Κυριακή, 16 Ιανουαρίου 2011 21:01

Ο Δήμος Καλαμάτας και το ενδιαφέρον για την ύπαιθρο

Γράφτηκε από την
Ο Δήμος Καλαμάτας και το ενδιαφέρον για την ύπαιθρο

Τόσο πριν όσο και μετά τις εκλογές, από τις στήλες της "Ε" είχαμε επισημάνει την ανάγκη να γίνει αντιληπτή η αλλαγή που συντελείται στη φυσιογνωμία του Δήμου Καλαμάτας και να προσανατολιστούν αναλόγως οι δραστηριότητές του. Οι πρώτες κινήσεις δείχνουν πως κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει και αυτό πιστοποιείται ακόμη και από την κατανομή αρμοδιοτήτων στους αντιδημάρχους που ορίστηκαν. Επί της ουσίας η διάρθρωση αντιστοιχεί σε έναν "αστικό" δήμο και αγνοείται πλήρως η αγροτική του περιφέρεια. Οχι μόνον γιατί ο ορισμός των "εντεταλμένων" δημοτικών συμβούλων κατά περιφέρεια μοιάζει με… ανέκδοτο, αλλά και γιατί σε κανένα αντιδήμαρχο δεν χρεώθηκε η αρμοδιότητα του αγροτικού τομέα. Η εμμονή στον λανθασμένο προσανατολισμό γίνεται αντιληπτή και από την έλλειψη οποιασδήποτε πρωτοβουλίας σχετικά με το μεγάλης σημασίας πρόβλημα που δημιουργήθηκε σε πολλούς παραγωγούς από τον πάγο. Ολόκληρη η ζώνη ανατολικά του Παμίσου στις πεδινές περιοχές υπέστη μεγάλες καταστροφές από τις αγκινάρες μέχρι τις ελιές. Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι δημότες που έχασαν τη σοδειά τους, αλλά οι δημοτικοί παράγοντες της Καλαμάτας περί άλλα τυρβάζουν. Μπορεί να μην έχουν καμία σχέση με τον αγροτικό τομέα της οικονομίας, οφείλουν όμως να αντιληφθούν ταχέως ότι πρόκειται για ένα θέμα κρίσιμης σημασίας για τη ζωή, όχι μόνον στην ύπαιθρο αλλά και στην πόλη. Αποτελεί το σημαντικότερο κρίκο που ενώνει σε οικονομική βάση τους πολίτες της περιφέρειας του νέου δήμου και δεν είναι δυνατόν ο δήμος να αδιαφορεί γι’ αυτόν. Οικονομική ανάκαμψη δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την ενίσχυση του αγροτικού τομέα που είναι ουσιαστικά και ο μοναδικός παραγωγικός στην περιοχή. Δίνει ζωή όχι μόνον στην ύπαιθρο αλλά και στην απασχόληση, καθώς με τα προϊόντα του τροφοδοτεί ένα πλήθος μικρομεσαίων επιχειρήσεων οι οποίες δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Ο Δήμος Καλαμάτας έχει την υποχρέωση να ασχοληθεί με την αγροτική οικονομία και να αποτελέσει παράγοντα στήριξης, ενίσχυσης και αναβάθμιση του ρόλου της στη ζωή της περιοχής.

ΝΕΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ
Και παλαιότερα είχαμε επισημάνει ότι η δημοτική αρχή οφείλει να διαθέτει πολιτικό προσωπικό ικανό να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις που δημιουργεί ο νέος ρόλος τον οποίο καλούνται να παίξουν οι δήμοι. Το γεγονός ότι το ψηφοδέλτιο συγκροτήθηκε ως αποτέλεσμα ψηφοθηρικών επιδιώξεων, ισορροπιών και απαιτήσεων διαφόρων παραγόντων ουδόλως αφορά τους πολίτες. Η δημοτική αρχή οφείλει πλέον να βρει τρόπο στήριξης της αγροτικής παραγωγής και το πρώτο που θα πρέπει να κάνει ταχέως είναι η συγκρότηση Γραφείου Αγροτικής Ανάπτυξης στελεχωμένου με το κατάλληλο προσωπικό, έτσι ώστε να παίξει προωθητικό ρόλο στον κρίσιμο τομέα της οικονομίας.
Από εκεί και ύστερα θα πρέπει να αναπτυχθεί σε ένα ευρύ φάσμα η συνεργασία με το ΤΕΙ Καλαμάτας έτσι ώστε να αποτυπωθεί η υφιστάμενη κατάσταση στον αγροτικό τομέα, να εντοπισθούν τα προβλήματα και οι δυνατότητες, να μελετηθούν παρεμβάσεις και να χαραχθούν πολιτικές που μπορεί να φέρουν αποτελέσματα. Η γραφειοκρατική αντίληψη των πραγμάτων ασφαλώς κρατά κλειστά τα παράθυρα και εμποδίζει να μπει οξυγόνο πραγματικής ανανέωσης στον προσανατολισμό του δήμου. Οι δημοτικοί παράγοντες έχουν μάθει στο τσιμέντο και την πασαρέλα, άλλοτε κομψά και άλλοτε άγαρμπα. Καιρός είναι να αντιληφθούν ότι η περιφέρεια της οποίας τις τύχες κλήθηκαν να διευθύνουν έχει διαφορετικές ανάγκες και θα πρέπει να τις φέρουν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Και επειδή κανένας ερασιτέχνης δεν μπορεί να φέρει βόλτα πράγματα, ειδικά όταν αυτά βρίσκονται πέρα και μακρυά από αυτά που μπορεί να αντιληφθεί με την κοινωνική του κουλτούρα, ο δήμος οφείλει να στηριχθεί στη συνέργεια των επιστημόνων και των ιδρυμάτων που έχουν σχέση με την αγροτική οικονομία.

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ
Για το Δήμο Καλαμάτας ο προσανατολισμός αυτός έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί αφορά σε προϊόντα που κάνουν την πόλη και την περιοχή παγκοσμίως γνωστή, γεγονός που παραμένει ανεκμετάλλευτο. Είναι τραγικό για παράδειγμα το γεγονός ότι σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να εκμεταλλευτούν το όνομα "Καλαμάτα" στις ελιές και κυκλοφορούν μαϊμού προϊόντα και να μην υπάρχει μια εκστρατεία του δήμου σε ολόκληρο τον κόσμο που να καλεί επισκέπτες στην πόλη για να γνωρίζουν το αυθεντικό προϊόν. Με τη δημιουργία ενός δικτύου παραγωγών, μεταποιητών και ιδιοκτητών καταλυμάτων έτσι ώστε να συνδυάζονται η παραγωγή και ο τουρισμός με ειδικές προσφορές, εκδηλώσεις και οικοτεχνική ενασχόληση. Και απίστευτο ακόμη είναι το γεγονός ότι δεν αξιοποιείται το όνομα της Καλαμάτας ούτε στο ελαιόλαδο, παρά το γεγονός ότι είναι προϊόν ονομασίας προελεύσεως και ένας ακόμη τρόπος για να κάνει το γύρο του κόσμου ο τόπος μας. Ο Δήμος Καλαμάτας οφείλει να γίνει πρωταγωνιστής στην προσπάθεια ενίσχυσης και προβολής αυτών των προϊόντων που είναι συνώνυμα με τη ζωή εδώ και αιώνες, ενώ ταυτοχρόνως δίνουν παγκόσμια ταυτότητα στην πόλη. Με επεξεργασία πολιτικών για το προϊόν, εκδηλώσεις, εκθέσεις, γιορτές και άλλες πρωτοβουλίες σε συνεργασία κάθε φορά με τους εμπλεκόμενους φορείς. Ιδέες σε αυτή την κατεύθυνση υπάρχουν άπειρες, πλήθος προτάσεων έχει διατυπωθεί από διάφορες πλευρές, εκείνο που λείπει είναι η μεγάλη πολιτική πρωτοβουλία από το Δήμο Καλαμάτας.

ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Από εκεί και ύστερα υπάρχει σειρά προϊόντων στην περιοχή που αποτελούν ή θα μπορούσαν να αποτελέσουν ιδιαίτερα στοιχεία ταυτότητας. Στην κορυφή βρίσκεται ασφαλώς η αγκινάρα της Μικρομάνης, για την οποία ο Δήμος Θουρίας έχει ήδη ξεκινήσει κάποιες πρωτοβουλίες και αυτή η εμπειρία θα πρέπει να αξιοποιηθεί. Για να γίνει κάτι τέτοιο χρειάζεται να επεκταθεί η καλλιέργεια, να αυξηθεί ο αριθμός των νέων που ασχολούνται με αυτήν και να ενισχυθεί η τυποποίηση του προϊόντος. Προϋπόθεση για να συμβούν αυτά είναι η δραστήρια συμμετοχή του δήμου στην προσπάθεια, έτσι ώστε οι νέοι άνθρωποι να αντιληφθούν ότι μπορούν να έχουν στηρίγματα, να δημιουργηθεί ομάδα παραγωγών, να γίνει ο χαρακτηρισμός του προϊόντος ως ονομασίας προέλευσης, να προχωρήσει η βιολογική καλλιέργεια, να ενισχυθεί η τυποποίηση και να προβληθεί η ποιότητα του προϊόντος ως αντίβαρο ομοειδών που εισάγονται πάμφθηνα από τρίτες χώρες.
Ανάλογες κινήσεις θα πρέπει να γίνουν και με τα μήλα Πολιανής των οποίων η καλλιέργεια θα μπορούσε να επεκταθεί, να χαρακτηρισθούν ως ονομασίας προελεύσεως έτσι ώστε να αποτελέσει κίνητρο ενασχόλησης και άλλων παραγωγών. Βασική προϋπόθεση βεβαίως οι υποδομές, με πρώτη την κατασκευή της υδατοδεξαμενής που κινδυνεύει να μείνει στα χαρτιά. Αυτή όχι μόνον θα μπορούσε να προστατεύσει την περιοχή, αλλά να δώσει τη δυνατότητα άρδευσης έτσι ώστε να αυξηθεί η παραγωγή, να επεκταθεί η καλλιέργεια κηπευτικών στην περιοχή και να δοθεί η δυνατότητα ενίσχυσης του εισοδήματος των ανθρώπων της περιοχής.
Ονομασίας προελεύσεως θα μπορούσαν να γίνουν καλλιέργειες για τις οποίες υπάρχει πολύ μεγάλη παράδοση στην περιοχή του κάμπου. Ενδεικτικά αναφέρουμε το ρύζι και τα ψιλοφάσουλα που κινδυνεύουν πλέον με εξαφάνιση, όταν παλαιότερα αποτελούσαν την καρδιά της οικονομίας στην περιοχή. Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που πασχίζουν ακόμη, πλην όμως μόνοι και χωρίς ούτε την ηθική στήριξη, δεν είναι δυνατόν να πετύχουν την αναγνώριση των ιδιαιτεροτήτων αυτών (ή και άλλων) καλλιεργειών.
Φυσικά δεν θα πρέπει να ξεχνούμε τον ορεινό όγκο και την δυνατότητα ανάπτυξης της κτηνοτροφίας σε αυτόν, αλλά και το πλήθος μικρών παραγωγών που παράγουν σημαντικά προϊόντα αυτού του τομέα που περιμένει το οργανωμένο ενδιαφέρον.
Ασφαλώς δεν θα πρέπει να διαφύγει της προσοχής το γεγονός ότι οι μικροί παραγωγοί κηπευτικών στην περιφέρεια του δήμου που τροφοδοτούν την αγορά της πόλης με τα προϊόντα τους, αποτελούν μια ειδική κατηγορία με ιδιαίτερους δεσμούς και συνήθειες. Και αποτελεί μια κατηγορία η οποία θα πρέπει να ενθαρρυνθεί για την καλλιέργεια ποιοτικών προϊόντων και για καλλιεργητικές πρακτικές που θα περιορίζουν την χρήση φυτοφαρμάκων τα οποία εγκυμονούν σοβαρότατους κινδύνους για το περιβάλλον και φυσικά για την ανθρώπινη υγεία.

ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
Αν συζητούμε για αγροτική ανάπτυξη θα πρέπει να ξεκινάμε από την υποδομή. Και αν συζητούμε για υποδομή θα πρέπει να ξεκινάμε από την άρδευση. Ο κάμπος παρά τις τεράστιες παραγωγικές δυνατότητες έχει ουσιαστικά εγκαταλειφθεί σε μεγάλο μέρος του και μαζί το δίκτυο άρδευσης του ΓΟΕΒ. Τεράστια τα προβλήματα και ο δήμος οφείλει να ενεργοποιηθεί έτσι ώστε να μην καταρρεύσει όλο το σύστημα. Αν τα πράγματα ακολουθήσουν τη σημερινή πορεία, πολύ λίγοι θα είναι τελικά εκείνοι οι οποίοι θα παραμείνουν στην καλλιέργεια της γης και θα την πληρώσει συνολικά η οικονομία της περιοχής.
Ολα αυτά για τους δημοτικούς παράγοντες μπορεί να φαντάζουν… κινέζικα, όμως είναι η πραγματικότητα μιας περιοχής τις τύχες της οποίας ανέλαβαν να διαφεντέψουν. Οφείλουν να στραφούν στην ύπαιθρο του δήμου, να μιλήσουμε με τους ανθρώπους της, να ακούσουν τις αγωνίες τους, να οργανώσουν την παρέμβασή τους και να αναδείξουν ως δομικό στοιχείο της δημοτικής πολιτικής την ενασχόληση με την αγροτική οικονομία.



Γράφει ο Ηλίας Μπιτσάνης


NEWSLETTER