Το σκεφθήκατε όμως, κύριοι, τι σας περιμένει όταν με τις ατελείωτες προκλήσεις σας κάνετε να εξαντληθεί και το τελευταίο όριο της υπομονής του ελληνικού λαού, όταν αναγκάσετε τον εργαζόμενο λαό να μετατρέψει την Ελλάδα σε ένα απέραντο Ηράκλειο, σε μια Μεσσηνία;
Που νομίζετε πως θα στηριχθείτε όταν και η Πελοπόννησος ακόμα ξεσηκώνεται εναντίον σας; Θυμηθείτε κύριοι τον Πλαστήρα. Θυμηθείτε τον Πάγκαλο. Θυμηθείτε τις 6 το Μάρτη του 1933 και τις 1-12 Μάρτη του 1935 και έχετέ το υπόψη σας, πως στο τέλος των νέων επίδοξων δικτατόρων θα είνε πιο σκληρό και πιο τραγικό.
Συσσωρεύσατε πάνω στο λαό μονάχα καταστροφές και ερείπια. Τον ματοκυλίσατε αλογάριαστα. Τον ληστεύετε αναίσχυντα με τους φόρους, τους ΑΣΟ, τα χαμηλά μεροκάματα και την ακρίβεια. Τον καταδικάσατε να ζει στην πείνα και την αθλιότητα. Μετατρέψατε την Ελλάδα σ’ ένα απέραντο νεκροταφείο και φυλακή του λαού της. Συστηματικά και σχεδιασμένα, προκαλείται το λαό και προετοιμάζετε νέα πραξικοπήματα, διχτατορίες και παλινορθώσεις. Θέλετε με κάθε τρόπο να δείξετε ότι δεν φοβάστε το λαό. Ενώ βλέπετε με τρόμο να ξεσηκώνεται εναντίον σας η τεράστια πλειοψηφία του. Και παρά την τρομοκρατία σας, παρά τις απαγορεύσεις, παρά τους διωγμούς και τις σφαγές σας, οργανώνεται θαρραλέα, σχηματίζει παντού το ακατανίκητο παλλαϊκό αντιφασιστικό δημοκρατικό του μέτωπο, υπερασπίζεται σπιθαμή προς σπιθαμή τα συμφέροντα και τα δικαιώματά του και ετοιμάζεται για την αποφασιστική μάχη. Σήμερα καμμία δύναμη στην Ελλάδα δεν είναι ικανή να πνίξει τη θέληση και τη δύναμη του λαού.
Και σας προειδοποιούμε. Αν επιχειρήσετε να σταθείτε πάνω στη βία για να επιβάλλετε στο λαό με πραξικοπήματα και διχτατορίες τις μοναρχοφασιστικές αντιλαϊκές λύσεις σας ενάντια στη θέληση του λαού, θα ιδήτε αν θα βρεθεί τρύπα για να χωθείτε γενναιότατοι κύριοι στρατάρχες του Ηρακλείου και της Πυλίας».
Φιλοκυβερνητικό και φιλοβασιλικό το “Ελληνικόν Μέλλον” τάσσεται ανοιχτά κατά των αγροτών και η αντίληψη που το διαπερνά αποτυπώνεται σε σχετική ανταπόκριση του Κ. Μεταξά:
«Κατά τας επισήμους ανακοινώσεις των τοπικών αρχών πλήρης τάξις επικρατεί καθ’ όλην την περιφέρειαν της Πυλίας. Οι σταφιδοπαραγωγοί αποδοκιμάζουν τας ανατρεπτικάς προσπαθείας των βενιζελοκομμουνιστών, εις τους οποίους επιρρίπτουν τας ευθύνας διά το χυθέν αίμα, και διά τους οποίους ζητούν την αυστηράν εφαρμογήν του στρατωτικού νόμου [...] Γενικώς οι χωρικοί αποδοκιμάζουν την γενόμενα και κατακρίνουν την καταστροφήν των αρχείων του οργανισμού, το οίκημα του οποίου παρουσιάζει ήδη οικτράν θέαν. Κατά την αντίληψιν των αρχών, δεν επρόκειτο περί συλλαλητηρίου αλλά περί ενεργείας επαναστατικής, προμελετημένης και καλώς οργανωθείσης υπό των αναρχικών. Χαρακτηριστικόν είνε και το γεγονός, ότι οι ρήτορες οι οποίοι επέτυχαν να εξωθήσουν τους αγρότας εις τας εκτρόπους χθεσινάς σκηνάς, εξηφανίσθησαν αμέσως» (1233).
Η φιλοκυβενρητική “Πρωΐα” στην ίδια γραμμή αλλά “ήπια” καθώς αναγνωρίζει ότι υπάρχει πρόβλημα:
«Η Μεσσηνία καθημάχθη και πάλιν συγκλονισθείσα από γεγονότα φύσεως καθαρά στασιαστικής. Είνε εκτάκτως, είνε ανεκφράστως θλιβερόν ότι η κυβέρνησις ευρέθη εις την ανάγκην να κηρύξει τον στρατιωτικόν νόμον εκείνον και να λάβη μέτρα αυστηρότατα διά την αποκατάστασιν της πολλαχού καταλυθείσης εννόμου τάξεως εκ μέρους των εξεγερθέντων κατοίκων, οι οποίοι και αρχάς κατέλυσαν και μετά του στρατού και της χωροφυλακής συνεπλάκησαν και εις καταστροφήν ξένης και δημοσίας περιουσίας προέβησαν. Είνε, επαναλαμβάνομεν, ανεκφράστως θλιβερόν ότι υπάρχουν πολλά ήδη ανθρώπινα θύματα. Αλλ’ όταν η κυβέρνησις καθ’ ό έχει καθήκον, προσπαθή να επιβάλη την τάξιν και ν’ αποκαταστήση το κύρος του νόμου, εις μίαν περιφέρειαν της χώρας, πάντων καθήκον είνε να σταθούν νομιμοφρόνως παρά το πλευρόν της [...] (Η κυβέρνησις) ημπορούσε να προλάβη την έκρηξιν αυτήν κατά δύο τρόπους: διά της εγκαίρου ενισχύσεως των δυνάμεων της δημοσίας τάξεως εις την Μεσσηνίαν, οπότε θα παρείχετο εις τους πληθυσμούς η εντύπωσις ότι το κράτος δεν θα ηνήχετο κατάλυσιν της εννόμου τάξεως και διά μιας εγκαίρου επίσης συνεννοήσεως με τους σταφιδοπαραγωγούς προς διευκόλυνσιν την οικονομικήν κατ’ άλλον τρόπον. Εάν, δηλαδή, εγίνετο προ εβδομάδος και πλέον, όταν η οξύτης της καταστάσεως καθιστά πιθανήν την δημιουργίαν εκτρόπων, ό,τι μόνον χθες, εν βία και υπό την εντύπωσιν των εκ Μεσσηνίας τηλεγραφημάτων εγένετο και το οποίον ετηλεγράφησαν εις τον νομόν οι βουλευταί του, συγχρόνως δε το κράτος εδεικνύετο αποφασισμένον να μην επιτρέψη διατάραξιν της τάξεως, τα θλιβερώτατα και τόσον αιματηρά γεγονότα της Μεσσηνίας θα είχον ανατραπή.
Εκεί που σήμερον ευρίσκονται τα πράγματα, επιβάλλεται πρωτίστως η πλήρης αποκατάστασις τη εννόμου τάξεως, διότι αναρχικαί εκδηλώσεις τοιαύτης φύσεως είναι κινδυνωδέσταται εις στιγμάς μάλιστα κρισίμους γενικώς, ως είνε αι στιγμαί που διερχόμεθα. Αλλά επιβάλλεται συγχρόνως να εξευρεθή μια οριστική λύσις του προβλήματος διότι άλλως τούτο θα ληθαργήση προσκαίρως διά να αναφανή και πάλιν κατά τρόπον απειλητικόν. Οι σταφιδοπαραγωγοί πληθυσμοί της Πελοποννήσου είνε πληθυσμοί νομιμόφρονες και συντηρητικοί, φιλήσυχοι δε και και ειρηνικοί συνήθως. Το γεγονός ότι φθάνουν μέχρι του να εγκαταλείπουν τα χωρία των και, ωπλισμένοι με όπλα κυνηγετικά και ό,τι άλλο εύρουν, κατέρχονται συν γυναιξί και τέκνοις εις τας πόλεις και προβαίνουν εις πυρπολήσεις και πράξεις στασιαστικάς συμπλεκόμενοι με τας κρατικάς δυνάμεις, πρέπει να πείσει ότι πιέζονται και αυτοί εις μίαν κατάστασιν, η οποία πρέπει εξάπαντος να διευθετηθή. Και το προνοείν είνε πάντοτε σωτήριον» (1234).
Στο ίδιο φύλλο και σε άλλο σημείο γίνονται σημαντικές επισημάνσεις για τα γεγονότα που οδήγησαν στην έκρηξη:
«Τα αίτια ανάγονται εις συρροήν σχετικών ζητημάτων και καταστάσεων, αι οποία δεν είναι δυνατόν να κατανοηθούν, αν δεν ληφθούν υπ’ όψει αι εκ της καταστροφής συνέπειαι τας οποίας έπαθαν οι σταφιδοπαραγωγοί επί δύο συνεχή έτη, δηλαδή κατά το 1930 και το 1931. Τότε όλα τα στοιχεία της φύσης συνώμοσαν κατά των σταφιδοπαραγωγών Μεσσηνίας. Χάλαζα, παγετοί και βροχαί κετέστρεψαν το προϊόν των κόπων τους, από τους οποίους αναμένουν να τραφούν αυτοί και αι οικογένειά των, να εξοφλήσουν τα χρέη των. Η καταστροφή της παραγωγής των, τους έφερε εις αδυναμίαν εξοφλήσεως των χρεών των προς την Αγροτικήν Τράπεζαν, η οποία δικαίως τους εδάνεισε και η οποία δικαίως επίσης εζήτη την επιστροφή των δανείων, ίνα δυνηθή και το επόμενον έτος να χορηγήση τας αναγκαίας διά την καλλιέργειαν πιστώσεις. Τα στοιχεία όμως της φύσεως, από τα οποία εξαρτάται πάντοτε η γεωργική παραγωγή ημπόδισαν την εξόφλησιν. Εκτοτε αρχίζουν αι δυσχέρειαι των παραγωγών, οι οποίοι καταλήγουν εις αδυναμίαν. Η Αγροτική Τράπεζα εδάνειζε και οι παραγωγοί λόγω των εν τω μεταξύ βαρών, τα οποία επισωρεύοντο το εν επί του άλλου, ηδυνάτουν να ανταποκριθούν. Ούτω εγεννήθη το ζήτημα της παγιοποιήσεως των προς την Αγροτικήν Τράπεζαν χρεών, το οποίον ενώ ελύθη τύποις από πέρυσιν, εν τούτοις παρέμεινε εις την πράξιν άλυτον».
(1233 ) “Ελληνικόν Μέλλον” 28/8/1935
(1234) “Πρωΐα” 28/8/1935
