Του Νικολάου Ε. Θεοδώρου*
Με τη νέα χρονιά να έχει ήδη ξεκινήσει εν μέσω διεθνούς αναταραχής και αβεβαιότητας, είναι ίσως ωφέλιμο να αποδελτιώσει κανείς τουλάχιστον τις επείγουσες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τόπος μας για την επόμενη περίοδο. Η επιτυχής προώθηση των επιμέρους ζητημάτων θα εξαρτηθεί βέβαια από διάφορους παράγοντες αλλά σίγουρα αποτελεί αναγκαία (αν όχι και ικανή) συνθήκη για την αναστροφή μιας περιόδου επικίνδυνης στασιμότητας στην περιοχή. Ας δούμε με λεπτομέρεια τα ζητήματα αυτά:
- Εκκίνηση της αναβάθμισης του αεροδρομίου της Καλαμάτας
Καθώς ολοκληρώθηκε επιτέλους, αν και με μεγάλη καθυστέρηση, η διαγωνιστική διαδικασία για την παραχώρηση του αεροδρομίου στα τέλη του 2024, μπορεί να υποθέσει κανείς βάσιμα ότι η εκκίνηση της διαχείρισής του από τον υποψήφιο παραχωρησιούχο αλλά κυρίως των πολυπόθητων έργων για την αναβάθμισή του το 2025 μοιάζει εφικτή. Χρειάζεται όμως τώρα μεγαλύτερη ενεργοποίηση των τοπικών αρχών για την εκπλήρωση των επιμέρους προϋποθέσεων έναρξης των εργασιών καθώς και για την παρακολούθηση της ορθής υλοποίησης των δεσμεύσεων προς όφελος της τοπικής κοινωνίας.
- Δρόμος Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη
Παρ’ ότι η περασμένη χρονιά σηματοδότησε την -καθυστερημένη- τυπική έναρξη των εργασιών του έργου, αυτές περιορίζονται μόνο σε συγκεκριμένα σημεία και εξελίσσονται με ρυθμό «χελώνας». Απαιτείται λοιπόν σημαντική επιτάχυνση τόσο στο θέμα της ολοκλήρωσης των μελετών όσο και της εκτέλεσης των εργασιών αν θέλουμε να προλάβουμε το …2030, ενώ πρέπει να ξεκαθαρίσει θετικά και το ζήτημα της οριστικής χάραξης του δρόμου εντός του Δήμου Καλαμάτας μέχρι τον κόμβο «Ζαφείρη». Τέλος, απαιτείται άμεση κινητοποίηση των αρμοδίων για την ένταξη στο project και της παράκαμψης της Πύλου.
- Οδικός άξονας Πύργος-Καλό Νερό – Τσακώνα
Καμία ουσιαστική εξέλιξη δεν σημειώθηκε στην υπόθεση του νότιου τμήματος της Ιόνιας Οδού το 2024. Αν το έργο δεν ενταχθεί άμεσα με πρωτοβουλία των Περιφερειών Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας στα χρηματοδοτούμενα από το Ταμείο Ανάκαμψης με αιτία τη βεβιασμένη απολιγνιτοποίηση της ευρύτερης περιοχής κατά τα πρότυπα του άξονα Τρίκαλα-Εγνατία, το ζήτημα θα παραπεμφθεί δυστυχώς στις ελληνικές καλένδες, δεδομένης και της κυβερνητικής αδιαφορίας.
- Εσωτερικοί δρόμοι της Μεσσηνίας
Η ολοκλήρωση του πολύπαθου δρόμου Τζάνε – Καλαμάκι ίσως να είναι το μόνο ευχάριστο νέο για το 2025, αν και δεν είναι δεδομένη. Ο δρόμος Φιλιατρά-Γαργαλιάνοι προχωρεί εκτός χρονοδιαγράμματος και με διάφορα προβλήματα ενώ καμία ουσιαστική κινητικότητα δεν σημειώνεται για το δρόμο Καλαμάτα – Αρεόπολη. Τέλος, το ανέκδοτο της ανικανότητας ως προς το έργο της διαπλάτυνσης του δρόμου Μεσσήνη-Λάμπαινα συνεχίζεται και καμία αξιοσημείωτη εξέλιξη δεν αναμένεται ώστε να τερματιστεί η προβληματική πρόσβαση στον εμβληματικό χώρο της Αρχαίας Μεσσήνης.
- Αρδευτικά δίκτυα Φιλιατρινού φράγματος και Μηναγιώτικο Φράγμα
Μόλις λίγες μέρες πριν από την εκπνοή του 2024, προκηρύχθηκε από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ο πολυαναμενόμενος επί χρόνια διαγωνισμός για την κατασκευή των αρδευτικών δικτύων στο Φιλιατρινό φράγμα, κάτι που θα οδηγήσει προφανώς σε νέα καθυστέρηση στην υλοποίησή τους. Για το Φράγμα Μιναγιώτικο ανακηρύχθηκε μεν στο τέλος του 2024 προσωρινός ανάδοχος, όμως ο δρόμος για την υλοποίησή του παραμένει ακόμα μακρύς.
- Ένας ολιστικός αναπτυξιακός σχεδιασμός για τη Μεσσηνία
Ανεξαρτήτως των ανωτέρω επειγουσών εκκρεμοτήτων, ίσως το σημαντικότερο ζήτημα για τη Μεσσηνία τη νέα χρονιά είναι η διαμόρφωση και εφαρμογή ενός συνεκτικού και μακρόπνοου αναπτυξιακού σχεδιασμού με παραγωγικό προσανατολισμό που θα περιλαμβάνει:
– την ίδρυση ενός μεγάλου, έξυπνου και περιβαλλοντικά βιώσιμου βιομηχανικού πάρκου στην περιοχή
– τη διαμόρφωση μιας Περιοχής Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης και ενός σύγχρονου αθλητικού-προπονητικού κέντρου στη δυτική παραλία Καλαμάτας και στην παραλιακή περιοχή της Μεσσήνης
– την εγκατάσταση στην παραπάνω περιοχή και ενός Κοινού Ερευνητικού Κέντρου (Joint Research Centre) της Ευρωπαϊκής Ένωσης με έμφαση σε τομείς τοπικού ενδιαφέροντος (αγροτοδιατροφικός τομέας, υπερτροφές, ελιά και ελαιόλαδο κλπ) αλλά και στην προσέλκυση των λεγόμενων deep tech start-ups και καταξιωμένων επιχειρήσεων στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας
-την άμεση αναβάθμιση του λιμανιού της Καλαμάτας υπό ιδιώτη παραχωρησιούχο
-την επαναλειτουργία του απαξιωμένου σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου, τουλάχιστον σε προαστιακή και τουριστική λογική.
– την πραγματοποίηση μεγάλων επενδύσεων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην περιοχή μεταξύ των πρώην Δήμων Άριος και Αρφαρών
Τον περασμένο μήνα, επισκεπτόμενος με πολυμελές κυβερνητικό κλιμάκιο την Κρήτη, ο πρωθυπουργός δήλωνε επί λέξει:
«Αυτή τη στιγμή η Κρήτη κατ’ αναλογία απορροφά μακράν το μεγαλύτερο ποσοστό από όλες τις περιφέρειες ως προς τους δημόσιους και ευρωπαϊκούς πόρους, όχι γιατί ως Κρητικός θέλω να βοηθήσω τον τόπο μου, αλλά γιατί πραγματικά το άξιζε επειδή είχε μείνει τόσο πίσω με ευθύνες κάποιων, δεν θέλω να ανατρέξω τώρα στο παρελθόν. Άρα, τρέχουμε να καλύψουμε το χαμένο έδαφος».
Η δήλωση αυτή αποτυπώνει ανάγλυφα ποια είναι-δυστυχώς- η κυβερνητική προτεραιότητα και ποια θα είναι η τύχη της Πελοποννήσου αν δεν διεκδικήσει άμεσα, δυναμικά και τεκμηριωμένα όσα της αξίζουν. Ευχή όλων να γίνει επιτέλους το νέο ξεκίνημα το 2025.
*Ο Νίκος Θεοδώρου είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και Διδάκτωρ Δημοσίου και Ευρωπαϊκού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ludwig-Maximilians του Μονάχου. Ιστοσελίδα: www.ntheodorou.gr
