Ο κ. Σαγιάς, που βρέθηκε χθες επικεφαλής κλιμακίου του Συνηγόρου του Πολίτη στο νέο Δημαρχείο Καλαμάτας, επισημαίνει πως υπάρχουν φαινόμενα κακοδιοίκησης στους δήμους και τις Περιφέρειες, αλλά εξηγεί ότι “κακοδιοίκηση δε σημαίνει παράβαση, απαραίτητα”. Εκτιμά ότι “ο συνδυασμός υποστελέχωσης, υποχρηματοδότησης και διαδικασιών που τραβάνε τον προγραμματισμό των έργων, δημιουργούν αυτά τα φαινόμενα”.
Παρατηρεί πως από αυτά που ερευνούν δεν έχουν βρει "καραμπινάτες" υποθέσεις διαφθοράς, όμως παραδέχεται ότι “δεν θα ήμουν ειλικρινής μαζί σας αν σας έλεγα ότι είναι όλοι άγιοι”.
Ο Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη στο Δημαρχείο Καλαμάτας εξέτασε υποθέσεις από αναφορές πολιτών που αφορούσαν το δήμο της μεσσηνιακής πρωτεύουσας και τους Δήμους Πύλου - Νέστορος και Τριφυλίας, σε θέματα αρμοδιότητάς του, μαζί με τις ειδικές επιστήμονες Χαρίκλεια Αθανασοπούλου, Ευγενία Παπαδοπούλου (με καταγωγή από τον Μελιγαλά) και Μαρία Γιαννακουλοπούλου.
Αρχικά, ο κ. Σαγιάς μας ενημέρωσε ότι η επίσκεψή τους στην Καλαμάτα εντάσσεται σε μια δραστηριότητα της Αρχής για επισκέψεις στην ελληνική περιφέρεια, σε κεντρικές πόλεις, και πως είχε επίσης επετειακό χαρακτήρα, γιατί φέτος η Αρχή συμπληρώνει 20 χρόνια. Τις προηγούμενες μέρες το κλιμάκιο είχε επισκεφθεί και είχε μετάσχει σε ανάλογες συσκέψεις στην Κόρινθο και στην Τρίπολη.
Μας πληροφόρησε πως συγκαλούν συσκέψεις σε δημοτικά - δημόσια κτήρια, για θέματα ποιότητας ζωής (που είναι υπεύθυνος), οικιστικά, πολιτιστικά και φυσικού περιβάλλοντος.
Μας εξήγησε ότι συζητούν με τις αρμόδιες τοπικές υπηρεσίες σε κοινή σύσκεψη, για να γίνει ένα βήμα παρακάτω, επ’ ωφελεία των πολιτών και του Δημοσίου.
Τα ζητήματα που εξέτασαν στη Μεσσηνία αφορούσαν: χρονίζουσα απαλλοτρίωση που δεν έχει υλοποιηθεί, προβλήματα αδειοδότησης - άδειες οικοδομής και κοινόχρηστων χώρων, επεξεργασία λυμάτων, προσχώσεις και όμβρια ύδατα σε κατοικίες, δηλαδή έναν συνδυασμό θεμάτων πολεοδομικών και φυσικού περιβάλλοντος.
Στις άλλες πόλεις της Περιφέρειας Πελοποννήσου, τα θέματα διαχείρισης απορριμμάτων ήταν τα πιο σημαντικά.
Ο κ. Σαγιάς παρατήρησε πως “έχουμε δύο ειδών προβλήματα. Το ένα είναι η ραγδαία αλλαγή της νομοθεσίας που έχει πάρει μπάλα και τους υπαλλήλους και τους πολίτες, και υπάρχει μια... θολούρα νόμου στο κεφάλι μας. Ηρθε η νομοθετική καταιγίδα που έχει αλλάξει πάρα πολλά, και υπάρχει ένας χρόνος προσαρμογής. Αυτό είναι το εύκολο. Το μακροχρόνιο είναι οι παθογένειες που έχουν να κάνουν με τη συγκρότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης: ποια είναι η ιστορία των θεσμών, ποιες είναι οι δομές που στηρίζουν αυτή τη διαδικασία άσκησης πολιτικής”.
Ανέφερε ότι “η αλλαγή δεν ήταν πάντα πετυχημένη. Εχουν αλλάξει Καποδίστριας, Καλλικράτης, Κλεισθένης. Εκεί υπάρχουν θέματα αρμοδιοτήτων, χρηματοδοτήσεων. Αυτά είναι τα δύσκολα, αυτά θέλουν ένα σπρώξιμο και από μας - και οι υποθέσεις που χρονίζουν λόγω αυτής της παθογένειας, επικάλυψη αρμοδιοτήτων”.
Στην ερώτησή μας αν παρανομεί το Δημόσιο, απάντησε: “Δε θα έλεγα ότι παρανομεί το Δημόσιο. Βρίσκεται σε μία φάση αλλαγής αυτή τη στιγμή η νομοθεσία, βρίσκεται και σε φάση προσαρμογής σε νέες συνθήκες η Δημόσια Διοίκηση. Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα υποστελέχωσης, πάρα πολλές αρμοδιότητες δεν μπορούν να καλυφθούν με το υφιστάμενο προσωπικό στους δήμους, στις περιφέρειες και στο ευρύτερο Δημόσιο ανάλογα. Οι επιθεωρητές Περιβάλλοντος είναι υποστελεχωμένοι. Η κεντρική υπηρεσία των ελέγχων στο περιβάλλον είναι υποστελεχωμένη, σε συμπλήρωση με τη σοβαρή μείωση προϋπολογισμών που αφορούν τεχνικές υποδομές, έργα που χρειάζονται να γίνουν”.
Επεσήμανε ότι “συνδυασμός υποστελέχωσης, υποχρηματοδότησης και διαδικασιών που τραβάνε τον προγραμματισμό αυτών των έργων πολύ, δημιουργούν αυτά τα φαινόμενα, που εμείς το λέμε κακοδιοίκηση. Δηλαδή δεν εφαρμόζονται, δεν γίνονται τα πράγματα που πρέπει να γίνουν. Κακοδιοίκηση δε σημαίνει παράβαση, απαραίτητα. Το γεγονός ότι καθυστερεί να μου απαντήσει κάποιος είναι φαινόμενο κακοδιοίκησης. Και έχει διαβαθμίσεις”.
Για τα πιο σοβαρά ζητήματα που έχει συναντήσει, σημείωσε:
“Τα 7 χρόνια που έχω την τιμή να είμαι Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη στα θέματα ποιότητας ζωής, βαριές παραβάσεις του νόμου δεν έχω συναντήσει. Καθυστερήσεις, προβλήματα εφαρμογής κλπ. Δε λέω ότι δεν υπάρχουν περιπτώσεις λειτουργών της Δημόσιας Διοίκησης, υπαλλήλων οι οποίοι μπορούσαν να κάνουν κάτι και δεν το κάνουν. Υπάρχουν και αυτοί. Από αυτά που μπορούμε εμείς να ερευνήσουμε και που έρχονται σε μας, δεν έχουμε βρει καραμπινάτες υποθέσεις διαφθοράς. Μπορεί να υπάρχουν, αλλά δεν τις έχουμε βρει εμείς. Και δε θα ήμουν ειλικρινής μαζί σας, αν σας έλεγα ότι είναι όλοι άγιοι.
Πρέπει να τα σταθμίζει κανείς, πού εντοπίζεται το πρόβλημα κάθε φορά. Οταν έρχεται ο υπάλληλος και μου λέει, είμαστε στο 2018 και η άδεια έχει εκδοθεί το 2004 και δε βρίσκω τους φακέλους, εγώ πρέπει να λύσω αυτό το πρόβλημα. Δε θα πω ότι το 2004 ήταν δήμαρχος ο άλφα, σήμερα το 2018 έχει αλλάξει, ποιος φταίει. Το θέμα είναι ότι ο πολίτης από το 2004 αντιμετωπίζει το πρόβλημα 14 χρόνια και αυτό δεν έχει επιλυθεί. Αυτό είναι το πρόβλημα και αυτό κοιτάζει ο Συνήγορος να λύσει”.
Ολοκληρώνοντας και απαντώντας στην ερώτησή μας ποιο ζήτημα θα έθετε σε προτεραιότητα και θα έκανε πρόταση γι' αυτό, ο Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη επεσήμανε:
“Στα ζητήματα του περιβάλλοντος το καίριο ζήτημα είναι ο έλεγχος. Δε θα έκανα μία πρόταση, αλλά τρεις, οι οποίες θα έλεγαν: έλεγχος, έλεγχος, έλεγχος. Δεν ξέρω πώς θα μπορούσαν να γίνουν αυτά από πλευράς στελέχωσης, αλλά απουσιάζει ο έλεγχος. Πάμε σε διαδικασίες μείωσης της γραφειοκρατίας, fast track διαδικασίες αδειοδότησης διαφόρων δραστηριοτήτων, και είναι απαραίτητο να έχουμε τον ελεγκτικό μηχανισμό.
Σύντομες διαδικασίες, αλλά έλεγχος, και όχι μία φορά. Δεν μπορούμε να αδειοδοτούμε κάτι και μετά να απουσιάζει εντελώς ο μηχανισμός ελέγχου”.
