή να είναι ανεβασμένα σε αυλές σπιτιών…”, λέει ο επικεφαλής της ομάδας, περιγράφοντας τις εικόνες. Από εκεί και πέρα, προσθέτει, “προσπαθείς να κρατήσεις την ψυχραιμία σου και να κινηθείς γρήγορα για να βοηθήσεις όσο περισσότερο κόσμο γίνεται”.
ΠΟΡΕΙΑ ΓΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Ολοκληρώνοντας το έργο τους στη Νέα Αγχίαλο και ερχόμενοι προς Καλαμάτα, “ακούσαμε το τι γίνεται στη Θεσσαλία και αυτομάτως ενεργοποιήσαμε εκ νέου την ομάδα”. Οι εθελοντές επέστρεψαν στην Καλαμάτα και την επόμενη μέρα το μεσημέρι έφυγαν δύο αυτοκίνητα για Θεσσαλία με 5 άτομα, οι 3 που συμμετείχαν στο Βόλο και 2 ακόμα.
“Η αποστολή ενισχύθηκε με δεύτερο αυτοκίνητο και περισσότερο εξοπλισμό, και αξίζει να πω ότι έχοντας επικοινωνία με στελέχη της Πυροσβεστικής, μου είπαν ποια είναι η κατάσταση. Έτσι θεωρήσαμε αναγκαίο να προμηθευτούμε διασωστική βάρκα”. Επειδή όμως δεν είχαν, “επικοινωνήσαμε με τη ΜΚΟ «Δεσμός», η οποία μέσα σε δύο ώρες κατάφεραν και βρήκαν τα χρήματα για τη βάρκα”.
ΑΦΙΞΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΤΣΑ - ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΔΙΑΣΩΣΗΣ ΣΤΟΝ ΠΑΛΑΜΑ
Κατά την άφιξη των εθελοντών στην Καρδίτσα, δεν τους άρεσε ότι “μας κράτησαν στο ξενοδοχείο το βράδυ, ενώ είχαμε τη δυνατότητα να επιχειρήσουμε νύχτα και υπήρχε εγκλωβισμένος κόσμος στα σπίτια”.
Την άλλη μέρα το πρωί “ξεκινήσαμε με τη βάρκα διασώσεις, σε περιοχές όπου δεν είχε πάει κανείς πριν -οι πλημμυρισμένες εκτάσεις ήταν τεράστιες και πολλά τα χωριά, οπότε ήταν ανθρωπίνως αδύνατον και επιχειρησιακά να πας ταυτόχρονα σε όλες τις περιοχές με βάρκες και εκπαιδευμένους ανθρώπους…”.
Στον Παλαμά “ένα ζευγάρι ηλικιωμένων εγκλωβισμένο στο 2ο όροφο του σπιτιού του, χωρίς ρεύμα και νερό για τρίτη ημέρα, δεν ήθελαν να φύγουν από το σπίτι τους. Ύστερα από διαπραγματεύσεις, τους πείσαμε…”. Μετά τον Παλαμά, με εντολή του Δήμου Καρδίτσας, οι εθελοντές της ΟΑΚ φεύγουν “για να ελέγξουμε το χωριό Βλοχός όπου βρίσκεται ένα ύψωμα, και εκεί συγκεντρώθηκαν οι κάτοικοι. Ένα χωριό περιμετρικά αποκλεισμένο και σήμερα που μιλάμε, ενώ ελικόπτερο πηγαίνει νερό, φαγητό και φάρμακα στους αποκλεισμένους κατοίκους κι όποιος χρήζει βοήθειας απομακρύνεται”.
ΜΝΗΜΕΣ ΑΝΕΞΙΤΗΛΑ ΧΑΡΑΓΜΕΝΕΣ
Ο Κώστας Βλαχονικολός μοιράζεται μαζί μας “μνήμες που θα μείνουν για πάντα στο μυαλό μας”. Παράλληλα, αναγνωρίζει ότι εμπλουτίζεται και η εμπειρία τους, όσο σκληρές κι αν είναι οι στιγμές, όπως και οι γνώσεις τους στο επιχειρησιακό πεδίο. “Δεν θα ξεχάσω ποτέ όταν φύγαμε από την Καρδίτσα και πηγαίναμε για Τρίκαλα και στην πορεία μάς ζήτησαν να πάμε σε ένα χωριό που λεγόταν Ζηλευτή), σε ένα πολύ μεγάλο στάβλο με 800-900 αιγοπρόβατα, για τη διάσωση ζώων.
Είχε πολύ νερό, η βάρκα έπλεε στις κορφές των καλαμποκιών, δηλαδή κάπου 2 μέτρα νερό… Σε συνεργασία με εθελοντές από την Πρέβεζα και την Αθήνα και άλλες βάρκες, καταφέραμε να διασώσουμε 83 ζώα βάζοντας 5-6 μέσα στη βάρκα, μεταφέροντάς τα σε τρακτέρ με πλατφόρμα”.
Εκεί οι εθελοντές αντιμετώπισαν μια δύσκολη κατάσταση "γιατί έπρεπε κάποιοι να πέσουν στο νερό για να σώσουν τα ζώα, ενώ έπλεαν γύρω μας νεκρά ζώα, φίδια, ποντίκια και μια μίξη απ’ ό,τι μπορεί κανείς να φανταστεί: λιπάσματα, χημικά, πετρέλαια, ακαθαρσίες ζώων… Αυτό δεν θα το ξεχάσω ποτέ!”.
ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ ΚΟΜΜΕΝΑ ΣΤΑ ΔΥΟ
Ο επικεφαλής της ΟΑΚ μας λέει ότι οι πιο σοκαριστικές εικόνες “είναι τα σπίτια, πολλά πλίθινα σπίτια συντηρημένα και διαμορφωμένα σε σύγχρονες κατοικίες, που κατέρρευσαν από τον όγκο του νερού· όταν βλέπεις ένα νοικοκυριό να είναι κομμένο στη μέση, είναι κάτι αντίστοιχο σε σοκ όπως όταν βλέπεις σπίτια κατεστραμμένα μετά από σεισμό”.
Όσο για τους πληγέντες “δεν τους έβγαινε δάκρυ, παράπονο… Δεν είχαν συνειδητοποιήσει τι είχε συμβεί μέσα στο χαμό…”. Το μέγεθος της καταστροφής είναι τέτοιο που “δεν μπορώ να φανταστώ πότε και πώς θα ανακάμψουν αυτές οι περιοχές και αυτοί οι άνθρωποι”, λέει ο Κ. Βλαχονικολός σκεπτόμενος και τους πιο άμεσους κινδύνους που παραμονεύουν, όπως το μεσημέρι της Δευτέρας, που “πήραμε εντολή από την Πυροσβεστική Υπηρεσία Τρικάλων να διακόψουμε την άντληση υδάτων και να αποχωρήσουμε από την κωμόπολη Μεγάλα Καλύβια όπου βρισκόμασταν, γιατί υπήρχαν υποψίες για μολυσμένα νερά”.
“ΚΑΠΟΙΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΡΓΑΣΤΟΥΝ”
Ασφαλείς πλέον στη βάση και τα σπίτια τους οι εθελοντές, κάνοντας τον απολογισμό τους, νιώθουν την ανάγκη να επικοινωνήσουν ότι “πρέπει άμεσα κάποιοι να εργαστούν στην Πολιτική Προστασία, δίχως να σηκώσουν κεφάλι”, λέει προβληματισμένος για την ανταπόκριση του κρατικού μηχανισμού ο Κώστας Βλαχονικολός. “Συμμετέχω 14 χρόνια σε αυτό το κομμάτι που λέγεται εθελοντισμός, 14 χρόνια είμαστε ως ομάδα μέλη της Πολιτικής Προστασίας και το 80% από αυτά που λέγονται στα Συντονιστικά Όργανα είναι λόγια επί χάρτου…”, παρατηρεί και προσθέτει: Δεν γίνονται σοβαρά έργα, μελετημένα από επιστήμονες, δεν γίνονται σοβαρές ασκήσεις, ώστε οι δυνάμεις Πολιτικής Προστασίας να εξασκηθούν στο πεδίο με πραγματικά σενάρια…”. Και την κρίσιμη ώρα, “η πρωτοβουλία για την αποστολή στο Βόλο ήταν της ΟΑΚ, και στη Θεσσαλία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εθελοντικών Οργανώσεων. Δεν επιτρέπεται καθυστέρηση, κάποιοι στην Πολιτική Προστασία δεν εργάζονται, ενώ έπρεπε να κινητοποιήσουν και να οργανώσουν τους μηχανισμούς…”, συμπεραίνει καταλήγοντας ο πρόεδρος της ΟΑΚ 4Χ4 Μεσσηνίας Κώστας Βλαχονικολός.
ΔΥΣΚΟΛΟ ΤΟ ΕΡΓΟ
Την περασμένη Πέμπτη 7 του μήνα η ΕΟΔ Μεσσηνίας δέχθηκε κλήση από την κεντρική διοίκηση της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης για πανελλαδική κινητοποίηση των εθελοντών της, προκειμένου να βοηθήσουν στις πληγείσες περιοχές. Η αποστολή του παραρτήματος Μεσσηνίας με 3 εκπαιδευμένους διασώστες και επικεφαλής τον Θανάση Θωμόπουλο, υπεύθυνο Επιχειρήσεων της ομάδας, ξεκίνησε το επόμενο πρωί και επιχείρησε σε πολυκατοικίες στη Λάρισα, απεγκλωβίζοντας κόσμο και κάνοντας αντλήσεις υδάτων έως την περασμένη Κυριακή αργά το βράδυ.
Και οι εθελοντές της ΕΟΔ Μεσσηνίας είχαν τη στήριξη του Δήμου Καλαμάτας.
Με το νερό να φτάνει τα 2,5-3 μέτρα, οι διασώστες της ΕΟΔ είχαν ένα δύσκολο έργο “κυρίως, γιατί η κατάσταση ήταν ευμετάβλητη, ο Πηνειός πλημμύριζε σε διάφορες περιοχές, όταν το νερό πέρναγε πάνω από τα προχώματα που υπήρχαν στην κάθε περιοχή”, περιγράφει στην “Ε” ο Θανάσης Θωμόπουλος. Ιδιαίτερα, όπως λέει, “στις εργατικές κατοικίες της περιοχής Γιάννουλη, το νερό ήταν ορμητικό σε ορισμένα σημεία και ήθελε προσοχή”.
Γενικότερα οι διασώσεις που έγιναν “είχαν δυσκολίες όπως: δεν ξέραμε τι υπήρχε κάτω από το νερό, έντονη μυρωδιά από τα λύματα της πόλης και πετρελαίου, τα νερά σε ορισμένα σημεία είχαν έντονη ροή, οπότε ήθελε προσοχή να μην παρασυρθούμε. Οι καιρικές συνθήκες δεν βοήθησαν, έντονη ζέστη και να επιχειρούμε όλη μέρα κάτω από τον ήλιο.
Μετά από κάθε επιχείρηση και μέχρι να ξεκινήσει η επόμενη, ξεπλέναμε τον εξοπλισμό μας, ώστε να μην αλλοιωθεί και χαλάσει, αλλά παρόλα αυτά είχαμε κάποιες απώλειες”. Συγκεκριμένα, “τη δεύτερη μέρα είχαμε μια σημαντική ζημιά στον κινητήρα του σκάφους, με αποτέλεσμα να κινούμαστε με τα κουπιά αποκλειστικά, καθώς και σημαντικές φθορές στη στεγανότητα των διασωστικών στολών μας, με αποτέλεσμα τον περιορισμό των διασωστών που μπορούσαν να επιχειρήσουν”.
ΑΝΑΜΕΙΚΤΕΣ ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ
Από τους κατοίκους, λέει ο Θανάσης Θωμόπουλος, “είχαμε ανάμεικτες αντιδράσεις. Υπήρχαν αυτοί που αρνούνταν να φύγουν και να αφήσουν την κατοικία τους, που περίμεναν ώρες ολόκληρες για να τους απεγκλωβίσει κάποιος και δεν είχαν δυνατότητα επικοινωνίας -διότι δεν υπήρχαν δίκτυα αλλά και τα τηλέφωνά τους είχαν μείνει από μπαταρία-, αλλά και αυτοί που είχαν φύγει την προηγουμένη μέρα για να σωθούν και θέλανε να πάνε στο πλημμυρισμένο σπίτι τους για να το δουν.
Ο καιρός, επειδή ήταν καλός, ξεγέλαγε ότι ο κίνδυνος είχε περάσει”.
Αξίζει να σημειωθεί ότι συνολικά συμμετείχαν περισσότεροι από 90 εθελοντές της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης από όλη την Ελλάδα, με σωστικές λέμβους, διασωστικά, jet ski, αντλίες, γεννήτριες και όλο τον εξειδικευμένο εξοπλισμό που έχουν τα παραρτήματα της ομάδας.
Κλείνοντας, ο υπεύθυνος Επιχειρήσεων της ΕΟΔ Μεσσηνίας Θανάσης Θωμόπουλος κάνει έναν πρώτο μικρό απολογισμό, λέει ότι αισθάνεται λύπη “για τις καταστροφές που συνέβησαν σε ανθρώπους και τις περιουσίες τους και για τα ζώα που χάθηκαν. Νιώθω όμως και ικανοποίηση από τη μια για τη βοήθεια που προσφέραμε μαζί με τους υπόλοιπους συναδέλφους μου, αλλά και για την κατάλληλη εκπαίδευση που κάνουμε για την αντιμετώπιση παρόμοιων καταστάσεων, η οποία φαίνεται χρήσιμη”.
