Αεικίνητος, με ιδέες που συνδυάζουν το κλασικό με το σύγχρονο, ένας πηγαίος διασκεδαστής των παιδιών, ξετυλίγει αυτό το Σαββατοκύριακο στην “Ε” τις σκέψεις του για τον αγαπημένο λαϊκό ήρωα του θεάρτου σκιών. Ο Καραγκιόζης δεκαετίες τώρα μας συντροφεύει και ταυτόχρονα μας σατιρίζει όλους, αλλά το πιο σημαντικό είναι μάλλον ότι μας κάνει να γελάμε με την καρδιά μας.
- Πώς γεννήθηκε η αγάπη σας για τον Καραγκιόζη;
Είδα για πρώτη φορά θέατρο σκιών στο Θέατρο του Γιώργου Χαρίδημου, στην Πλάκα. Αργότερα, είχα τη χαρά να γνωρίσω από κοντά πολλούς παλιούς καραγκιοζοπαίχτες, όπως τον Ευγένιο Σπαθάρη, τον Μάνθο Αθηναίο, τον Γιάνναρο κ.α. Δάσκαλός μου στην τέχνη του θεάτρου σκιών ήταν ο Θανάσης Σπυρόπουλος. Η μαγεία της σκιάς με κέρδισε από πολύ μικρή ηλικία, παίζοντας τις δικές μου παραστάσεις σε κοινό, ήδη από 15 ετών.
- Ηταν εύκολο να στήσετε πριν από αρκετά χρόνια το θίασό σας; Τι προκλήσεις αντιμετωπίσατε;
Ξεκίνησα την επαγγελματική μου πορεία πολύ νωρίς. Αυτό μου έδωσε παραπάνω εμπειρία, αλλά παράλληλα ήρθα πρόσωπο με πρόσωπο με πολλές δυσκολίες. Δυσκολίες πάνω και κάτω από τη σκηνή. Ποτέ όμως δεν έχασα την πίστη και την προσήλωσή μου στον στόχο. Ο,τι κι αν τύχει, η ίδια η δουλειά μου με κάνει να παίρνω ξανά δύναμη και να συνεχίζω. Κάθε φορά που φτιάχνω μια παράσταση γίνομαι έφηβος ξανά.
- Το κοινό σας αποτελείται συνήθως μόνο από παιδιά ή και τους γονείς τους;
Το κοινό που παρακολουθεί τις παραστάσεις μου αποτελείται κυρίως από τα παιδιά και τους γονείς τους. Το θέατρο σκιών για τα παιδιά είναι μια πολύ σημαντική υπόθεση. Ο Καραγκιόζης είναι ένα πολύ καλό εργαλείο για την εκπαίδευση. Ομως, εξίσου ξεκαρδιστικές και καυστικές μπορούν να είναι και οι αυστηρά ακατάλληλες παραστάσεις των ενηλίκων.
- Εχετε σπουδάσει υποκριτική, τραγούδι, ή όλα είναι έμφυτο ταλέντο και αυτοσχεδιασμοί - σε συνδυασμό με σκληρή δουλειά;
Φοίτησα στη Σχολή Σταυράκου παίρνοντας αρκετές εμπειρίες, ενώ ήδη εργαζόμουν. Πιστεύω τόσο στο μεγάλο ταλέντο όσο και στην πολλή δουλειά. Το θέατρο σκιών είναι μια σπάνιας δυσκολίας τέχνη. Είναι ένα one man show. Ετσι και στις παραστάσεις μου στο θέατρο έγινα αρκετά συγκεντρωτικός. Εκτός της σκηνοθεσίας, συνήθως αναλαμβάνω τη σκηνογραφία και το σχεδιασμό των φωτισμών. Τώρα όσον αφορά τον Καραγκιόζη, ο αυτοσχεδιασμός είναι ένα από τα βασικά του συστατικά, αλλά τίποτα δεν γίνεται χωρίς μελέτη, πρόβα και αφοσίωση ζωής.
- Πώς αντιμετωπίζετε τα απρόοπτα που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια των παραστάσεων; Θυμάστε κάποια συγκεκριμένα, και αν ναι, τα παιδιά τα αντιλαμβάνονται;
Μια παράσταση είναι ένας ζωντανός οργανισμός. Αυτό είναι που ξεχωρίζει εξ ολοκλήρου το θέατρο από το σινεμά ή την τηλεόραση για παράδειγμα. Χρειάζεται ζωντανό κοινό. Να είναι εκεί, να αντιδρά, να συμμετέχει με όποιον τρόπο. Αυτό είναι η γοητεία του. Σε μια τέχνη τόσο ζωντανή, μια τέχνη που γεννιέται και πεθαίνει κάθε φορά στη σκηνή, επόμενο είναι να μπορεί να συμβεί κάθε φορά το οτιδήποτε. Ερωτήσεις, απαντήσεις, διαδραστικά στοιχεία, γέλιο, χειροκρότημα, συγκίνηση, απόλυτη ησυχία, συνθέτουν τον μαγικό του κόσμο. Είναι αμέτρητες οι παραστάσεις που έχω παίξει και αμέτρητες οι αντιδράσεις παιδιών και ενηλίκων. Πολλές φυσικά και οι φορές που κάτι απρόσμενο, διαφορετικό και καινούργιο θα συμβεί. Εκείνη τη στιγμή ό,τι κι αν συμβεί, όλα γίνονται ένα, όλα ακολουθούν την πορεία της δύναμης και της μαγείας του θεάτρου. Το μόνο που χρειάζεται είναι όλη αυτή η πορεία να οδηγείται με μαεστρία από σκηνής.
- Οταν ήσασταν παιδί και βλέπατε Καραγκιόζη, πιστεύατε ποτέ ότι θα τον δείτε να ανεβαίνει… ξυπόλυτος στο Μέγαρο Μουσικής;
Οταν ήμουν παιδί ειλικρινά δεν ξέρω τι φανταζόμουν. Ολα για εμένα ήταν παιχνίδι. Εβλεπα παραστάσεις Καραγκιόζη και τις απολάμβανα όπως ένα παιδί. Μεγαλώνοντας και όταν πια κατάλαβα πως αυτή είναι η δουλειά μου και πως αυτό ήταν ένας θαυμάσιος μονόδρομος, τότε άρχισα να σχεδιάζω και να ονειρεύομαι. Χαίρομαι πολύ που κατάφερα να βάλω τον Καραγκιόζη και τη σκιά γενικότερα σε μεγάλους θεατρικούς χώρους, αλλά και σε χώρους όπως το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα “Σταύρος Νιάρχος” κ.α. Χαίρομαι που έκανα την καριέρα που δεν φανταζόμουν. Ελπίζω να συνεχίσω να εργάζομαι, να ονειρεύομαι, να μπορώ να δημιουργώ ανεβάζοντας τον πήχη κάθε φορά.
- Πιστεύετε ότι σήμερα τα παιδιά έχουν ερεθίσματα για τον Καραγκιόζη, σε σχέση με τα παιδιά άλλων εποχών;
Πιστεύω πως τα παιδιά σήμερα έχουν πολλές, άπειρες προσλαμβάνουσες. Τα παιδιά του σήμερα βομβαρδίζονται από ερεθίσματα και πληροφορίες. Μέσα σε μια εποχή που τρέχει, μέσα στην απόλυτη τεχνολογία, τη μοναξιά και την απομόνωση, ο Καραγκιόζης συνεχίζει να δίνει ένα δυναμικό “παρών”. Συνεχίζει να γοητεύει, να συγκινεί. Αυτό είναι πραγματικά πολύ ενδιαφέρον, και είναι επίσης παρήγορο κι ελπιδοφόρο: το πώς κάτι τόσο παλιό, αν δοθεί σωστά, μπορεί ακόμα να είναι ένα ζωντανό κομμάτι πολιτισμού έξω από το μουσείο. Αυτό που έχει σημασία είναι να παίζεται σωστά. Το θέατρο σκιών δεν είναι απλή υπόθεση. Δεν αντέχει στην προχειρότητα. Είναι τέχνη σπουδαία και μπορεί να είναι μια μεγάλη και σοβαρή παραγωγή. Θλίβομαι κάποιες φορές για το επίπεδο που επικρατεί στο ελληνικό θέατρο σκιών, όμως η δουλειά μου είναι να παίζω και να με κρίνει το κοινό, όχι να κρίνω.
- Πώς γεννήθηκε η ιδέα του παντρέματος του θεάτρου σκιών με τους “Ορνιθες”;
Οταν μου προτάθηκε να συμμετέχω στο “Summer Nostos Festival 2018”, φτιάχνοντας μια καινούργια παράσταση θεάτρου σκιών με ζωντανή μουσική, που να συνάδει με το ύφος του φεστιβάλ και το φυσικό περιβάλλον όπου λαμβάνει χώρα, “Ο Καραγκιόζης στη χώρα των πουλιών” άρχισε να ζωντανεύει στη φαντασία μου. Με αφορμή τη σκληρή καθημερινότητα, την επικαιρότητα και την αναζήτηση μιας νέας, όμορφης και δίκαιης ζωής, οι δυο πρωταγωνιστές αναζητούν μια ιδανική πόλη. Ο Καραγκιόζης κι ο μπαρμπα-Γιώργος ξεχύθηκαν στο Πάρκο “Σταύρος Νιάρχος” για να συναντήσουν τα πουλιά και τον αρχηγό τους στο φυσικό τους περιβάλλον. Τόσο δραματουργικά όσο και εικαστικά, οι “Ορνιθες” του Αριστοφάνη αποτέλεσαν για τους συνεργάτες μου κι εμένα το καλύτερο έναυσμα για μια παράσταση λυρική, κωμική, σκωπτική και παραμυθένια.
- Ποια ήταν μέχρι τώρα η πιο επιτυχημένη σας παράσταση και ποια η πιο αγαπημένη σας;
“Το αγόρι με τη βαλίτσα" του Mike Kenny και της Ξένιας Καλογεροπούλου και ο "Συρανό Ντε Μπερζεράκ" του Edmond Rostand σε διασκευή Jo Roets στο Θέατρο “Κάππα” ήταν τα τελευταία χρόνια αγαπημένες μου παραστάσεις, με μεγάλη επιτυχία επίσης. Φυσικά δεν μπορώ να μην αναφερθώ στον κύκλο "Χριστούγεννα στο Μέγαρο" όπου ο Καραγκιόζης είναι θεσμός με μεγάλη επιτυχία τα τελευταία 7 χρόνια.
- Ποια είναι τα στοιχεία αυτού του μαγικού λαϊκού ήρωα που τον κάνουν τόσο αγαπητό και επίκαιρο;
Ο Καραγκιόζης είναι ένα θέατρο που όλα αυτά τα χρόνια βρίσκεται στην Ελλάδα με τον δικό του τρόπο. Είναι επίκαιρο και εξελίσσεται. Είναι ένα θέατρο ζωντανό, που αφουγκράζεται την εποχή του και με τον σωστό τρόπο μπορεί να αγγίζει το κοινό του σήμερα. Καθρεφτίζει τον λαό μας και τα σκαμπανεβάσματά του.
- Σχέδια για το καλοκαίρι υπάρχουν; Θα δούμε τον Καραγκιόζη… γιατρό για τον κορονοϊό;
Την περίοδο της καραντίνας και αμέσως μετά δημιούργησα πάνω από 60 γελοιογραφίες και σκίτσα για τον Covid-19 που δημοσιεύτηκαν στη σελίδα μου και σε διάφορα άλλα μέσα. Θεωρώ και ελπίζω ότι η ενασχόλησή μου με αυτή την επικαιρότητα τελειώνει πλέον. Αν οι συνθήκες το επιτρέψουν, το καλοκαίρι θα είμαι στην περιοδεία της παράστασης “Αβάντι μαέστρο… ρεμπέτικα”, ενώ παράλληλα ετοιμάζω και καινούργια πράγματα για το καλοκαίρι και τον ερχόμενο χειμώνα. Οσο δύσκολη κι αν είναι η θεατρική πραγματικότητα, δεν μπορώ να μην ονειρεύομαι. Δεν έχω σκοπό να δημιουργήσω κάποια παράσταση για τον κορονοϊό, αντιθέτως θέλω να δώσω στα παιδιά κάτι άλλο, κάτι που θα μας πάει παρακάτω, κάτι που θα μας κάνει να ξεχάσουμε, να αισθανθούμε, να γελάσουμε ή να προβληματιστούμε.
- Θα θέλατε κάποια στιγμή να ετοιμάσετε μια παράσταση για άτομα με αναπηρία; Προσβάσιμη σε παιδιά που ως τώρα δεν έχουν απολαύσει Καραγκιόζη;
Φυσικά και θα ήθελα. Είναι, θεωρώ, αναγκαίο. Είναι ένα από τα πράγματα που ονειρεύομαι. Είναι κάτι που λείπει. Αν γίνει σωστά, θα είναι σπουδαίο.
- Στη Μεσσηνία έχετε έρθει για παραστάσεις; Περιλαμβάνει κάποια στάση εδώ το πρόγραμμα του καλοκαιριού; Αλλωστε είστε από γειτονικό μας νομό...
Γεννήθηκα και ζω στην Αθήνα. Η ψυχή μου όμως ανήκει στο πιο όμορφο χωριό της Λακωνίας. Τα πιο ωραία καλοκαίρια της ζωής μου τα έχω περάσει στους Αγριάνους, ένα ορεινό χωριό στα 1.050 μ. του Πάρνωνα, στο χωριό μου. Λατρεύω τη Λακωνία και την Πελοπόννησο γενικότερα. Πέρυσι το καλοκαίρι επισκέφτηκα τη Μεσσηνία με μια παράσταση, σε μια καταπληκτική
