«Κατά πληροφορίας μας εκ της υπαίθρου Μεσσηνίας ο σταφιδικός κόσμος ευρίσκεται εν ζωηροτάτη κινήσει προκειμένου κατ’ αυτάς να γίνη υπό του Αυτονόμου Σταφιδικού Οργανισμού η προμήθεια σταφιδοπάνων αξίας εκατόν εκατομμυρίων δραχμών περίπου. Ως γνωστόν εις τον ΑΣΟ έχουν υποβάλει διά την προμήθειαν ταύτην προτάσεις τρεις ξέναι εταιρείαι μεταξύ των οποίων και η αγγλική εταιρεία “Κοπερατίβο” η οποία απορροφά το 1/10 περίπου της όλης παραγωγής της Ελλάδος κατ’ έτος.
Η εν λόγω εταιρεία δέχεται να προμηθεύση εις τον ΑΣΟ τα σταφιδόπανα πληρωμένα με δόσεις και με τόκον 4%. Επί πλέον δέχεται όπως η πληρωμή γίνη και επ’ ανταλλαγή ελληνικών προϊόντων. Οι σταφιδοπαραγωγοί εις τους οποίους είναι γνωστή η εταιρεία αύτη η οποία συναλλάσσεται μετ’ αυτών ενδιαφερόμενοι να αναλάβη αύτη την προμήθειαν των σταφιδοπάνων τα οποία θα είναι αρίστης ποιότητος, απέστειλαν τηλεγραφικάς εκκλήσεις τόσον προς τον ΑΣΟ όσο και προς τον υφυπουργόν Εθνικής Οικονομίας ζητούντες όπως η προμήθεια των σταφιδοπάνων ανατεθή εις την “Κοπερατίβο”. Η κίνησις αύτη υπέρ της αγγλικής εταιρείας εμφανίζεται κάπως εντονωτέρα εις την επαρχίαν Τριφυλίας, ελπίζεται δε ότι τελικώς θα ικανοποιηθή η αξίωσις αύτη των σταφιδοπαραγωγών» (924).
Και ενώ ο “πόλεμος” ανακοινώσεων συνεχίζεται, εγκρίνεται από τη Βουλή και την Γερουσία το νομοσχέδιο που επιφέρει αλλαγές στον ΑΣΟ. Τις οποίες περιγράφει και υποστηρίζει ο Ιωάννης Βενιζέλος σε ανταπόκριση στην οποία αναφέρει:
«Η Γερουσία εφήφισε προχθές το νομοσχέδιον περί ΑΣΟ με ελαφράς, επουσιώδεις τροποποιήσεις, παρά τις υποοδείξεις της κοινοβουλευτικής επιτροπής του δευτέρου νομοθετικού σώματος, όπως επέλθουν ριζικαί μεταβολαί εις το νομοσχέδιον, ιδίως εις ό,τι αφορά τον τρόπον εκλογής του ΑΣΟ. Η επιτροπή και γερουσιαστές τινές εκ των αγορευσάντων ετάχθησαν κατά του διά του νομοσχεδίου προτεινόμενου συστήματος εκλογής των συμβούλων της παραγωγής, κηρυχθέντες υπέρ της στενής περιφερείας.
Εις αυτούς απήντησεν ο κ. Στεφανόπουλος τονίσας ότι εις την περίπτωσιν ταύτην σύρομεν δέσμιαν την παραγωγήν εις το κομματικόν συμφέρον, πράγμα που πρέπει να αποφύγωμεν, αφού συμφωνούμεν εις την χειραφέτησιν του σταφιδικού κόσμου.
Η ευρεία εκλογή θα αποτρέψει εδήλωσεν ο κ. υφυπουργός, τας κομματικάς επεμβάσεις ώστε η εκλογή να διεξαχθή μεταξύ των σχετικώς καλλιτέρων υποψηφίων. Σχετικώς ο κ. Στεφανόπουλος επεκαλέσθη και τας δηλώσεις των κ. κ. Παπαναστασίου και Παπανδρέου κατά την εν τη Βουλή συζήτησιν του νομοσχεδίου συμφωνησάντων απολύτως με την γνώμην του κ. Στεφανοπούλου, ότι οι σταφιδικοί πληθυσμοί πρέπει να μείνουν μακράν πάσης πολιτικής επεμβάσεως.
Το αποτέλεσμα της συζητήσεως στην Βουλήν ήτο να γίνουν δεκτά όσα διά του νομοσχεδίου προτείνει ο κ. υφυπουργός, αναγνωρισθέντα ως υπέρ των παραγωγών και υπό εκείνων ακόμη που είχον την πρόθεσιν να καταπολεμήσουν το νομοσχέδιον.
Η ψήφισις του νομοσχεδίου αποτελεί το πρώτο βήμα των σταφιδοπαραγωγών προς πλήρωσιν του πόθου αυτών, την ενιαίαν διαχείρισιν της σταφίδος. Διότι οι παραγωγοί εις το συμβούλιον αυξάνονται εις 9 και έχουν ούτω την πλειοψηφίαν εν τω συμβουλίω, την δε Διοικούσαν Επιτροπήν εκλέγει ουχί το συμβούλιον ολόκληρον, αλλά οι σύμβουλοι της παραγωγής και μεταξύ αυτών και μόνον.
Η διαχείρισις λοιπόν των τυχών του προϊόντος των περιέρχεται του λοιπού αποκλειστικώς εις χείρας των παραγωγών και ουχί των κρατικών υπαλλήλων ως συνέβαινε μέχρι τούδε. Οι παραγωγοί θα διευθύνουν τα του οίκου των μόνοι των. Από τα αποτελέσματα τα οποία θα έχη η πρόοδος αύτη θα κριθή περαιτέρω η εξέλιξις των σταφιδικών πραγμάτων διά την εφαρμογήν του συστήματος της ενιαίας διαχειρίσεως.
Διά του νομοσχεδίου λαμβάνεται επίσης μέριμνα και υπέρ των συνεταιριστικών υπαλλήλων, οι οποίοι υπάγονται εις το ταμείον συντάξεως του ΑΣΟ. Το μέτρον θεωρείται δικαιότατον διότι η ένταξις αυτή των υπαλλήλων πολλά προσφέρουσα εις την σταφιδοπαραγωγήν και την συνεταιριστικήν κίνησιν έμενεν έξω παντός ταμείου συντάξεως.
Τέλος εις το νομοσχέδιον ορίζεται ότι αι εκλογαί των συμβούλων της παραγωγής πρέπει να διενεργηθούν μέχρι 15 Μαρτίου 1934. Κατόπιν τούτου φαίνεται πιθανόν ότι αι εκλογαί των εκλεκτόρων θα λάβουν χώραν την προηγουμένην Κυριακήν των δημοτικών εκλογών ή την επομένην τούτων. Το μάλλον πιθανώτερον είναι να γίνουν την πρώτην» (925).
Την ίδια εποχή συνέρχεται η 6η Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ και στο “Νέο Ριζοσπάστη” δημοσιεύεται η “Απόφαση για την κατάσταση της Ελλάδας και τα καθήκοντα του κόμματος”. Σε αυτή διαπιστώνεται ότι «οι φεουδαρχικές σχέσεις στην αγροτική οικονομία σε σημαντικό βαθμό εκμηδενίστηκαν σ’ ένα μέρος της Παλαιάς Ελλάδας (Πελοπόννησος), με την ανάπτυξη των εμπορευματικών χρηματικών σχέσεων σε συνδυασμό με την εξαιρετική εξειδίκευση της αγροτικής παραγωγής». Επισημαίνεται ότι η «άκρως μονομερής ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας προσαρμοσμένης στην παραγωγής προϊόντων εξαγωγής (καπνός, σταφίδα), καταδικάζει τη χώρα σε εισαγωγή προϊόντων διατροφής (στάρι, κρέας)». Και τονίζεται ότι «η εφαρμογή του κρατικού μονοπωλίου του σταριού, η παρακράτηση κατά την παράδοση των χρεών στης Αγροτικής κ.λπ., που φτάνει και ξεπερνάει το μισό και παραπάνω εισόδημα της φτωχολογιάς, το δωρεάν παρακράτημα μέρους της παραγωγής σταφίδας, οι φόροι, η υποτίμηση της δραχμής, τα διάφορα κρατικά μονοπώλια, αφαιρούν απ’ τον αγρότη πάνω απ’ το μισό της εσοδείας του. Ο αγρότης δεν έγινε ελεύθερος εμποροπαραγωγός. Το κολλιγικό γεώμορό του το παίρνει αντί του τσιφλικά το μονοπώλιο, ο ΑΣΟ, ο κλητήρας, ο χωροφύλακας».
Στην απόφαση παρατηρούνται οι καθυστερήσεις κομματικής ανάπτυξης στην ύπαιθρο:
«Το κόμμα καθυστέρησε και καθυστερεί στην ύπαιθρο παρά το ότι πάνω απ’ τα μισά του μέλη βρίσκονται στο χωριό. Απέχουμε πολύ ακόμα από το να έχουμε εκτοπίσει την επιρροή των αστικών κομμάτων και των αγροτιστών κάθε απόχρωσης. Οι κομματικές οργανώσεις και οι μαζικές επαναστατικές οργανώσεις στην ύπαιθρο είναι εξαιρετικά αδύνατες, σε πολλά μέρη δεν υφίστανται καθόλου. Το κόμμα δεν κατόρθωσε να τεθεί επικεφαλής των φαρδειών αγροτικών μαζών για τις καθημερινές τους ανάγκες και απαιτήσεις. Το κόμμα δεν κατόρθωσε να αναπτύξει το κίνημα των Επιτροπών Αγροτών, των οργάνων ενιαίου μετώπου στα χωριά που να καθοδηγούν το αγροτικό κίνημα. Το κόμμα μόλις άρχισε να οργανώνει τους εργάτες γης σε συνδικάτα. Η συμμαχία της εργατικής τάξης με την εργαζόμενη αγροτιά, με τη φτωχολογιά του χωριού και με τους καταστρεφόμενους μεσαίους χωρικούς, δεν έγινε μαχητικό πραχτικό σύνθημα στη δουλειά του κόμματος, δεν μπήκε μέσα στο αίμα του και τις σάρκες του».
Σε άλλο σημείο η απόφαση επανέρχεται στο θέμα και δίνει τις κατευθύνσεις: «Τον τελευταίο χρόνο το επαναστατικό κίνημα των αγροτικών μαζών καθυστερεί από την άνοδο του εργατικού κινήματος, βασική αιτία αυτής της καθυστέρησης είναι η αδύνατη δουλειά των κομματικών οργανώσεων στο χωριό. Το κόμμα οφείλει κατά το παράδειγμα των μεθόδων της δουλειάς του στις πόλεις, να κινητοποιήσει και να οργανώσει τις πλατειές μάζες της φτωχολογιάς του χωριού και των μεσαίων αγροτών ενάντια στην πείνα, ενάντια στους φόρους, ενάντια στα χρέη, ενάντια στην καταπίεση και την τρομοκρατία του αστυνομικού κρατικού μηχανισμού. Οφείλει να δημιουργήσει δίχτυ εκλεγμένων επιτροπών αγώνα αγροτών, εκλαϊκεύοντας τη σημασία τους σαν οργάνων καθοδήγησης της πάλης και του ενιαίου μετώπου στην ύπαιθρο. Το κόμμα οφείλει να τεθεί επικεφαλής των πορειών πείνας των αγροτών, να οργανώσει αγροτικές διαδηλώσεις, να υποστηρίξει τη βίαιη κατάληψη των τσιφλικάδικων, μοναστηριακών και κρατικών γαιών και χτημάτων, των λειβαδιών, τη βίαιη ξύλευση των δασών. Ολη η πάλη στο χωριό πρέπει να οργανωθεί κάτω από τα συνθήματα - δήμευση όλων των γαιών και χτημάτων, των τσιφλικάδων, των καπιταλιστών, των μοναστηριακών. Ακύρωση των προς τις τράπεζες και το κράτος χρεών, ούτε δεκάρα για φόρο στο φασιστικό κράτος, διώξιμο απ’ τα χωριά των αγοραστών της περιουσίας των αγροτών που πουλιέται για χρέη, και των φορατζήδων. Το κόμμα οφείλει σ’ όλη του την καθημερινή δουλειά να εκλαϊκεύει φαρδειά την ιδέα της συμμαχίας της εργατικής τάξης με την εργαζόμενη αγροτιά, με τη φτωχολογιά του χωριού και με τις κατεστραμμένες μάζες των μεσαίων αγροτών, τον καθοδηγητικό ρόλο του προλεταριάτου και του κόμματός του σ’ αυτή τη συμμαχία, σαν μοναδικό δρόμο σωτηρίας των αγροτικών μαζών απ’ την πείνα, απ’ την περαιτέρω καταστροφή, απ' την αστικοτσιφλικάδικη εκμετάλλευση σαν μοναδικό δρόμο για τη νίκη της επικείμενης επανάστασης.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στη συνδικαλιστική δουλειά της υπαίθρου. Τα πρώτα βήματα για την οργάνωση των σωματειακών ομάδων μέσα στους εργάτες γης που έκαναν οι κομματικές οργανώσεις στη Θεσσαλία και την Πελοπόννησο, απόδειξαν τις τεράστιες δυνατότητες που υπάρχουν σ’ αυτόν τον τομέα» (926).
(924) “Θάρρος” 16/1/1934
(925) “Σημαία” 26/1/1934
(926) “Ριζοσπάστης” 21/1/1934
