Κυριακή, 27 Απριλίου 2014 08:45

Η μανιάτικη βεντέτα στη μεγάλη οθόνη

Η μανιάτικη βεντέτα στη μεγάλη οθόνη

Τι κοινό μπορεί να έχουν τα θεατρικά έργα της ελισαβετιανής εποχής με τις μανιάτικες βεντέτες; Μα τι άλλο; Τα θέματα οικογενειακής τιμής και θιγμένης αγνότητας!

Αυτό ήταν και το σημείο που κέντρισε το ενδιαφέρον του Peter Huby για να δημιουργήσει την ταινία "Ελένη Πετραία" που θα προβληθεί στο "Cine Center" Καλαμάτας σήμερα Κυριακή και αύριο Δευτέρα στις 8 μ.μ. με γενική είσοδο 3 ευρώ.

Για τη θεματολογία της ταινίας, για τη μανιάτικη βεντέτα αλλά και για την Ελλάδα και τη Μεσσηνία -που έχει επιλέξει ως δεύτερη πατρίδα του- μας μίλησε ο Βρετανός καλλιτέχνης.

- Ποιος είναι ο τίτλος της ταινίας και πού κινείται η θεματολογία της;

«O τίτλος της ταινίας είναι "Ελένη Πετραία", είναι εμπνευσμένη από τις βεντέτες της Μάνης και διαρκεί 59 λεπτά. Το έργο γυρίστηκε σε διάφορες περιοχές της Μάνης σε περίπου οχτώ μήνες. Τα γυρίσματα γίνονταν τα Σαββατοκύριακα, καθώς οι περισσότεροι συμμετέχοντες είχαν άλλες υποχρεώσεις μέσα στην εβδομάδα. Πήραν μέρος συνολικά εξήντα άνθρωποι και όλο το εγχείρημα έτρεξε με ενθουσιασμό.

Μας δόθηκαν 2.000 ευρώ από το Πανεπιστήμιο Anglia Ruskin του Cambridge. Ο Rowland Wymer, καθηγητής Αγγλικής Λογοτεχνίας και Μέσων Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου, είχε ενωρίτερα εκδώσει μια ακαδημαϊκή μελέτη πάνω στην ταινία μου "Quietus". Αυτήν την εποχή η ομάδα μας έχει αρχίσει τα γυρίσματα της δεύτερης ταινίας, που πάλι αναφέρεται στην Μάνη των αρχών του 19ου αιώνα. Αυτή τη στιγμή  βέβαια δεν υπάρχει καμία χρηματοδότηση, αλλά υπάρχει πολύς ενθουσιασμός… και βλέπουμε».

- Γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το θέμα της βεντέτας;

«Το 2002 πριν έλθουμε να ζήσουμε στην Ελλάδα γυρίσαμε μια ταινία με τίτλο "Quietus" το οποίο ήταν βασισμένο  σε ένα κείμενο του Ελισαβετιανού θεατρικού συγγραφέα John Webster. Το έργο του "The Duchess of Malfi" είναι μια τραγωδία εκδίκησης. Το σενάριο του "Quietus" βασιζόταν κυρίως σ' αυτό το κείμενο. Οι τραγωδίες εκδίκησης ήταν ένα δημοφιλές είδος στην ελισαβετιανή Αγγλία. Η πλοκή αυτών των έργων μερικές φορές βασιζόταν σε ιταλικές ή ισπανικές ιστορίες και συχνά επικεντρωνόταν σε διαμάχες αριστοκρατικών οικογενειών. Οταν ήρθαμε να ζήσουμε στην Ελλάδα, σύντομα συναντήσαμε ιστορίες μανιάτικης βεντέτας οι οποίες αντηχούσαν σαν τα θέματα των ελισαβετιανών έργων εκδίκησης, που συχνά είχαν να κάνουν με θέματα οικογενειακής τιμής και εκτεθειμένης αγνότητας.

Το 2010 γυρίσαμε μια μικρού μήκους ταινία στο σαλόνι του σπιτιού μας με Ελληνες και Αγγλους φίλους βασισμένη και πάλι στο έργο "The Duchess of Malfi". Αυτό ήταν ένα ανεπίσημο project αν και για λίγο διάστημα το ανεβάσαμε στο YouTube. Το διασκεδάσαμε πολύ και μας άρεσε η όλη διαδικασία. Μας θύμισε και πάλι πόσο ευχάριστο είναι να  δουλεύεις μαζί με άλλους.

Αρχίσαμε το "Ελένη Πετραία" λίγο καιρό μετά. Το ξεχωριστό θέμα της μανιάτικης βεντέτας μας έδωσε ένα ισχυρό μοτίβο αφήγησης, αλλά το έργο επίσης αντικατοπτρίζει το ενδιαφέρον μας για τα εντυπωσιακά τοπία της Μάνης».

- Κάνατε έρευνα για την μανιάτικη βεντέτα και πού στραφήκατε για την έρευνα;

«Αυτό που δεν είχα συναντήσει πριν ήταν οι τελετουργικοί κώδικες που διέπουν την μανιάτικη βεντέτα. Διάβασα ό,τι ήταν διαθέσιμο στα αγγλικά γύρω από την μανιάτικη βεντέτα. Ενώ έχω τη δυνατότητα να διαβάζω λίγο ελληνικά, η μετάφραση μου πέφτει λίγο βαριά! Ενα από τα πιο χρήσιμα κείμενα ήταν το βιβλίο της Νάντιας Σερεμετάκη "Η Τελευταία Λέξη". Αυτό το βιβλίο βεβαίως δεν έχει ευθεία αναφορά στην βεντέτα, αλλά προσφέρει αρκετές πληροφορίες για να κατανοήσει κανείς καλύτερα τις σχέσεις των φύλων στα χωριά της Μάνης. Η ταινία μας "Ελένη Πετραία" μολονότι με κανέναν τρόπο δεν είναι ντοκιμαντέρ, έχει ως κεντρικό μοτίβο τη θέση ανδρών και γυναικών στο θέμα της βεντέτας».

- Εχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά η μανιάτικη βεντέτα;

«Το φαινόμενο της βεντέτας φαίνεται να είναι ευρέως διαδεδομένο στην Ευρώπη, και σχεδόν σίγουρα και αλλού, μολονότι η γνώση μου  σχετικά με αυτό το θέμα είναι περιορισμένη. Μιλώντας με Μανιάτες φαίνεται ξεκάθαρα ότι η παράδοση δεν έχει σβήσει εντελώς. Για παράδειγμα, μιλήσαμε με μια γυναίκα που μένει κοντά εκεί που ζούμε, η οποία μας είπε ότι είχε στείλει τους μεγάλους της γιους στην Αμερική για να αποφύγει τις συνέπειες μιας μακρόχρονης βεντέτας. Επίσης ακούσαμε σε συζητήσεις ότι ο μερικές φορές βίαιος ανταγωνισμός μεταξύ ομάδων κακοποιών στον Πειραιά είναι συνδεδεμένος με πρώην οικογένειες της Μάνης».

- Υπάρχει κάποια βεντέτα της Μάνης που να είναι πιο γνωστή από άλλες;

«Μερικές από τις ιστορίες είναι καλά εξακριβωμένες ιστορικά και βρίσκουν το δρόμο τους προς την τουριστική λογοτεχνία. Η γνωστή έκρηξη βίας στην περιοχή της Κίττας το 1870, η οποία χρειάστηκε στρατιωτική παρέμβαση για να λήξει, είναι ένα παράδειγμα».

- Τι είναι εκείνο που σας γοητεύει στην Ελλάδα και ειδικά στη Μεσσηνία;

«Πάντοτε με γοήτευε η Ελλάδα και από πολύ παλιά με είχε απασχολήσει η ελληνική μυθολογία. Διάβασα Ομηρο, σε μετάφραση βεβαίως, όταν ακόμα ήμουν εφτά χρονών. Πολλή από την δουλειά μου είναι επηρεασμένη από την ελληνική μυθολογία, όπως το πρώτο μου βιβλίο "Πασιφάη" και πλήθος γλυπτών μου που βρίσκονται στην Αγγλία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το γλυπτό "Δαίδαλος και Ικαρος" που βρίσκεται στο Lancaster της Αγγλίας».


Η ΤΑΙΝΙΑ

Στην ταινία παίζουν οι: Λίλλυ Τριαντάρη, Γιώτα Ηλιοπούλου, Δημήτρης Κινινής, Σταύρος Μίχος, Ιβάν Μάτζαρης, Αντώνης Κουφουδάκης, Σπύρος Ρουμελιώτης, Γρηγόρης Ρουμελιώτης, Στάθης Γυφτάκης, Βασίλης Τσότρας, Λουκάς Γεώργας, Γιάννης Πανταζόπουλος, Ισμήνη Κωνσταντοπούλου, Νίκος Παλαιολόγος, Κατερίνα Παλαιολόγου, Αλεξάνδρα Μάτζαρη, Κώστας Γαϊτανάρος, Γιώργος Κλάδης και άλλοι. Σενάριο – Σκηνοθεσία: Peter Huby. Κουστούμια: Lisa Mylan- Γεωργούση. Πρωτότυπη μουσική: Αρίων Γυφτάκης και Στάθης Γυφτάκης. Ούτι: Νίκος Παλαιολόγος και Ταξιάρχης Γεωργούλης.Ταμπουράς: Νίκος Παλαιολόγος. Κοντραμπάσο: Αρίων Γυφτάκης. Μπαμπού φλάουτο: Βίκυ Βασιλειάδη. Προετοιμασμένο πιάνο:Στάθης Γυφτάκης. Τραγούδι: Ναυσικά Πέππα-Τριαντάρη, Κατερίνα Παλαιολόγου και Ισμήνη Γυφτάκη-Μπεκ. Φωτογραφία: Mary Wray και Veronica Mcloughlin. Παραγωγή: Linda Cox.