Κυριακή, 15 Σεπτεμβρίου 2019 09:24

Οι βιβλιοθήκες υπάρχουν για να υπηρετούν τη κοινότητα

Η καρδιά των βιβλιοθηκών όλου του κόσμου χτυπούσε φέτος για μια ολόκληρη εβδομάδα στην Αθήνα, στο 85ο Συνέδριο της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ενώσεων Βιβλιοθηκών @iflawlic2019athens.

Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Καλαμάτας συμμετείχε με την ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, και η Τόνια Καραλιά που επιλέχθηκε να εκπροσωπήσει την βιβλιοθήκη γύρισε πίσω γεμάτη εμπειρίες και δημιουργικές ιδέες.

 

Οι βιβλιοθήκες υπάρχουν για να υπηρετούν τη κοινότητα, για να είναι ανοιχτοί, ελεύθεροι και δημοκρατικοί χώροι, ένας ενδιάμεσος μεταξύ της γνώσης και των ανθρώπων. Η διαλεκτική σχέση των βιβλιοθηκών με την κοινωνία εξετάστηκε στο συνέδριο αυτό με θέμα "Βιβλιοθήκες: διάλογος για αλλαγή" (Libraries: dialogues for change). Πώς οι βιβλιοθήκες κάθε είδους, μεγέθους και θεματικού πεδίου θα επαναπροσδιορίσουν τον ρόλο και τις υπηρεσίες τους απέναντι σε όλες αυτές τις κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις, οι οποίες διαμορφώνονται ή τείνουν να διαμορφωθούν στις μέρες μας.

 

ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

Η εκπαιδευτικός αποσπασμένη στην ΔΚΒ Καλαμάτας Τόνια Καραλιά εξηγεί ότι το 85ο Παγκόσμιο Συνέδριο Βιβλιοθηκών και Επιστημών της Πληροφόρησης, συνδιοργανώθηκε από την Ενωση Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων και Επιστημόνων Πληροφόρησης και την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, από τις 24 έως και τις 30 Αυγούστου. Οι συμμετοχές Ελλήνων συνέδρων κυμάνθηκαν γύρω στις 300 και οι περισσότεροι προέρχονταν από διάφορα ιδρύματα - ενώ δεν εκπροσωπήθηκαν πάρα πολλές βιβλιοθήκες της περιφέρειας. Κι αυτό είχε να κάνει και με το υψηλό κόστος συμμετοχής, το οποίο κάλυψε το Ιδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη.

Το ίδρυμα προσπαθώντας να στηρίξει έμπρακτα τις ελληνικές βιβλιοθήκες και εργαζόμενους σε αυτές ανέλαβε να καλύψει το κόστος συμμετοχής για 90 συνέδρους, οι οποίοι επιλέχθηκαν μετά από κλήρωση, μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας.

 

Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

Η Τ. Καραλιά περιγράφει ως μια φοβερή εμπειρία όλο το συνέδριο, κι αν μιλήσουμε, λέει, με αριθμούς, "μιλάμε για 3.300 συνέδρους από περισσότερες από 130 χώρες, 500 ομιλητές, 250 ανοιχτές συνεδρίες, περίπου 200 poster sessions, δορυφορικές συνδιαλέξεις κ.λπ.".

Η ίδια επέλεξε θέματα που έχουν να κάνουν με την οργάνωση της Λέσχης Ανάγνωσης που ήδη λειτουργεί στη βιβλιοθήκη. Παρακολούθησε πώς οργανώνεται και σε σχέση με τις επιστήμες, αλλά και πώς μπορεί να συμβάλει η τεχνολογία στη διάθεση της πληροφορίας, για παράδειγμα μέσω εφαρμογών στο κινητό τηλέφωνο.

 

ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΟΣΟ ΣΥΛΛΟΓΕΣ

"Η τεχνολογία προχωράει, οπότε πρέπει να ανοιχτούμε στο κοινό και μέσω της τεχνολογίας. Εξάλλου, ένα από τα σλόγκαν του συνεδρίου είναι Libraries now makes connections not collections - δηλαδή ότι κάνουν συνδέσεις και συνδεσιμότητες πλέον οι βιβλιοθήκες, και όχι τόσο συλλογές", επισημαίνει η Τόνια. Και προσθέτει επεξηγηματικά ότι "τα βιβλία, ως βιβλία, δεν έχουν αξία παρά μόνο όταν σχετιστούν με το κοινό, με τον κόσμο, με τους αναγνώστες. Και αυτός είναι ο σκοπός κάθε συνεδρίου που γίνεται, γι' αυτό το λόγο, για να ανοιχτούμε σε καινούργιους δρόμους, σε καινούργιες προοπτικές, να δούμε τις νέες τεχνολογίες, τι άλλο, τι καινούργιο μπορούμε να κάνουμε".

Η ίδια αποκόμισε πολλά πάνω σε αυτό και σε όποια sessions επέλεξε να συμμετάσχει, "όλα κάτι είχαν να πουν, γιατί έβλεπες πώς οργανώνεται μια βιβλιοθήκη και πώς βγαίνει προς τα έξω, στη Φινλανδία, στην Ιαπωνία, σε όλα τα μέρη του κόσμου - και παίρνουμε ιδέες".

 

ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ

Μια από τις ιδέες που της άρεσε πολύ ήταν "η ιδέα να φτιάξουμε μια εφαρμογή έστω διαδικτυακή ή ακόμα καλύτερα για κινητά, που να απευθύνεται σε παιδιά και να έχει να κάνει με τα βιβλία. Να βρίσκουν βιβλία που τα ενδιαφέρουν, να ψάχνουν τα ίδια τα παιδιά, γιατί οι νέοι προσελκύονται από την τεχνολογία, οπότε τους φαίνεται και πιο ενδιαφέρον". Οπως για το δραστήριο και... ανήσυχο παιδικό τμήμα της βιβλιοθήκης και τις συνεργασίες τους με τα σχολεία, βρήκε ενδιαφέρουσα "τη χρήση μικρορομπότ ή μικροπαιχνιδιών, που έχουν να κάνουν με την ανάδυση της ρομποτικής και μπορούν να συνδεθούν με τα βιβλία".

Ετσι, "η βιβλιοθήκη γίνεται ένας πολυχώρος έκφρασης και δημιουργικότητας και με αφετηρία το βιβλίο, μπορούμε να επεκταθούμε και σε άλλα μονοπάτια".

 

ΟΡΕΞΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΤΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ

Επειδή η βιβλιοθήκη έχει ήδη μια Λέσχη Ανάγνωσης, σκέφτηκε ότι "θα μπορούσαμε να κάνουμε και μια Λέσχη Ανάγνωσης λίγο πιο στοχευμένη. Δηλαδή, παρακολούθησα και Λέσχες Ανάγνωσης που έχουν να κάνουν και με βιβλία μαθηματικών, για παράδειγμα. Οχι όμως με μαθηματικά, αλλά με πεζογραφία με βάση τα μαθηματικά, κάτι τέτοιο μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον" - και επιπλέον "είναι κάτι που δεν χρειάζεται πολύ χρήμα ή τεχνολογία για να γίνει". Αλλά, "χρειάζεται όρεξη απλά, να φτιάξουμε κάτι πιο εξειδικευμένο στη Λέσχη Ανάγνωσης, που να έχει να κάνει με κάποια επιστήμη - κάτι που ενδιαφέρει το κοινό, πέρα από την κλασική λογοτεχνία".

 

ΖΩΝΤΑΝΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

Οι βιβλιοθήκες είναι ζωντανοί οργανισμοί, λέει η Τόνια Καραλιά, απευθύνονται σε ενεργό κοινό και δεν μπορούν να μείνουν σε ό,τι ξέρουν, εφόσον προχωράει η τεχνολογία. Προχωρούν οι εποχές, άρα "πρέπει και αυτές να εξελιχθούν - να εξελίσσονται μάλλον συνέχεια. Πέρα από τις αγορές καινούργιων βιβλίων, μπορούμε να κάνουμε πάρα πολλά πράγματα στη βιβλιοθήκη - και γι' αυτό, το μέλλον για όποιον έχει τη διάθεση, την όρεξη, το μεράκι να δουλέψει, και τις ιδέες βέβαια, θα μπορούσε να δημιουργήσει πολλές νέες προοπτικές σε σχέση με το κοινό".

Το μέλλον λοιπόν "είναι ανοιχτό και ευοίωνο, αρκεί να υπάρχει πάντα η αντίστοιχη όρεξη και βέβαια η στήριξη από το υπουργείο και από τους θεσμούς".

 

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟΨΕΩΝ

Ηδη, οι βιβλιοθήκες σε άλλα μέρη του κόσμου χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες και... "έχουν απίστευτα κτήρια, ειδικά στη Φινλανδία, τη Σουηδία, αλλά και την Ασία". Κάποια στιγμή "ίσως μπορέσουμε να φτάσουμε κι εκεί, με ξεχωριστά δωματιάκια, για ανάγνωση, για μουσικά όργανα... Γι' αυτό και "ήταν πάρα πολύ καλή εμπειρία το συνέδριο και για τους Ελληνες εργαζόμενους στις βιβλιοθήκες και τους βιβλιοθηκονόμους, γιατί είδαν και τι υπάρχει στο εξωτερικό αλλά και μπόρεσαν να παρουσιάσουν τη δουλειά των ελληνικών βιβλιοθηκών". Και "υπάρχουν αξιόλογες βιβλιοθήκες, που την τελευταία μέρα του συνεδρίου οι σύνεδροι επισκέφτηκαν, μέσα στην Αθήνα, αλλά και εκτός - όπως στην Ανδρίτσαινα, το Ναύπλιο, την Πάτρα, τη Βέροια". Οπότε, "υπήρχε και μια ανταλλαγή απόψεων και ο τίτλος εξάλλου του συνεδρίου είναι dialogue for change, έχει δύο λέξεις: το διάλογο και την αλλαγή. Οπότε προς τα κει οδεύουμε", λέει η Τόνια Καραλιά, επισημαίνοντας καταλήγοντας ότι οι ευκαιρίες για ανταλλαγή ιδεών ήταν πολλές, όπως και στο πολιτιστικό event του συνεδρίου, στο Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος που ήταν ένας από τους μεγάλους χορηγούς.