Πέμπτη, 17 Μαρτίου 2022 21:31

Τι συζήτησαν οι Κ. Μητσοτάκης και Τ. Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη

Γράφτηκε από την

Τι συζήτησαν οι Κ. Μητσοτάκης και Τ. Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη

 

Του Χρήστου Καπούτση

Ο Πόλεμος που γίνεται στην Ουκρανία, είναι ο πρώτος στην ιστορία πόλεμος δι’ αντιπροσώπου.  Στην ουσία είναι μεταξύ  Ρωσίας και ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-Ε.Ε., με αντιπρόσωπο την Ουκρανία, ενώ συμμετέχουν στον παράλληλο γεωοικονομικό (ενεργειακό) πόλεμο η Κίνα, η Σαουδική Αραβία και το Ιράν, ενώ φιλειρηνική αποστολή έχουν αυτοβούλως αναλάβει το Ισραήλ και η Τουρκία!  Όμως, από την έκβαση του Πολέμου, θα εξαρτηθεί πως θα είναι ο Κόσμος τα επόμενα  50 χρόνια. Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι το πρώτο επεισόδιο του νέου Ψυχρού Πολέμου.

Βομβαρδισμοί στο Κίεβο, στη Μαριούπολη, στο Χάρκοβο, στην Οδησσό, αλλά και στο Ντόνετσκ… Θύματα παντού οι άμαχοι και οι οικογένειες που θρηνούν νεκρούς. Οι αντιμαχόμενες πλευρές κατηγορούν η μία την άλλη,  για το ποιος ρίχνει τις βόμβες που σκοτώνουν αμάχους. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: θάνατος ανθρώπων.

Και το χειρότερο σενάριο έχει αρχίσει να υλοποιείται, που είναι πόλεμος εντός κατοικημένων περιοχών.

Αν ξεκινήσει  χερσαία επιχείρηση του ρωσικού Στράτου στο Κίεβο, με τεθωρακισμένα άρματα και οχήματα και οι Ουκρανοί επιλέξουν την αντίσταση, τις οδομαχίες, τις δολιοφθορές , τότε , πολύ φοβάμαι, ότι η λέξη μακελειό,  δεν θα είναι αρκετή για την περιγραφή της πραγματικότητας, ίσως η λέξη  ολοκαύτωμα, να είναι πιο ρεαλιστική. Μια αιματοχυσία , που θα πρέπει να αποτραπεί με κάθε τρόπο, διότι, εκτός των άλλων,  είναι  δυνατόν,  η κατάσταση να καταστεί ανεξέλεγκτη.

Ωστόσο, κανείς  δεν μπορεί να βεβαιώσει ότι η πτώση του Κιέβου θα σημάνει και το τέλος των στρατιωτικών  επιχειρήσεων της Ρωσίας στο έδαφος της Ουκρανίας.

Από την πορεία των Ρωσικών στρατιωτικών επιχειρήσεων, διαφαίνεται ότι στα σχέδια των Ρώσων, για τα επόμενα 24ωρα είναι:

Ο Αποκλεισμός  των μεγάλων πόλεων της Ουκρανίας.

Επιχειρήσεις ψυχολογικού χαρακτήρα και εκφοβισμού των  Ουκρανών που εξακολουθούν να αμύνονται.  Και  προέλαση των ρωσικών τεθωρακισμένων  προς την  Οδησσό,  ως επόμενο στόχο της Ρωσικής Εισβολής. Εκτιμάται ότι στα επιτελικά σχέδια του Προέδρου Πούτιν, είναι  να «διχοτομήσουν» την Ουκρανία και να την αποκλείσουν από τη θάλασσα (Μαύρη Θάλασσα και Αζοφική), χωρίς να αποκλείεται και η πλήρης κατάληψη του συνόλου της εδαφικής επικράτειας της Ουκρανίας.

 

Ερωτήματα, αμφιβολίες, επιφυλάξεις, συμπεράσματα

Στην Ουκρανία μαίνεται ένας πόλεμος με τα χαρακτηριστικά των Μεγάλων Πολέμων. Είναι φονικός, καταστροφικός, κυνικός, φρικτός, χωρίς αρχές,  με πλήρη περιφρόνηση του διεθνούς δικαίου, την απαξίωση του ΟΗΕ και  την καταπάτηση του συνόλου των  κανόνων του ∆ιεθνούς Ανθρωπιστικού ∆ικαίου που πρέπει να εφαρμόζεται στις ένοπλες συρράξεις, διμερούς,  διεθνούς και μη χαρακτήρα. Αν αυτός ο πόλεμος δεν σταματήσει σύντομα, όλοι θα υποφέρουν, όχι μόνο οι Ουκρανοί και οι Ρώσοι. Και αυτό,  γιατί το κρουστικό κύμα που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, αποσταθεροποιεί ολόκληρο τον πλανήτη, με σοβαρές επιπτώσεις, στην οικονομία (υπό την απειλή κατάρρευσης οι αδύναμες εθνικές οικονομίες), στην ανατίμηση των ενεργειακών προϊόντων και στην εμφάνιση φαινομένων ακραίας κερδοσκοπίας, που κατά κανόνα, ευθύνονται για την φτωχοποίηση και εξαθλίωση μεγάλων ανθρωποσυνόλων.

Είναι απολύτως σαφές ότι, από την πρώτη ημέρα του πολέμου στην Ουκρανία, η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών του Πλανήτη, ο ΟΗΕ , οι ανθρωπιστικές οργανώσεις,  έχουν καταδικάσει, απερίφραστα την  ρωσική εισβολή.  Όμως αυτό,  δεν σημαίνει ότι η Δύση δεν θα πρέπει να εξετάσει, χωρίς παρωπίδες, τι οδήγησε σε αυτόν τον πόλεμο και κυρίως, αν έχει και αυτή, μερίδιο ευθυνών για την σημερινή τραγική και λίαν επικίνδυνη κατάσταση στην Ουκρανία.

Μια συγκλονιστική ομιλία έκανε ο αμερικανός Γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς στο κοινοβούλιο των ΗΠΑ, ο οποίος αναφέρθηκε στον πόλεμο στην Ουκρανία και είπε πολλές αλήθειες. «Συνάδελφοι με τον πιο επώδυνο τρόπο μάθαμε ότι οι πόλεμοι έχουν απροσδόκητες συνέπειες. Σπανίως έχουν την έκβαση που μας υπόσχονται ότι θα έχουν οι ενορχηστρωτές και οι ειδήμονες του κάθε πολέμου», είπε ο Μ.Σάντερς αρχικά. Και πρόσθεσε, απευθυνόμενος στο Κογκρέσο: «Υπάρχει κάποιος που πιστεύει πραγματικά ότι οι ΗΠΑ δε θα έλεγαν τίποτα, αν για παράδειγμα το Μεξικό, η Κούβα ή κάποια χώρα στην Κεντρική ή Λατινική Αμερική, ήθελε να συστρατευθεί στη στρατιωτική συμμαχία που είναι αντίπαλη στις ΗΠΑ; Πιστεύετε ότι τα μέλη του κογκρέσου θα σηκώνονταν και θα λέγανε, λοιπόν το Μεξικό είναι μία ανεξάρτητη χώρα, έχει το δικαίωμα να κάνει ότι θέλει; έχω πολλές αμφιβολίες γι’ αυτό», είπε με νόημα  ο Γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς.

Εστιάζοντας τον μεγεθυντικό φακό στα συμβαίνοντα στην Ουκρανία, οδηγούμαστε σε κάποια συμπεράσματα.

Ένα πρώτο συμπέρασμα είναι, ότι  ο ουκρανικός Στρατός και η ουκρανική Άμυνα, αποδείχτηκαν ανθεκτικότερες από τις αρχικές προβλέψεις των Ρώσων.  Οι ρώσοι Επιτελείς,  αλλά και διάφοροι αναλυτές,  που προδιέγραφαν την πτώση του Κιέβου εντός 96 ωρών, έχουν  διαψευστεί, καθώς έχουμε ξεπεράσει και την  20η μέρα και το Κίεβο αντέχει ακόμη...  Βέβαια το ερώτημα είναι, για πόσο  θα αντέξει ακόμη..

Και  ένα δεύτερο συμπέρασμα,  που  συναρθρώνεται με την σκέψη και το εύλογο ερώτημα, είναι ,  ποιο θα είναι το κόστος από την κατάληψη του Κιέβου, του Χάρκοβο, της Μαριούπολης και άλλων μεγάλων πόλεων της Ουκρανίας,  που δεν θα βαρύνει μόνο τους αμυνόμενους Ουκρανούς, αλλά και τους επιτιθέμενους Ρώσους.  Και το κυριότερο, μήπως η υλοποίηση αναθεωρητικών σχεδίων με τη χρήση κτηνώδους στρατιωτικής βίας, διαχυθεί και σε άλλες εύφλεκτες περιοχές,   όπως στα Βαλκάνια  και τη Μέση Ανατολή; 

Και το τρίτο συμπέρασμα είναι το εξής: Αποδεικνύεται,  από την πορεία των πολεμικών επιχειρήσεων,  ότι οι σχεδιασμοί επί χάρτου μικρή αξία έχουν σε σχέση με τις πραγματικές συνθήκες πολέμου στα πεδία των μαχών, όπου επιτελικά σχέδια ανατρέπονται από τις καιρικές παραμέτρους, την ψυχολογία, την επάρκεια σε στρατιωτικό υλικό, τον ανεφοδιασμό,   το φρόνημα και τη μαχητικότητα των εμπλεκομένων. Αναμφίβολα , σε συνθήκες Αρκτικού ψύχους και έναντι σαφώς υπέρτερων δυνάμεων, οι Ουκρανοί αμύνονται ηρωικά υπέρ βωμών και εστιών, ενώ αποδεικνύονται και ικανοί χειριστές των δυτικών αντιαρματικών, διότι έχουν καταστραφεί πολλά ρωσικά άρματα και αυτός ήταν και ο λόγος που καθυστέρησε η προέλαση των ρωσικών χερσαίων δυνάμεων.

Επίσης, επανέρχεται πιο επίμονο και βασανιστικό το έξης ερώτημα. Αν η Ρωσική Αεροπορία προσβάλει  αυτοκινητοπομπές που μεταφέρουν πολεμικό υλικό στην Ουκρανία, από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες του ΝΑΤΟ, ποια θα είναι η απάντηση; Εκτιμώ ότι η απόφαση των αμερικανών, σε αυτό το ερώτημα,  δεν είναι γνωστή και φαντάζομαι ότι θα απαντηθεί στην πράξη, επί του Πεδίου. Είναι μια ρωσική ενέργεια, η αεροπορική προσβολή κομβόι στρατιωτικών οχημάτων με αμερικανική βοήθεια, που ενδεχομένως,  να ήθελε  η Ρωσία να παρασύρει σε αυτόν τον πόλεμο τους Δυτικούς.  Εκτιμάται, ότι  απόφαση της Δύσης παραμένει σταθερή  και είναι,  να μην  αναμειχθούν στρατιωτικά σε αυτόν τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Πάντως, ο Υπουργός Άμυνας της Ρωσίας, Σεργκέι Σοϊγκού  , σε τηλεφωνική επικοινωνία, ενημέρωσε τον  Αμερικανό ομόλογό του Λόιντ Όστιν,  ότι θα κτυπηθούν οι αυτοκινητοπομπές που μεταφέρουν πολεμικό υλικό στην Ουκρανία, από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά δεν έγινε γνωστό,  τι απάντησε ο ΥΠ.ΑΜ. των ΗΠΑ , που είναι και απόστρατος Στρατηγός.

 

Η συνάντηση Τ. ΕΡΝΤΟΓΑΝ – ΚΥΡ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ

Η στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία , έχει διαμορφώσει ένα διεθνές κλίμα καταδίκης του αναθεωρητισμού και της χρήσης στρατιωτικής βίας μεταξύ γειτόνων,  πράξη,  όχι μόνο απάδουσα του διεθνούς Δικαίου, αλλά και συνάδουσα με πράξεις,  που έχουν χαρακτηριστεί και ως Εγκλήματα κατά της Ανθρωπότητας. 

Η συνάντηση που είχαν στην Κωνσταντινούπολη, την περασμένη Κυριακή, ανήμερα της Ορθοδοξίας, ο Πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Τ. Ερντογάν, που έγινε, όπως πληροφορηθήκαμε,  σε θετικό κλίμα, ωστόσο,  οι δηλώσεις και οι ανακοινώσεις  που ακολούθησαν, δεν έδωσαν  επαρκείς απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα, που αφορούν το πλέγμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Ο Πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης μίλησε περί “θετικής ατζέντας”,  επισημαίνοντας  ότι “πρέπει να εστιάσουμε σ’ αυτά που μας ενώνουν όχι σ’ αυτά που μας χωρίζουν”.

Είναι απολύτως  λογικό και αναμενόμενο, οι δυο πολιτικοί ηγέτες, να συζήτησαν εκτενώς την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και να έκαναν εκτιμήσεις για τις εξελίξεις, με πρώτη την πιθανή εμπλοκή του ΝΑΤΟ, ως άμεσα ενδιαφερόμενοι, επειδή Ελλάδα και Τουρκία, επιχειρησιακά και σύμφωνα με τα στρατιωτικά σχέδια του ΝΑΤΟ, ανήκουν στην νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ και ο εναέριος  και ο χερσαίος εθνικός χώρος των δύο κρατών, επιχειρησιακά,   θεωρείται ως ενιαίος νατοϊκός χώρος, για την διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων. Και αυτός είναι ο λόγος,  που ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, «πιέζουν» Ελλάδα και Τουρκία να «τα βρουν», ήγουν η Ελλάδα να υποχωρήσει στις τουρκικές απαιτήσεις,   έτσι ώστε,  να μην διαταράσσεται  η συνοχή της Ν.Α. πτέρυγας του ΝΑΤΟ.

Πέρα όμως από την κρίση στην Ουκρανία, συζήτησαν  οι κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν, θέματα που εντάσσονται στην «βαριά» ατζέντα των ελληνοτουρκικών και ειδικότερα εκείνα που εντάσσονται στην επεκτατική πολιτική της Άγκυρας;

Η απάντηση είναι θετική, καθώς αυτό αναφέρει με διπλωματικό τρόπο η ανακοίνωση της Τουρκικής Προεδρίας, όπου μεταξύ άλλων: Συζητήθηκαν όλες οι μονομερείς τουρκικές επεκτατικές διεκδικήσεις όπως προκύπτει από την  ανακοίνωση της τουρκικής Προεδρίας και υπονοήθηκε από την ελληνική πλευρά. Βέβαια, η ανακοίνωση της Τουρκικής Προεδρίας, δεν έχει απολύτως ξεκάθαρες διατυπώσεις, όμως αναφέρει,  ότι συζητήθηκαν τα “προβλήματα στο Αιγαίο”. Ποια είναι όμως τα προβλήματα στο Αιγαίο; Προφανώς εννοεί  το ζήτημα υφαλοκρηπίδας-ΑΟΖ και το ζήτημα του εναερίου χώρου και των “γκρίζων ζωνών” και φυσικά της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του ανατολικού Αιγαίου. Και βεβαίως όταν αναφέρονται στην “καταπολέμηση της τρομοκρατίας” εννοούν τον ισχυρισμό της Άγκυρας ότι η Αθήνα βοηθάει το κουρδικό PKK! Ήταν αναμενόμενο ότι, την συνάντηση των κ. Μητσοτάκη-Ερντογάν, θα αξιοποιήσει η τουρκική διπλωματία με στόχο, να νομιμοποιήσει πολιτικά τις μονομερείς επεκτατικές διεκδικήσεις της σε βάρος της Ελλάδας και να μετατρέψει τα αναθεωρητικά αιτήματα της, από θέματα καταπάτησης της διεθνούς νομιμότητας, σε  διμερείς διαφορές, οι οποίες θα πρέπει να επιλυθούν με διάλογο και με  συμβιβασμό.

Η θεώρηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, υπό την πρισματική οπτική γωνία του πολιτικού ρεαλισμού, διαμορφώνει την εξής πραγματικότητα:

Η  Άγκυρα, με την μαξιμαλιστική αναθεωρητική πολιτική της,  απαιτεί πολύ σοβαρές υποχωρήσεις και παραχωρήσεις από την Ελλάδα, τόσες όσες,  που καμία ελληνική κυβέρνηση, δημοκρατικά εκλεγμένη ,  δεν θα μπορούσε να ικανοποιήσει.  Για παράδειγμα, ποια κυβέρνηση θα αποδεχθεί ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ, ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι συζητήσιμο, ότι υπάρχουν “γκρίζες ζώνες” στο Αιγαίο, ότι πρέπει να αποστρατιωτικοποιηθούν τα νησιά κι ότι η μουσουλμανική μειονότητα της ελληνικής Θράκης είναι τουρκική; Καμία και τώρα και ελπίζω και στο μέλλον ... Και να προσθέσω ότι η Τουρκία  απειλεί  την ασφάλεια της Ελλάδας, αφού  διατηρεί σε ισχύ το casus belli (αιτία πολέμου), αν η χώρα μας εφαρμόσει το Διεθνές Δίκαιο και επεκτείνει το εύρος των χωρικών της υδάτων  στα 12 ναυτικά μίλια  στο Αιγαίο.