Η Αυγουστιάτικη κάθοδος στην Πελοπόννησο, κυρίως από την Αθήνα, συμπατριωτών μας αλλά και άλλων επισκεπτών, αναζωογόνησε τα σχεδόν εγκαταλελειμμένα χωριά μας, οι δρόμοι πλημμύρισαν από κίνηση, σε κάποιες παραλίες υπήρξε το αδιαχώρητο, οι εκκλησίες γέμισαν από προσκυνητές και τα πανηγύρια πρόσφεραν την πατροπαράδοτη διασκέδαση στις γεμάτες πλατείες. Από την άλλη, οι περισσότεροι επαγγελματίες φαίνεται να είναι ευχαριστημένοι προς το παρόν, αν λάβουμε υπόψη και τις σοβαρές οικονομικές δυσκολίες.
Ο εσωτερικός τουρισμός για την Πελοπόννησο (ο εξωτερικός είναι ένα άλλο, μεγάλο ασφαλώς κεφάλαιο) έχει σοβαρές προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης, με την προϋπόθεση πως θα βελτιωθούν οι υποδομές στην ύδρευση, σε δρόμους, μονοπάτια, ποδηλατόδρομους, λιμάνια, κέντρα υγείας, νοσοκομεία. Επιπλέον, είναι αναγκαία η οργάνωση και η προβολή πολιτιστικών, αθλητικών και περιβαλλοντολογικών εκδηλώσεων, με αποτέλεσμα η διαμονή των επισκεπτών να γίνεται πιο ποιοτική και ελκυστική.
Στόχος πρέπει να ‘ναι η συνεχής αύξηση της επισκεψιμότητας από την Αθήνα και την άλλη Ελλάδα, όχι μόνο τη θερινή περίοδο, αλλά ολόκληρο το χρόνο και κάθε τριήμερο, με την εφαρμογή κατάλληλης προβολής, που θα αγκαλιάζει ολόκληρη την Πελοπόννησο, μακριά από κοντόθωρες και ιδιοτελείς δράσεις τοπικιστικού χαρακτήρα.
Με την επιστροφή των επισκεπτών μας, κυρίως στην Αθήνα, δε γίνεται να μην προβληματιζόμαστε για τις αιτίες και το μέγεθος της εσωτερικής μετανάστευσης, ποιοτικής και ποσοτικής, για τον υδροκεφαλισμό της Αθήνας και την εγκατάλειψη της περιφέρειας. Να σκεπτόμαστε για όλες εκείνες τις καταστροφικές πολιτικές, πολλών δεκαετιών, που οδήγησαν τους μισούς ΄Ελληνες να ζουν και να δραστηριοποιούνται στην Αθήνα, εγκαταλείποντας τον τόπο τους από την έλλειψη στοιχειωδών προϋποθέσεων αξιοπρεπούς ζωής και προόδου.
Το επακόλουθο του υπερπληθυσμού της Αθήνας είναι η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της, τα σοβαρά περιβαλλοντολογικά και κοινωνικά προβλήματα, που οδηγούν στην προσωρινή -έστω- φυγή και στην αναζήτηση του φυσιολογικού τρόπου ζωής. Επομένως, αναγκαία είναι η συνεχής φροντίδα, ώστε να υπάρχει η κατάλληλη υποδοχή και ανταπόκριση.
Και κατάλληλη ανταπόκριση σημαίνει καλύτερες υποδομές, τουριστική συνείδηση και στοχευμένες δράσεις. Απαιτούνται, δηλαδή, συντηρημένοι, διαγραμμισμένοι και καθαροί δρόμοι, απρόσκοπτη λειτουργία του συστήματος ύδρευσης και αποχέτευσης, συνεχής φροντίδα για τους χώρους πολιτιστικού και περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος και προφανώς ανεπιτήδευτη και φιλόξενη διάθεση. Ακόμα, η αποφυγή της εκμετάλλευσης, η αξιοποίηση των τοπικών προϊόντων και τρόπων διατροφής αποτελούν αναγκαίους όρους για την αύξηση της επισκεψιμότητας και τη βελτίωση των εισοδημάτων.
Προφανώς ο τουρισμός (εσωτερικός και εξωτερικός) είναι μια σπουδαία και ευεργετική σε πολλούς τομείς οικονομική δραστηριότητα, αλλά επισφαλής και αβέβαιη, όταν εξελίσσεται σε “μονοκαλλιέργεια” και σε εγκατάλειψη ιδιαίτερα του πρωτογενούς τομέα. Η Πελοπόννησος έχει όλα τα πλεονεκτήματα, για να πρωταγωνιστήσει σε κάθε μορφή τουρισμού, αρκεί να υπάρξει σχεδιασμός, κατάλληλη στόχευση και δράση. Η τουριστική ανάπτυξη απαιτεί τη γενική κινητοποίηση ενός πλέγματος υπευθύνων, όπου συμπεριλαμβάνονται κρατικές και περιφερειακές αρχές, επιχειρηματίες, επαγγελματίες, φορείς και πολίτες. Η συνεργασία όλων αυτών είναι δύσκολη αλλά αναγκαία, όπως απολύτως αναγκαία είναι και η διάθεση πόρων στην Πελοπόννησο από το κράτος για τη βελτίωση των υποδομών της.