Όχι μόνο τις κοινοτικές, αλλά και εκείνες που είναι υποψήφιες για ένταξη στην Ένωση, όσες ερωτοτροπούν με αυτήν, όπως οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και η Τουρκία. Με έμφαση στην πορεία «φτωχοποίησης» των νοικοκυριών, σε ποσοστά που κανονικώς θα έπρεπε να προκαλούν έντονο αίσθημα ντροπής στους πολιτικούς πολλών χωρών, ιδίως όμως στους δικούς μας.

Με την επιμονή του Κωνσταντίνου Καραμανλή, η Ελλάς ήταν η πρώτη χώρα που προσκολλήθηκε στην τότε ΕΟΚ των έξι αναπτυγμένων δυτικών χωρών. Άρα θα έπρεπε, λογικώς, να είναι τώρα σε πολύ καλύτερη μοίρα από χώρες που εντάχθηκαν στην κοινότητα πολύ αργότερα. Αλλά δεν είναι. Αν δείτε τον πίνακα με την κλίμακα που καταγράφει τις χώρες με τα περισσότερα φτωχά νοικοκυριά, με οικογένειες που ζουν κάτω και από το όριο της φτώχειας, θα βρείτε την Ελλάδα να… φιγουράρει όχι ανάμεσα στις αναπτυγμένες κοινωνίες της Ευρώπης, αλλά πολύ χαμηλά στον πίνακα, παρέα μόνο με χώρες του πρώην «σοσιαλιστικού παραδείσου». Από τις κοινοτικές πλέον Ρουμανία και Βουλγαρία, ως τις εκτός νυμφώνος Αλβανία, Βοσνία κ.λπ.

Ένα από τα πλέον εξοργιστικά στοιχεία είναι μια στρεβλή «εξίσωση» που διέπει την ελληνική οικονομία και δυναστεύει την κοινωνία. Ενώ από το ξέσπασμα της μεγάλης οικονομικής κρίσης και εντεύθεν οι αποδοχές, τα έσοδα των νοικοκυριών, μειώνονται, είτε τα μετρήσουμε σε καθαρά ποσά είτε σε ποσοστιαίες μονάδες, οι τιμές στα απολύτως αναγκαία για τη διαβίωση των νοικοκυριών είδη, από τα τρόφιμα έως τα είδη υποδήσεως, αντιθέτως αυξάνονται, γίνονται όλο και ακριβότερα. Με άμεσο πρακτικό αποτέλεσμα να μειώνεται ακόμη περισσότερο η αγοραστική αξία κάθε μισθού και κάθε ημερομισθίου.

Αν εξαιρέσει κανείς την πρώτη τετραετία των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, με τις ενίοτε τρελές και παλαβές παροχές, αυτή η πραγματικότητα κρατάει χρόνια. Από το καλοκαίρι του 1985, όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου χρησιμοποίησε για πρώτη φορά ως στόχο τον όρο «λιτότητα». Μια θλιβερή πραγματικότητα που δεν μπόρεσαν να αντιστρέψουν ούτε πράσινες, ούτε γαλάζιες κυβερνήσεις, ούτε και η «για πρώτη φορά Αριστερά στην εξουσία».

Αν κανείς από τους πολιτικούς μας δεν ντρέπεται γι’ αυτήν την πραγματικότητα, εγώ, σε τούτη την προχωρημένη ηλικία, ντρέπομαι αναδρομικώς για όλους όσους ψήφισα.

Γ. Π. Μασσαβέτας

giorgis@massavetas.gr