Σάββατο, 29 Ιουνίου 2013 08:15

Σταύρος Μπένος: "Χρειαζόμαστε μια νέα πολεοδομική οργάνωση"

Γράφτηκε από τον

"Η ολοκλήρωση του εθνικού δρόμου Αθήνας - Κορίνθου - Τριπόλεως - Καλαμάτας έφερε σε απόσταση αναπνοής την Καλαμάτα με την πρωτεύουσα της χώρας. Συνεπώς, χρειάζεται επειγόντως μια νέα ματιά και μια νέα "μεγάλη ιδέα" στον πολεοδομικό της σχεδιασμό". Αυτό δηλώνει ο πρώην δήμαρχος Καλαμάτας Σταύρος Μπένος απαντώντας σε ερώτηση της "Ε" για τις προτεραιότητες που πρέπει να θέσουν οι επόμενες δημοτικές αρχές.

Ο κ. Μπένος τονίζει τη σημασία αξιοποίησης της Δυτικής Παραλίας και του κάμπου που εκτείνεται μεταξύ των αστικών κέντρων της Μεσσήνης και της Καλαμάτας: Στο επίκεντρο αυτής της νέας Καλαμάτας θα πρέπει να κυριαρχεί η απόδοση στους πολίτες του δυτικού παραλιακού μετώπου από το Νέδοντα έως τα Ζιγκιρέικα με την πρόβλεψη ήπιων τουριστικών επενδύσεων και βιοκλιματικών κτηρίων. Ολα αυτά σε συνδυασμό με τη δημιουργία μεγάλου οικολογικού κήπου σε όλο τον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ Καλαμάτας και Μεσσήνης".

Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην "Ε" ο κ. Μπένος εκφράζει την αντίθεσή του στην καθιέρωση ξεχωριστών ψηφοδελτίων για δημάρχους και δημοτικούς συμβούλους λέγοντας ότι θα αποβεί διαλυτική για την αυτοδιοίκηση. Σε άλλο σημείο της συνέντευξης ο κ. Μπένος επισημαίνει ότι οι δήμοι θα πρέπει να παρέχουν στους πολίτες τους υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και να μη ασχολούνται μόνο με μεγάλα έργα υποδομής.

- Τι έχει αλλάξει στην αυτοδιοίκηση από τότε που ήσασταν δήμαρχος;

"Υπήρξα τυχερός, γιατί έζησα τις μέρες που η αυτοδιοίκηση είχε το δικαίωμα να ονειρεύεται, να επικοινωνεί αυθεντικά με τους πολίτες, να έχει κινηματικά χαρακτηριστικά και να ανοίγει νέους δρόμους. Τώρα δυστυχώς όλα αυτά έχουν θαμπώσει, ο θεσμός σιγά-σιγά από ονειρικός έγινε διαχειριστικός, έχει περισσότερα χρήματα αλλά λιγότερο πάθος, έχει πολύ περισσότερες αρμοδιότητες με προβληματική αποτελεσματικότητα, μα πάνω από όλα χάνει κάθε μέρα που περνάει την αθωότητά του".

- Η αυτοδιοίκηση σήμερα έχει περισσότερους ή λιγότερους οικονομικούς πόρους από το παρελθόν;

"Εχει πολύ περισσότερους πόρους από το παρελθόν, παρά τις περικοπές, παράλληλα όμως της έχουν ανατεθεί πολύ μεγαλύτερες αρμοδιότητες χωρίς αποκέντρωση των αντίστοιχων πόρων".

- Ποιες ανάγκες των πολιτών πρέπει να εξυπηρετεί ο σύγχρονος δήμος;

"Ο σύγχρονος δήμος πρέπει να ανταποκρίνεται σε όλα τα προβλήματα της καθημερινότητας του πολίτη. Οσοι με ρωτούν τι θα με έκανε ευτυχισμένο αν ήμουν σήμερα δήμαρχος, τους απαντώ: Αν οι πολίτες, πέρα από τα έργα υποδομής, απολάμβαναν και ένα πλήρες σύστημα παροχής υπηρεσιών (διοικητικών, πολιτιστικών, κοινωνικών κ.λπ.) στα όρια του δήμου και με όχημα το δήμο. Αυτό σημαίνει πολύ πρακτικά ότι το κίνημα της αυτοδιοίκησης πρέπει να υπερβεί το κεκτημένο της τοπικής ανάπτυξης της δεκαετίας του '80 και να προσφέρει  ένα σύστημα παροχής υπηρεσιών στους πολίτες τους. Δυστυχώς, οι δήμαρχοι αρέσκονται να ταυτίζονται με σημαντικά έργα υποδομής στην πόλη τους και δεν αγάπησαν ποτέ το ρόλο ενός δήμου που θα πρωταγωνιστεί στην παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών, που θα καλύπτουν όλο το εύρος της καθημερινότητας των πολιτών: παιδεία, υγεία, ανάπτυξη, απασχόληση, αγροτική οικονομία, πολιτισμός, αθλητισμός, δίκτυα κοινωνικής πρόνοιας κ.λπ. ".

- Σήμερα στην Ελλάδα οι περισσότερες δημοτικές επιχειρήσεις   υπολειτουργούν και οι ΔΕΥΑ λειτουργούν κυρίως ως… γραφεία ανάθεσης έργων σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Μέσα σε αυτό το τοπίο υπάρχει μέλλον για τις δημοτικές επιχειρήσεις ή θα κλείσουν;

"Φοβάμαι πως αυτή η φθίνουσα πορεία θα συνεχιστεί. Κρίμα, γιατί οι  δημοτικές επιχειρήσεις ήταν μια μεγάλη μεταρρύθμιση. Ιστορικά, η πρώτη δημοτική επιχείρηση ήταν η Κεντρική Αγορά της Καλαμάτας. Στη δεκαετία του '80 ο θεσμός απογειώθηκε, αφού εντάχθηκε στο πλαίσιο των αναπτυξιακών επενδύσεων με bonus μάλιστα 15% πάνω από το πλαφόν των ιδιωτικών επενδύσεων. Φανταστείτε, για παράδειγμα, ότι οι υποδομές της ΔΕΠΑΚ, π.χ. τα όργανα του Ωδείου, είχαν ενταχθεί στον αναπτυξιακό νόμο.  Οι άρχοντες της αυτοδιοίκησης όμως δεν αξιολόγησαν σωστά, δεν πρόσεξαν και δεν εκτίμησαν το θεσμό, τον χρησιμοποίησαν πελατειακά και ρουσφετολογικά, με αποτέλεσμα τη σταδιακή έκπτωσή του".

Ξεχωριστά ψηφοδέλτια

- Τελευταία έχει έρθει πάλι στο προσκήνιο η πρόταση για ξεχωριστά ψηφοδέλτια δημάρχων και δημοτικών συμβούλων. Πώς σχολιάζετε αυτή την πρόταση;

"Δε μου αρέσει αυτή η πρόταση, γιατί, ενώ φαντάζει αξιοκρατική, στην πράξη θα αποβεί διαλυτική. Τέτοια φαινόμενα ζήσαμε στα εκλογικά συστήματα της δεκαετίας του '50, όπου είχε χαθεί κάθε μορφή συλλογικότητας εις το όνομα της ανεξαρτησίας της αυτοδιοίκησης".

- Στην Καλαμάτα τι έχει αλλάξει από τότε που ήσασταν δήμαρχος;

"Εχουν αλλάξει πολλά. Η αισθητική και η δυναμική του θεσμού της αυτοδιοίκησης, η συμπεριφορά και η συμμετοχή των πολιτών, η πίστη και ο πόθος σε μεγάλες ιδέες και οράματα".

- Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι προτεραιότητες που πρέπει να θέσουν τα επόμενα χρόνια οι δημοτικές αρχές της Καλαμάτας;

"Διατηρώντας τα κεκτημένα, η πόλη πρέπει να αντιστοιχηθεί με την πολύ απαιτητική εποχή μας. Για παράδειγμα, η ολοκλήρωση του εθνικού δρόμου Αθήνας - Κορίνθου - Τριπόλεως - Καλαμάτας έφερε σε απόσταση αναπνοής την Καλαμάτα με την πρωτεύουσα της χώρας. Συνεπώς, χρειάζεται επειγόντως μια νέα ματιά και μια νέα "μεγάλη ιδέα" στον πολεοδομικό της σχεδιασμό".

- Ο Δήμος Καλαμάτας στο παρελθόν είχε ταυτιστεί με τον πολιτισμό και τις τέχνες. Ποια μπορεί να είναι η "ταυτότητα" της πόλης τα επόμενα χρόνια;

"Ακριβώς αυτή. Δηλαδή, η ταύτιση της Καλαμάτας με τον πολιτισμό και τις τέχνες και θα προσέθετα την προβολή της Καλαμάτας ως παράδειγμα του πιο ολοκληρωμένου εγχειρήματος πολεοδομικής οργάνωσης και περιβαλλοντικής αναβάθμισης, σε συνδυασμό με τη σωτηρία και ανάδειξη των μνημείων της".

- Τις τελευταίες δεκαετίες η μεσσηνιακή πρωτεύουσα ζούσε με το όνειρο του νέου αυτοκινητόδρομου Κόρινθος - Τρίπολη - Καλαμάτα. Τι περιμένει η Καλαμάτα  από το νέο αυτοκινητόδρομο τα επόμενα χρόνια;

"Να οργανώσει σωστά αυτή τη νέα ιστορική της φάση μέσα από μια επικαιροποιημένη πολεοδομική οργάνωση. Στο επίκεντρο αυτής της νέας Καλαμάτας θα πρέπει να κυριαρχεί η απόδοση στους πολίτες του δυτικού παραλιακού μετώπου από το Νέδοντα έως τα Ζιγκιρέικα με την πρόβλεψη ήπιων τουριστικών επενδύσεων και βιοκλιματικών κτηρίων. Ολα αυτά σε συνδυασμό με τη δημιουργία μεγάλου οικολογικού κήπου σε όλο τον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ Καλαμάτας και Μεσσήνης, που θα αντικαταστήσει τους μικρούς κήπους που χάθηκαν και θα είναι ο τροφοδότης των τοπικών και υπερτοπικών αγορών".

Βασικοί πυλώνες της οικονομίας

- Σε ποιους πυλώνες θα βασιστεί η οικονομία της Καλαμάτας τις επόμενες δεκαετίες;

"Στους δύο πυλώνες που ήδη θριαμβεύουν, τον πολιτιστικό τουρισμό και τον εκσυγχρονισμό της πρωτογενούς παραγωγής. Ηδη, το καλοκαίρι παραδίδονται στους πολίτες του κόσμου τρία μεγάλα έργα πολιτισμού: το Αρχαίο Θέατρο της Μεσσήνης, το Μέγαρο Χορού Καλαμάτας και το Ανοιχτό Θέατρο της Μάνης. Επίσης, αναπτύσσονται εξαιρετικές πρωτοβουλίες σε ποιοτικές τουριστικές υποδομές, με κορυφαίο βεβαίως και πρωτοπόρο παράδειγμα το συγκρότημα Costa Navarino. Παράλληλα, νέοι αγρότες και επιχειρηματίες καινοτομούν, πρωτοπορούν και βραβεύονται. Διαβλέπουμε λοιπόν μια δυναμική που στηρίζεται στο μεγάλο απόθεμα των μνημείων της Μεσσηνίας, στις επιδόσεις της σύγχρονης δημιουργίας, στον ποιοτικό τουρισμό, στην καινοτομία στη γεωργία. Αυτό είναι το μέλλον της Μεσσηνίας και όλα αυτά πρέπει να τα υπερασπιστούμε".

- Το μοντέλο ανάπτυξης "τραπεζοκαθίσματα - ξαπλώστρες" κυριαρχεί στο παρόν. Μέλλον έχει;

"Τα τραπεζοκαθίσματα και οι ξαπλώστρες κυριαρχούν στο παρόν, αδικούν την πανέμορφη πόλη μας, υποτιμούν τους πολίτες και υπονομεύουν το μέλλον. Χρειάζεται άμεσα η διαμόρφωση κανόνων υψηλής αισθητικής και λειτουργικότητας και τήρηση βεβαίως αυτών των κανόνων".

- Πώς μπορούν να αξιοποιηθούν το λιμάνι και το αεροδρόμιο της μεσσηνιακής πρωτεύουσας;

"Με κύριο άξονα την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής. Είμαι κατηγορηματικά αντίθετος σε οποιαδήποτε εμπορευματική "αναβάθμιση" του λιμανιού που θα αναιρέσει την πολύ μεγάλη και λυτρωτική στροφή της Μεσσηνίας προς τον πολιτιστικό τουρισμό. Ο Μεσσηνιακός Κόλπος είναι ένα από τα καλύτερα οικοσυστήματα της χώρας και πρέπει να τον διατηρήσουμε ως "κόρη οφθαλμού"".

- Ποια μεγάλα προβλήματα θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τις επόμενες δεκαετίες οι δήμαρχοι της Καλαμάτας;

"Την οικιστική πίεση, τη διατήρηση της ταυτότητας και των μεγάλων κεκτημένων της".

- Πώς θα είναι η Καλαμάτα το… 2021, στην επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821;

"Εύχομαι να είναι  η "Καλαμάτα των προσδοκιών και των ονείρων μας"".

 

[Συνέντευξη στον Θανάση Λαγό]