Με καταγωγή από την Καλαμάτα, διαγράφει μια εντυπωσιακή πορεία στον χώρο της διεθνούς οικονομικής στρατηγικής, κατέχοντας σήμερα τον ρόλο του Υπεύθυνου Οικονομικής και Γεωγραφικής Ανάπτυξης σε Ασία, Ωκεανία και Κεντρική Ευρώπη (Finance Lead Group Business Expansion Asia-Pacific) στον παγκόσμιο όμιλο Vorwerk.

Παρά τη γεμάτη του ατζέντα και τη βάση του σε Αθήνα και Ελβετία κυρίως, ο ίδιος δεν ξεχνά τον τόπο καταγωγής του. Μέσα από τη συχνή ενημέρωση για τα δρώμενα της Καλαμάτας και τις επαγγελματικές του εμπειρίες σε εταιρείες-ορόσημα της Μεσσηνίας, όπως η Costa Navarino και η Καπνοβιομηχανία Καρέλια, διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με τη γενέτειρά του, παρατηρώντας πως έχει μεγάλες προοπτικές.

Στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο Νίκος Σαχλάς μίλησε μεταξύ άλλων στην “Ε” για την πορεία του, τις προκλήσεις του διεθνούς επιχειρείν, το επενδυτικό ενδιαφέρον από πολυεθνικές για την Ελλάδα αλλά και για τη σχέση τεχνητής νοημοσύνης - ανθρώπινου παράγοντα.

Συνέντευξη στον Τάσο Ανδρικόπουλο

Εχοντας καταγωγή από την Καλαμάτα, τι αναμνήσεις κρατάτε από την πόλη και πώς αυτές σας διαμόρφωσαν ως άνθρωπο και επαγγελματία;

Μεγαλώνοντας σε μια πόλη όπως η Καλαμάτα, θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό, καθώς οι σχέσεις που διαμορφώνονται σε μικρότερα αστικά κέντρα, είναι σε μεγάλο βαθμό αυθεντικές, αγνές, με σημαντική  επίδραση στο σύστημα  αξιών. Αυτές λοιπόν τις αξίες τις «κουβαλάς» στην μετέπειτα ζωή σου, και ειδικότερα στο σκληρό επαγγελματικό περιβάλλον σε βοηθούν να επιβιώσεις, μένοντας σταθερός και  εφαρμόζοντας αυτές σε καθημερινή βάση. Ειδικότερα σε πολύπλοκα και πολυεθνικά περιβάλλοντα, οι αξίες σου ως επαγγελματία και άνθρωπο σε χαρακτηρίζουν και σε ξεχωρίζουν στο τέλος της ημέρας, πέρα από τα υπόλοιπα τυπικά απαιτούμενα προσόντα.

Με την καθημερινότητά σας να μοιράζεται ανάμεσα σε Αθήνα, Ελβετία, και χώρες της Ασίας, διατηρείτε ζωντανή τη σχέση σας με τον τόπο καταγωγής σας;

Παρά το βεβαρημένο πρόγραμμα λόγω των συνεχόμενων επαγγελματικών ταξιδιών ανά τον κόσμο, αισθάνομαι τυχερός που μπορώ και διατηρώ ενεργή την επαφή με την ιδιαίτερη πατρίδα μου. Σε αυτό βοηθά το γεγονός πως η σύζυγος μου επίσης κατάγεται από την Καλαμάτα, συνεπώς η επίσκεψη σε μέλη των οικογενειών μας, κάνει συχνή την επαφή με την πόλη. Εκτός από οικογενειακούς λόγους όμως, η Καλαμάτα αποτελεί κατά γενική ομολογία ένα πολύ ζωντανό τόπο, με πολύ μεγάλες προοπτικές κατά την γνώμη μου, και επιδιώκω να διατηρώ ενεργή την σχέση και σε κάθε επίσκεψη μου, παρατηρώντας τις αλλαγές που συντελούνται με μεγάλο ενδιαφέρον.

Η διαδρομή σας περιλαμβάνει ηγετικούς ρόλους σε πολυεθνικά περιβάλλοντα, αλλά και σημαντική προϋπηρεσία σε εταιρείες της Μεσσηνίας. Ποια εμπειρία σας από την Καρέλια και την Costa Navarino θεωρείτε καθοριστική; 

Καταρχάς θεωρώ μεγάλη τιμή που υπηρέτησα τις κατά τεκμήριο δύο μεγαλύτερες εταιρείες του νόμου μας, και μου εμπιστεύθηκαν θέσεις ευθύνης. Και οι δυο εμπειρίες αποτελούν σημεία αναφοράς στην καριέρα μου. Στην Καπνοβιομηχανία Καρέλια παρέμεινα σχεδόν 8 έτη, και εκεί έθεσα τις βάσεις για την πορεία μου ως τώρα, με βασικό στοιχείο το συνεπές επιχειρείν, έμφαση στην εξωστρέφεια και σεβασμό στον καταναλωτή. Στην ΤΕΜΕΣ (Costa Navarino) αναλαμβάνοντας τον ρόλο του διευθυντή οικονομικών υπηρεσιών, είχα την ευκαιρία να γνωρίσω τον κλάδο με την μεγαλύτερη συνεισφορά στο ΑΕΠ της χώρας, και στην περιοχή της Μεσσηνίας ειδικότερα, στην δύσκολη περίοδο του κορονοϊού. Καταφέρνοντας όμως να ξεπεράσουμε με επιτυχία αυτόν τον σκόπελο, ήταν κάτι που αναμφισβήτητα ενίσχυσε το αίσθημα ότι μπορείς να καταφέρεις τα πάντα εάν μείνεις πιστός στις αρχές σου με ταπεινότητα και σκληρή δουλειά. Εάν έπρεπε να ξεχωρίσω, η πλάστιγγα θα έγερνε προς την Καπνοβιομηχανία Καρέλια, στην οποία παρέμεινα περισσότερα χρόνια, αποτελώντας σημαντικό πυλώνα στον κλάδο βιομηχανίας της χώρας, ο οποίος είναι αρκετά ταλαιπωρημένος. Αναμφισβήτητα και οι δυο εταιρείες αποτελούν μεγάλα σχολεία για τον νόμο μας.

Η θέση σας στη Vorwerk σάς φέρνει αντιμέτωπο με διαφορετικές αγορές, κουλτούρες και ρυθμιστικά πλαίσια. Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζετε; 

Οι προκλήσεις είναι μεγάλες και πολλές φορές «άγνωστες», ειδικά σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας (Μαλαισία, Βιετνάμ, Σιγκαπούρη κλπ) όπου το κοινωνικό, πολιτικό  και οικονομικό περιβάλλον είναι τελείως διαφορετικό από αυτό που ενδεχομένως έχουμε συνηθίσει. Ακόμη όμως και σε περιβάλλοντα όπως αυτά της Αυστραλίας ή της Κεντρικής Ευρώπης οι προκλήσεις είναι υπαρκτές. Το νομοθετικό πλαίσιο είναι πολλές φορές πολύπλοκο (ειδικά στις αγορές της Ασίας), το οικονομικό περιβάλλον ανταγωνιστικό, και το επιχειρηματικό ρίσκο υψηλότερο. Επίσης η κουλτούρα των συνεργατών φαντάζει πολλές φορές εντελώς ξένη. Το κλειδί όμως για να επιβιώσεις ως στέλεχος και στην συνέχεια ως οργανισμός σε αυτά τα πολυεθνικά περιβάλλοντα είναι να κατανοήσεις πως πρέπει να προσαρμόζεσαι εσύ κάθε φορά, σεβόμενος την τοπική κουλτούρα, και όχι το αντίθετο, όσο μεγάλος οργανισμός και εάν είσαι.

Έχετε διαχειριστεί σημαντικές εξαγορές και συγχωνεύσεις σε διεθνές επίπεδο. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας, τα κρίσιμα σημεία για την επιτυχία ενός τέτοιου εγχειρήματος;

Η επιτυχία μιας εξαγοράς ή συγχώνευσης σε διεθνές επίπεδο εξαρτάται από την πολιτισμική εναρμόνιση, την ξεκάθαρη στρατηγική στόχευση και την αποτελεσματική επικοινωνία και εμπιστοσύνη μεταξύ των μερών. Κρίσιμο στοιχείο είναι αφενός η αξιολόγηση των κινδύνων από την πλευρά του αγοραστή/επενδυτή και η γρήγορη ενσωμάτωση διαδικασιών και συστημάτων. Σε κάθε παρόμοιο εγχείρημα όμως βασική προτεραιότητα για μένα είναι η διατήρηση ταλέντου και γνώσης που φέρουν οι άνθρωποι από την πλευρά του οργανισμού που εξαγοράζεται/απορροφάται. Όλα τα παραπάνω διαμορφώνουν ένα πλαίσιο που εξασφαλίζει την βιωσιμότητα κάθε τέτοιου εγχειρήματος. 

Στο άρθρο σας στο Dialectica Hub μιλάτε για την ανάγκη να συνδυάζεται το στρατηγικό όραμα με την ευελιξία. Πώς το εφαρμόζετε αυτό στην πράξη;

Αυτός ο συνδυασμός είναι δύσκολος και αποτελεί πρόκληση για πολλούς  διεθνείς οργανισμούς. Ο λόγος που αποτυγχάνουν πολλές εταιρείες, είναι προφανής κατά την γνώμη μου, και αφορά το κενό που υπάρχει μεταξύ των κεντρικών υπηρεσιών των εταιρειών (συνήθως σε κάποια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα ή πόλεις των ΗΠΑ), που είναι υπεύθυνες πολλές φορές για την διαμόρφωση της στρατηγικής και της ανάπτυξης, και από την άλλη πλευρά την έλλειψη γνώσης του τι απαιτείται στο πεδίο δράσης, στις αγορές δηλαδή που επιθυμούν να επεκταθούν. Ο δοκιμασμένος τρόπος για να επιτυχείς στην πράξη είναι να λαμβάνεις υπόψη την εμπειρία και την γνώμη των ανθρώπων που δρουν στην συγκεκριμένη αγορά, και να είσαι ανοιχτός στο να κατανοήσεις την πολυπλοκότητα και τις ανάγκες του συγκεκριμένου περιβάλλοντος. Έτσι παραμένεις ευέλικτος και έτοιμος να ανταποκριθείς σε κάθε πρόκληση, αντί να παραμένεις άκαμπτος και να θεωρείς πως ότι είναι αποτελεσματικό για παράδειγμα στην Γερμανία, θα αποδειχθεί εξίσου και στην Ιαπωνία.

Παράλληλα είστε υποψήφιος διδάκτορας. Τι σας ώθησε να στραφείτε και προς τον ακαδημαϊκό χώρο;

Ο λόγος που με ώθησε προς αυτήν την κατεύθυνση, όσο περίεργο και εάν ακούγεται, δεν αφορά την προσδοκία μου να μετακινηθώ  στον ακαδημαϊκό χώρο. Το αντίθετο θα έλεγα καθώς θεωρώ τον εαυτό μου άνθρωπο της αγοράς και στέλεχος του επιχειρηματικού κόσμου. Αυτό όμως αποτέλεσε και το κίνητρο να στραφώ προς την κατεύθυνση του υποψηφίου διδάκτορα, καθώς διαπίστωσα όλα αυτά τα  χρόνια που εργάζομαι το μεγάλο κενό που υπάρχει ανάμεσα στην ακαδημαϊκή γνώση και την εφαρμογή στην αγορά εργασίας. Μέσα λοιπόν από τις δημοσιεύσεις μου και τα άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά, ως υποψήφιος διδάκτορας θα διαπιστώσετε ότι ο σκοπός μου είναι ακριβώς αυτός, και θα είμαι ευγνώμων εάν στο τέλος της ημέρας θα έχω καταφέρει να προσθέσω ένα λιθαράκι, στο να εξαλειφθεί αυτό το κενό, και να γίνει στενότερη η σύνδεση της ακαδημαϊκής  γνώσης και της πρακτικής εφαρμογής.

Ποιο χαρακτηριστικό θεωρείτε πιο σημαντικό για έναν νέο οικονομολόγο που θέλει να "ανοίξει φτερά" εκτός Ελλάδας;

Το κύριο χαρακτηριστικό που πρέπει να έχει κάθε νέος οικονομολόγος που θέλει να εξελιχθεί σε διεθνή περιβάλλοντα, είναι η κατανόηση του σύγχρονου ρόλου του στελέχους οικονομικών υπηρεσιών. Η εποχή που οι οικονομολόγοι απλά παρουσίαζαν δείκτες και οικονομικά αποτελέσματα χωρίς ουσιαστική συνεισφορά, έχει περάσει ανεπιστρεπτί.  Στην σύγχρονη εποχή ο ρόλος του στελέχους οικονομικών υπηρεσιών έχει εξελιχθεί σε αυτό που αποκαλούμε «Business Partner», με ευθύνη τον στρατηγικό χρηματοοικονομικό σχεδιασμό, την καθοδήγηση του οργανισμού στο πως θα επιτύχει τα αναμενόμενα οικονομικά αποτελέσματα, έχοντας παράλληλα την ευθύνη συντονισμού τμημάτων που παραδοσιακά δεν θεωρούνταν ευθύνη του ρόλου (ΙΤ, Πωλήσεις, Marketing κλπ.). Θα χρειαστεί λοιπόν να προετοιμαστεί κατάλληλα ώστε να συμμετέχει ενεργά στην διαμόρφωση και ερμηνεία των οικονομικών αποτελεσμάτων και όχι απλά στην παράθεση τους.

Υπάρχει κάποιο όραμα ή σχέδιο που θα θέλατε κάποια στιγμή να υλοποιήσετε στη Μεσσηνία ή οπουδήποτε αλλού, αξιοποιώντας την εμπειρία σας;

Στο πίσω μέρος του μυαλού μου υπάρχει πάντα, όπως θεωρώ και πολλών άλλων συμπολιτών μας η επιστροφή, αρκεί αυτή να συνοδεύεται από ένα βιώσιμο πλάνο και κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Όπως ανέφερα και προηγουμένως η Μεσσηνία αποτελεί έναν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα  τόπο, ο οποίος έχει πολλές προοπτικές, πέρα από την παραδοσιακή αξιοποίηση του πρωτογενούς τομέα και του τουρισμού. Υπάρχει ένα πλάνο το οποίο αφορά την συμβουλευτική, το οποίο αυτή την στιγμή είναι σε αρκετά πρώιμο στάδιο, καθώς ακόμη απολαμβάνω τον ρόλο μου ως στέλεχος επιχειρήσεων.

Η Ελλάδα έχει δεχθεί επενδυτικό ενδιαφέρον από πολλές πολυεθνικές τα τελευταία χρόνια. Ποια θεωρείτε ότι είναι τα ισχυρότερα πλεονεκτήματα της χώρας προς τους ξένους επενδυτές;

Θεωρώ πως τα ισχυρά πλεονεκτήματα της χώρας αφορούν την υψηλή κατάρτιση του εργατικού δυναμικού, σε σύγκριση με την αντίστοιχη γειτονικών χωρών, και σαφέστατα την γεωγραφική μας θέση η οποία είναι κομβική ως σημείο αναφοράς στην Μεσόγειο, για την ανάπτυξη του εμπορίου και των επενδύσεων σε τουριστικές υποδομές. Πρέπει φυσικά από την πλευρά μας να υποστηρίξουμε αυτά τα πλεονεκτήματα, στηρίζοντας με φορολογικά κίνητρα το εξειδικευμένο προσωπικό, αποτρέποντας την φυγή του προς το εξωτερικό, και από την άλλη να δημιουργήσουμε ένα σταθερό πλαίσιο για παραγωγικές επενδύσεις με μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Η τεχνητή νοημοσύνη και τα analytics επηρεάζουν πλέον τις χρηματοοικονομικές αποφάσεις. Πώς βλέπετε τη σχέση τεχνολογίας – ανθρώπινου παράγοντα στο σκέλος αυτό;

Η γνώμη μου είναι πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε κάθε τέτοια αλλαγή με θετικό πνεύμα και όχι φοβικά. Η τεχνολογία και συγκεκριμένα η τεχνητή νοημοσύνη στην οποία αναφερόμαστε ολοένα και περισσότερο έχει την θετική αλλά και την αρνητική πλευρά αναλόγως με τον τρόπο υιοθέτησης . Η αυτοματοποίηση που μπορεί να επιτευχθεί δεν θα πρέπει να αποτελεί κίνδυνο για τον ανθρώπινο παράγοντα, αλλά αντίθετα ευκαιρία να αναπτύξει περισσότερο τις δεξιότητες και τα ταλέντα που έχουν περισσότερη αξία για τον ίδιο, απαλλάσσοντας τον από καθημερινές επαναλαμβανόμενες, ανούσιες και χρονοβόρες διαδικασίες. Πάντα με σύνεση και ορθή χρήση, αλλά με όραμα την βελτιστοποίηση της καθημερινότητας και τον άνθρωπο στο επίκεντρο θεωρώ πως μόνο θετικά νέα θα προκύψουν από αυτήν την σχέση.