Κυριακή, 22 Μαρτίου 2015 09:04

Οδωνυμικά της Μεσσήνης (μέρος 17ο)

Γράφτηκε από τον

Μικρές ιστορίες γραμμένες στους δρόμους

ΜΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ
ΜΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
Πατέρας του Καθηγητή Φιλοσοφίας και ακαδημαϊκού Ευάγγελου Μουτσόπουλου, ο οποίος γεννήθηκε στη Μεσσήνη. Η ονοματοθεσία έγινε το 1986 για να τιμηθεί η προσφορά του Ευάγγελου Μουτσόπουλου στην πόλη με την κατασκευή του Φιλοσοφικού Κέντρου σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε από το δήμο. Για το λόγο αυτό και δόθηκε το όνομα στο δρόμο που περνάει μπροστά από την είσοδο του κτηρίου.
Ο Ευάγγελος Μουτσόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1930. Σπούδασε
στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Παρισιού (του οποίου έγινε κρατικός διδάκτορας) φιλοσοφία, μουσική σύνθεση και μουσικολογία. Εγινε Καθηγητής: Το 1958 στο Πανεπιστημίου Αιξ-Μασσαλίας, το 1965 στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το 1969 στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, το 1980 στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, το 1981 στα Πανεπιστήμια Γενεύης και Μόντρεαλ, το 1987 στο Πανεπιστήμιο Παρισιού και το 1991 στο Πανεπιστήμιο Τουλούζης. Εξελέγη πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1977 και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών το 1984. Είναι επίτιμος διδάκτορας πολλών πανεπιστημίων και πρόεδρος πολλών φιλοσοφικών οργανισμών. Είναι μέλος των Ακαδημιών Παρισιού, Ντιζόν, Τουλούζης, Γένοβας, Νάπολης, Παλέρμου, Βραζιλίας, Μόσχας κ.ά. Μέλος του Institute for Advanced Study στο Πρίνστον των ΗΠΑ, του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών Γαλλίας, της Ενώσεων Ελλήνων Μουσουργών κ.ά. Εχει τιμηθεί με παράσημα στην Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Αγγλία, την Αυστρία, το Μεξικό κ.ά.
Μεταξύ των βιβλίων του συγκαταλέγονται και τα εξής: «Η μουσική στο
έργο του Πλάτωνος» (1959), «Νόηση και πλάνη» (1961), «Μορφή και υποκειμενικότης κατά Καντ» (1964), «Η κριτική του πλατωνισμού κατά τον Μπεργκσόν» (1966), «Φαινομενολογία των αξιών» (1967), «Η συνείδηση του χώρου» (1969), «Οι αισθητικές κατηγορίες» (1970), «Φιλοσοφικοί προβληματισμοί» (3 τόμοι 1971-1984), «Γνώση και επιστήμη» (1972), «Η πορεία του πνεύματος» (3 τόμοι 1974-1977), «Η προσωκρατική διανόηση» (1978), «Κομφορμισμός και παραμόρφωση» (1979), «Φιλοσοφία της καιρικότητας» (1984), «Η αισθητική του Μπραμς» (2 τόμοι 1986-1988), «Το φανταστικό παρά Πλωτίνω» (1980), «Οι δομές του φανταστικού κατά Πρόκλω» (1985), «Η
πραγματικότης της δημιουργίας» (1991), «Φιλόσοφοι του Αιγαίου» (1991), «Καιρός: διακύβευση και διακύβευμα» (1991), «Ποίησις (δημιουργία) και τέχνη» (3 τόμοι 1994), «Φιλοσοφία του ελληνικού πολιτισμού» (1998).

ΜΠΟΥΛΟΥΚΟΥ
ΜΠΟΥΛΟΥΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Αξιωματικός από την Καλαμάτα που σκοτώθηκε το 1941 στον ελληνοϊταλικό πόλεμο. Γεννήθηκε το 1894 και αποφοίτησε από το Γυμνάσιο της γενέτειράς του. Το 1914 κατατάχθηκε εθελοντής και πήρε μέρος στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την Μικρασιατική Εκστρατεία. Το 1923 αποτάχθηκε για συμμετοχή στο κίνημα Γαργαλίδη, αλλά αργότερα επανήλθε στις τάξεις του στρατού. Κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο, υπηρετώντας ως διοικητής τάγματος πήρε μέρος στην κατάληψη του ορεινού όγκου Τάλικ, του υψώματος
1920 της Κλεισούρας και του Μάλι Γαρονίν, όπου και σκοτώθηκε. Μετά θάνατον προήχθη σε αντισυνταγματάρχη πεζικού.

ΜΠΟΥΦΕΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
ΜΠΟΥΦΕΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Ο επιχειρηματίας Κώστας Μπουφέας είχε συμβάλει οικονομικά στην ανακαίνιση του νεκροταφείου, στην ανέγερση του νέου ναού του Αγίου Γεωργίου σε αυτό, στην ανακαίνιση του ιστορικού ρολογιού της πλατείας και σε πολλές ακόμη δημοτικές δραστηριότητες. Για να τιμηθεί η προσφορά του αυτή, το 1991 δόθηκε το όνομα του πατέρα του Γεώργιου, σε δρόμο της πόλης καθώς ο ίδιος ζούσε εκείνη την εποχή.
Η οικογένεια Μπουφέα, καταγόμενη από το Νομιτσί της Μάνης, εγκαταστάθηκε τα προεπαναστατικά χρόνια στα Γιαννιτσάνικα. Ο Αθανάσιος Μπουφέας πήρε μέρος στην Επανάσταση του 1821 και μετά την επικράτησή της παραχωρήθηκε σε αυτόν, ως αρχηγό της οικογένειας, τμήμα από τα κτήματα της Σουλτάνας, στο βάλτο του Νησιού. Ενας από τους απογόνους του έγινε μεγαλοαγρότης, έμπορος και εξαγωγέας αγροτικών προϊόντων. Είχε στην ιδιοκτησία του μάλιστα 2 πλοία που μετέφερε προϊόντα από το Νησί στην Τεργέστη. Γιος του ήταν ο Γεώργιος Μπουφέας, το όνομα του οποίου δόθηκε στο δρόμο της Μεσσήνης. Ηταν μεγαλοαγρότης και ιδιοκτήτης ελαιοτριβείου. Ο γιος του Κώστας Μπουφέας, γεννήθηκε το 1926 στη Μεσσήνη και πέθανε το 1995 στην Αθήνα. Τελείωσε τη Σχολή Ευελπίδων και ακολούθησε στρατιωτική καριέρα. Αποστρατεύτηκε με δική του αίτηση το 1963 και με το βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Ασχολήθηκε με επιχειρήσεις με κύρια δραστηριότητα τις εισαγωγές και πωλήσεις αυτοκινήτων, διαθέτοντας δύο μεγάλες εκθέσεις στην Αθήνα (Λ. Αλεξάνδρας και Κυψέλη). Δραστηριοποιήθηκε και στον τουριστικό τομέα αγοράζοντας το 1973 από τον ΕΟΤ το ξενοδοχείο "Ξενία" της Καλαμάτας (μετονομάστηκε σε "Φιλοξένια"), το οποίο πωλήθηκε το 1989 στον επιχειρηματία Στ. Παπαδόπουλο. Διέθετε παράλληλα και ξενοδοχείο στην Κινέττα.
Τα παιδιά του γνωρίζοντας την αγάπη του πατέρα τους για την γενέθλια πόλη, αγόρασαν και δώρησαν το 2008 οικόπεδο στην συμβολή των οδών Τσούση και Καρελλά προκειμένου να κατασκευαστεί κτήριο για πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Σύμφωνα με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, στο χώρο αυτό πρόκειται να κατασκευαστεί το κτήριο που θα στεγάσει τη Φιλαρμονική με την αξιοποίηση χρημάτων από τη δωρεά Μαστρογιαννόπουλου. Σε αυτό το κτήριο θα εντοιχισθεί τιμητική επιγραφή στην οποία θα αναγράφεται ότι είναι "Δωρεά Κωνσταντίνου Γ. Μπουφέα στη γενέτειρα πόλη Μεσσήνη που πολύ αγάπησε". Προσωρινά το οικόπεδο χρησιμοποιήθηκε ως χώρος στάθμευσης οχημάτων.

ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ
ΝΑΒΑΡΙΝΟ
Ονομάσθηκε έτσι η περιοχή της Πύλου και το λιμάνι της. Η ονοματοθεσία σε δρόμο της Μεσσήνης, έγινε σε ανάμνηση της ναυμαχίας στον όρμο του Ναβαρίνου στις 20 Οκτωβρίου 1827. Ναυτικές δυνάμεις της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας μετά την απόφαση των ναυάρχων τους αποφάσισαν να εισπλεύσουν στον όρμο όπου βρισκόταν ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος προκειμένου να εφαρμόσουν τη συνθήκη του Λονδίνου (6 Ιουλίου 1827) και να επιβάλουν την ανακωχή στον Ιμπραήμ με τους Ελληνες. Μια κίνηση πίεσης που με δεδομένες τις οδηγίες, δεν θα έπρεπε να οδηγήσει στη σύγκρουση.
Στις 12.45 το μεσημέρι εκείνης της ημέρας ο συμμαχικός στόλος έπλευσε παρατεταγμένος προς την νότια μεγάλη είσοδο του λιμανιού. Την αγγλική μοίρα αποτελούσαν 3 πλοία της γραμμής εξοπλισμένα με πυροβόλα, 4 φρεγάτες, 4 μπρίκια και ένα πολεμικά εξοπλισμένο κότερο. Την γαλλική μοίρα αποτελούσαν 2 φρεγάτες, 3 πλοία της γραμμής εξοπλισμένα με πυροβόλα και 2 ημιολίες. Τέλος την ρωσική μοίρα αποτελούσαν 4 φρεγάτες και 3 πλοία της γραμμής εξοπλισμένα με πυροβόλα.
Απέναντι και σε όλο το εύρος του όρμου παρατάχθηκε ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος σε 3 γραμμές: Στην πρώτη παρατάχθηκαν 3 πλοία της γραμμής εξοπλισμένα με πυροβόλα και 17 φρεγάτες. Στη δεύτερη 50 κορβέτες και μπρίκια. Και στην τρίτη 40 μεταγωγικά εκ των οποίων τα περισσότερα ήταν εξοπλισμένα.
Οι πρώτες ενέργειες ήταν περισσότερο αναγνωριστικές, αλλά υπήρχαν θύματα από την πλευρά των Αγγλων στην προσπάθεια να απομακρύνουν πυρπολικό προκειμένου να προστατευτεί ο συμμαχικός στόλος, από τον κίνδυνο να παρασυρθεί από τους ανέμους και να πλήξει πλοία του. Η βάρκα με τους Αγγλους ναυτικούς που επιχείρησε να απομακρύνει το πυρπολικό, δέχθηκε τα πυρά από αυτό με αποτέλεσμα να σκοτωθούν αξιωματικοί και ναύτες. Λίγο αργότερα ο Γάλλος ναύαρχος κάλεσε με τον τηλεβόα την πιο κοντινή αιγυπτιακή φρεγάτα να απόσχει από τη μάχη υποσχόμενος να μην την χτυπήσει και επικαλούμενος την γαλλοαιγυπτιακή συνθήκη φιλίας. Την ίδια στιγμή δέχθηκε πυρά από άλλο αιγυπτιακό πλοίο και η ναυμαχία ξεκίνησε καθώς η διπλωματία έδωσε πλέον τη θέση της στα κανόνια.
Η ναυμαχία ήταν σκληρή και κράτησε μέχρι τις 6 το απόγευμα. Οι περιγραφές της είναι τρομακτικές. Ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος είχε ηττηθεί κατά κράτος, διασώθηκαν μόνον 14 πλοία με μεγάλες ζημιές που ξαναγύρισαν στην Αλεξάνδρεια. Οι απώλειες των τουρκοαιγυπτιακών δυνάμεων ήταν 6.000 νεκροί και 4.000 τραυματίες και των συμμαχικών δυνάμεων 174 νεκροί και 475 τραυματίες. Ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος καταστράφηκε, ενώ από την πλευρά των συμμάχων δεν χάθηκε ούτε ένα πλοίο.
Αυτό όμως δεν σήμανε και το τέλος. Ο Ιμπραήμ δεν απομακρύνθηκε, με 15.000 άνδρες είχε στρατοπεδεύσει ανατολικότερα του Νιόκαστρου και παρέμεινε στην περιοχή απειλώντας με πολεμικές επιχειρήσεις ακόμη και μετά την άφιξη του Ι. Καποδίστρια. Η Γαλλία προσφέρθηκε να αποστείλει εκστρατευτικό σώμα υπό τον Μαιζώνα, το αποδέχτηκαν η Αγγλία και η Ρωσία με αποτέλεσμα να αποβιβαστούν οι Γάλλοι σε 3 σημεία της Μεσσηνίας στις 30 και 31 Αυγούστου 1828. Μετά από συμφωνία Αγγλων και Αιγυπτίων αξιωματούχων αποφασίστηκε η αποχώρηση του Ιμπραήμ, η οποία έγινε τελικά στις 4 Οκτωβρίου του ιδίου χρόνου με τις αιγυπτιακές δυνάμεις να μετακινούνται με 56 πλοία από το λιμάνι της Πύλου.

ΝΕΣΤΟΡΟΣ
ΝΕΣΤΩΡ
Ομηρικός ήρωας, βασιλιάς διάδοχος του Νηλέα στην Πύλο. Ηταν ο μοναδικός από τους 12 γιους του που διασώθηκε από την ομαδική σφαγή τους από τον Ηρακλή γιατί βρισκόταν στη Γερήνια (γι’ αυτό και ο Ομηρος τον αποκαλεί Γερήνειο). Μεγάλωσε και ισχυροποίησε το κράτος της Πύλου καθώς το έκανε δεύτερο σε ναυτική δύναμη κράτος των Αχαιών μετά τις Μυκήνες, με αποτέλεσμα στην εκστρατεία κατά της Τροίας να παρατάξει 90 πλοία. Από το γάμο του με την Ευρυδίκη, πρωτοκόρη του αδελφού του Κλυμένη ή κατά άλλη παράδοση από την Αναξίβια, κόρη του βασιλιά Κρατιέα, ο Νέστορας απέκτησε έξι γιους και μια κόρη. Τους Θρασυμίδη, Αντίλοχο, Πεισίστρατο, Στρατίονα, Περσέα και Αρητο και την Πολυκάστη. Η οποία έλουσε και έντυσε τον Τηλέμαχο, όταν επισκέφθηκε την Πύλο για να μάθει από το Νέστορα νέα για τον πατέρα του τον Οδυσσέα, και που αργότερα την παντρεύτηκε.
Ανάμεσα στους γιους του Νέστορα ξεχώρισαν σαν ιστορικές μορφές: Ο Θρασυμίδης, το θολωτό τάφο του οποίου αναφέρει ο Παυσανίας (και που θεωρείται ότι βρέθηκε από το Σπ. Μαρινάτο πάνω από το βράχο της βορινής πλευράς της Βοϊδοκοιλιάς στις ανασκαφές του 1957). Ο Πεισίστρατος που συντρόφευε τον Τηλέμαχο στο ταξίδι του για τη Σπάρτη. Και ο Αντίλοχος ο οποίος θυσιάστηκε μπαίνοντας μπροστά από τον πατέρα του, στην επίθεση του βασιλιά των Αιθιόπων Μέμνονα.
Ο Νέστορας λάμπρυνε την εποχή του με τα πολεμικά του κατορθώματα  που διηγείται στην Ιλιάδα, με τα παλάτια του και ανάμεσά τους το ανακτορικό συγκρότημα στον Ανω Εγκλιανό, αλλά και το πλήθος των βασιλικών θολωτών τάφων σε Τραγάνα, Κουκουνάρα, Ρούτσι, Παπούλια, Περιστεριά, Κορυφάσιο και αλλού.
Ο Ομηρος τον περιέγραψε σαν γενναίο πολεμιστή, κυρίως όμως σαν αρχηγό με σύνεση, με θάρρος γνώμης και επιβλητικό τρόπο έκφρασης, που παρότρυνε και ενθάρρυνε, προέτρεπε και απέτρεπε, αλλά και όταν υπήρχε ανάγκη έψεγε τους συναρχηγούς και τους άνδρες του.

ΝΙΚΑΡΗ
ΝΙΚΑΡΗΣ ΦΩΤΟΣ
Αγωνιστής του 1821. Το 1824 είχε προβιβαστεί σε εκατόνταρχο και τον Ιούνιο του ιδίου χρόνου το Εκτελεστικό πρότεινε την προαγωγή του «στον αντικειμενικό στρατιωτικό βαθμό». Ενα μήνα αργότερα προήχθη «προβληθείς παρά του ευγενεστάτου παραστάτου Δημητρίου Καλαμαριώτη» σε ταξίαρχο. Στην πολιτική διαμάχη των οικογενειών Καλαμαριώτη και Δαρειώτη τάχθηκε με το μέρος των πρώτων. Μετά την απελευθέρωση αναγνωρίσθηκε ως αξιωματικός Ζ’ τάξεως (που αντιστοιχεί στο βαθμό του ανθυπολοχαγού).


Από το βιβλίο του Ηλία Μπιτσάνη
«Το Νησί (Μεσσήνη)
στο χώρο και το χρόνο»

Η συνέχεια το επόμενο Σάββατο