Ζωντάνια απέκτησε πάλι το Ραπτόπουλο, η ορεινή κοινότητα του Δήμου Τριφυλίας, καθώς μετά από δράσεις του Συλλόγου του χωριού αρκετά σχολεία φέτος πραγματοποίησαν εκεί εκπαιδευτικές εκδρομές. Πυρήνας των δράσεων το λαογραφικό μουσείο, παλαιό ελαιοτριβείο που ξεκίνησε να λειτουργεί εδώ και δύο χρόνια, πλαισιωμένο από την τοπική ιστορία και παράδοση. Σε ένα χωριό με φυσικό κάλλος, σημαντικά σημεία αναφοράς και ιστορία συνυφασμένη με την ελληνική επανάσταση.
Όλα αυτά αναδείχθηκαν με δράσεις του Συλλόγου των Απανταχού Ραπτοπουλαίων, οι οποίες θα λέγαμε δείχνουν το καλό παράδειγμα πως μπορούν τα χωριά και ειδικά τα ορεινά να αποκτήσουν ζωντάνια.
Μιλώντας στην «Ε» ο πρόεδρος του Συλλόγου Αναστάσιος Γυφτάκης αναφέρεται σε όλα αυτά όπως και στις ανάγκες που υπάρχουν στο χωριό και την ευρύτερη περιοχή.
Βλέπουμε ότι το χωριό σας έχει γίνει πόλος έλξης για πολλά σχολεία της περιοχής. Πού οφείλεται αυτό;
Οφείλεται στην αναστήλωση του παλιού ελαιοτριβείου και τη λειτουργία του πλέον εδώ και δύο χρόνια ως λαογραφικού μουσείου από τον Σύλλογο των Απανταχού Ραπτοπουλαίων. Ο Σύλλογός μας, θέλοντας να διατηρήσει την πολιτιστική μας κληρονομιά και να τη μεταδώσει στις επόμενες γενιές συγκέντρωσε τα παλιά αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι στις καθημερινές αγροτικές και οικιακές τους δραστηριότητες, τα συντήρησε και αυτή τη στιγμή αποτελούν εκθέματα του μουσείου.
Απευθυνθήκαμε στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, σε φορείς του νομού μας και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τους περιγράψαμε τη δραστηριότητά μας, στείλαμε υλικό από το μουσείο και τους προσκαλέσαμε να επισκεφτούν το χωριό μας, να γνωρίσουν την ιστορία του τόπου μας (τόπος καταγωγής του Οπλαρχηγού Αναστασίου Γυφτάκη), το διατηρητέο σχολικό κτήριο υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού δωρεά Ανδρέα Συγγρού, τις εκκλησίες μας Άγιο Νικόλαο που χρονολογείται πριν το 1400 μ.Χ. με επιγραφές στην είσοδο του ναού και απεικόνιση στο δάπεδό του και τους Αγίους Αναργύρους χρονολογίας 1880 μ.Χ. με το χειροποίητο ξύλινο τέμπλο του ανεκτίμητης άξιας τον παλιό νερόμυλο που χρονολογείται άνω των 150 ετών και τις πηγές του, με δωρεάν ξενάγηση. Η πλούσια ιστορία μας, η λαογραφία μας και ο φυσικός πλούτος του τόπου μας, είναι αυτά που κεντρίζουν το ενδιαφέρον της νέας γενιάς, καθώς αποτελούν το συνδετικό κρίκο με το παρελθόν. Η ανταπόκριση της εκπαιδευτικής κοινότητας στο κάλεσμά μας είναι συγκινητική και αυτό φαίνεται τόσο από την επισκεψιμότητα του χωριού αλλά και τις αντιδράσεις των νέων παιδιών.
Μπορούμε να πούμε ότι με τη δημιουργία του λαογραφικού μουσείου παλαιού ελαιοτριβείου άλλαξαν πολλά στο χωριό;
Η δημιουργία του παλαιού ελαιοτριβείου ως λαογραφικού μουσείου έχει λειτουργήσει και ως εκπαιδευτικό κέντρο, προσφέροντας σε σχολεία τη δυνατότητα να μάθουν για τις παραδοσιακές μεθόδους επεξεργασίας ελιάς και παραγωγής λαδιού. Αυτό έχει ενισχύσει την πολιτιστική παιδεία και τη σύνδεση των νέων με το παρελθόν τους. Το πιο σημαντικό από όλα όμως είναι ότι άλλαξε την ψυχολογία των κατοίκων της περιοχής μας. Οι φωνές και τα γέλια των παιδιών σε έναν μέχρι πρότινος εγκαταλελειμμένο τόπο γέμισε τις ψυχές των ανθρώπων με συναισθήματα που έρχονται από άλλες εποχές και έδωσαν ξανά ζωή και ελπίδα για το μέλλον του χωριού μας.
Ευελπιστώντας ακόμη και στην δημιουργία χώρων ψυχαγωγίας και εστίασης.
Όλα τα παραπάνω μας δίνουν δύναμη, υπομονή, θέληση και προσπάθεια από μεριάς μας για περισσότερες δράσεις.
Με ποιους τρόπους πιστεύετε τα χωριά μπορούν να αποκτήσουν και πάλι ζωή ή έστω να διατηρήσουν ένας μέρος της ζωντάνιας τους, καθώς η δημογραφική συρρίκνωση είναι δεδομένη;
Η δημογραφική συρρίκνωση αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα για τα ορεινά χωριά της Ελλάδας, όμως υπάρχουν τρόποι για να αναζωογονηθούν και να διατηρήσουν ένα μέρος της ζωντάνιας τους. Αρχικά με την στήριξη του πρωτογενή τομέα αγροτικού και κτηνοτροφικού, προβολή της ιστορίας τους, της λαογραφίας τους και του φυσικού τους πλούτου, την προώθηση τοπικών προϊόντων και παραδόσεων μπορούν να στηρίξουν την τοπική οικονομία, και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. Η ενίσχυση του αγροτουρισμού μπορεί να προσελκύσει επισκέπτες, προσφέροντάς τους μια αυθεντική εμπειρία ζωής στην ύπαιθρο.
Επιπλέον, η αναβάθμιση των υποδομών, όπως οι δρόμοι, και οι υπηρεσίες υγείας, είναι κρίσιμης σημασίας για να κάνουν τα χωριά πιο ελκυστικά για τους κατοίκους και τους επισκέπτες. Τόσο δε μάλλον τώρα που με την εφαρμογή του σχεδίου Καλλικράτης η συγκέντρωση των υπηρεσιών στις πρωτεύουσες το νομών θα δυσκολέψει κατά πολύ περισσότερο την πρόσβαση των κάτοικων στις δημόσιες υπηρεσίες και στις υπηρεσίες υγείας είναι μεγαλύτερη ανάγκη όσο ποτέ η πιο εύκολη πρόσβασή τους για εξυπηρέτηση αυτών. Με αυτούς τους τρόπους, τα ορεινά χωριά της Ελλάδας μπορούν να διατηρήσουν τη ζωντάνια τους και να αντιμετωπίσουν τη δημογραφική συρρίκνωση.
Σαν Σύλλογος σίγουρα μέχρι τώρα έχετε αναπτύξει αρκετές δράσεις. Ποιες είναι αυτές που σχεδιάζετε για τη συνέχεια;
Ως Σύλλογος, έχουμε αναπτύξει αρκετές δράσεις για την υποστήριξη και την προώθηση του ορεινού μας χωριού. Στο μέλλον, σχεδιάζουμε να συνεχίσουμε με μια σειρά από πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην ενημέρωση της τοπικής κοινότητας για το ελαιόλαδο και πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Πρώτον, προγραμματίζουμε εκδήλωση στον χώρο του παλαιού ελαιοτριβείου - λαογραφικού μουσείου στις 7 Αυγούστου του 2024 με θέμα «Ελαιόλαδο η επόμενη μέρα». Προσκεκλημένος από τον σύλλογό μας είναι ο κ. Κουτσούκος Νικόλαος Χημικός MSc Πρόεδρος σχολειού ελιάς και ελαιολάδου Καλαμάτας. Μετά το πέρας της ομιλίας θα ακολουθήσει μουσική βράδια με χορό, τραγούδι και τοπικά εδέσματα, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία για μια ενημερωτική και ψυχαγωγική βράδια σε ένα πολύ όμορφο φυσικό περιβάλλον. Σας προσκαλούμε όλους.
Με αυτές τις δράσεις, ελπίζουμε να διατηρήσουμε ζωντανό το χωριό μας και να του δώσουμε προοπτικές ανάπτυξης για το μέλλον.
Ποιες ανάγκες έχει η περιοχή και ειδικά το χωριό σας σε επίπεδο υποδομών που θα μπορούσαν να το βοηθήσουν περαιτέρω;
Η περιοχή μας, και ειδικά το χωριό μας, έχει αρκετές ανάγκες σε επίπεδο υποδομών που θα μπορούσαν να βοηθήσουν περαιτέρω στην ανάπτυξη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Οι βασικές ανάγκες περιλαμβάνουν: Βελτίωση του οδικού άξονα Ραπτόπουλο-Κυπαρισσία: Η αναβάθμιση και η συντήρηση του οδικού δικτύου αποτελεί πάγιο αίτημα του Συλλόγου μας για την ασφαλή και εύκολη πρόσβαση των κατοίκων και των επισκεπτών στο χωριό, τη βελτίωση των καθημερινών μετακινήσεων και τη διευκόλυνση διάθεσης των προϊόντων τους. Σήμερα δεν νοείται μία απόσταση είκοσι χιλιομέτρων να διανύεται σε μια ώρα σε δρόμο κατασκευής του 1950-1960 που μέχρι τώρα έχουν γίνει πολύ μικρές παρεμβάσεις ενώ όλοι γνωρίζουν ότι υπάρχει από το 2009 μελέτη για την αναβάθμιση του οδικού άξονα της 8ης επαρχιακής οδού.
Είναι επιτακτική ανάγκη από τους κατοίκους η κατασκευή και βελτίωση του δρόμου για την στήριξη του πρωτογενή τομέα σε μια περιοχή που σε όλη την δημοτική ενότητα Τριπύλης υπάρχουν 75.000 ελαιόδεντρα με ετήσια παράγωγη στους 500 τόνους ελαιόλαδο εξαιρετικής ποιότητος λόγω του μικροκλίματος και βραβευμένο διεθνώς.
Επιπλέον στην περιοχή μας υπάρχουν 4.000 ζώα βιολογικής εκτροφής που δυστυχώς συρρικνώνεται τα τελευταία χρόνια και η οποία αποτελεί βασική πηγή εισοδήματος για πολλούς κατοίκους της περιοχής.
Η συμβολή στην εθνική οικονομία της χώρας είναι μεγάλη και δεν μπορεί να ερημώσει αυτός ο τόπος. Ο Σύλλογός μας έχει προβεί στις απαραίτητες ενέργειες στην Περιφέρεια Πελοποννήσου και τον Δήμο Τριφυλίας για την επίλυση του θέματος.
Κλείνοντας πείτε μας λίγα λόγια για το χωριό σας και την ιστορία του.
Η περιοχή του οικισμού, κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου. Στην ευρύτερη περιοχή της Τριπύλης είχε τα κοπάδια του, αλλά και τους «δρυοκόπους» (ξυλοκόποι για τις δρύες, ξύλο κατάλληλο για τα πλοία).
Το χωριό μας πήρε το όνομά του από ένα ράπτη και ονομάστηκε Ραπτόπουλο. Κάποτε αριθμούσε περίπου 800 κατοίκους και η κύρια δραστηριότητά τους ήταν κτηνοτροφία, καλλιέργεια της ελιάς και δημητριακών. Δυστυχώς όμως η βίαιη αστικοποίηση έφερε την ερημοποίηση και την συρρίκνωση των κατοίκων. Το χωριό μας έχει πολύ μεγάλη ιστορία και έχει συμβάλλει με βαρύ τίμημα αίματος στον αγώνα της πατρίδας μας για την ελευθερία από το 1821 έως και το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Από αυτόν τον τόπο έδωσαν τη ζωή τους καταγεγραμμένοι επίσημα από ιστορικούς και από τα αρχεία του κράτους 50 άτομα, ένας εξ αυτόν ήτανε και ο οπλαρχηγός Αναστάσιος Γυφτάκης.
Όπως αναφέρουν ο Αθανάσιος Γρηγοριάδης και ο ιστορικός της εποχής Αμβρόσιος Φραντζής υπήρξε ένας από τους πλέον επίσημους άντρες της προεπαναστατικής περιόδου από το 1792 έως και το 1825. Μυήθηκε στη φιλική εταιρεία και συμμετείχε σε όλες τις μάχες της Πελοποννήσου, Μεθώνης, Κορώνης, απελευθέρωση Καλαμάτας, κατάληψη Κυπαρισσίας, Νεοκάστρου, Παλαιών Πατρών, Τριπόλεως, Ναυπλίου, μάχη Βαλτετσίου και σε άλλες. Ωστόσο διακρίθηκε για την ανδρεία του και την πολεμική του εμπειρία, επέδειξε εξαιρετική διαγωγή σε όλες τις συμπεριφορές του και έπεσε ηρωικά μαχόμενος μαζί με τον Παπαφλέσσα στο Μανιάκι.
Τέλος ο Σύλλογός μας προσπαθεί με όραμα, θέληση, υπομονή, επίμονη και αισιοδοξία μέσα από αυτές τις πολιτιστικές του δράσεις και τα έργα του αυτός ο ορεινός τόπος να διατηρηθεί ζωντανός και να δημιουργηθεί ελπίδα για το μέλλον.
Υποχρέωση της πολιτείας είναι να μας στηρίζει για το καλό αυτού του τόπου.
