Το φετινό θέμα ήταν το στρες - και αφορμή στάθηκε η μελέτη 4.619 ατόμων. Γιατί ενώ το στρες είναι μια φυσιολογική αντίδραση, το υπερβολικό στρες μπορεί να είναι επιβλαβές.

Η μελέτη αυτή είναι η μεγαλύτερη γνωστή μελέτη των επιπέδων στρες στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην οποία διαπιστώθηκε ότι το 51% των ενηλίκων αναφέρουν ότι αισθάνονται κατάθλιψη και το 61% αναφέρουν ότι αισθάνονται άγχος. Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι αιτίες του άγχους στους ενήλικες περιλαμβάνουν τη δική τους κατάσταση υγείας, το χρέος, τις ανησυχίες για τη στέγαση ενός φίλου / συγγενή, ενώ για τους νέους η πίεση για επιτυχία ήταν ένας μεγάλος παράγοντας για την εκδήλωση άγχους. Οι νέοι ενήλικες είναι η ηλικιακή ομάδα που είναι πιο ευάλωτη στο στρες.

Το χρόνιο ή μακροχρόνιο άγχος μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο, τη μνήμη και τις διατροφικές συνήθειες, και να αυξήσει τον κίνδυνο συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, έλκους στομάχου και καρδιακών παθήσεων. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε κατάθλιψη και υποτροπές της σχιζοφρένειας.

Οι άνθρωποι που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, κοινωνικής απομόνωσης, σε μειονοτικές κοινότητες ή άτομα με μακροχρόνια προβλήματα υγείας είναι πιο πιθανό να υποστούν σοβαρό άγχος, σύμφωνα με την έκθεση. Η ύπαρξη ενός ή περισσοτέρων μακροχρόνιων προβλημάτων υγείας, όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης ή τα καρδιακά προβλήματα, είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για το άγχος (το 36% αναγνώρισαν αυτές τις συνθήκες ως παράγοντες άγχους). Τα εργασιακά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της εργασίας εκτός των κανονικών ωρών, και η έλλειψη ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, είναι η επόμενη συνήθης αιτία.

Το άγχος είναι μια από τις μεγάλες προκλήσεις της δημόσιας υγείας της εποχής μας, αλλά δεν λαμβάνεται τόσο σοβαρά όσο οι ανησυχίες για τη σωματική υγεία. Λαμβάνοντας όμως υπόψη τις πιθανές επιπτώσεις του παρατεταμένου άγχους, η εκπαίδευση για τη διαχείριση, τη μείωση και την πρόληψη του στρες μπορεί να είναι σημαντικά εργαλεία για την ψυχική και σωματική υγεία και ευεξία. Υπάρχουν δράσεις που μπορούν να αναληφθούν από τα άτομα, για να γίνει αυτό - αλλά συχνά οι άνθρωποι είναι επηρεασμένοι από στρεσογόνους παράγοντες πέρα από τον άμεσο έλεγχό τους (π.χ. ζουν σε συνθήκες φτώχειας, διακρίσεων, με χρόνια προβλήματα υγείας κ.λπ.), οπότε πρέπει να εξετάσουμε επίσης τι μπορεί να γίνει σε μια ευρύτερη κοινότητα και σε κοινωνικό επίπεδο για μείωση του μακροχρόνιου άγχους.

ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

• Συνειδητοποιήστε τι είναι αυτό που σας προκαλεί πρόβλημα και προσδιορίστε τις αιτίες.

• Αναθεωρήστε τον τρόπο ζωή σας.

• Δημιουργήστε υποστηρικτικές σχέσεις και κοινωνικά δίκτυα.

• Τρώτε υγιεινά.

• Ευαισθητοποιηθείτε για το κάπνισμα, το ποτό και την πρόσληψη καφεΐνης.

• Γυμναστείτε.

• Πάρτε το χρόνο σας για να χαλαρώσετε.

• Ρυθμίστε τα προβλήματα ύπνου.

• Μην είστε πολύ σκληρός με τον εαυτό σας. Προσπαθήστε να έχετε μια προοπτική.

• Εκπαιδευτείτε στην ενσυνειδητότητα (επικεντρωθείτε στο παρόν).

Εάν συνεχίζετε να αισθάνεστε εγκλωβισμένοι από το άγχος σας, αναζητήστε επαγγελματική βοήθεια, για να σας δείξει ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας πώς να μειώσετε και να διαχειριστείτε το άγχος που αντιμετωπίζετε.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

• Οι επιχειρήσεις να υποστηρίξουν την καλύτερη ισορροπία μεταξύ οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής και να αντιμετωπίσουν το άγχος που συνδέεται με την εργασία.

• Οι επαγγελματίες υγείας και κοινωνικής πρόνοιας θα πρέπει να εξετάζουν και να αντιμετωπίζουν τους ψυχολογικούς και άλλους παράγοντες που προκαλούν άγχος στους ανθρώπους που ζουν με μακροχρόνια προβλήματα υγείας. Είναι τεκμηριωμένο ότι η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων δεν λαμβάνουν ψυχολογική στήριξη για μακροχρόνια προβλήματα υγείας, παρά το γεγονός ότι είναι δύο έως τρεις φορές πιο πιθανό να έχουν πρόβλημα ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Οι άνθρωποι που παρουσιάζονται σε μια υπηρεσία υγείας για πρώτη φορά και βρίσκονται σε distress, πρέπει να λάβουν ενημέρωση που πλαισιώνεται από σεβασμό και ενσυναισθητική ανταπόκριση στις ανάγκες τους.

• Παράλληλα η εκπαίδευση σε θέματα ψυχικής υγείας πρέπει να αποτελεί βασικό μέρος στην κατάρτιση των εκπαιδευτικών, ώστε να συνεργαστούν με τα παιδιά προάγοντας κατάλληλα και τη ψυχική τους υγεία.

• Ανάπτυξη προγραμμάτων στήριξης για τη μείωση του άγχους σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, με σκοπό τη μείωση της φτώχειας και της κοινωνικής απομόνωσης.

Tο να είσαι υγιής δεν σημαίνει μόνο απουσία νόσου: Σημαίνει να έχεις ψυχική υγεία και ευεξία. Καλή ψυχική υγεία σημαίνει ότι αξιοποιώ στο έπακρο τις δυνατότητές μου, εκφράζω τα συναισθήματα και τις ανάγκες μου, αναπτύσσω στρατηγικές επίλυσης των δυσκολιών που προκύπτουν αναλαμβάνοντας ρόλο στην οικογένεια, στην εργασία και στην κοινότητα, αποδέχομαι τον εαυτό μου!

Φυσικά η ψυχική υγεία δεν σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να βρίσκεται συνεχώς σε κατάσταση ευτυχίας. Καθένας μας όμως έχει χρέος να φροντίσει για την ψυχική του υγεία!

Βίνα Γιαννοπούλου

vingian@hotmail.gr

ΜSc cand. «Συμβουλευτική και Ψυχοθεραπεία»

Msc «Προηγμένη και Τεκμηριωμένη Μαιευτική Φροντίδα»

Msc «Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας και Διαχείριση Κρίσεων»

Bsc «Μαιευτική»