- Πώς αποτιμάτε σήμερα την επιλογή σας να αποχωρήσει η ΔΗΜΑΡ από τη συγκυβέρνηση το περασμένο καλοκαίρι;

"Πριν από ένα χρόνο αποφασίσαμε τη συμμετοχή μας στην τρικομματική κυβέρνηση. Η επιλογή μας ήταν πράξη ευθύνης της ΔΗΜΑΡ έναντι της χώρας και της κοινωνίας.  

Η αποχώρησή μας ήρθε ως αποτέλεσμα των σημαντικών διαφωνιών μας για το κυβερνητικό έργο, της μετατροπής της τρικομματικής κυβέρνησης σε μονοκομματική, του εγκλωβισμού της σε μια βαθιά συντηρητική πολιτική. Για μας η συμμετοχή σε κυβερνήσεις συνεργασίας είναι επιθυμητή, όμως πρέπει  να έχει αντίκρισμα στις εφαρμοζόμενες πολιτικές, προς όφελος της κοινωνίας. 

Οι πολίτες κατανοούν όσα επισημάναμε για την πολιτική της κυβέρνησης. Αποχωρήσαμε από την κυβέρνηση, αλλά συμμετέχουμε με το δικό μας πολιτικό στίγμα στην εθνική προσπάθεια".  

- Καταγγείλατε τότε, ότι η απόφαση για την ΕΡΤ ήταν μονομερής -από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας. Τελικά, η συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ στο κυβερνητικό σχήμα επηρέαζε τις αποφάσεις και την ακολουθούμενη πολιτική όσο εσείς νομίζατε ότι το έκανε; Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος πλέον, πόσο δεκτικά αποδείχθηκαν τα άλλα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης στις προτάσεις της ΔΗΜΑΡ και πόσο επί της ουσίας το κόμμα σας συνέβαλε στη λήψη μέτρων ανακούφισης του ελληνικού λαού;

"Ολον αυτόν το χρόνο δώσαμε μάχες. Αλλες τις κερδίσαμε, άλλες όχι. Σε κάθε περίπτωση όμως κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι απείχαμε, ότι δεν καταθέσαμε προτάσεις και δεν διατυπώσαμε τις διαφωνίες μας.  

Είχαμε ένα δεσμευτικό πλαίσιο από τη δανειακή σύμβαση και για αυτό εργασθήκαμε ώστε η διαδικασία υλοποίησης να μετατραπεί ταυτόχρονα και σε διαδικασία ουσιαστικών θετικών αλλαγών  του προγράμματος προσαρμογής.

Η συνεργασία μας με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, στο πλαίσιο της κυβέρνησης, δεν έγινε στη βάση ιδεολογικών συμπτώσεων, αλλά στη βάση των συγκεκριμένων αναγκών που είχε η πατρίδα μας. 

Είναι γεγονός πως δεν συμφωνούσαμε με όλα όσα αφορούν στο κυβερνητικό έργο. Στην αρχή υπήρχε μια κοινή προσπάθεια για να βρίσκεται ο κοινός πολιτικός τόπος. Σταδιακά ο κ. Σαμαράς, σε πολλά και σημαντικά ζητήματα της ασκούμενης πολιτικής, μετέτρεψε την τρικομματικη κυβέρνηση σε μονοκομματική. Επιχείρησε ακόμη και σε θέματα που δεν ανήκουν στον πυρήνα των μνημονιακών δεσμεύσεων να βάλει τη στενή ιδεολογικοπολιτική σφραγίδα της Νέας Δημοκρατίας. Διαμόρφωσε ένα περιβάλλον μη ισότιμων σχέσεων μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων. Το πρόβλημα δεν ήταν πλέον τα επιμέρους πεδία εφαρμογής του κυβερνητικού έργου, αλλά η ίδια η δυσλειτουργία και το έλλειμμα βασικής συναντίληψης της συγκυβέρνησης".  

- Από την άλλη πλευρά, η αυξανόμενη ανεργία και η υποβάθμιση του επιπέδου ζωής στη χώρα μας -με περικοπές σε καίριους τομείς, όπως η υγεία, η παιδεία και η κοινωνική ασφάλιση- έχει δημιουργήσει συνθήκες που λίγο απέχουν από την ανθρωπιστική κρίση. Τι απαντάτε σε όσους χρεώνουν και στη ΔΗΜΑΡ μέρος της ευθύνης για την κατάσταση αυτή;

"Απαντώ πως δεν ήταν η ΔΗΜΑΡ αυτή που κυβέρνησε τη χώρα επί σειρά ετών και την οδήγησε πολύ κοντά στη χρεοκοπία. Ευθύς εξαρχής είπαμε την αλήθεια στον ελληνικό λαό. Αναγνωρίσαμε το δεσμευτικό πλαίσιο της χώρας και ζητήσαμε την ψήφο του για να το αλλάξουμε.

Αντισταθήκαμε στη λήψη σημαντικών επιβαρυντικών μέτρων, όπως η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και αυτό οδήγησε στο να μη ψηφίσουμε το συνολικό πακέτο μέτρων. Τα θέματα της κοινωνικής στήριξης τέθηκαν από εμάς κατά προτεραιότητα και στο εσωτερικό της κυβέρνησης και στις συναντήσεις μας με τους εταίρους. Με σειρά προτάσεων και παρεμβάσεών μας είτε αποφεύχθηκαν επαχθή μέτρα, είτε επιλέχθηκαν ρυθμίσεις εμφανώς βελτιωμένες των αρχικών. Δεν είμαστε απόλυτα ικανοποιημένοι αλλά δώσαμε με επιμονή όλες τις μάχες".

Ο τρίτος πόλος και η απάντηση στους "58"

- Μιλήσατε πρόσφατα για τη συγκρότηση ενός ''τρίτου πόλου'', για τον χώρο του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, τονίζοντας ότι αυτό "δεν μπορεί να γίνει γενικά και αόριστα, αλλά στη βάση συγκεκριμένων πολιτικών και στη βάση συγκεκριμένου πολιτικού περιεχομένου για την παρούσα κατάσταση της ελληνικής κοινωνίας". Αυτό από μόνο του δεν ακούγεται... γενικό και αόριστο;

"Είναι απολύτως αναγκαία η συσπείρωση όλων των προοδευτικών δυνάμεων που διαφωνούν με την ασκούμενη κυβερνητική πολιτική, αλλά και το λαϊκισμό της μονομερούς καταγγελίας του μνημονίου από την αξιωματική αντιπολίτευση. Των δυνάμεων που επιδιώκουν να συγκροτήσουν και να υπηρετήσουν μια νέα πολιτική διέξοδο για τη χώρα. Σε έναν πολιτικό πόλο διευρυμένο, που θα εμπνεύσει και θα πείσει την κοινωνία για μια νέα πορεία εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με δημοκρατία και κοινωνική συνοχή".

- Γιατί απαντήσατε αρνητικά στην πρόσκληση των "58"; 

"Κάθε πρωτοβουλία διαλόγου έχει τη χρησιμότητά της. Βεβαίως ο χαρακτήρας μιας κίνησης δεν κρίνεται από την αξία και την καλή προαίρεση των ανθρώπων που συμμετέχουν σε αυτήν και την οποία δεν αμφισβητούμε. Μια τέτοια πρωτοβουλία όμως δεν μπορεί να παραβλέπει και να προσπερνάει κρίσιμα ζητήματα για τη συγκρότηση ενός νέου προοδευτικού πόλου, όπως η κατάσταση της κοινωνίας, η ουσιαστική κριτική στην ασκούμενη πολιτική από τη Νέα Δημοκρατία, που αναπαράγει την κρίση.

Η εθνική ανασυγκρότηση αποτελεί πράγματι την πρόκληση της επόμενης περιόδου. Αυτή, όμως, επηρεάζεται και σημαντικά καθορίζεται από την ασκούμενη πολιτική, η οποία και διαμορφώνει αρνητικούς συσχετισμούς και σχέσεις της μεταμνημονιακής Ελλάδας.

Το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης που προβάλλουμε εμείς είναι διακριτό, έχει προοδευτικό χαρακτήρα, περιλαμβάνει μια πραγματική επαναδιαπραγμάτευση για την αποδέσμευση από τους επαχθείς όρους του μνημονίου και έχει ως απαράβατο όρο την αντιμετώπιση όλων των πρακτικών που οδήγησαν στην κρίση.

Ο προοδευτικός τρίτος πόλος θα συγκροτηθεί με τη συσπείρωση ευρύτερων δυνάμεων. Ομως δεν υπάρχει αντικειμενικά ένα πολιτικό πλαίσιο που να επιτρέπει τη συζήτηση για εκλογική συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, όταν αυτό ταυτίζεται με σημερινές συντηρητικές κυβερνητικές επιλογές.

Η ΔΗΜΑΡ έχει τη δική της πρόταση για τη συγκρότηση του προοδευτικού πόλου -του πόλου του δημοκρατικού σοσιαλισμού- και είναι ανοικτή στο δημιουργικό διάλογο για την εκπόνηση ενός εναλλακτικού σχεδίου. Αυτό το εναλλακτικό σχέδιο έχει σαφές μέτωπο όχι μόνο με τον αριστερό λαϊκισμό, αλλά και με τις νεοφιλελεύθερες επιλογές.

Στόχος μας είναι να υπάρξει η ευρύτερη δυνατή συσπείρωση όχι μόνο απ' τον πολιτικό χώρο, αλλά και από την κοινωνία. Εργαζόμαστε σε αυτή την κατεύθυνση και πιστεύουμε ότι θα έχουμε πολύ καλά αποτελέσματα".

- Εισηγείστε, στο πιο πάνω πλαίσιο, συνεργασία με δυνάμεις της Κεντροαριστεράς, αποκλείοντας ταυτόχρονα το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ την ίδια στιγμή αφήνετε ανοιχτό το ενδεχόμενο κοινής εκλογικής καθόδου ΔΗΜΑΡ και "Συμφωνίας για τη Νέα Ελλάδα" του Ανδρέα Λοβέρδου. Θα το χαρακτηρίζατε ως άνοιγμα προς το κέντρο;

"Η πρότασή μας όμως που αφορά άμεσα την πολιτική εξόδου από την κρίση  είναι η συγκρότηση του προοδευτικού τρίτου πόλου, στην οποία καλούμε να συμμετέχουν δυνάμεις ενός ευρύτατου πεδίου. Η συσπείρωση αυτή αφορά όλες τις δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού, της σοσιαλδημοκρατίας, της πολιτικής οικολογίας και του προοδευτικού κέντρου".

- “Η χώρα χρειάζεται τις ευρύτερες δυνατές συναινέσεις και τις προγραμματικές συνεργασίες στο κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Αυτό σημαίνει πολιτική αντιπαράθεση γόνιμη, προγραμματική και επί της ουσίας και όχι επικοινωνιακή. Και βεβαίως συνθέσεις και συμπαρατάξεις, όπου αυτό είναι δυνατόν” είπατε μιλώντας στην Κεντρική Επιτροπή της ΔΗΜΑΡ. Γιατί, εκ προοιμίου -όπως προκύπτει- αποκλείετε δυνάμεις της Αριστεράς όπως ο ΣΥΡΙΖΑ;

"Οι αποκλεισμοί δεν γίνονται επί της αρχής αλλά με βάση πολιτικές.

Ο προοδευτικός τρίτος πόλος δεν μπορεί και δεν θα γίνει συνιστώσα ούτε της  συντηρητικής πολιτικής, ούτε βέβαια μιας Αριστεράς που ρέπει στο λαϊκισμό και επαγγέλλεται την επιστροφή στο χθες, αγνοώντας την ανάγκη μεγάλων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων και  τη στρατηγική σημασία της ευρωπαϊκής πορείας του ελληνικού λαού.

Οσο ισχυρότερος είναι αυτός ο πόλος, τόσο θα επηρεάζει τον χαρακτήρα των κυβερνητικών λύσεων και των πολιτικών που θα εφαρμόζονται. Η χώρα δεν πρέπει να εγκλωβιστεί σε έναν διπολισμό, καρικατούρα του παλαιού δικομματισμού". 

- Φαίνεται, ωστόσο, από σχετικά πρόσφατες δηλώσεις σας, ότι οι εκλογές για τη ΔΗΜΑΡ δεν αποτελούν πρώτη επιλογή, αντίθετα διαβάσαμε ότι προτείνατε, αν δεν υπάρξει αλλαγή της ακολουθούμενης πολιτικής να ανατραπεί κοινοβουλευτικά η παρούσα κυβέρνηση και να σχηματιστεί νέα, από την παρούσα Βουλή, με άλλον πρωθυπουργό. Πόσο δυνατό είναι κάτι τέτοιο;

"Οι εκλογές στο βαθμό που θα επηρεάσουν αρνητικά την προσπάθεια της χώρας είναι απευκταίες. Δεν χρειαζόμαστε εκλογές – αλλαγή πολιτικής χρειάζεται η χώρα και σε αυτό επιμένω. Η παρούσα διαχείριση της κρίσης και η εφαρμογή αν θέλετε του μνημονίου με αυτόν τον τρόπο δεν είναι μονόδρομος. Τα υπόλοιπα σενάρια και οι λοιπές εναλλακτικές περιγράφονται επαρκώς στο Σύνταγμα και δίνουν πράγματι ορισμένες δυνατότητες αλλά επαναλαμβάνω πως στόχος μας είναι η αλλαγή πολιτικών". 

Αυτοδιοικητικές εκλογές και αλλαγή του νόμου

- “Οι αυτοδιοικητικές εκλογές, τον Μάιο του 2014 δεν πρέπει να αποτελέσουν δημοψήφισμα για το μνημόνιο και την κυβερνητική πολιτική”, είπατε πρόσφατα. Από την πολυετή εμπειρία σας, πώς βλέπετε ότι μπορεί να αποφευχθεί κάτι τέτοιο; Θεωρείτε ότι συμβαδίζει με μια σύγχρονη Αριστερά η εμπλοκή των κομμάτων στις εκλογές της αυτοδιοίκησης -είτε σε πρωτοβάθμιο, είτε στο επίπεδο της περιφέρειας;

"Ο χώρος της αυτοδιοίκησης είναι ο κατ΄ εξοχήν χώρος των ενεργών πολιτών και των ευρύτερων συμπαρατάξεων στη βάση των αυτοδιοικητικών προγραμμάτων. Οι πρωτοβουλίες δημοτικών παρατάξεων που υποστηρίξαμε την προηγούμενη φορά, θεωρούμε ότι έδωσαν θετικά αποτελέσματα. Αν τέτοια σχήματα υποστηριχθούν και από άλλες πολιτικές δυνάμεις αυτό δεν θα επηρεάσει την θέση μας.

Η ατζέντα των εκλογών πρέπει να είναι αυτοδιοικητική και να έχει στο επίκεντρο τα πραγματικά ζητήματα των τοπικών κοινωνιών – ιδιαίτερα σε πρωτοβάθμιο επίπεδο".

- Εκφράσατε ως κόμμα επιφυλάξεις για την αλλαγή του εκλογικού νόμου στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Για ποιον λόγο;

"Εχουμε ουσιαστικές επιφυλάξεις για την επιλογή του χρόνου ανοίγματος του θέματος και τις μείζονες αλλαγές που θα επιφέρει στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας καθώς και για τον κίνδυνο αποπολιτικοποίησης των εκλογών, με την έννοια της αποδυνάμωσης των αυτοδιοικητικών κινήσεων.

Η άποψη της ΔΗΜΑΡ είναι ότι οι όποιες αλλαγές πρέπει να μην εξυπηρετούν μικροκομματικές σκοπιμότητες αλλά να εξασφαλίζουν την αναλογικότητα, την αποτελεσματικότητα στην άσκηση της διοίκησης και την ευρύτερη δημοκρατική νομιμοποίηση εκλογής του δημάρχου. Τέλος η οποιαδήποτε αλλαγή του εκλογικού νόμου θα πρέπει να ισχύσει από τις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές".

Χρυσή Αυγή και θεωρία δυο άκρων

- Πώς κρίνετε τις εξελίξεις στην υπόθεση της Χρυσής Αυγής;

"Η αντιμετώπιση της Χρυσής Αυγής είναι  προτεραιότητα και απαιτεί την κοινή δράση όλων των δυνάμεων της Δημοκρατίας. 

Εγινε ένα σημαντικό πρώτο βήμα και επιτεύχθηκε ένα ισχυρό πλήγμα. Μένουν να γίνουν ακόμη πολλά και χαρακτηριστικά αναφέρω την ανάγκη διερεύνησης των οικονομικών πόρων της νεοναζιστικής οργάνωσης. 

Η αντιμετώπιση της εγκληματικής δράσης τους πρέπει να συνεχιστεί σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από το νόμο διαδικασίες, με πλήρη αξιοποίηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου. Η Δικαιοσύνη και τα όργανα του κράτους πρέπει να συνεχίσουν τη δουλειά τους για την πλήρη αποκάλυψη και την αντιμετώπιση όλων των παράνομων πράξεων. Η αντιμετώπιση του κινδύνου εκφασισμού της ελληνικής κοινωνίας απαιτεί συνολική απάντηση σε όλα τα επίπεδα. Ποινική αντιμετώπιση, ενίσχυση της αντιρατσιστικής νομοθεσίας, ενεργοποίηση για την κοινωνική και πολιτική απομόνωση του ναζιστικού μορφώματος".

- Οι διατυπώσεις που αφορούν στην αποκαλούμενη ''θεωρία των άκρων'' σας βρίσκουν σύμφωνο;

"Η θεωρία των δύο άκρων αλλά και η γενικότερη πολιτική στρατηγική που έχει δομηθεί γύρω από αυτή εκτιμώ ότι είναι λανθασμένη και επικίνδυνη.

Είναι άτοπο από πλευράς Νέας Δημοκρατίας να εξισώνεται η δράση της Χρυσής Αυγής με την πολιτική δράση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. 

Η βία είναι αυτονόητο πως είναι καταδικαστέα. Δικαιολογημένη βία δεν υπάρχει στη Δημοκρατία".