Σάββατο, 15 Απριλίου 2023 20:45

Στην «παγίδα του Θουκυδίδη» ΗΠΑ και Κίνα - Τελειώνει και ο «μήνας του μέλιτος» με την Τουρκία

Γράφτηκε από την

Στην «παγίδα του Θουκυδίδη» ΗΠΑ και Κίνα - Τελειώνει και ο «μήνας του μέλιτος» με την Τουρκία

Του Χρήστου Καπούτση

Η αποδόμηση ενός ισορροπημένου συστήματος ξεκινά με την αμφισβήτηση των βεβαιοτήτων. Σε πρώτο στάδιο εμφανίζεται η ασταθής ισορροπία και στη συνέχεια, καθώς η αμφιβολία «σαρώνει» τις βεβαιότητες, επέρχεται η αποσταθεροποίηση του συστήματος και εν τέλει η ολική ανατροπή του.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, που εισέρχεται σε πολύ «δύσβατους» ατραπούς, διέλυσε βεβαιότητες ανέτρεψε σταθερές και κυρίαρχες ιδεολογίες, εδικά στις Συμμαχίες της Δύσης και ειδικότερα στην Ευρώπη.

 Η Ευρώπη, μέσω της οδυνηρής εμπειρίας του ρωσο-ουκρανικού πολέμου, διαπίστωσε ότι,  η ειρήνη , η ασφάλεια, η ενεργειακή επάρκεια και γενικά η ευημερία, δεν είναι δεδομένα. Η Ε.Ε. διαπιστώνει, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία κλιμακώνεται, ότι η οικονομία δεν είναι η απάντηση σε κάθε ερώτηση. Απαιτείται Στρατηγική, πολιτική βούληση, νομισματική και οικονομική ενοποίηση, αλληλεγγύη που θα διαμορφώνει κοινή συνείδηση ευρωπαίων πολιτών, ήγουν πολιτική ενοποίηση, ευρωπαϊκή διπλωματία και έναν  ευρωπαϊκό αμυντικό μηχανισμό,  που θα στηρίζει τη σταθερότητα,  την ειρήνη και την ευημερία των Ευρωπαίων.

Το διεθνές σύστημα, εξελίσσεται σε συγκρουσιακό, καθώς αναθεωρητικές πολιτικές «κουρελιάζουν» το διεθνές Δίκαιο.

Η Κίνα υπερεκτείνεται, καταγράφει αλματώδη οικονομική ισχύ και αμφισβητεί  πλέον την απόλυτη κυριαρχία των Η.Π.Α., ιδιαίτερα στην Ασία και τον Ειρηνικό, ενώ στηρίζει τη Ρωσία.

Το ερώτημα, που απασχολεί πλέον τα εγνωσμένου κύρους Διεθνή Ινστιτούτα Στρατηγικής, είναι, αν η ΗΠΑ θα διολισθήσουν στη λεγόμενη «παγίδα του Θουκυδίδη». Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, αν μία χώρα αισθανθεί ότι απειλείται η κυριαρχία της (ΗΠΑ)  από μια ανερχομένη δύναμη (Κίνα), τότε,  η σύγκρουση είναι αναπόφευκτή. Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος έγινε , διότι η Αθηναϊκή Συμμαχία αποκτούσε μεγάλη δύναμη και απειλούσε την κυριαρχία της Σπάρτης.  

Αθήνα και Σπάρτη αποδύθηκαν σε λυσσαλέο αγώνα αλληλοεξόντωσης μέχρις εσχάτων, με αποτέλεσμα την αμοιβαία αποδυνάμωσή τους. (Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος ξεκίνησε το 431 π.Χ., με την εισβολή των Σπαρτιατών και των συμμάχων τους, στην Αττική  και έληξε το 404 π.Χ με τη νίκη των Σπαρτιατών).

Στη σύγχρονη πολιτική επιστήμη, «παγίδα του Θουκυδίδη» (Thucydides trap) καλείται η ανάλογη σημερινή θέση των ΗΠΑ έναντι της Κίνας.

Ψηφίδες στη «Μεγάλη εικόνα», είναι οι διάσπαρτες περιφερειακές συγκρούσεις,  ενεργές ή δυνάμει, μεταξύ αυτών  τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό. 

Τελειώνει και ο «μήνας του μέλιτος» 

 Όπως ήταν αναμενόμενο, ο μήνας του μέλιτος, στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, οδεύει προς τη λήξη του.

Η Τουρκία, μέσω του αρμοδίου Υπουργού Εξωτερικών,  θύμισε,  ότι η Τουρκία, έχει και επισήμως εγείρει θέμα εθνικής κυριαρχίας, κάποιων από τα νησιά και τις βραχονησίδες του Αιγαίου, που σήμερα κυματίζει η γαλανόλευκος, στα επιτηρητικά στρατιωτικά Φυλάκια.

Επίσης, ο Πρόεδρος της Τουρκίας, επανέφερε τα γνωστά περί «Γαλάζιας Πατρίδας»  φληναφήματα και άλλα παρεμφερή, που αποτελούν ωστόσο, την επιτομή, της τουρκικής αναθεωρητικής και επεκτατικής πολιτικής. 

Το θετικό κλίμα στις ελληνοτουρκικές  σχέσεις, στην μετά των σεισμών στην Τουρκία εποχή, ως απότοκος της λεγόμενης προσφυώς «διπλωματίας των σεισμών»,  οφειλόταν στη  γενναία ανθρωπιστική βοήθεια που πρόσφερε αυτοβούλως η Ελλάδα. Μια ελληνική πρωτοβουλία, που δεν μας τη ζήτησε η Τουρκία!

Το πρόσκαιρο έστω θετικό κλίμα,  που δημιούργησε η διπλωματία των σεισμών, αποτέλεσε, μια ισχυρή αφορμή, προκειμένου να ασκηθούν διεθνείς πιέσεις, σε Αθήνα και Άγκυρα, με στόχο, να ξεκινήσει ένα διάλογος εφ όλης της ύλης, ώστε να εξομαλυνθούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις . Και κυρίως, για να μην υπάρξουν προβλήματα συνοχής στην νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, που λόγω  δυσμενών εξελίξεων στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, το ΝΑΤΟ υποχρεούται να ξεδιπλώσει τα επιχειρησιακά – πολεμικά σχέδιά του, στα οποία Ελλάδα και Τουρκία έχουν κομβικό ρόλο.

Σε διμερές επίπεδο, όμως, τα πράγματα, δεν είναι ακριβώς ειδυλλιακά. 

Η Τουρκία, σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος της συμμάχου στο ΝΑΤΟ χώρας, ουδέποτε μετακινήθηκε από τις πάγιες θέσεις της,  που αποτελούν τη Στρατηγική  έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου, ανεξάρτητα από ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες ή χειρονομίες καλής  θέλησης της Ελλάδας, τις οποίες η Τουρκία, κατά κανόνα, εκλαμβάνει ως αδυναμία της Ελλάδας να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαίωμα.

Στην περίπτωση που η Ελλάδα πιεζόμενη καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου με την Τουρκία, θα έχει να αντιμετωπίσει, τις τουρκικές αξιώσεις.  

Η Άγκυρα διεκδικεί συνολική διχοτόμηση του Αιγαίου και στη θάλασσα και στον αέρα

Η Τουρκία υιοθετεί, την αυθαίρετη θεωρία περί “γκρίζων ζωνών” και διεκδικεί   152 ελληνικές νησίδες και βραχονησίδες.

Η Τουρκία έχει,  επισήμως χαρακτηρίσει αιτία πολέμου, την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, παρότι το διεθνές δίκαιο προβλέπει ότι είναι μονομερές δικαίωμα κάθε παράκτιας χώρας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα. Η Ελλάδα είναι σχεδόν η μόνη χώρα παγκοσμίως, που δεν έχει ασκήσει αυτό το δικαίωμα, λόγω του τούρκικου “casus belli”.

Η Τουρκία απαιτεί την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου.

Και ακόμη, οι μονομερείς τουρκικές επεκτατικές διεκδικήσεις συνοδεύονται, με εμπρηστικές δηλώσεις τούρκων κυβερνητικών αξιωματούχων και  από ευθείες απειλές για στρατιωτική επίθεση, όπως «θα έρθουμε ένα βράδυ σε κάποιο νησί»  ή το ακόμη  καλύτερο, "με τον τουρκικό πύραυλο Typhoon, μπορούμε να πλήξουμε και την Αθήνα και όλη την Ελλάδα".

Κοντολογίς, από ένα συμβιβασμό η Ελλάδα έχει μόνο να χάσει, ενώ η Τουρκία μόνο να κερδίσει...