Η εισήγηση και οι αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου για το ΕΣΠΑ είναι εκτός τόπου και χρόνου και δεν αγγίζουν την ουσία των προβλημάτων του σήμερα.

Α) ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
1) Το μέγα πρόβλημα του ΕΣΠΑ είναι ότι σχεδιάστηκε το 2004 έως 2006, όπου η χώρα ήταν χωρίς ύφεση, χωρίς τόσο μεγάλη ανεργία, χωρίς κρίση χρέους και χωρίς μνημόνιο.
2) Η αναθεώρηση του ΕΣΠΑ φαίνεται ότι θα γίνει μέσα από τη νέα πολιτική της Ε.Ε. που προσδιορίζεται από τη λεγόμενη «στρατηγική Ευρώπη 2020», η οποία τονίζει ότι τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα θα μετασχηματιστούν σε «επενδυτικές πρωτοβουλίες».
Η Ε.Ε. ουσιαστικά ΑΛΛΑΖΕΙ το μοντέλο των διαθρωτικών ταμείων και της πολιτικής συνοχής!! ΑΛΛΑΖΕΙ αυτό δηλ. Που συγκροτούσε την κοινωνική συνοχή στην ΕΕ. Με άλλα λόγια ουσιαστικά η Ε.Ε. λέει να ξεχάστε τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα μόνο νέα χρηματοδοτικά εργαλεία με εμπλοκή του χρηματοπιστωτικού τομέα σε επιλεγμένες επενδυτικές πρωτοβουλίες! Ότι πήρατε - πήρατε για υποδομές σε σχολεία, εκπαίδευση, κλπ.
Έχουμε δηλαδή μια πλήρη ανατροπή της λογικής της εδαφικής συνοχής, που ήταν στα προηγούμενα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης με τη λεγόμενη συμφωνία της Ευρώπης 2020. Η ανατροπή αυτή έχει να κάνει με το ότι εμμέσως πλην σαφώς η Ε.Ε. ζητάει να σταματήσουν τα χρήματα για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα του ΕΣΠΑ και να δοθούν στα «επενδυτικά εργαλεία» μέσω των τραπεζών. Δηλαδή έχουμε μια περαιτέρω ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα από την Ε.Ε., όταν μάλιστα είναι αυτός που δημιούργησε την παγκόσμια οικονομική κρίση το 2008, την οποία πληρώνουμε μέχρι αυτή τη στιγμή. Επιπλέον πρέπει να τονίσουμε ότι τα Διαρθρωτικά Ταμεία μέχρι τώρα συνέβαλαν στην πρόοδο της Ευρώπης. Σήμερα όμως, έχουμε πλήρη ανατροπή, με καθοριστικό το ρόλο των τραπεζών, οι οποίες θα αξιολογούν τις προτάσεις και των μικρομεσαίων επενδυτών που θα κατατίθενται και συνεπώς οι μεγάλοι θα κερδίσουν και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν έχουν να περιμένουν τίποτα. ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΟ ΕΣΠΑ δυστυχώς.
Δεν γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή ακριβώς τι θα γίνει με τα συγχρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε. έργα του ΕΣΠΑ. Αυτό είναι θέμα ουσίας, το οποίο οφείλει ο Περιφερειάρχης να ρωτήσει και τον κ. Χρυσοχοΐδη και τον κ. Παπακωνσταντίνου να πουν την αλήθεια, τι έχουν αποφασίσει και πού την πάνε τη δουλειά.
Αυτό έπρεπε να συζητήσει το Περιφερειακό Συμβούλιο και να αποφασίσει πώς μαζί με τα άλλα Περιφερειακά Συμβούλια της χώρας μας θα αγωνιστεί για να ανατραπεί αυτή η καταστροφική νεοφιλελεύθερη πολιτική, η οποία ανατρέπει όλη τη μέχρι τώρα Περιφερειακή πολιτική. Αυτό είναι το ζητούμενο για την Πελοπόννησο και τις περιφέρειες.
Συνεπώς η συζήτηση θα είχε νόημα αν ήταν προσανατολισμένη στο να συνθέσει το Περιφερειακό Συμβούλιο ένα στρατηγικό σχέδιο για την Περιφέρεια, έξω από τη στρατηγική της «Ευρώπης 2020», με βάση τα νέα κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα της χώρας και τις ανάγκες για απασχόληση, αλλαγή του αναπτυξιακού προτύπου και αλλαγή του περιβαλλοντικού μοντέλου για την ανάπτυξη.
Δυστυχώς όμως, τέτοιος προσανατολισμός δεν υπήρχε στην εισήγηση του κ. Τατούλη ούτε στην απόφαση.
3) Είναι εικονική πραγματικότητα αυτά που είπε ο κ. Χρυσοχοΐδης για δήθεν τρομακτική αύξηση της απορροφητικότητας, ότι δηλαδή είναι στο 18%. Διότι αυτό που κάνει η κυβέρνηση και δεν το λέει καθαρά είναι ότι παίρνει χρήματα από το ΕΣΠΑ, από τα συγχρηματοδοτούμενα έργα (80% Ε.Ε. 20% Ελλάδα) και τα βάζει στα λεγόμενα νέα επενδυτικά εργαλεία, Jessica, Jeremi, ΕΤΕΑΝ, επενδυτικός νόμος. Αυτό προκύπτει και από την απάντηση της Κομισιόν στον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Νίκο Χουντή για την απορροφητικότητα του ΕΣΠΑ.
4) Επειδή πολύς λόγος γίνεται για τα ΣΔΙΤ, πρέπει να τονίσουμε ότι τα ΣΔΙΤ κατέστρεψαν τις οικονομίες μέχρι τώρα. Είναι γνωστή η έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής που λέει ότι όλα τα έργα με ΣΔΙΤ είναι επιβαρυμένα στον προϋπολογισμό τους με 25% τουλάχιστον. Είναι γνωστό επίσης ότι πριν από 10 χρόνια στο Βέλγιο καταστράφηκαν όλες οι καλλιέργειες από τα βρώμικα νερά, όταν η Γαλλική εταιρεία που είχε αναλάβει το έργο του καθαρισμού της άρδευσης, το διέκοψε για να ζητήσει παραπάνω χρήματα. Διότι, κύριοι, ο ιδιώτης έχει αιχμάλωτο το κράτος με τα ΣΔΙΤ. Στο ερώτημα δεν έχουμε λεφτά γι’ αυτό καταφεύγουμε στα ΣΔΙΤ, η απάντηση είναι:
α) Να ζητήσουμε η κυβέρνηση να πάει στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η οποία χρηματοδοτεί τα κράτη με πολύ μικρό επιτόκιο και να πάρει δάνειο χαμηλότοκο και να το χρησιμοποιήσει i) για την εθνική συμμετοχή στο ΕΣΠΑ που δεν έχει και ii) για να κατασκευάσει δημόσια έργα.
β) Να δημιουργηθεί μια Δημόσια Τράπεζα Ειδικού Σκοπού, όπως έχουν κάνει οι Γερμανοί, για να μπορεί να δανείζεται η χώρα για έργα που δεν μπορεί να κατασκευάσει από ίδιους πόρους, από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με 1% επιτόκιο.
γ) Να απαιτήσουμε από την κυβέρνηση να ζητήσει από την Ε.Ε. λόγω εκτάκτων συνθηκών να καταβάλει την εθνική συμμετοχή στο τέλος της περιόδου του ΕΣΠΑ 2007-2014.

Β) ΤΟ ΠΕΠ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
1) Το βασικότερο πρόβλημα είναι το μικρό και ανεπαρκές για τις ανάγκες της Περιφέρειας κονδύλι του ΠΕΠ του ΕΣΠΑ. Αυτό το οποίο έπρεπε να θέτει ως στόχο η εισήγηση είναι να αποδοθούν στην Περιφέρεια Πελοποννήσου αντί 391 εκατ. ευρώ που είναι το περιφερειακό πρόγραμμα 1,85 δισ. ευρώ (24 δισ. για 13 Περιφέρειες).
2) Η χαμηλή απορροφητικότητα και γιατί παρ’ ότι έχουν υπάρξει πολλές προκηρύξεις, οι νομικές δεσμεύσεις είναι μικρές. Π.χ. στον «Άξονα προτεραιότητας 2. Υποδομές και υπηρεσίες προσπελασιμότητας». Ο άξονας αυτός έχει συνολικό προϋπολογισμό 111 εκατ. ευρώ, στις 10-5-2010 οι προκηρύξεις ανέρχονται στο ποσό των 129.817.694 ευρώ, που αντιστοιχεί στο 117% της δημόσιας δαπάνης του άξονα, δηλαδή έχουμε υπέρβαση 17% του αρχικού προϋπολογισμού, ενώ απ’ την άλλη έχουν ενταχθεί έργα συνολικού προϋπολογισμού 47,149 εκατ. ευρώ, δηλαδή το 42% των πόρων του άξονα και οι δαπάνες είναι 26,987 εκατ. ευρώ, δηλαδή το 24,31% του άξονα. Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά; Γιατί, ενώ υπάρχει στα οδικά έργα, όπως έχω ξαναπεί, 28,5 εκατ. ευρώ που λιμνάζουν, δεν εντάσσονται έργα; Γιατί η ΔΕΚΕ δεν έχει δημοπρατήσει εδώ και ένα χρόνο κανένα έργο, παρ’ ότι είναι ενταγμένα; Οφείλουμε λοιπόν όλα αυτά να τα εξετάσουμε.
3) Η αναθεώρηση δεν μπορεί να γίνει από το Περιφερειακό Συμβούλιο. Γίνεται στο επίπεδο του ΔΕΠΙΝ, διότι το ΠΕΠ Πελοποννήσου είναι μέρος του ΔΕΠΙΝ, συνεπώς πρέπει και γι’ αυτό το λόγο να είχαν κληθεί σήμερα οι άνθρωποι της διαχειριστικής αρχής ή έστω να κληθούν σε επόμενη φάση σε σύσκεψη εργασίας που λέω παραπάνω.
4) Για να κάνεις αναθεώρηση πρέπει να γνωρίζεις την πορεία υλοποίησης του προγράμματος, να έχεις καταλήξει τι πρέπει να αλλάξεις και γιατί και να συνδυάζεις την αδήριτη ανάγκη απορρόφησης που προκύπτει από το Ν+3 και το μνημόνιο, το οποίο μιλάει για απορρόφηση 79 εκατ. ευρώ στο περιφερειακό πρόγραμμα της Πελοποννήσου το 2011. Έχει καταλήξει το Περιφερειακό Συμβούλιο σε όλα αυτά; Όχι φυσικά! Πώς λοιπόν μπαίνουν αυτοί οι στόχοι;
5) Κανένα νόημα δεν έχει η απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου να έρθει πιο κοντά ο χρόνος που θα αναλάβει η αιρετή Περιφέρεια το ΕΣΠΑ, διότι προϋποθέτει αλλαγή του Νόμου, γεγονός που δεν μπορεί να γίνει πριν περάσουν δύο μήνες. Συνεπώς η συζήτηση γίνεται μόνο για τις εντυπώσεις.
Συμπέρασμα - απόφαση. Το Περιφερειακό Συμβούλιο έπρεπε να καταλήξει στην εξής απόφαση:
1) Να δημιουργήσει μια σοβαρή ομάδα και να καταλήξει ποιος συντονίζει αυτή την προσπάθεια, η οποία να εξετάσει:
α) Ποια έργα είναι ώριμα, ώστε να υποβληθούν για ένταξη.
β) Όλες τις αρχικές προκηρύξεις και να δει ποιες απ’ αυτές μπορούν άμεσα να ωριμάσουν, ώστε να ενταχθούν στο ΕΣΠΑ όσο είναι καιρός.
γ) Γιατί ενώ έχουν γίνει προκηρύξεις δεν έχουν υποβληθεί πλήρεις φάκελοι.
2) Να απαιτήσουμε το κράτος να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του και να καταβάλει την εθνική συμμετοχή, ώστε να προχωρήσουν οι εντάξεις και δημοπρατήσεις των έργων που περιμένουν στη γωνία.
3) Να γίνει μια σύσκεψη εργασίας τη διαχειριστική αρχή και τα υπόλοιπα στελέχη που εμπλέκονται με το ΕΣΠΑ της Υπερπεριφέρειας και να γίνει μια ουσιαστική συζήτηση με τους αντιπεριφερειάρχες, τα μέλη της Επιτροπής Ανάπτυξης, τους επικεφαλής των παρατάξεων και τους διευθυντές των υπηρεσιών της Περιφέρειας και των Περιφερειακών Ενοτήτων που εμπλέκονται με το ΕΣΠΑ, για να δούμε πού «κολλάνε» τα έργα, γιατί παρ’ ότι εντάσσονται δεν προχωράνε, γιατί δεν υπάρχουν πλήρεις μελέτες και πώς μπορεί να διορθωθεί αυτή η κατάσταση.
4) Να ερευνηθεί πόσες υπερβάσεις έγιναν και τι ποσού στα μέχρι τώρα ενταγμένα έργα στο ΕΣΠΑ και στο Γ΄ ΚΠΣ, πόσο παραπάνω πληρώθηκαν από τον κρατικό προϋπολογισμό.
5) Να απαιτήσει το Περιφερειακό Συμβούλιο να αυξηθεί το μικρό και ανεπαρκές κονδύλι του ΠΕΠ του ΕΣΠΑ για τις ανάγκες της Περιφέρειας. Να αποδοθούν στην Περιφέρεια Πελοποννήσου αντί 391 εκατ. ευρώ που είναι το περιφερειακό πρόγραμμα 1,85 δισ. ευρώ (24 δισ. για 13 Περιφέρειες).
6) Το Περιφερειακό Συμβούλιο θα πρέπει να αποφασίσει να συνθέσει ένα νέο στρατηγικό σχέδιο για την περιφέρεια έξω από την στρατηγική της ‘Ευρώπης 2020’ με βάση του νέου σχεδιασμού τα νέα κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα της χώρας που προκύπτουν από την τεράστια αύξηση της ύφεσης και της ανεργίας και συνεπώς τις νέες ανάγκες για απασχόληση, αλλαγή αναπτυξιακού προτύπου, με προστασία του περιβάλλοντος και όχι ξεπουλήματος του δημόσιου πλούτου.
7) Να απαιτήσουμε από την κυβέρνηση να ζητήσει από την Ε.Ε. λόγω εκτάκτων συνθηκών να καταβάλει την εθνική συμμετοχή στο τέλος της περιόδου του ΕΣΠΑ 2007-2014.
8) Να ζητήσουμε να απευθυνθεί η πολιτεία στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και να ζητήσει δάνειο α) για να καταβάλει την εθνική συμμετοχή και β) για να κατασκευάσει δημόσια έργα.
9) Να δημιουργηθεί Δημόσια Τράπεζα Ειδικού Σκοπού μέσω της οποίας να μπορεί να δανείζεται η χώρα για έργα που δεν μπορεί να κατασκευάσει από ίδιους πόρους, από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με 1% επιτόκιο.


Ο επικεφαλής του συνδυασμού
«Αγωνιστική Συνεργασία Πελοποννήσου»
ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΕΤΡΑΚΟΣ