Είναι γενικά αποδεκτό ότι οι καλλιτέχνες αποτελούν τα υποκείμενα κάθε κοινωνίας που αφουγκράζονται τις υποβόσκουσες ανησυχίες της και τις οπτικοποιούν.

Ενα έργο τέχνης ενέχει τόσο συνειδητές επιλογές του καλλιτέχνη ή του παραγγελιοδότη, όσο και χαρακτηριστικά που έχουν ενσωματωθεί σε αυτό με έμμεσο τρόπο.

Σε αντίθεση δηλαδή με τη θρησκεία, τη φιλοσοφία και την επιστήμη, που αποτελούν συνειδητά διαμορφωμένους τρόπους ερμηνείας και εξήγησης του κόσμου, η τέχνη λειτουργεί σε ένα βαθμό ασυνείδητα, αποκαλύπτοντας τις γενικότερες αντιλήψεις κάθε εποχής. Ετσι, για παράδειγμα, ενώ η επιλογή συγκεκριμένου θέματος είναι συνειδητή διαδικασία του καλλιτέχνη (ή του παραγγελιοδότη), ο τρόπος που απεικονίζονται ο χώρος, το φως, οι μορφές και οι αναλογίες αποτελεί αντανάκλαση του πώς η συγκεκριμένη εποχή αντιλαμβάνεται τις έννοιες αυτές τόσο σε εμπειρικό όσο και σε αξιακό επίπεδο.

Μια στοχευμένη λοιπόν ανάγνωση των καλλιτεχνικών έργων μιας πολιτισμικής εποχής επιτρέπει δυνητικά ερμηνείες που θα συνέβαλαν σε μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση της κρατούσας κοσμοεικόνας.

Η γνωστική σχέση έργου τέχνης και πολιτισμού που το έχει παραγάγει έχει αμφίδρομο χαρακτήρα: από τη μία, μέσα από την κατανόηση του έργου κατανοούμε πτυχές του πολιτισμού, και από την άλλη μέσα από τον πολιτισμό κατανοούμε το καλλιτεχνικό έργο.

ΕΛΕΝΗ ΓΕΜΤΟΥ

Εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ

Σελίδες: 296