Δευτέρα, 11 Νοεμβρίου 2024 20:40

Περί πλημμυρών και αντιπλημμυρικών

Περί πλημμυρών και αντιπλημμυρικών

Με τον Ηλία Μπιτσάνη

Η μεγάλη πλημμύρα στη Βαλένθια επανέφερε με δραματικό τρόπο τα ζητήματα που έχουν να κάνουν τόσο με τους κινδύνους για το ανθρωπογενές περιβάλλον, όσο και με τις λογικές διαχείρισης των πλημμυρικών φαινομένων. Τα δημοσιεύματα είναι συνεχή και κάποια από αυτά παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Συμπτωματικά (όσον αφορά το χρόνο) το θέμα τέθηκε στο δημοτικό συμβούλιο Καλαμάτας με γραπτή ερώτηση του Δημήτρη Οικονομάκου και της Χριστίνας Καντζιλιέρη, αλλά και παρέμβαση του επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας Βασίλη Τζαμουράνη. Και έχει πολλαπλό ενδιαφέρον η υπόθεση του φαραωνικού «αντιπλημμυρικού» έργου του Νέδοντα.

Η απάντηση του δημάρχου Καλαμάτας Θανάση Βασιλόπουλου είναι πράγματι μνημειώδης. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ δήλωσε ότι «προφανώς μας προβληματίζει και μας στεναχωρεί το ότι το μεγάλο αντιπλημμυρικό έργο της πόλης που θα ερχόταν να προστατέψει την Καλαμάτα δεν έφτασε σε ένα αποτέλεσμα, ελέω απλής αναλογικής. Το Δημοτικό Συμβούλιο δεν το στήριξε, όπως και το Περιφερειακό και έτσι φτάσαμε σε αυτό το αποτέλεσμα. Ελπίζω να πάνε καλά όλα και να μην έχουμε ζητήματα στην πόλη μας, αυτό είναι το ζητούμενο». Πρόκειται για δήλωση αμέτρητου πολιτικού θράσους και εξαπάτησης. Η οποία αποδεικνύει απίστευτη ανικανότητα διαχείρισης ενός πολύ σοβαρού προβλήματος της πόλης. Με ψεύδη ο κ. Βασιλόπουλος προσπαθεί να συγκαλύψει τη δική του σιωπή για δύο χρόνια και να ενοχοποιήσει την απλή αναλογική για την… κυβερνητική πολιτική. Λόγοι πολιτικής ευγένειας δεν μου επιτρέπουν να χρησιμοποιήσω βαρύτερους χαρακτηρισμούς που θα άξιζαν σε μια τέτοια απάντηση. Ο «άρχοντας» της πόλης νομίζει ότι μιλά σε υπηκόους που τρώνε κουτόχορτο και αμάσητα αυτά που εκστομίζει. Με έναν διαρκώς αυξανόμενο εκνευρισμό και υπεροψία απέναντι στο δικαίωμα των δημοτικών συμβούλων να ελέγξουν τη δημοτική αρχή και τα πεπραγμένα της.

Το ακόμη χειρότερο για τον κ. δήμαρχο είναι πως τυγχάνει απολύτως προβλέψιμος για τις απαντήσεις του. Στις 30 Οκτωβρίου πολύ πριν τη συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο έγραφα στο φέισμπουκ: «Οι πλημμύρες της Ισπανίας και η υπενθύμιση του φέισμπουκ δίνουν την αφορμή να επανέλθουμε στην υπόθεση του Νέδοντα και του (φαραωνικού) αντιπλημμυρικού. Το έκλωθαν κάτι χρόνια και το έφεραν το καλοκαίρι του 2022 στο δημοτικό συμβούλιο. Η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων καταψηφίστηκε στις 10/7/2022 από το σώμα και βγήκαν τα «εξαπτέρυγα» της πολιτικής και οικονομικής διαπλοκής να κατηγορήσουν όσους ήταν αντίθετοι κατηγορώντας ότι θα πνιγεί η Καλαμάτα και θα είναι υπεύθυνοι γιατί (επί της ουσίας)… πρότειναν άλλα λύση. Γνωμοδοτική βεβαίως η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφασίζει. Πάει το θέμα στο Περιφερειακό Συμβούλιο που αποφασίζει να πάρει γνωμοδότηση από καθηγητή του ΕΜΠ προκειμένου να τοποθετηθεί. Νέος πόλεμος ότι… καθυστερεί το έργο και θα πνιγεί η Καλαμάτα, τελικά η γνωμοδότηση στηρίζει την απορριπτική απόφαση του περιφερειακού συμβουλίου που λήφθηκε στις 19/10/2022. Με καθυστέρηση κάποιων εβδομάδων δηλαδή τυπικά. Γνωμοδοτική και η απόφαση του περιφερειακού συμβουλίου, το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφασίζει. Το υπουργείο Περιβάλλοντος κάνει ένα χρόνο να… αποφασίσει γιατί κάνει παιχνίδια ενόψει των αυτοδιοικητικών εκλογών. Ολο αυτό το χρόνο “μούγκα στη στρούγκα” τα εξαπτέρυγα που φοβόντουσαν ότι θα… πνιγεί η Καλαμάτα και έπρεπε σε χρόνο dt να δοθεί θετική γνωμοδότηση. Και το υπουργείο παίρνει την απόφαση έγκρισης στις 26/10/2023. Περνάει άλλος ένας χρόνος και στο δήμο ούτε που γνωρίζουν που είναι η υπόθεση, τα εξαπτέρυγα φυσικά “μούγκα στη στρούγκα” με πρώτους τους δημοτικούς παράγοντες (και τον ίδιο το δήμαρχο) που “έκοβαν πέταλο” πριν δύο χρόνια για να δοθεί το έργο στο “Μορέα” με απευθείας ανάθεση. Τους έχει φύγει η… ανησυχία για την πλημμύρα και το αντιπλημμυρικό. Αυτό συμβαίνει όταν κάποιοι “χορεύουν” κατά πως βαράει το τούμπανο της εξουσίας».

Ας αφήσει λοιπόν ο δήμαρχος Καλαμάτας τα παραμύθια για την απλή αναλογική και τους άλλους που φταίνε γιατί αυτός δεν έκανε απολύτως τίποτα εδώ και δύο χρόνια, καθώς δεν καταγράφεται ούτε δήλωση με κάποια πληροφορία σχετικά με το θέμα και τις ενέργειές του. Ας απαντήσει σε πολύ απλά ερωτήματα: Σε αυτά τα δύο χρόνια που ολοκληρώθηκε η διαδικασία (συμβουλευτικών γνωμοδοτήσεων) με ποιόν υπουργό συναντήθηκε, πότε έγινε αυτό και ποια απάντηση πήρε. Το φαραωνικό έργο σταμάτησε γιατί η Ευρωπαϊκή Ενωση βάζει φρένο στις απευθείας αναθέσεις (στο αντιπλημμυρικό του «Μορέα» είναι ο… ορισμός της φωτογραφικής απευθείας ανάθεσης) για να δώσει τις χρηματοδοτήσεις; Μήπως σταμάτησε γιατί δεν υπάρχει ούτε ευρώ για αντιπλημμυρικά έργα γεγονός που αποτυπώνεται στην προβληματική χρηματοδότηση του άλλου αντιπλημμυρικού, επίσης του «Μορέα», στην ανατολική πόλη; Ας αφήσει λοιπόν ο δήμαρχος τους εξυπνακιδισμούς και ας απαντήσει με σαφήνεια στα ερωτήματα που ανακύπτουν για κάθε λογικά σκεπτόμενο άνθρωπο. Και σε όσους στοιχειωδώς αντιλαμβάνονται τα σχετικά με τις διαδικασίες παραγωγής δημοσίου έργου στις οποίες δεν εμπλέκεται η… απλή αναλογική.

Να πάμε και στην ουσία του θέματος που δυστυχώς με δραματικό τρόπο δικαιώνει όσους βρεθήκαμε απέναντι σε τέτοιου είδους λογικές διαχείρισης. Στη Βαλένθια έγινε κάτι που θυμίζει πολύ… Καλαμάτα. Σαν μέτρο αντιμετώπισης των πλημμυρών που προκαλούσε ο ποταμός Τούριας ο οποίος περνούσε από    το κέντρο της πόλης, επιλέχθηκε γύρω στα 1960 η κατασκευή ενός μεγάλου αγωγού που την παρέκαμπτε, κάτι που οδήγησε σε ραγδαία αστικοποίηση του «επικίνδυνου χώρου» γύρω από το ποτάμι. Στη θέση του προβλεπόταν αυτοκινητόδρομος και μετά από διαμαρτυρίες στη θέση του έγινε ένα τεράστιο πάρκο. Η καταρρακτώδης βροχή «υπενθύμισε» στους όγκους νερού το δρόμο του και προκάλεσε βιβλική καταστροφή. Χαρακτηριστικά σε ρεπορτάζ της εφημερίδας «Καθημερινή» ο καθηγητής Ευθύμης Λέκκας τονίζει καταλήγοντας: «Η σκέψη που είχαν στη Βαλένθια τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, για να αντιμετωπίσουν το φούσκωμα του ποταμού Τούριας μέσα στην πόλη, τον παρέκαμψαν, εγκιβωτίζοντάς τον και βγάζοντάς τον στην περίμετρο της πόλης. Τελικά πλημμύρισε ξανά. Γιατί εκεί που ήξερε να πηγαίνει το νερό, θα ξαναπάει». Η λύση προβάλλεται σε ένα άλλο ρεπορτάζ της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα» πριν λίγες ημέρες: «Με τους επιστήμονες να λένε ότι στις μεσογειακές χώρες, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα, τα ακραία φαινόμενα θα είναι πια ο κανόνας από τον οποίο δεν μπορεί να ξεφύγει κανείς και με τίποτα, οι Αρχές στρέφονται πια σε λύσεις που κάποτε θα φαίνονταν ακραίες. Κάπως έτσι, στη χώρα μας έχει αρχίσει να συζητείται με κάθε σοβαρότητα η πιθανότητα να γκρεμιστούν (έναντι κινήτρων και αποζημιώσεων για μετεγκαταστάσεις) ιδιοκτησίες πάνω σε μπαζωμένα ρέματα, ποτάμια και λίμνες για να αποφευχθεί μια τέτοια τραγωδία».

Επέλεξα τα ρεπορτάζ των δύο συγκεκριμένων εφημερίδων και γιατί απαντούν σε βασικά ερωτήματα αλλά και γιατί η πολιτική τους τοποθέτηση αφαιρεί κάθε «υποψία»… κομματικής προσέγγισης σχετικά με αυτό το θέμα. Και ασφαλώς μια προσεκτική ανάγνωση των δύο κειμένων (και του συνόλου των ρεπορτάζ που μπορεί ο καθένας να βρει στο διαδίκτυο), θα θυμίσει όχι μόνο σε πολλά σημεία Καλαμάτα, αλλά και την ανάγκη να δοθούν συγκεκριμένες απαντήσεις στα προβλήματα που δημιουργούν τα μπαζωμένα ρέματα στην πόλη. Εδώ και αμέτρητα χρόνια ζητάμε να γίνει οριοθέτηση των ρεμάτων ώστε σε πρώτη φάση να σταματήσουν οι κατασκευές πάνω στη λεκάνη απορροής τους και μετά συζητάμε για τα… ξηλώματα. «Ακρα του τάφου σιωπή» από δημοτικούς παράγοντες, εξώφθαλμες συνεχιζόμενες κατασκευές σε κοίτες ρεμάτων όχι μόνο από ιδιώτες αλλά και από το δήμο. Το απευχόμαστε αλλά με τέτοιες λογικές διαχείρισης των τοπικών υποθέσεων, αργά ή γρήγορα θα βρεθούμε μπροστά σε δύσκολες καταστάσεις. Ας σοβαρευτούν λοιπόν οι άρχοντες και ας πάψουν να πιστεύουν ότι το πρόβλημα θα σκάσει στα χέρια του… επόμενου που θα διοικήσει το δήμο. Η ζωή δεν εξαρτάται από τις πλακοστρώσεις και τις καρναβαλοκαταστάσεις. Από τα μέτρα για την προστασία της εξαρτάται και δεν χρειάζεται να είναι σοφός κανένας να το καταλάβει. Ας βάλουν στην άκρη τις χαζοχαρουμενιές της «Μασσαλίας του Μωρηά» και ας ασχοληθούν με τα σοβαρά.