Η προτεραιότητα της χώρας μια εβδομάδα μετά τη λήξη του λοκντάουν είναι να ανοίξει σταδιακά η οικονομική δραστηριότητα και να επιτρέψει μια ημι-κανονικότητα προκειμένου να μην καταρρεύσει ότι κερδήθηκε με πολύ αγώνα μετά από την εποχή των μνημονίων, πρώτες ενδείξεις από διεθνείς φορείς ωστόσο μιλούν για μια οικονομική επιβράδυνση στη χώρα κοντά στο 10%.
Η επανεκκίνηση είναι σημαντική και για δυο ιατρικούς λόγους: Πρώτον, για να αρχίσει η ελληνική κοινωνία σταδιακά να αποκτά μια σχετική έστω ανοσία στον ιό, και δεύτερον, για να μην καταρρεύσουν ψυχολογικά οι πάντες από την απομόνωση. Είναι ξεκάθαρο από τις πληροφορίες που υπάρχουν ότι δεν είναι μόνο η οικονομία ο λόγος που θα πρέπει να αρθούν οι απαγορεύσεις, αλλά ότι αυτό επιβάλλουν και τα επιδημιολογικά μοντέλα που συζητιούνται στην κυβέρνηση.
Η απομόνωση μας έσωσε στην πρώτη φάση, αλλά η ανοσία μεγάλου μέρους του πληθυσμού είναι αναγκαία για την ασφάλειά μας. Και αυτό προσπαθεί να το πετύχει ανοίγοντας σταδιακά τα πάντα μέσα στο καλοκαίρι που η ένταση του ιού αναμένεται να είναι μειωμένη (ελπίζουμε), ώστε αν έρθει δεύτερο κύμα το φθινόπωρο και δεν έχει βρεθεί φάρμακο, να μην καταρρεύσει το σύστημα υγείας και να μην αναγκαστούμε να ξαναπάρουμε τόσο σκληρά μέτρα απομόνωσης, αλλά να είμαστε σε μια λίγο πιο χαλαρή κατάσταση.
Ενα από τα ζητήματα που τίθενται είναι πότε θα ανοίξει ο κλάδος της εστίασης, δηλαδή εστιατόρια, καφέ, μπαρ κλπ. Ο κλάδος αυτός συνεισφέρει στην οικονομία ένα τεράστιο ποσοστό του ΑΕΠ και μεγαλύτερο ακόμη στην πραγματικότητα, αν ληφθεί υπόψη ότι εκεί κυκλοφορεί πολύ μαύρο χρήμα. Στην εστίαση δουλεύουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι οι οποίοι βρίσκονται αυτή τη στιγμή χωρίς κανένα εισόδημα και καμία αποταμίευση. Αν δεν ανοίξουν οι δουλειές τους, δεν έχουν καμία άλλη προοπτική εισοδήματος. Συνεπώς η εστίαση πρέπει να ανοίξει νωρίς. Αυτή αποτελεί το μεγάλο στοίχημα της επόμενης μέρας, και πολλοί πλέον και στην κυβέρνηση μιλούν για γρηγορότερο από το σχεδιαζόμενο άνοιγμα των επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος. Ο φόβος ωστόσο θα αντικαταστήσει τα μέτρα απαγόρευσης, και είναι βάσιμη υπόθεση να σκεφτεί κανείς ότι λίγοι - τουλάχιστον από όσους είναι ή νιώθουν ευπαθείς- θα επισκεφτούν κάποιες από αυτές τις επιχειρήσεις.
Τα μικρά μαγαζιά λιανικής θα πρέπει ασφαλώς να ανοίξουν αρχικά γιατί και αυτά απασχολούν πολύ κόσμο και προσφέρουν εισοδήματα. Τα μεγάλα πολυκαταστήματα και τα μολ από την άλλη, που βιάζονται να ανοίξουν, ίσως είναι πιο επικίνδυνα διότι είναι κλειστοί χώροι και περιλαμβάνουν χώρους εστίασης, διασκέδασης και ψυχαγωγίας όπου η μεταδοτικότητα διευκολύνεται.
Μεγάλο πρόβλημα βέβαια θα είναι και ο κλάδος του τουρισμού διότι δεν διαφαίνεται ακόμη λύση για ασφαλές άνοιγμα του εξωτερικού τουρισμού. Η Ελλάδα είχε πέρυσι 20 εκατομμύρια αφίξεις από το εξωτερικό. Πόσα θα έχει φέτος; Η μοναδική ελπίδα των τουριστικών περιοχών είναι ο εσωτερικός τουρισμός, δηλαδή να πάνε οι Ελληνες. Αλλά είμαστε αφενός λίγοι, αφετέρου άφραγκοι και φοβισμένοι. Συνεπώς, όσα ξενοδοχεία ανοίξουν θα το κάνουν με μεγάλο άγχος καθημερινά, μήπως κάποιος αρρωστήσει και αναγκαστούν να κλείσουν, και με οικονομικό άγχος διότι θα έχουν βέβαια έξοδα και αβέβαια έσοδα.
Πρόβλημα υπάρχει και στις μεταφορές προς τις τουριστικές περιοχές, ιδίως για τα νησιά, όπου δεν μπορεί κανείς να πάει οδικώς. Τι θα γίνει με τα καράβια, τι θα γίνει με τα αεροπλάνα, πώς θα λειτουργούν με περιορισμένο αριθμό επιβατών και πώς το κράτος θα επιδοτήσει τις άδειες θέσεις;
Κάπως έτσι αναμένεται ότι θα είναι η μετά λοκντάουν εποχή, με μια συνεχή επιτήρηση, με φόβο, με δοκιμές και λάθη και με διορθώσεις, ώστε τελικά αν τα καταφέρουμε, να πετύχουμε το ιδανικό, που είναι όσο ευρύτερη ανοσία γίνεται, με όσο λιγότερους θανάτους και βαριά περιστατικά - και όσο μικρότερη οικονομική ζημιά μπορούμε να έχουμε.
Φυσικά όλο αυτό το εγχείρημα περιέχει τεράστιο βαθμό ρίσκου, αλλά όσο ζούμε ελπίζουμε, και όπως λέει κι ο ποιητής... αν μας αντέξει το σκοινί -της οικονομίας- θα φανεί στο χειροκρότημα.
