Πρώτο πεδίο αντιπαράθεσης ήταν η υπόθεση των προστίμων για τα σκουπίδια και μάλιστα σε υψηλούς τόνους. Η Περιφερειακή Ενωση Δήμων πέρασε στην αντεπίθεση και μίλησε για πρώτη φορά έξω από τα δόντια επιρρίπτοντας ευθύνες τόσο στην Περιφέρεια όσο και στα αρμόδια υπουργεία. Το υπέρογκο ποσό των 900.000 ευρώ που επιβλήθηκε ως πρόστιμο, ξεχείλησε το ποτήρι και οι δήμαρχοι ζητούν πλέον νομοθετικά να αφαιρεθεί αυτή η αρμοδιότητα του περιφερειάρχη. Εν μέσω οικονομικής κρίσης και αδυναμίας των δήμων να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, τέτοιου είδους πρακτική του περιφερειάρχη Πέτρου Τατούλη χαρακτηρίζεται ως «απαράδεκτη, άδικη, προσβλητική, προκλητική και υποκριτική».
Ομως οι δήμαρχοι αντεπιτίθενται και για το σύνολο της υπόθεσης που αφορά στη διαχείριση των σκουπιδιών με τον πρόεδρο του ΦΟΔΣΑ και δήμαρχο Τρίπολης Γιάννη Σμυρνιώτη να καταγγέλλει ότι «δεν υπάρχουν εξελίξεις όσον αφορά τις ενέργειες της Περιφέρειας Πελοποννήσου για τη διαχείριση των απορριμμάτων, ούτε και εκ μέρους της αναδόχου εταιρείας, με αποτέλεσμα οι δήμοι να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα». Η τοποθέτηση αυτή με έμμεσο τρόπο επιβεβαιώνει τις καταγγελίες ότι ο διαγωνισμός έχει παγώσει και διεξάγεται έρευνα από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το θέμα αυτό. Το οποίο αποτέλεσε αντικείμενο οξύτατης αντιπαράθεσης την τελευταία εβδομάδα των εκλογών μετά τις σχετικές αποκαλύψεις της "Ελευθεροτυπίας". Παρά τις διαψεύσεις υπουργείων και Περιφέρειας, η "Real News" επανήλθε πριν λίγες ημέρες παρουσιάζοντας σειρά στοιχείων που δείχνουν ότι η έρευνα διεξάγεται εν γνώσει των πάντων στα υπουργεία. Στη βάση αυτής της πραγματικότητας ουσιαστικά οι δήμοι αντιδρούν και τονίζουν ότι «οι υπηρεσίες της Περιφέρειας, εάν έπρεπε να επιβάλουν πρόστιμα σε κάποιον, το σωστό θα ήταν να τα επιβάλουν κυρίως στον περιφερειάρχη ή τους εμπλεκόμενους υπουργούς».
Το ζήτημα στο οποίο έχει παρουσιαστεί κυρίως η εμπλοκή από πλευράς Ευρωπαϊκής Ενωσης που έχει παγώσει τις χρηματοδοτήσεις, έχει να κάνει με την υπόθεση της «εγγυημένης ποσότητας απορριμμάτων» τα οποία θα πρέπει να πληρώνουν οι δήμοι για 27 χρόνια είτε τα παράγουν, είτε όχι. Και εδώ οι δήμαρχοι έχουν κάθε λόγο να αντιδράσουν προκειμένου να μην καταδικάσουν σε μακροχρόνια καινούργια και υψηλά χαράτσια τους δημότες τους.
Σημαντικό στοιχείο για την καινούργια κατάσταση που διαμορφώνεται στην Πελοπόννησο είναι το γεγονός ότι υπάρχουν ορισμένες αλλαγές στην ηγεσία κρίσιμων δήμων, κόντρα στις επιθυμίες και τις επιλογές των περιφερειακών παραγόντων. Αναφέρουμε ενδεικτικά τις περιπτώσεις των Δήμων Τρίπολης και Σπάρτης οι οποίοι "άλλαξαν χέρια" γεγονός που αναμένεται να δυναμώσει τις φωνές που ζητούν την αυτονομία των δήμων από την Περιφέρεια και την απαλλαγή από τη σχέση εξάρτησης που υπάρχει με το σημερινό θεσμικό πλαίσιο.
Η αντίδραση αυτή αποτυπώθηκε με ενεργό τρόπο στη συνέντευξη που παραχώρησε ο δήμαρχος Καλαμάτας Παν. Νίκας στην "Ελευθερία". Αναφερόμενος στις σχέσεις με την Περιφέρεια, ο κ. Νίκας ήταν αποκαλυπτικός για τις προθέσεις του και τόνισε ότι «δεν αισθάνομαι ότι έχω την ανάγκη να ξεσκονίζω και να γλείφω κανένα και δεν πρόκειται να το πράξω. Θα συνεχίσω να αγωνίζομαι με όλες μου τις δυνάμεις για να πάψει η Περιφέρεια να διαχειρίζεται τα χρήματα του ΕΣΠΑ. Οχι η δική μας Περιφέρεια, κάθε Περιφέρεια. Αυτό που έχει ειπωθεί για μικρούς πρωθυπουργούς το ακούω με τρόμο. Η Ελλάδα δεν είναι ομοσπονδία για την κατανομή των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, που είναι τα μόνα χρήματα που έχουμε […]. Ακολουθούνται δρόμοι, ακολουθούνται επιλογές, οι οποίες σε τελευταία ανάλυση στηρίζουν επιλογές με πολιτικά ή προσωπικά και όχι αντικειμενικά κριτήρια».
Το ζήτημα αυτό απασχολεί και την Πανελλήνια Ενωση Δήμων και παρουσιάζει ενδιαφέρον καθώς η κυβέρνηση μετά τις εκλογές και μια ημέρα πριν κλείσει η Βουλή, κατέθεσε το νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης ο οποίος ουσιαστικά πρέπει να περιλαμβάνει και τις απαντήσεις σε αυτά τα θέματα. Με δεδομένο το γεγονός ότι στην κρίσιμη Περιφέρεια Αττικής που έχει ιδιαίτερο πολιτικό βάρος, ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε την εκλογική μάχη, δεν αποκλείεται είτε τώρα είτε το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση να επιχειρήσει θεσμικά να περιορίσει τις αρμοδιότητες των περιφερειαρχών μετακινώντας το βάρος της διαχείρισης των Κοινοτικών κονδυλίων προς την πλευρά των δήμων.
Ολα πάντως παραμένουν ανοικτά και η οξύτητα των προβλημάτων σε συνδυασμό με τις υπεροπτικές κινήσεις του περιβάλλοντος Τατούλη απέναντι στους δήμους, είναι πολύ πιθανόν να σπρώξει ακόμη περισσότερο την Περιφερειακή Ενωση Δήμων στην κατεύθυνση να έχει λόγο για όσα συμβαίνουν στην Πελοπόννησο και αφορούν τόσο την αυτοδιοίκηση όσο και τους πολίτες.
