Και συνεχίζει: «Θα έλεγα ότι σήμερα ο πολιτικός κανιβαλισμός στον χώρο της Κεντροαριστεράς χτυπάει ταβάνι. Ή, για να παραφράσω μία βιβλική έκφραση, "αποθανέτω η ψυχή μου μετά των... άλλων φίλων". Αντί λοιπόν να περιχαρακωνόμαστε και να ορθώνουμε τείχη, αυτό που χρειαζόμαστε είναι ενωτικός λόγος».
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, επισημαίνει με νόημα ότι «οι πολίτες δεν ξεγελιούνται. Οι άνθρωποι που είχαν θέσεις και αξιώματα την εποχή που κυβερνούσε το πάλαι ποτέ κραταιό ΠΑΣΟΚ δεν βαπτίστηκαν στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ, επειδή άλλαξαν κομματική ταυτότητα».
Οπως τονίζει δε, η μάχη πριν τις ευρωεκλογές, «αλλά και μετά, μέσα από το Ευρωκοινοβούλιο, στοχεύει στην αλλαγή των συσχετισμών στα κέντρα αποφάσεων στις Βρυξέλλες. Οι ακολουθούμενες πολιτικές της λιτότητας σπρώχνουν, τη μία χώρα μετά την άλλη, στην ύφεση και τους νέους στην ανεργία, αποξενώνουν την Ευρώπη από τους πολίτες. Αυτές οι πολιτικές έχουν όνομα και πολιτική ταυτότητα» σημειώνει, ενώ παράλληλα παρατηρεί:
«Δεν ωφελεί να καλλιεργούμε φοβική στάση απέναντι στην παγκοσμιοποίηση. Αντίθετα, πρέπει να απαλλαγούμε από τα αμυντικά -ή ακόμα και αντιευρωπαϊκά- αντανακλαστικά που έχουμε αναπτύξει. Θεωρώ ότι πολλοί, χρησιμοποιώντας ξεπερασμένα εργαλεία και παραδείγματα παλαιάς κοπής, κάνουν λάθος ανάλυση. Αναπολούν το χθες, αντί να χτίζουν το αύριο».
- Τι σας ώθησε να θέσετε υποψηφιότητα για την Ευρωβουλή με την "Ελιά";
«Πριν αρχίσουμε, θα ήθελα να ευχαριστήσω την "Ελευθερία", που μου δίνει την ευκαιρία να επικοινωνήσω με τους απανταχού Μεσσήνιους. Την παρακολουθώ καθημερινά μέσα από την ηλεκτρονική της έκδοση, και αυτό αποτελεί ένα πολύτιμο μέσο για να διατηρώ την επαφή με τους πολίτες της γενέτειράς μου Καλαμάτας.
Διατηρώ εξοχικό στο Πεταλίδι, και άρα την πόλη και την περιοχή την επισκέπτομαι τακτικά. Παίρνω δύναμη. Κάθε φορά που έρχομαι εδώ, βλέπω τα πράγματα με άλλο μάτι, πιο ανθρώπινα, όχι με τον παραμορφωτικό φακό της Αθήνας. Παίρνω δύναμη από τους ανθρώπους, την ανοιχτοσύνη της θάλασσας, τον ρωμαλέο Ταΰγετο. Για μένα, επιστροφή στις ρίζες είναι ένας περίπατος στην οδό Φαρών, τον δρόμο που γεννήθηκα πριν από 66 χρόνια.
Σε όλη την ενεργό επαγγελματική μου ζωή έχω χειριστεί, από θέσεις ευθύνης, τα ευρωπαϊκά θέματα και ειδικά τις σχέσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ). Η συνέχιση της ενασχόλησης με την Ευρώπη, μέσα από την καταξίωση που προσφέρει η λαϊκή ψήφος, είναι νομίζω κατανοητή. Μακάρι και οι άλλοι συνδυασμοί να παρουσιάσουν υποψηφίους που να έχουν πολλά χιλιόμετρα στο ευρωπαϊκό κοντέρ τους! Πάντοτε ανήκα στον πολιτικό χώρο ο οποίος εκφράζεται στο ΕΚ από την ομάδα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών. Σε αυτή την πολιτική οικογένεια ανήκει η "Ελιά". Οσο πιο ενισχυμένη είναι η "Ελιά", τόσο πιο δυνατοί θα είναι οι Ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες. Και στην παρούσα συγκυρία, αυτό είναι πολύ σημαντικό για όλη την Ευρώπη, αλλά πρωτίστως για την Ελλάδα. Γιατί μετά τις αλλαγές στη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο επόμενος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα προέλθει από την ισχυρότερη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».
Η "Ελιά" αναβάπτιση ή νέο ΠΑΣΟΚ
- Επικριτές της κίνησης αυτής υποστηρίζουν ότι η "Ελιά" δεν είναι τίποτ’ άλλο από μια προσπάθεια "αναβάπτισης" του ΠΑΣΟΚ. Είναι η "Ελιά" ένα νέο ΠΑΣΟΚ;
«Η σημερινή "Ελιά" είναι η εξέλιξη που προήλθε από την πρωτοβουλία που ανέλαβαν οι "58". Γνωρίζετε ότι είχα εκφράσει τις επιφυλάξεις μου ως προς τη μεθόδευση της πρωτοβουλίας, όχι όμως ως προς τη στόχευσή της. Την θεωρούσα αναγκαία για να ενωθεί ο χώρος. Σήμερα, είμαστε εδώ οι περισσότεροι. Το ΠΑΣΟΚ, κατά κύριο λόγο, και η "Συμφωνία για τη νέα Ελλάδα", αλλά και άλλες πολιτικές κινήσεις, όπως αυτή στην οποία ανήκω και εγώ: η "Πολιτεία 2012".
Θα ήθελα να είμαστε όλοι, αλλά μερικοί προτίμησαν να ακολουθήσουν τη δική τους πορεία. Για πόσο όμως; Για πόσο θα έχουμε την πολυτέλεια της πολυδιάσπασης του κεντροαριστερού χώρου, ο οποίος έτσι θα γίνεται ακόμα πιο ευάλωτος, από τη μικρή και μίζερη πόλωση; Σήμερα η "Ελιά" αποτελεί την πλατφόρμα, στην οποία θα στηριχτούμε όλοι για την επόμενη μέρα. Η "Ελιά" προσφέρει μία νέα προοπτική. Οσο πιο καλά πάει στις ευρωεκλογές το εγχείρημα, τόσο θα μπορούμε να λέμε ότι έδωσε πνοή και ελπίδα. Είμαι αισιόδοξος. Εξάλλου, από την αρχαιότητα, η ελιά συμβόλιζε την αναγέννηση, τη γαλήνη και το φως».
- «Η υπόθεση της σοσιαλδημοκρατίας μας θέλει όλους μαζί. Στην προσπάθεια για τη δημιουργία του μεγάλου κόμματος της ελληνικής Κεντροαριστεράς δεν περισσεύει κανείς». Σε ποιους απευθύνετε αυτό το κάλεσμα;
«Δεν πρόκειται για έκκληση, για κοινή λογική πρόκειται. Η πολυδιάσπαση και οι προσωπικές ατζέντες και στρατηγικές θα μας κρατούν καθηλωμένους. Ο χώρος της Κεντροαριστεράς, όταν είναι μεγάλος, έχει θέση για πολλούς. Οταν στενεύει όμως; Τότε αρχίζει και λειτουργεί ορμέμφυτα το "ο θάνατός σου η ζωή μου"!
Θα έλεγα ότι σήμερα ο πολιτικός κανιβαλισμός στον χώρο της Κεντροαριστεράς χτυπάει ταβάνι. Ή, για να παραφράσω μία βιβλική έκφραση, "αποθανέτω η ψυχή μου μετά των... άλλων φίλων"!
Αντί λοιπόν να περιχαρακωνόμαστε και να ορθώνουμε τείχη, αυτό που χρειαζόμαστε είναι ενωτικός λόγος. Και κυρίως, οφείλουμε να κάνουμε οικονομία προσωπικών επιθέσεων, αν θέλουμε να μπορέσουμε να βρεθούμε αύριο πάλι μαζί, όπως μαζί είμαστε χθες».
- Στην ομιλία σας, τον περασμένο μήνα, στην πανελλήνια συνδιάσκεψη της "Ελιάς" είπατε ότι «οι πιο αμαρτωλοί από τους πρώην πασόκους σήμερα βρίσκονται σε άλλα κόμματα και περιφέρονται δήθεν άμωμοι, αμόλυντοι και πολιτικά παρθένοι». Σε ποιους και σε ποια κόμματα αναφέρεστε;
«Στη συνδιάσκεψη μίλησα ως εκπρόσωπος της πολιτικής κίνησης "Πολιτεία 2012". Και χαίρομαι που συνεργαζόμαστε με το σημερινό ΠΑΣΟΚ, το οποίο -αν και συρρικνωμένο- συμβάλλει στην διατήρηση της αναγκαίας κυβερνητικής σταθερότητας.
Οι πολίτες δεν ξεγελιούνται. Οι άνθρωποι που είχαν θέσεις και αξιώματα την εποχή που κυβερνούσε το πάλαι ποτέ κραταιό ΠΑΣΟΚ δεν βαπτίστηκαν στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ, επειδή άλλαξαν κομματική ταυτότητα».
- Διατυπώσατε, στην ίδια ομιλία, την εκτίμηση ότι «η Ελλάδα ανήκει στην Ευρώπη - και η Ευρώπη χωρίς Ελλάδα είναι αδιανόητη». Γιατί;
«Η Ελλάδα ανήκει στην Ευρώπη, ιστορικά και πολιτιστικά, και έχει την τύχη να αποτελεί μέρος της ευρωπαϊκής οικογένειας θεσμικά, πολιτικά και οικονομικά. Γιατί, είτε διανύουμε περίοδο οικονομικής ευημερίας, είτε περίοδο οικονομικής κρίσης, οι μηχανισμοί ολοκλήρωσης συνεχώς ενισχύονται.
Ευτυχώς, παρά τις κραυγές μερικών εγχώριων αφελών, οι οποίοι, χωρίς να το συνειδητοποιούν, έδρασαν σαν παπαγαλάκια των διεθνών σπεκουλαδόρων, η Ελλάδα ούτε διώχθηκε ούτε αποχώρησε από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η χρεοκοπία αποφεύχθηκε. Αν είχε συμβεί κάτι τέτοιο, η χώρα σαν ακυβέρνητη πολιτεία θα κλυδωνιζόταν από τα σκαμπανεβάσματα της παγκόσμιας οικονομίας και θα ήταν έρμαιο των κάθε είδους οίκων αξιολόγησης και άλλων διεθνών εκβιαστών. Η Ευρώπη λειτουργεί σαν ασπίδα που προστατεύει την Ελλάδα.
Η Ελλάδα αποτελεί μέρος των αποσκευών κάθε Ευρωπαίου. Δεν πρέπει να μένουμε στις καρικατούρες και στα στερεότυπα, που σίγουρα δεν τιμούν όσους τα διακινούν. Ο ευρωπαϊκός ουμανισμός, η δημοκρατία, η φιλοσοφία, οι τέχνες, έχουν τις ρίζες τους στην κλασική Ελλάδα. Αυτή η Ελλάδα αποτελεί την πολιτιστική κληρονομιά όλων των Ευρωπαίων. Η Ευρωπαϊκή Ενωση, που αποτελεί την μεγαλύτερη ειρηνική κατάκτηση των πολιτών της Ευρώπης, εκεί στηρίζει τα θεμέλιά της. Απομόνωση -και ακόμα χειρότερα εκδίωξη- της Ελλάδας, θα σήμαινε τορπιλισμό εκ των έσω της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Θα ισοδυναμούσε με έναν αυτοακρωτηριασμό της Ευρώπης».
- Εχετε επικρίνει την Ευρώπη για τη στάση της απέναντι στη χώρα μας σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «η χώρα δεν χρειάζεται προστάτες και κηδεμόνες, αλλά συμμάχους. Φίλους αλληλέγγυους και συνεπίκουρους, όχι δήθεν εταίρους που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι πώς θα διασφαλίσουν τα χρήματά τους». Σε ποια Ευρώπη, επομένως, ανήκει η Ελλάδα;
«Δεν είναι αυτό το νόημα της φράσης που παραθέτετε. Δεν αναφέρομαι στην Ευρώπη, αλλά σε εκείνους τους Ευρωπαίους πολιτικούς που εφαρμόζοντας νεοφιλελεύθερες πολιτικές -σαν τον Ολι Ρεν- βάζουν το βάρος μόνο στις οικονομικές επιδόσεις, υποτιμώντας την κοινωνική και ανθρώπινη διάσταση. Και σε εκείνους που απευθύνουν στους Ελληνες πατερναλιστικές παροτρύνσεις, όπως ο Σόιμπλε, ή συγκαταβατικές πατρικές παραινέσεις, όπως ο Γιούνκερ. Κυρίως όμως εννοώ το ΔΝΤ.
Ηρθε η ώρα να προχωρήσουμε στην επόμενη μέρα, χωρίς το ΔΝΤ και τις συνταγές του. Το πρόβλημα, ασφαλώς, δεν είναι μόνο ελληνικό, αλλά είναι ενδοευρωπαϊκό και ως τέτοιο θα το αντιμετωπίσουμε, εντός των ευρωπαϊκών θεσμών».
- Σε άλλο σας κείμενο υποστηρίζετε ότι «δεν είναι η Ευρώπη που είναι κακή, αλλά οι πολιτικές που εφαρμόζονται από τις κεντροδεξιές πλειοψηφίες». Εν τοιαύτη περιπτώσει γιατί ένα σοσιαλιστικό κόμμα, όπως δηλώνει το ΠΑΣΟΚ, υπερψηφίζει αυτές τις πολιτικές στην ελληνική Βουλή;
«Η χώρα έχει ανάγκη από κυβερνητική σταθερότητα για να βγει μια ώρα νωρίτερα από τον ζόφο της κρίσης. Γιατί η Ελλάδα πρέπει να ξαναγίνει μια κανονική χώρα, μια mainstream χώρα, όχι μια αλλόκοτη, ασυνάρτητη, ασύδοτη και απομονωμένη χώρα.
Η "Πολιτεία 2012" και οι άλλες πολιτικές κινήσεις που συμμετέχουν στην "Ελιά" τιμούν την πολιτική γενναιότητα που επέδειξε το ΠΑΣΟΚ, παρά το δυσανάλογο πολιτικό κόστος.
Ο στόχος είναι να ξαναβρεί η χώρα τη θέση που της ανήκει στο κέντρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της ευρωζώνης. Κι αυτό μπορεί να γίνει συντεταγμένα, όχι με τη λογική του "γιούργια στον ταβλά με τα κουλούρια!".
Η μάχη που θα δώσουμε πριν τις ευρωεκλογές, αλλά και μετά, μέσα από το Ευρωκοινοβούλιο, στοχεύει στην αλλαγή των συσχετισμών στα κέντρα αποφάσεων στις Βρυξέλλες. Οι ακολουθούμενες πολιτικές της λιτότητας σπρώχνουν τη μία χώρα μετά την άλλη στην ύφεση, και τους νέους στην ανεργία. Αποξενώνουν την Ευρώπη από τους πολίτες.
Αυτές οι πολιτικές έχουν όνομα και πολιτική ταυτότητα. Από το ξέσπασμα της κρίσης, πριν από πέντε χρόνια, όσοι διαχειρίστηκαν την κρίση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εντός των ενωσιακών θεσμών (Βαν Ρομπάι, Μπαρόζο, Γιούνκερ), αλλά και οι ηγέτες στα δύο ισχυρότερα κράτη που πάντα αποτέλεσαν την ατμομηχανή της Ευρώπης (Μέρκελ, Σαρκοζί), όλοι ανεξαιρέτως ανήκαν στην ίδια πολιτική οικογένεια. Χρειάζεται λοιπόν να αλλάξει ο συσχετισμός δυνάμεων για να αλλάξει, όχι μόνο η πολιτική δοσολογία (policy-mix), αλλά και η ίδια η Ευρωπαϊκή Ενωση».
"Ουδείς αναμάρτητος για την κρίση"
- Σε κριτική σας στο κείμενο των "58" διατυπώνετε τη θέση ότι όλοι μας είμαστε «υπεύθυνοι για την ανεύθυνη στάση που επιδείξαμε τόσο κατά την περίοδο που προηγήθηκε της κρίσης όσο και στη διαχείρισή της μετά. Λαός και ηγεσία, κανένας δεν είναι αθώος του φόνου. Ειδικά τα κόμματα ήσαν υποδεέστερα των περιστάσεων». Σε ποια κόμματα αναφέρεστε;
«Σε όλα ανεξαιρέτως! Ουδείς αναμάρτητος! Και σε όσα κυβέρνησαν αλλά και σε αυτά που έκαναν αλόγιστη κι ασυλλόγιστη αντιπολίτευση, με μόνο κριτήριο μικροκομματικές σκοπιμότητες.
Αν από τις δραματικές εκείνες στιγμές, που η κυβέρνηση Παπανδρέου αναγκάστηκε να ανακοινώσει την προσφυγή στους Ευρωπαίους εταίρους και στο ΔΝΤ για να αποφύγει η χώρα τη χρεοκοπία, τα κόμματα είχαν δείξει περισσότερη ψυχραιμία, σίγουρα η προσαρμογή θα ήταν λιγότερο οδυνηρή.
Πρέπει όμως να δεχτούμε ότι τα κόμματα της συγκυβέρνησης, παρά τις δυσκολίες, κράτησαν σταθερά το πηδάλιο της χώρας. Γι’ αυτό και τα σημάδια ανάκαμψης είναι πλέον ορατά. Βρισκόμαστε πια στις παραμονές της απαλλαγής της χώρας από το μνημόνιο. Από εδώ και μπρος, τη λιτότητα θα την αντικαταστήσει η σύνεση στη διαχείριση, αλλά για να το επιτύχουμε πρέπει να επιδείξουμε συναίνεση».
- Αναφορικά με την κρίση που βιώνουμε, σημειώνετε ότι «δεν γεννήθηκε στην Ελλάδα, ούτε καν στην Ευρώπη, αλλά μας ήρθε από την Αμερική», καθώς και ότι -ως προς την Ελλάδα- «οι ευθύνες είναι διαχρονικές και βαραίνουν όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις, και ιδιαίτερα της περιόδου 2004-2009». Οι ευθύνες στις οποίες αναφέρεστε αφορούν τη διαχείριση των οικονομικών ή τη συνολική πολιτική που εφαρμόστηκε;
«Εχει επαρκώς στοιχειοθετηθεί ότι τα ελλείμματα εκτινάχθηκαν την περίοδο 2007-2009. Το καταγράφει και η πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τον ρόλο της τρόικας. Οταν βλέπεις το πρόβλημα να έρχεται και δεν κάνεις τίποτα για να το αντιμετωπίσεις, σημαίνει ότι οικονομικά είσαι ανεπαρκής και επιπλέον χρεώνεσαι την πολιτική αβελτηρία που επέδειξες. Θυμίζω εδώ το δόγμα "να διορίσουμε τα δικά μας τα παιδιά", που έφτασε στο απόγειό του με τους μαζικούς διορισμούς μέχρι και την παραμονή των εκλογών του 2009».
- Εχετε διατυπώσει τη θέση ότι πλέον «η πολιτική αδυνατεί να παρακολουθήσει την κοινωνία». Γιατί το λέτε αυτό και σε τι διαφέρει, στην προκειμένη περίπτωση, η πρόταση της "Ελιάς";
«Αναφέρεστε σε ένα κείμενο που έχει δημοσιευτεί από το "Δίκτυο για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη". Εγραφα λοιπόν στο κείμενο αυτό ότι το πρόβλημα δεν είναι στενά οικονομικό, αλλά κυρίως πολιτικό: "Η Ευρώπη δεν μπορεί να κωφεύει, όταν η κοινωνία αλλάζει ραγδαία, κάτω από την πίεση της παγκοσμιοποίησης και των νέων μεγεθών και συνθηκών. Μία νέα κατηγορία πολιτών αναδύεται, το πρεκαριάτο, το οποίο, αντίθετα από το προλεταριάτο, δεν παρουσιάζει ταξικά χαρακτηριστικά, αφού η προσωρινότητα που επιδρά στη διαμόρφωση της κοινωνικής του συνείδησης δεν του το επιτρέπει".
Εξάλλου, ζούμε σε μία εποχή που χαρακτηρίζεται, κυρίως, από το ρόλο στην οικονομία, αλλά και στις ανθρώπινες και κοινωνικές σχέσεις, των νέων τεχνολογιών και του Διαδικτύου. Αυτό αλλάζει και τη σχέση του κεφαλαίου με την εργασία. Πρόσφατα, η εταιρεία Facebook εξαγόρασε την σταρτ-απ WhatsApp έναντι 19 δισ. δολαρίων. O ετήσιος τζίρος της πρώτης ανέρχεται σε 7,8 δισ. δολάρια. Πριν μερικά χρόνια, εταιρείες τέτοιου μεγέθους θα απασχολούσαν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους. Σήμερα, η μεν μία απασχολεί 4.000 και η άλλη μόλις 50. Αυτή είναι η νέα πραγματικότητα στην οποία καλούνται να ζήσουν οι κοινωνίες σήμερα.
Η πολιτική και οι πολιτικοί πρέπει να παίξουν τον παιδαγωγικό και καθοδηγητικό τους ρόλο. Δεν ωφελεί να καλλιεργούμε φοβική στάση απέναντι στην παγκοσμιοποίηση. Αντίθετα, πρέπει να απαλλαγούμε από τα αμυντικά -ή ακόμα και αντιευρωπαϊκά- αντανακλαστικά που έχουμε αναπτύξει.
Από την εμπειρία, στα τόσα χρόνια που έζησα και δούλεψα στο εξωτερικό, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι αν διακρίνει κάτι εμάς τους Ελληνες είναι η εργατικότητα, η προσαρμοστικότητα και η ευστροφία μας. Πάρτε, για παράδειγμα, τη ναυτιλία ή τις κοινότητες των Ελλήνων, που ανθούν παντού. Θεωρώ ότι πολλοί, χρησιμοποιώντας ξεπερασμένα εργαλεία και παραδείγματα παλαιάς κοπής, κάνουν λάθος ανάλυση. Αναπολούν το χθες, αντί να χτίζουν το αύριο».
- Είναι αποκλειστικά υπεύθυνη η κρίση για την «αναβίωση του εθνικισμού, την έξαρση του λαϊκισμού και την ύψωση νέων διαχωριστικών γραμμών στην Ευρώπη, μαζί με την ανάπτυξη κεντρόφυγων τάσεων», όπως έχετε σημειώσει παλιότερα;
«Ιστορικά, μία οικονομική κρίση συνοδεύεται από άνοδο του εθνικισμού. Το είδαμε αυτό την περίοδο του μεσοπολέμου. Σήμερα, η κρίση τρέφει τον προστατευτισμό και ενισχύει τις τάσεις απομόνωσης εντός των εθνικών συνόρων. Με όργανο τον λαϊκισμό και την ξενοφοβική ρητορική και πρακτική κοιτάζουν να παραπλανήσουν τους ψηφοφόρους - ή τουλάχιστον τους πλέον ευάλωτους, λόγω κρίσης. Στην πραγματικότητα όμως -και μακροπρόθεσμα- στρέφονται κατά της χώρας και των πολιτών.
Στη σημερινή εποχή, κανένα κράτος δεν είναι σε θέση να τα βγάλει πέρα από μόνο του. Μόνο με δράσεις και παρεμβάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο μπορεί ελεγχθεί και να ρυθμισθεί αποτελεσματικά ο χρηματιστικός καπιταλισμός της εποχής της παγκοσμιοποίησης.
Γιατί μόνο μια πραγματικά ενωμένη Ευρώπη, συμμετοχική, αλληλέγγυα και ισχυρή, μπορεί να αποτελέσει την ασπίδα που θα προστατεύσει τα κράτη-μέλη της και τους πολίτες της. Αυτή είναι η Ευρώπη για την οποία αξίζει να αγωνιζόμαστε. Η Ευρώπη του μέλλοντός μας. Είναι αυτή που υπερασπίζεται την ευημερία, την ειρήνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα. Για να ανήκει πραγματικά σ' εμάς και στα παιδιά μας».
- «Η αποκατάσταση της ισορροπίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση περνά μέσα από την ισότιμη σχέση μεταξύ Βορρά και Νότου» έχετε δηλώσει. Πόσο ισότιμη μπορεί να γίνει αυτή η σχέση όταν πλέον ο "Νότος" εξαρτάται οικονομικά από τον "Βορρά";
«Κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσω ότι δεν συμμερίζομαι την άποψη που θέλει να ορθώσει διαχωριστικές γραμμές στην Ευρώπη. Είναι λάθος να νομίζουμε ότι η λύση θα προέλθει από ένα μέτωπο του Νότου εναντίον του Βορρά. Οπως είναι λάθος να φανταζόμαστε μάχες Βορείων και Νοτίων, μεγάλων και μικρών, κέντρου και περιφέρειας κ.λπ. Αυτά ανταποκρίνονται σε μοντέλα που δεν έχουν σχέση με τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Είναι απλουστευτικά, ενώ τα προβλήματα είναι εξαιρετικά σύνθετα. Η λύση τους μπορεί να προέλθει μόνο μετά από διαπραγμάτευση, δημιουργία συναινέσεων και τελικά με πολιτικούς συμβιβασμούς.
Οσο για την "εξάρτηση", αυτή δείχνει έντονη λόγω της κρίσης, αλλά όταν ορθοποδήσει η οικονομία της χώρας, όλα αυτά που μας φαίνονται σήμερα άδικα έως και εχθρικά, αύριο θα τα κοιτάζουμε με άλλο μάτι».
