Κυριακή, 07 Ιανουαρίου 2018 14:07

Ποιήματα της Εύας Σταματοπούλου: ”Του ήλιου τ’ αφανέρωτα (κι όλα γύρω σου είναι φως)”

Γράφτηκε από την
Ποιήματα της Εύας Σταματοπούλου: ”Του ήλιου τ’ αφανέρωτα (κι όλα γύρω σου είναι φως)”

 

Το δεύτερο βιβλίο της με ποιήματα κυκλοφόρησε εδώ και λίγο καιρό η Καλαματιανή ποιήτρια – μεταφράστρια Εύα Σταματοπούλου με τίτλο “Του ήλιου τ’ αφανέρωτα (κι όλα γύρω σου είναι φως)”, από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις.

Η συλλογή αυτή διαφοροποιείται από την πρώτη, αφού διατηρεί ένα πιο αυθόρμητο, πρωτόλειο ύφος και έκφραση. Η ένταση και τα συναισθήματα όμως, εξακολουθούν να παραμένουν το ίδιο έντονα, όπως στα ποιήματα με την οποία τη γνωρίσαμε. 

- Δεύτερη ποιητική συλλογή, πώς νιώθεις τον εαυτό σου ως ποιήτρια, σε αυτή τη νέα προσπάθεια; Αλλαγμένη; Και αν ναι, σε τι;

“Θα τολμήσω να αντιγράψω από το λόγο του Σεφέρη στη Σουηδική Ακαδημία το έτος 1963 που του απονεμήθηκε το Νόμπελ: «Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα – και τι θα γινόμασταν, αν η πνοή μας λιγόστευε; Είναι μια πράξη εμπιστοσύνης – κι ένας Θεός το ξέρει αν τα δεινά μας δεν τα χρωστάμε στη στέρηση εμπιστοσύνης». Ετσι και εγώ, χτίζω έναν – έναν τους λίθους της εμπιστοσύνης με τον ίδιο μου τον εαυτό, βαδίζοντας σε παράλληλες ποιητικές τροχιές χάρη στην εμπιστοσύνη προς το κοινό που αποκτά δικαίωμα στο όποιο ποίημα δημοσιεύεται και περνά σε άλλη σφαίρα, αυτή του κοινού λόγου. Δεν θα έλεγα ότι είμαι αλλαγμένη ως ποιήτρια, ο λόγος είναι – νομίζω – ενιαίος και το πάθος παρόν. Εχω συμπεριλάβει και μέτρια και καλά ποιήματα, εσείς θα κρίνετε. Ομως, έχω τολμήσει να συμπεριλάβω και μικρογραφίες και αρκετές αναφορές (Σολωμό, μανιάτικα λιανοτράγουδα), με τον κίνδυνο να κουράσω τον αναγνώστη. Τέλος είμαι βαθύτατα συγκλονισμένη από τον πρόωρο θάνατο του πατέρα μου, για τον οποίο έγραψα μετά την κυκλοφορία του «Ηλιου» και τρομαχτικά αλλαγμένη από το πένθος, σχεδόν παραμορφωμένη θα έλεγα. Δεν τολμώ να βάλω σε λόγια τον πόνο που βιώνω, θα περάσει πολύς καιρός μέχρι να το μπορέσω. Με αυτήν την έννοια, ναι, είμαι αλλαγμένη ως άνθρωπος”.

 - Μίλησε μιας λίγο για το θέμα της γέννησης, που σε απασχολεί σε κάποια από τα ποιήματα. Αναφέρεσαι σε μια γέννηση που μπορεί να επαναληφθεί, σε πνευματική αναδόμηση; Σε νέα δημιουργία; 

“Με τη γέννηση (και τη φάση της κύησης) με συνδέουν συναισθήματα βαθιά και ειλικρινή -ο «Τοκετός» της πρώτης συλλογής το πιστοποιεί. Νιώθω δέος μπροστά στο θαύμα αυτό του αναπαραγωγικού κύκλου του ανθρώπου και δη της γυναίκας. Σαν ιδέα η ουσία της γέννησης είναι διττή: φέρνω στον κόσμο μια νέα, ανεξάρτητη έμβια μορφή και της κόβω τον ομφάλιο λώρο: αφήνω τα ποιήματά μου να μπουσουλίσουν μόνα τους, να λερωθούν και να λερώσουν, τα βλέπω να μου χαμογελάνε και χαίρομαι σαν αληθινή μάνα. Και, ΝΑΙ, η γέννηση είναι και ανάταση, και νέα δημιουργία και ΦΤΟΥ και απ’ την αρχή. Πώς με λένε; Πώς σε λένε; που γράφω και στο «Ως με λένε». Είναι έναρξη φιλίας, είναι επίλογος του τέλους της αρχής ή πρόλογος της αρχής του τέλους. Τέλος, στο ποίημα «Ο πόνος ενός μπαλονιού», η γέννηση είναι η κάθαρση, η μετάβαση σε μια άλλη υπαρξιακή σφαίρα που ενέχει και την έννοια της αυτοκάθαρσης, της νέας αρχής μετά τον ακρωτηριασμό που ένα άτομο υφίσταται λόγω των παράλογων απαιτήσεων των τρίτων που ωθούν ακόμη και στην αυτοκαταστροφή (πόσες ιστορίες προκαταλήψεων και bullying δεν έχουμε ακούσει!)”.

- Πόσα κεφάλια έχουν στον κόσμο σου οι Λερναίες Υδρες και τι μορφή τους δίνεις; Πόνος; Πόλεμος; Απόγνωση; 

“Είναι ορατός ο «εχθρός»: παλιοί συμμαθητές που με περιφρονήσανε άνευ λόγου και αιτίας, γνωστοί και άγνωστοι που εισβάλλουν με το έτσι θέλω στο σπίτι της καρδιάς μου, πολέμιοι της ελευθερίας μου, δήθεν απελευθερωμένοι που πράττουν σαν τους χειρότερους φασίστες, ένας άγνωστος στο δρόμο που μαντεύει ακόμη και την εσωτερική μου ζωή ουρλιάζοντας στη γλώσσα των προκαταλήψεων. Ναι, και πόνος και πόλεμος με τη βλακεία και τη στενομυαλιά των γύρω μας, αλλά πλέον - κι εδώ ελπίζω ότι συμπεριέλαβα και θετικά μηνύματα και μοιράστηκα συναισθήματα αγάπης, κάτι που έλειπε από την πρώτη συλλογή – χωρίς απόγνωση, παρά με ΓΝΩΣΗ και ΑΓΑΠΗ”.

- Πώς εξηγείς τη διαφορετική μορφή που έχουν αυτά τα ποιήματα, σε σχέση με της πρώτης συλλογής; Είναι πιο “πυκνογραμμένα”, πιο συγκεκριμένα. – 

“Πολλά από τα ποιήματα της δεύτερης συλλογής είναι παλαιά (έχω προσθέσει ημερομηνίες), στην πρώτη ήταν τα μισά πρόσφατα και τα μισά πολύ παλιά (όπως το ΕΥΑ που έγραψα στα 12 μου). Δεν έχω σαφή εξήγηση για το ερώτημα. Ισως παλιότερα ο λόγος μου να ήταν πιο μεστός, το αίσθημα που ήθελα να προξενήσω πιο συγκεκριμένο. Μάλλον είναι τελικά θέμα φωτός, ποιητικής στάσης και πίστης στην πένα”.

- Τα πεζά κείμενα αποτελούν τμήμα ενός ημερολογίου ίσως; Ενός άλλου βιβλίου, πεζογραφήματος ίσως;

“Ναι, θα μπορούσαμε να τα θεωρήσουμε ως αποσπάσματα ενός ημερολογίου. Το πρώτο το αφιέρωσα στο θάνατο της δεύτερης (και τελευταίας) γιαγιάς μου, δεν είχα σκοπό να το συμπεριλάβω στη συλλογή. Το δεύτερο, με το όνειρο της κύησης, δεν το θυμόμουν καν. Ψάχνοντας να βρω κάτι άλλο έπεσε στα χέρια μου. Δεν θεωρώ ότι είναι πολύ καλά κείμενα, είναι αυτοβιογραφικά, με μεγάλη συναισθηματική ένταση αλλά περιέχουν αλήθεια για αυτό και αποφάσισα να ορίζουν αυτά τις δύο ενότητες του «ΗΛΙΟΥ»”.


NEWSLETTER