Η ορκωμοσία του Περιφερειακού Συμβουλίου έγινε με επισημότητα. Ακολούθησε συνεδρίαση του οργάνου προκειμένου αυτό να συγκροτηθεί σε Σώμα και να εκλέξει προεδρείο. Η διαδικασία, που διήρκεσε από τις 4 μ.μ. ως τις 12.30 μετά τα μεσάνυχτα, με απογοήτευσε σφόδρα, αλλά σκέφθηκα ότι με τις εκλογές συμβαίνει κάπως έτσι και ο ουσιαστικός ρόλος του συμβουλίου δεν έχει ακόμη αρχίσει. Οντως την επόμενη εβδομάδα στις 15-9-2014 ορίστηκε η πρώτη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου και σκέφθηκα ότι ο ουσιαστικός ρόλος του οργάνου και εμένα ως μέλος του, αρχίζει.
Τα θέματα της ημερήσιας διάταξη του ΠΕΣΥ ήταν τέσσερα, αλλά για το 4ο θέμα «Εγκριση 8ης αναμόρφωσης του προϋπολογισμού της Περιφέρειας Πελοποννήσου, οικ. έτους 2014», η εισήγησή μας διανεμήθηκε εντός της αίθουσας, χωρίς να είναι αναλυτική και αιτιολογημένη για την αντιμετάθεση ορισμένων κονδυλίων. Ζητήθηκε αναβολή προκειμένου να υπάρξει ενημέρωση των μελών του συμβουλίου, η εισηγήτρια κ. Νικολάκου επέμεινε ότι πρόκειται για μια τυπική(;) διαδικασία και μετά από πολύωρες αντεγκλήσεις για το τυπικό ή το ουσιαστικό του θέματος, η 8η αναμόρφωση του προϋπολογισμού της Περιφέρειας Πελοποννήσου, οικ. έτους 2014, εγκρίθηκε με τις ψήφους των συμβούλων της πλειοψηφίας του ΠΕΣΥ
Εν συνεχεία τέθηκαν προς συζήτηση δύο θέματα εκτός ημερησίας διάταξης, εκ των οποίων το ένα ήταν πολύ σοβαρό, καθότι αφορούσε στην έγκριση της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) για το έργο «Αγωγός μεταφοράς νερού από τις πηγές του Βασιλοποτάμου για την αντιμετώπιση υφαλμύρωσης περιοχών Δ. Ελους και επέκτασης στις πεδιάδες των Μολάων και Ασωπού Λακωνίας». Το εν λόγω έργο έχει προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 50.000 ευρώ και η μελέτη του, με σοβαρές παρατηρήσεις της αρμόδιας υπηρεσίας, έχει διχάσει τις τοπικές κοινωνίες των Δήμων Ευρώτα και Μονεμβασιάς και απασχολεί σοβαρά τον αγροτικό και παραγωγικό κόσμο της περιοχής. Ο Λάκωνας περιφερειακός σύμβουλος της «Πελοπόννησος Πρώτα» Σταύρος Χρυσαδάκος, γνώστης του θέματος, ενημέρωσε για τη σπουδαιότητά του και απηύθυνε έκκληση και ολιγοήμερη αναβολή προκειμένου να λάβουμε γνώση της Μ.Π.Ε., για την οποία να σημειωθεί, είχε ασκηθεί προσφυγή στο ΣτΕ και είχε γίνει δεκτή. Η εισηγήτρια του θέματος κ. Νικολάκου είχε την ευγενή καλοσύνη να μας ενημερώσει ότι η Μ.Π.Ε. εκ 328 σελίδων είναι στη διάθεσή μας και μπορούμε να την δούμε την επομένη της ψηφοφορίας. Ακολούθησαν εκκλήσεις κι άλλων παρατάξεων για αναβολή της ψήφισης προκειμένου να ενημερωθούμε και ο Σταύρος Χρυσαδάκος με τεκμηριωμένη εισήγηση ζήτησε και πάλι ολιγοήμερη αναβολή, για να ελεγχθεί τουλάχιστον το σοβαρότερο, από πού θα αντληθούν τα ύδατα, από την πηγή του Βασιλοποτάμου και θα καταδικαστεί σε ξηρασία η περιοχή της Σκάλας ή από σημείο που τα νερά χύνονται στη θάλασσα και θα επωφεληθούν και οι δύο περιοχές. Η εισηγήτρια δεν είχε άλλα επιχειρήματα παρά μόνο «να ψηφίσουμε τώρα και αύριο όλα τα στοιχεία στη διάθεσή σας»! Ο κ. περιφερειάρχης, βλέποντας προβληματισμένους και συμβούλους της πλειοψηφίας πήρε το λόγο και παρακίνησε σε ψήφιση, υποστηρίζοντας ότι η ψήφος του ΠΕΣΥ είναι γνωμοδοτική(;) και ότι θα γνωμοδοτήσουν κι άλλοι φορείς, χωρίς επί της ουσίας να απαντήσει σε κανένα ερώτημα. Μετά και την τελική παρέμβαση του κ. Τατούλη, το θέμα υπερψηφίστηκε με τις ψήφους των συμβούλων της πλειοψηφίας, χωρίς να υπάρχει γνώση τού τι ακριβώς ψηφίζεται!
Η συνεδρίαση έληξε μετά τα μεσάνυχτα και ό,τι είχε προαποφασιστεί να ψηφιστεί, ψηφίστηκε, χωρίς την ελάχιστη προσπάθεια για σύνθεση απόψεων, χωρίς η πλειοψηφία να λάβει κατ’ ελάχιστον υπόψη της τη γνώμη των μειοψηφιών και χωρίς να υπάρχει διαβούλευση, παρά μόνο μονόλογοι χωρίς αποδέκτες. Με νόμιμο (όχι όμως ηθικό και ουσιώδη) τρόπο η λειτουργία του ανώτατου αιρετού οργάνου της Περιφέρειας Πελοποννήσου είχε υποβαθμιστεί, η δημοκρατία είχε ευτελιστεί και ο χρόνος που διέθεσαν τα μέλη του ΠΕΣΥ για τη συνεδρίαση, αφήνοντας τις επαγγελματικές και οικογενειακές υποχρεώσεις τους, έμοιαζε χαμένος. Προσωπικά αισθάνθηκα βαθύτατη απογοήτευση. Ο βασιλιάς ήταν γυμνός!
Τα δημοκρατικά όργανα δεν θεσπίστηκαν για να ευτελίζουν τη δημοκρατία, αλλά για να την ισχυροποιούν, λαμβάνοντας δημοκρατικά αποφάσεις με βάση την αρχή της πλειοψηφίας. Οταν όμως η πλειοψηφία ενός οργάνου είναι αλαζονική και δεν συνδιαλέγεται με την μειοψηφία, η λειτουργία του οργάνου γίνεται κατ’ επίφαση δημοκρατική. Η απόφαση ενός οργάνου λαμβάνεται δημοκρατικά μόνο όταν όσοι συμμετέχουν στη λήψη της, είναι ενημερωμένοι, διαβουλεύονται, συνθέτουν και καταλήγουν. Οταν δεν υπάρχει γνώση του αντικειμένου για το οποίο καλείται το μέλος να αποφασίσει, όταν ελλείπουν οι δίαυλοι επικοινωνίας των διαφορετικών απόψεων και όταν υπάρχει πλήρης αρνητισμός στη σύνθεση των διαφορετικών απόψεων η δημοκρατία υπονομεύεται. Οταν όμως η δημοκρατία γίνεται καρικατούρα συνεχώς, ελλοχεύει ο κίνδυνος η αρχή της πλειοψηφίας να μετατραπεί σε τυραννία, οι δε αποφάσεις που λαμβάνονται να παραπέμπουν σε τερατογένεση ή ανιαρή κατάσταση.
Δεν θεωρώ καμία μάχη χαμένη πριν δοθεί. Πιστεύω ότι μπορεί να εξασφαλιστεί και να διαφυλαχτεί η δημοκρατική λειτουργία ενός θεσμού, αρκεί να μην συνηθίσουμε την μορφή «του τέρατος», του χασμουρητού και της ανίας, αρκεί να μην αφήσουμε την απογοήτευση να καθορίσει τη συμπεριφορά μας. Οι αυτοδιοικητικοί θεσμοί αποτελούν δημοκρατική κατάκτηση των κοινωνιών. Αν όμως αυτοϋπονομευτούν από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, αλαζονείες και αλάθητα, τελικά θα αποστεωθούν, χωρίς δημοκρατία, συμμετοχή και δημιουργικότητα. Θα γίνουν απόκοσμοι και αποκρουστικοί, τόσο στους απλούς πολίτες, όσο και σε εκείνους που θέλουν να προσφέρουν ανιδιοτελώς στον τόπο που ζουν και αγαπούν. Επιμένουμε στα αυτονόητα!
Παναγιώτα Κοζομπόλη
Δικηγόρος - Περιφερειακή σύμβουλος
