Τη χρονιά που μας αφήνει σε λίγες μέρες, εορτάστηκε η επέτειος των διακοσίων ετών από την εθνική μας παλιγγενεσία, που σηματοδότησε η επανάσταση κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1821. Όμως, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες κυρίως ορισμένων κοινωφελών  ιδρυμάτων και ιδιωτικών φορέων, το  σημαντικό αυτό εθνικό μας ορόσημο δεν σηματοδότησε, δυστυχώς, μια συνεκτική και οραματική προσέγγιση  εκ μέρους της Πολιτείας για την οριοθέτηση νέων εθνικών στόχων και την ανάληψη καθοριστικών πρωτοβουλιών για την ανάδειξη της ιστορικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Τούτο συνέβη κατά μείζονα λόγο στην Πελοπόννησο, την περιοχή που συνεισέφερε όσα καμιά άλλη στον αγώνα για την ανεξαρτησία της χώρας. Με εξαίρεση λοιπόν κάποιες αφίσες που θυμίζουν περισσότερο κακέκτυπο… σχολικής γιορτής και κάποιες περιορισμένης εμβέλειας εκδηλώσεις χωρίς ιδιαίτερη συνοχή και αισθητική αρτιότητα, ούτε  η Περιφέρειά μας ούτε οι Δήμοι της και λοιποί φορείς εκπόνησαν ένα στρατηγικό σχέδιο για την αξιοποίηση της παρακαταθήκης του ’21 και την υιοθέτηση δράσεων με θετικό αποτύπωμα στην οικονομία και την κοινωνία μας.
Ωστόσο, με οδηγό την ανεξάντλητη έμπνευση από την κορυφαία περίοδο στη νεότερη ιστορία μας, μπορούμε να σχεδιάσουμε ένα καλύτερο μέλλον τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά:

Η Ελλάδα του ‘ 21 με το βλέμμα στο 2030: οι μεγάλοι εθνικοί στόχοι

Με ορίζοντα το 2030, οπότε και συμπληρώνονται 200 χρόνια από την επίσημη ίδρυση του σύγχρονου ελληνικού κράτους, αλλά και πέρα από αυτό,  η χώρα μας απαιτείται να υιοθετήσει επίσημα φιλόδοξους εθνικούς στόχους για την πορεία της και ιδίως για μια Ελλάδα:
- δημογραφικά θετική, με ανακοπή, τουλάχιστον,  της τάσης μείωσης του πληθυσμού της, διαρκή ενίσχυση της τάσης επιστροφής όσων έφυγαν τη δεκαετία της κρίσης, υιοθέτηση συντονισμένων  πολιτικών για την αύξηση του πληθυσμού, τη μητρότητα και την οικογένεια, και πραγματική αποκέντρωση υπηρεσιών και εξουσιών
- γεωπολιτικά αναβαθμισμένη, με επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, με πλήρως οριοθετημένες  την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα μας με όλες τις γειτονικές χώρες (με προφανή εξαίρεση, δυστυχώς, την Τουρκία), με ενεργότερη και πιο πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, με ισχυρότερη σε προσωπικό και εξοπλισμούς εθνική άμυνα σε ξηρά, αέρα και θάλασσα και επανενεργοποίηση  των δεσμών της χώρα με τον οικουμενικό ελληνισμό.
- οικονομικά ισχυρότερη, με υψηλούς και διατηρήσιμους ρυθμούς ανάπτυξης, χαμηλότερο του 100% του Α.Ε.Π. δημόσιο χρέος, ολοκληρωμένες τις βασικές της υποδομές (οδικούς άξονες, σιδηρόδρομο, λιμάνια και αεροδρόμια) και επιστροφή της στην επενδυτική βαθμίδα δανεισμού
- ενεργειακά αυτόνομη, με κάλυψη των εσωτερικών ενεργειακών της αναγκών τουλάχιστον στο 75% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με επιτάχυνση του προγράμματος αξιοποίησης των υδρογονανθράκων σε όλη την επικράτεια ώστε να έχει ξεκινήσει η πλήρης εμπορική τους εκμετάλλευση, με πρωτοπορία στην εφαρμογή της μείωσης των ρύπων και στην αποτελεσματική διαχείριση των υδάτινων πόρων
- εξωστρεφή και ψηφιακά πρωτοπόρα, με δημιουργία Κέντρων Καινοτομίας σε κάθε Περιφέρεια σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια και τους φορείς της οικονομίας, φθηνότερες κατά 50% και ποιοτικότερες τηλεπικοινωνίες,  και ενίσχυση των εξαγωγικών επιχειρήσεων και των επενδύσεων σε τομείς υψηλής τεχνολογίας και εφαρμοσμένης έρευνας, τουλάχιστον σε ύψος 5% του Α.Ε.Π
- δικαιότερη και πιο αξιοκρατική, με καθολική καθιέρωση διαγωνισμών για την πρόσληψη σε όλο το δημόσιο, επιλογή των διοικήσεων ΔΕΚΟ και οργανισμών από το ΑΣΕΠ, ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στη δημόσια διοίκηση και τη δικαιοσύνη, αυστηρότερο πλαίσιο για το πολιτικό χρήμα και τη διαφάνεια στο δημόσιο βίο και θέσπιση ορίου  θητειών σε όλα τα δημόσια αξιώματα.

Η Πελοπόννησος του 2030: με τροχοπέδη ή οδηγό το ’21;

Αν και η σημερινή Πελοπόννησος φαινομενικά λίγο θυμίζει αυτήν του 1821, βιώνει ανάλογες προσκλήσεις, όπως τη δημογραφική της συρρίκνωση και τη σοβαρή αναπτυξιακή της υστέρηση σε σχέση με άλλες περιφέρειες της χώρας. Αξιοποιώντας όμως την πολύτιμη κληρονομιά της Επανάστασης, μπορεί να αλλάξει ρώτα με ορίζοντα το 2030 προωθώντας για αρχή:
-Την ίδρυση Διεθνούς Ινστιτούτου Μελέτης Επαναστάσεων με έδρα την Καλαμάτα, στο πλαίσιο του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου
-Τη διεκδίκηση διεξαγωγής Συνόδου Κορυφής Ε.Ε.-Μεσογειακών Κρατών στο Costa Navarino, παράλληλα με αναβαθμισμένους εορτασμούς για τα 200 χρόνια από  τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου, στο πλαίσιο της ελληνικής Προεδρίας της Ε.Ε. το β’ εξάμηνο του 2027 (αναλυτική πρόταση του γράφοντος από τον περασμένο Ιούνιο)
-Την ίδρυση του πρώτου Μουσείου Ελληνικής Εθνεγερσίας στη χώρα
- Την επαναλειτουργία του απαξιωμένου σιδηροδρομικού της δικτύου με επιδοτούμενες γραμμές,  προαστιακές και τουριστικές, και την καθιέρωση πακέτων διακοπών στις ιστορικές τοποθεσίες της Επανάστασης του ’21
-Την αναβάθμιση και τη διασύνδεση των εορτασμών  σημαντικών ιστορικών γεγονότων στην περιφέρεια (απελευθέρωση Καλαμάτας, άλωση Τριπολιτσάς, Σύνταγμα Επιδαύρου, Εθνοσυνέλευση Άστρους κλπ) για την προσέλκυση επισκεπτών
-Την υλοποίηση ενός μεγάλου έργου ανάδειξης των ιστορικών μνημείων που σχετίζονται με την Επανάσταση του ’21 και την άμεση εφαρμογή εκπαιδευτικών προγραμμάτων για μαθητές και φοιτητές από την Ελλάδα και την Ομογένεια και συνεδρίων με κατάλληλη θεματική.
-Την καθιέρωση ενός ετήσιας διάρκειας Φεστιβάλ Πελοποννήσου που θα περιλαμβάνει όλα  τα υφιστάμενα μεγάλα φεστιβάλ που γίνονται στην Περιφέρεια (Χορού Καλαμάτας, Επιδαύρου, Ντοκιμαντέρ  κλπ.), διατηρώντας την καλλιτεχνική τους αυτονομία αλλά προσδίδοντας σε αυτά περιφερειακή ταυτότητα και οικονομική δυναμική.
Το 2021 κλείνει σίγουρα με ελλειμματικότητα ως προς τους στόχους και τον μακρόπνοο  σχεδιασμό για τη χώρα μας και ιδίως για την Πελοπόννησο. Ας θυμηθούμε όμως το αυτονόητο: 200 χρόνια πριν, οι πρόγονοί μας κέρδισαν την ελευθερία τους κάνοντας επανάσταση κόντρα σε όλα τα τότε αντικειμενικά δεδομένα. Μάλλον αυτό χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ και σήμερα.  

*Ο Νίκος Θεοδώρου είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και Διδάκτωρ Δημοσίου και Ευρωπαϊκού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ludwig-Maximilians του Μονάχου. Ιστοσελίδα: www.ntheodorou.gr