Στη Μεσσηνία, εκτός από το εκλογικό σύστημα και το χρόνο που θα διεξαχθούν οι εκλογές υπάρχει και ένας τρίτος άγνωστος στην πολιτική εξίσωση, καθώς ο δήμαρχος Καλαμάτας Παναγιώτης Νίκας δεν έχει ανακοινώσει αν θα διεκδικήσει τέταρτη θητεία στη μεσσηνιακή πρωτεύουσα ή αν θα μετακινηθεί σε άλλο ψηφοδέλτιο.
Η τελική απόφαση του κ. Νίκα -που δεν αναμένεται γρηγορότερα από το φθινόπωρο- θα ανοίξει και τυπικά τον κύκλο των διερευνητικών κινήσεων, καθώς οι εν δυνάμει υποψήφιοι θα γνωρίζουν τότε με ασφάλεια το εύρος των “δεξαμενών” από τις οποίες μπορούν να αντλήσουν υποψηφίους.
ΤΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Εννοείται ότι η απόφαση του κ. Νίκα για το αν θα είναι υποψήφιος στο Δήμο Καλαμάτας ή επικεφαλής ψηφοδελτίου στην Περιφέρεια Πελοποννήσου ή υποψήφιος βουλευτής στη Μεσσηνία, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό τόσο από το εκλογικό σύστημα με το οποίο θα διεξαχθούν οι αυτοδιοικητικές εκλογές όσο και από το χρόνο που θα γίνουν οι εθνικές, οι δημοτικές και οι περιφερειακές εκλογές. Αν ο κ. Νίκας βεβαιωθεί ότι θα στηθούν κάλπες με απλή αναλογική, μάλλον θα “δραπετεύσει” από την τοπική αυτοδιοίκηση καθώς το δημαρχοκεντρικό συγκεντρωτικό σύστημα με το οποίο διοικεί θα είναι ανεφάρμοστο σε μια πολυπαραταξιακή δημοτική αρχή. Ακόμα κι αν οι δημοσκοπήσεις του δώσουν απόλυτη πλειοψηφία από την πρώτη Κυριακή, ο κ. Νίκας δύσκολα θα παραμείνει στο Δήμο Καλαμάτας καθώς γνωρίζει ότι μπορεί να γίνει όμηρος μιας μικρής ομάδας της παράταξής του που θα σκεφτεί ότι μπορεί να απειλεί με ακυβερνησία για να περνά τις θέσεις της.
Σε κάθε περίπτωση ο κ. Νίκας με απλή αναλογική δεν θα είναι επικεφαλής ψηφοδελτίου στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, και έτσι θα πρέπει να αποφασίσει αν θα διεκδικήσει μια θέση στη Βουλή ή αν θα αποστρατευτεί, απολαμβάνοντας τη δόξα της μακρόχρονης θητείας του στο Δήμο Καλαμάτας και στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Μεσσηνίας.
Αντιθέτως, αν ο κ. Νίκας βεβαιωθεί ότι οι εκλογές θα γίνουν με το ισχύον σύστημα δεν αποκλείεται να διεκδικήσει είτε μια τέταρτη θητεία στο Δήμο Καλαμάτας είτε την Περιφέρεια Πελοποννήσου. Ο ίδιος δεν θα ήθελε να αφήσει τη μεσσηνιακή πρωτεύουσα για την Τρίπολη, αλλά γνωρίζει ότι η μακροχρόνια παρουσία του στο Δήμο Καλαμάτας ενδεχομένως και να μετατραπεί σε μπούμερανγκ, ανεξαρτήτως των αντιπάλων που θα βρει απέναντί του στις κάλπες.
Ο ΧΡΟΝΟΣ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ
Ομως ο κ. Νίκας θα δυσκολευτεί πολύ να αποφασίσει (εκτός κι αν έχει ήδη επιλέξει την αποστρατεία και δεν την ανακοινώνει για να μη... διαλυθεί ο δήμος), γιατί δεν γνωρίζει -και ούτε θα μάθει σύντομα- το εκλογικό σύστημα με το οποίο θα διεξαχθούν οι αυτοδιοικητικές εκλογές.
Αν οι αυτοδιοικητικές εκλογές γίνουν τον Οκτώβριο του 2019 μαζί με τις εθνικές, θα διεξαχθούν με απλή αναλογική. Κανένας όμως δεν μπορεί να βάλει το χέρι του στη φωτιά για το χρόνο διεξαγωγής των εθνικών εκλογών. Αν γίνουν πρόωρες εθνικές εκλογές και σχηματιστεί κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας ή με κορμό τη ΝΔ, τότε δεν αποκλείεται οι αυτοδιοικητικές εκλογές να γίνουν το Μάιο με το ισχύον σύστημα. Αναγκαία προϋπόθεση για την ολοκλήρωση του τελευταίου σεναρίου αποτελεί η παραμονή της Νέας Δημοκρατίας στην εξουσία μέχρι το Μάιο του 2019 ώστε να γίνουν μαζί ευρωεκλογές και αυτοδιοικητικές εκλογές. Σε διαφορετική περίπτωση, αν δηλαδή πάμε σε νέες εθνικές εκλογές και μάλιστα με απλή αναλογική, είναι αδύνατον να γίνουν πολιτικές προβλέψεις... καθώς δεν γνωρίζουμε ούτε καν ποια κόμματα θα βγουν ενισχυμένα από τις κάλπες ώστε να είναι απαραίτητη η συμμετοχή τους για τη δημιουργία κυβέρνησης.
"ΓΑΛΑΖΙΟΙ" ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΙ
Σε κάθε περίπτωση, και ειδικά αν ο κ. Νίκας επιλέξει να μην είναι υποψήφιος στην αυτοδιοίκηση, η συγκρότηση των “γαλάζιων” δημοτικών ψηφοδελτίων αλλά και του περιφερειακού κάθε άλλο παρά εύκολη υπόθεση θα είναι για τη Νέα Δημοκρατία. Συγκεκριμένα, η ΝΔ στην Περιφέρεια Πελοποννήσου για να φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα θα πρέπει να ξεπεράσει τον… κάβο Τατούλη που διατηρεί ακόμα κάποιες δυνάμεις σε Αρκαδία, Λακωνία, Κορινθία και Αργολίδα. Ειδικά αν οι εκλογές διεξαχθούν με απλή αναλογική, η Νέα Δημοκρατία δεν θα βρεθεί απέναντι στον… κάβο μόνο κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, αλλά και την επομένη των εκλογών, καθώς δύσκολα θα βρει άλλες δυνάμεις για να συγκυβερνήσει.
Η υποψηφιότητα μιας ισχυρής και αναγνωρίσιμης προσωπικότητας όπως αυτή του κ. Νίκα σίγουρα θα έλυνε τα χέρια της ηγεσίας της Νέας Δημοκρατίας, αλλά ο δήμαρχος Καλαμάτας δεν θα αφήσει τη μεσσηνιακή πρωτεύουσα με μεγάλη ευκολία και χωρίς σημαντικά πολιτικά ανταλλάγματα.
Από την άλλη πλευρά ο κ. Τατούλης με την εμπλοκή του στις εσωκομματικές εκλογές της Νέας Δημοκρατίας στη Μεσσηνία έστειλε ισχυρό μήνυμα στην ηγεσία του κόμματος, αμφισβητώντας εμπράκτως την παντοδυναμία του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στην Πελοπόννησο. Βεβαίως η ΝΔ δεν πρόκειται να στηρίξει μια νέα “αιτία πολέμου” για τον κ. Σαμαρά. Αν λοιπόν ο κ. Νίκας επιλέξει να μη μετακομίσει στην Τρίπολη, η Νέα Δημοκρατία θα πρέπει να αναζητήσει έναν αναγνωρίσιμο και άφθαρτο υποψήφιο, ο οποίος εκτός των άλλων θα πρέπει να ισορροπήσει ανάμεσα σε αγεφύρωτες τοπικές διαφορές.
ΜΕ ΠΥΞΙΔΑ ΤΙΣ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ
Από εκεί και πέρα, οι δημοσκοπήσεις θα δείξουν αν οι τοπικές κοινωνίες θέλουν κομματικό υποψήφιο ή αν προτιμούν ένα γενικότερα άφθαρτο πρόσωπο που μπορεί να αντλήσει ψήφους και από άλλες δεξαμενές.
Οι δημοσκοπήσεις είναι εκείνες που θα δείξουν και τον “γαλάζιο εκλεκτό” στο Δήμο Καλαμάτας, καθώς αρχικά με βάση αυτές θα αποφασίσει ο κ. Νίκας αν θα είναι υποψήφιος. Σε δεύτερο χρόνο, και αν φυσικά δεν είναι υποψήφιος ο κ. Νίκας, με βάση τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των δημοσκοπήσεων η ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας θα κληθεί να αποφασίσει αν θα δώσει το χρίσμα σε ένα κομματικό στέλεχος ή αν θα στηρίξει ένα ανεξάρτητο συνδυασμό που θα έχει στο ψηφοδέλτιό του πολλούς συμβούλους από την παράταξη Νίκα.
Πάντως, και πολλοί σύμβουλοι της παράταξης θα ήθελαν να πάρουν το δαχτυλίδι της διαδοχής από τον κ. Νίκα, κανένας τους δεν δείχνει να έχει αποκτήσει την απαιτούμενη δυναμική για να το διεκδικήσει. Ετσι οι σύμβουλοι της δημοτικής αρχής, σε περίπτωση που τους... εγκαταλείψει ο κ. Νίκας, είναι “καταδικασμένοι” να στελεχώσουν άλλο ή άλλα ψηφοδέλτια.
Στο Δήμο Μεσσήνης το γαλάζιο ερωτηματικό παραμένει δίπλα στο όνομα του Στάθη Αναστασόπουλου, καθώς όλα θα εξαρτηθούν από το αν ο πρώην δήμαρχος θα επιχειρήσει να πάρει την εκλογική ρεβάνς από το σημερινό δήμαρχο Γιώργο Τσώνη. Αν ο κ. Αναστασόπουλος θελήσει να είναι πάλι υποψήφιος, η Νέα Δημοκρατία δύσκολα θα στηρίξει άλλον υποψήφιο. Αν όμως ο κ. Αναστασόπουλος επιχειρήσει να αποδράσει στην… Περιφέρεια, τότε και στο Δήμο Μεσσήνης τη λύση θα τη δώσουν οι δημοσκοπήσεις.
Στο Δήμο Πύλου - Νέστορος ο νυν δήμαρχος Δημήτρης Καφαντάρης το μόνο που περιμένει είναι να δει ποιον θα στηρίξει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Στο Δήμο Οιχαλίας ενδεχομένως να επιστρέψει η Ελένη Αλειφέρη, ενώ η κατάσταση στο Δήμο Τριφυλίας περιπλέχτηκε μετά τις εσωκομματικες εκλογές της Νέας Δημοκρατίας - αφού μεταξύ άλλων αμφισβητήθηκε ανοιχτά και η παντοδυναμία του δημάρχου Παναγιώτη Κατσίβελα.
ΑΝΤΙΔΕΞΙΑ ΚΑΙ ΟΣΟΥΣ… ΕΚΛΕΞΟΥΜΕ
Ανοιχτά αμφισβητείται καθημερινά στην αυτοδιοίκηση και η πολιτική ηγεμονία του ΣΥΡΙΖΑ, αφού μέχρι τώρα τουλάχιστον η κυβερνητική πορεία δεν μπόρεσε να ρίξει γέφυρες στην Κεντροαριστερά η οποία εξακολουθεί να διατηρεί ισχυρούς θύλακες σε δήμους και περιφέρειες. Εκτός συγκλονιστικών εξελίξεων λοιπόν, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θα ακολουθήσει στις αυτοδιοικητικές εκλογές τον αντιδεξιό δρόμο, ελπίζοντας να συσπειρώσει και τους κεντροαριστερούς υποψήφιους σε ενδεχόμενο δεύτερο γύρο εκλογών.
Στο στόχαστρο της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ στην Πελοπόννησο αναμένεται να μπουν η Περιφέρεια και οι μεγάλοι δήμοι, καθώς σε πολλούς μικρούς δήμους δεν έχει καταφέρει ακόμα να ξεπεράσει τα όρια που είχε το κόμμα όταν ακόμα αγωνιζόταν να μπει στη Βουλή. Αλλωστε οι πρόσφατες φοιτητικές εκλογές απέδειξαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ κατέκτησε με σχετική ευκολία την εξουσία, δυσκολεύεται αφάνταστα να φτάσει σε διψήφιο ποσοστό στον προνομιούχο γι' αυτόν χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Οσον αφορά την Περιφέρεια Πελοποννήσου, για να μην επαναλάβει το λάθος της υποψηφιότητας του Οδυσσέα Βουδούρη, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να περάσει από 40 κόσκινα τις υποψηφιότητες. Βεβαίως ο περιφερειακός κομματικός μηχανισμός δεν θα έλεγε όχι σε μια υποψηφιότητα του σημερινού επικεφαλής της παράταξης, Νίκου Πατσαρίνου, η οποία όμως δύσκολα θα συσπειρώσει γύρω της κεντροαριστερούς ψηφοφόρους. Από την άλλη, ένας κεντροαριστερός ή μη κομματικός υποψήφιος μπορεί να βρει απέναντί του τον τοπικό κομματικό μηχανισμό (αποδυναμωμένο βέβαια λόγω δημιουργίας της ΛΑΕ), όπως τον βρήκε ο Οδυσσέας Βουδούρης στις προηγούμενες εκλογές.
Ιδιους προβληματισμούς έχει η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και για το Δήμο Καλαμάτας, αν και ο επικεφαλής της παράταξης Μανώλης Μάκαρης έχει προαναγγείλει ότι θα είναι και πάλι υποψήφιος δήμαρχος. Ανεξάρτητα όμως από την ανακοίνωση του κ. Μάκαρη, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θα σταθμίσει όλα τα δεδομένα προκειμένου να κατακτήσει το Δήμο Καλαμάτας μετά από τρεις θητείες του “γαλάζιου“ δημάρχου Παναγιώτη Νίκα. Κυρίως όμως θα διαβάσει στις δημοσκοπήσεις αν ένας κομματικός υποψήφιος θα μπορέσει να περάσει στον δεύτερο γύρο ή αν θα πρέπει να αναζητηθούν ψήφοι και από άλλες δεξαμενές, με τη στήριξη ενός ανεξάρτητου υποψηφίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το βάρος της προσπάθειας επιλογής των υποψηφίων και της συγκρότησης των ψηφοδελτίων στη Μεσσηνία καλείται να το σηκώσει η νέα πρόεδρος της Νομαρχιακής Μαρία Βεργινάδη, η οποία αναλαμβάνει καθήκοντα σε λίγες μέρες και θα πρέπει να ισοσκελίσει το έλλειμμα εμπειρίας με πολλή δουλειά, προκειμένου να μη χρεωθεί μια ενδεχόμενη αποτυχία.
Στο Δήμο Μεσσήνης ο ΣΥΡΙΖΑ θα στηρίξει, αν όχι ανοιχτά για να μην του προκαλέσει κεντροαριστερές διαρροές, τουλάχιστον έμπρακτα, τον νυν δήμαρχο Γιώργο Τσώνη, καθώς είναι από τους λίγους δημάρχους της Ελλάδας που δεν κρύβει τα φιλικά προς την κυβέρνηση αισθήματά του.
Στους υπόλοιπους δήμους της Μεσσηνίας ο ΣΥΡΙΖΑ δύσκολα θα βρει κομματικούς υποψηφίους που θα διεκδικήσουν δυναμικά τη νίκη στις εκλογές, και γι' αυτό θα αρκεστεί στη στελέχωση ψηφοδελτίων με αντιδεξιό πρόσημο.
ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΗ ΑΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΥΣΤΗΜΙΚΟΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ
Αντιδεξιό αλλά και αντικυβερνητικό πρόσημο θα έχουν και οι κεντροαριστεροί συνδυασμοί που θα ριχτούν στη μάχη των αυτοδιοικητικών εκλογών χωρίς την ασπίδα του κραταιού ΠΑΣΟΚ. Στις προηγούμενες εκλογές και παρά τη συρρίκνωση του ΠΑΣΟΚ, αρκετοί κεντροαριστεροί συνδυασμοί κατάφεραν να διατηρήσουν ένα σημαντικό ποσοστό, γιατί κατάφεραν να εκμεταλλευτούν στο έπακρο τους δεσμούς που είχαν αναπτύξει στο παρελθόν με τις τοπικές κοινωνίες. Τώρα που η Κεντροαριστερά πρέπει να περάσει ανάμεσα από τις συμπληγάδες της Νέας Δημοκρατίας και του ΣΥΡΙΖΑ, οι συνδυασμοί της είναι “καταδικασμένοι” να διεκδικήσουν απλώς ένα αξιοπρεπές ποσοστό και το ρόλο του ρυθμιστή σε ενδεχόμενο δεύτερο γύρο - ή την επομένη των εκλογών που θα έχουν διεξαχθεί με απλή αναλογική.
Η αναζήτηση υποψηφίων που θα συσπειρώνουν τη βάση του Κινήματος Αλλαγής, διατηρώντας παράλληλα και τις ισορροπίες μεταξύ των τάσεων του κόμματος, αποτελεί αυτονόητο μονόδρομο για τη Φώφη Γεννηματά.
Αντιθέτως, στους αντισυστημικούς αυτοδιοικητικούς συνδυασμούς του ΚΚΕ, της ΛΑΕ, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και της Χρυσής Αυγής, οι οπαδοί συσπειρώνονται εύκολα γύρω από οποιοδήποτε πρόσωπο εκφράζει τις θέσεις του κόμματος. Ετσι κι αλλιώς στις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές μεγάλος αντίπαλος των αντισυστημικών παρατάξεων δεν θα είναι οι συστημικές παρατάξεις, αλλά η αποχή.
Αν οι οργισμένοι ψηφοφόροι επιλέξουν να πάνε στην κάλπη είναι σίγουρο ότι θα καλυφθούν πολλές θέσεις στα επόμενα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια από αντισυστημικούς συμβούλους. Στην αντίθετη περίπτωση, αν οι οργισμένοι ψηφοφόροι επιλέξουν να απέχουν από τις συστημικές εκλογές, τότε η σύνθεση των επόμενων συμβουλίων δεν θα διαφέρει και πολύ από τη σημερινή.
Θ.Λ.
