Στο βιβλίο του παντρεύει την λογοτεχνία, με την ιστορία και με λαογραφικά στοιχεία, μέσα από τα οποία αναδεικνύεται κι ο τόπος του, η Γαλάτιστα Χαλκιδικής με τον μεγάλο κάμπο και την ομορφιά της απλής καθημερινότητας, εκείνων των χρόνων.
Περνάει μηνύματα, όπως την αγάπη, το θεσμό της οικογένειας, το σεβασμό στα έθιμα και την πίστη, την αξία της φιλίας και τη δύναμή της, το σεβασμό, την εκτίμηση και την υπομονή. Δίνει έμφαση στο χρόνο και στην επιθυμία: «Ο χρόνος γιατρεύει τα πάντα και πάντα χρειαζόμαστε χρόνο». Οπως, οι δύο ανυποχώρητοι νέοι της ιστορίας οι οποίοι επιμένουν και παλεύουν με πείσμα ώσπου να δικαιωθούν. Ο έρωτας, η αγάπη και ένα καλά κρυμμένο μυστικό παραπέμπουν στον τρόπο που μπορεί κανείς να χαρεί και να βιώσει τις ομορφιές της ζωής. Πόσο σημαντικό είναι να παραδεχόμαστε τα λάθη μας και να επανορθώνουμε… «Όταν κατακτάς κάτι με τη βία σίγουρα θα έρθει η στιγμή που θα το χάσεις και θα πονέσεις».
Ναι, μπορούμε να καταφέρουμε τα πάντα, ακόμα κι αυτά που μοιάζουν αδύνατα! «Από τα λάθη μας μαθαίνουμε. Αρκεί να μη τα επαναλαμβάνουμε».
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου
“Tρία κουβάρια μπλέχτηκαν, αυτό των θρύλων, της παράδοσης και της ιστορίας. Μπλέχτηκαν γερά, μα όταν άρχισαν να ξετυλίγονται γράφτηκε αυτό που λέγεται Ζωή!
Γιατί η ζωή είναι όμορφη και φωτεινή σαν τη λάμψη που σκορπούσε η Μανιώ στο πέρασμά της. Γιατί η ζωή είναι απρόσμενη και σε ξαφνιάζει ανεπάντεχα σαν την συνάντηση του Ζαφείρη και της Μανιώς.
Μα η ζωή πολλές φορές είναι σκληρή και άδικη σαν το δυνάστη Χουσεΐν που θέλει να του ανήκουν όλα και να ορίζει τη μοίρα των ανθρώπων. Και σε λυγίζει, σε γονατίζει και νιώθεις απελπισία να σε κυριεύει, όπως αυτή που κυρίεψε τη Μαρίγια σαν έμαθε τα άσχημα μαντάτα, πως κλέψαν τη Μανιώ της. Και άλλες φορές κρύβει μυστικά ανείπωτα, όπως αυτό της καταγωγής της Φατιμέ και έρχονται να φωλιάσουν αμφιβολίες στην ψυχή στου ανατρέποντας κάθε πίστη ως τότε. Και η ζωή γίνεται βαριά, ασήκωτη και θαρρείς πως δε θα ξημερώσει άλλη μέρα σαν τη νυχτιά που πέρασαν οι γονείς της Μανιώς το βράδυ της αρπαγής.
Μα η μέρα ξημερώνει και ο ήλιος ανατέλλει πάλι φέρνοντας μαζί του την ελπίδα. Μια ελπίδα που δεν είναι πάντα ορατή και ξεκάθαρη μπροστά μας, που πρέπει να μεταμφιεστεί για να επιβιώσει, όπως η μεταμφίεση των νέων κάτω από την καμήλα για να συνεχίσουν να ελπίζουν και να αισιοδοξούν πως θα ελευθερώσουν τη Μανιώ. Και τότε έρχεται το θάρρος της ψυχής να δώσει μήνυμα πως πέρα από το Θεό έχει και ο καθένας δύναμη να ορίσει τη ζωή του, να πολεμήσει για ότι αγαπά και να διακινδυνεύσει, όπως έκανε ο Ζαφείρης για την αγαπημένη του Μανιώ!
Μα κάθε πόλεμος έχει απώλειες, και δεν είναι πάντα αυτό το τέλος που προσμένουμε ή μήπως είναι;
Η Μανιώ η Γαλατσάνα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αφοί Κυριακίδη Εκδόσεις Α.Ε. και μπορείτε να βρείτε το βιβλίο διαδικτυακά.
Το έθιμο
Το έθιμο έχει τις ρίζες του στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και βασίζεται στο γεγονός της αρπαγής της όμορφης Γαλατσάνας Μανιώς από τον Αγά του χωριού με σκοπό να την κλείσει στο χαρέμι του.
Η ιδιαίτερη τέχνη της γραφής του συγγραφέα καταφέρνει να "ζωντανέψει" στις σελίδες του βιβλίου το τελετουργικό του εθίμου, για να διατηρηθεί και στη σύγχρονη εποχή. Η ανησυχία της απώλειας της παράδοσης αλλά και η αγάπη του για τον τόπο του, έσπρωξε το Χρήστο Φυλακτό τα αντίτυπα της 1ης έκδοσης να διανεμηθούν δωρεάν στα δημοτικά σχολεία και γυμνάσια της Χαλκιδικής, σε δημοτικές βιβλιοθήκες, σε εκπαιδευτικούς, στους δήμους και στην ευρύτερη περιοχή της Χαλκιδικής έτσι ώστε όλο τούτο το θαυμάσιο τελετουργικό, στο οποίο συμμετέχει το σύνολο ντόπιων και ξένων, να συνεχιστεί και να διαδοθεί από τις νεότερες γενιές. Το έθιμο της «Καμήλας» και του «Γάμου της Μανιώς» αναβιώνει κάθε χρόνο στη Γαλάτιστα στις 5, 6 και 7 Ιανουαρίου.
Είναι από τα λίγα έθιμα που διατηρούνται ακόμη και σήμερα στην Ελλάδα και κάθε χρόνο προσελκύει πλήθος κόσμου. Οι νέοι του χωριού, ντύνονται με τις τοπικές ενδυμασίες και με τη συμμετοχή όλων στήνεται τριήμερο γλέντι. Τραγουδούν, γλεντούν και οι χοροί καλά κρατούν μαζί με άφθονο κρασί, τσίπουρο, κεράσματα και τοπικά εδέσματα.
____________________________________________________________________________________________
Ο Χρήστος Φυλαχτός γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Παλαιόχωρα Χαλκιδικής σπούδασε στο παιδαγωγικό τμήμα δημοτικής εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. και εργάζεται ως δάσκαλος Δημοτικού Σχολείου Ζερβοχωρίων. Αρθρογραφεί από το 1992 σε λαογραφικά, ενημερωτικά και πολιτιστικά έντυπα, καθώς και σε τοπικές εφημερίδες. Έχει εκδώσει τα θεατρικά: "Ο Λεοντόκαρδος Μακεδονομάχος Γιαγλής", "Στου Τσαμ' τα χρόνια" και "Απ' το Χολομώντα στον Σαγγάριο" και "Καπετάν Χάψας το Λιοντάρι της Χαλκιδικής".
Απ’ το Χολομώντα στο Σαγγάριο
Εμπνευσμένο από περιοδικό του τόπου του που μιλούσε για Παλαιοχωρίτες πολεμιστές στο Μικρασιατικό μέτωπο.
Μας αφηγείται ο ίδιος πως τότε ένιωσε να ανοίγεται μπροστά του ένα μονοπάτι που θα ήθελε να βαδίσει, ένας κόσμος που θα ήθελε να τον στήσει ολοζώντανο μέσα από ένα θεατρικό έργο.
Τρία χρόνια δούλεψε ψάχνοντας πηγές από μεγάλα λογοτεχνικά έργα, από ιστορικά βιβλία, ντοκουμέντα, αρχεία, έγγραφα, περιοδικά και ό,τι άλλο έβρισκε.
Και κάπως έτσι δημιούργησε τους ήρωές του με πρώτο και κυριότερο τον Νάσο.
Τα γεγονότα διαδραματίζονται κατά τη διάρκεια και μετά τη Μικρασιατική καταστροφή.
Ο Νάσος, ένας ντόπιος κτηνοτρόφος, δεν είχε φύγει ποτέ από τον τόπο του αλλά ονειρευόταν να ταξιδέψει και να γνωρίσει τον κόσμο.
« …Α ρε σιούτα και να μπορούσα να ταξιδέψω. Όλο τον κόσμο θα γύριζα. Η Θεός τα βλέπει ούλα. Ποιος ξέρει;...»
Η επιθυμία του αρχίζει να πραγματοποιείται όταν κλήθηκε να συμμετάσχει στο ελληνικό στράτευμα. Από τη Θεσσαλονίκη ξεκινά το ταξίδι του προς την Ξάνθη, το Διδυμότειχο, την Αδριανούπολη, την Καλλικράτεια, τα Μουδανιά.
«Μέσα από τη ζωή του Νάσου θα γίνουμε για λίγο θεατές της φρίκης του πολέμου και της δυστυχίας και θα γίνουμε μαζί του μάρτυρες της δράσης των Συμμάχων μας… Θα φέρει μαζί του στο ταξίδι της επιστροφής όλο το δράμα των προσφύγων, το δράμα χιλιάδων ανθρώπων που ξεριζώθηκαν βίαια από τα πατρογονικά τους εδάφη αφήνοντας πίσω νεκρούς αγαπημένους τους, περιουσίες και κάθε τι πολύτιμο.
Στον νέο τόπο εγκατάστασης ο Νάσος θα μας βοηθήσει να γνωρίσουμε τις άγνωστες τότε περιοχές της Χαλκιδικής που σήμερα έχουν μετατραπεί σε πασίγνωστα τουριστικά θέρετρα. θα βιώσουμε τις δυσκολίες αποδοχής αυτών των ανθρώπων από τον ντόπιο πληθυσμό…», αναφέρει στο εισαγωγικό του σημείωμα ο συγγραφέας.
Πέρα απ' όλη την καταστροφή και το δράμα των Μικρασιατών και των Ποντίων στο θεατρικό τονίζεται η αγάπη, διαχρονικό και πανανθρώπινο ιδεώδες.
Χαρακτηριστικό απόσπασμα τα λόγια της Ελπίδας στον Νάσο:
«…Θα σε περιμένω και στο εξής μόνο εσένα θα έχω στο μυαλό μου.
Σήμερα ανακάλυψα το μεγαλύτερο πλούτο που υπάρχει στα πέρατα του κόσμου. Και μέσα στα μάτια σου είδα πολλούς και σπάνιους θησαυρούς που δεν ήξερα καν την ύπαρξή τους...».
Χρησιμοποιεί σε όλο το έργο την ντοπιολαλιά. Δίνει έμφαση και έτσι μοιάζει εντελώς πραγματική ιστορία.
Τονίζεται επίσης το γεγονός πως όσα ταξίδια κι αν πάει κανείς, όσους τόπους κι αν γνωρίσει, οι ρίζες του, η γη του, το σπίτι κι η οικογένειά του είναι που θα τον κάνουν ευτυχισμένο κι εκεί θα καταλήγει στο τέλος.
«Ας αγναντέψω ακόμα λίγο τη λίμνη πριν δύσει ο ήλιος που είνι τόσο όμορφη από δω παν!».
* Το έργο έχει ανεβεί από τους μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Ζερβοχωρίων στο πλαίσιο του Πολιτιστικού Προγράμματος Σχολικών Δραστηριοτήτων 2016 – 2017 της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χαλκιδικής.
